ملایر تجلی گاه هنر و معماری ایران زمین است

ایرنا/ براساس آخرین خبر و گزارش های بدست آمده، ملایر تجلی گاه هنر و معماری ایران زمین است.

ملایر شهری تاریخی در غرب ایران است که در فاصله 386 کیلومتری غرب پایتخت و در 75 کیلومتری جنوب شرقی مرکز استان همدان واقع شده و از نظر جمعیت دومین شهر بزرگ استان با جمعیتی بیش از 300 هزار نفر بشمار می آید.

تاکنون بیش از 350 اثر و بنای تاریخی در شهرستان ملایر شناسایی شده که بیش از 200 اثر آن در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و در کنار این آثار تاریخی، جاذبه های طبیعی و دست ساز ملایر، تکمیل کننده پازل گردشگری شهر مادها بوده که سالانه مقصد گردشگران بسیاری از خارج و داخل کشور است.

ارگ نوشیجان که بر بام گردشگری خارجی این شهرستان نشسته، زندگی سه دوره ماد، هخامنشی و اشکانیان را نشان می دهد بطوریکه زندگی در دوره مادها، از بقیه دوران ها شاخص تر بوده و با تعیین حریم مجموعه، محوطه سازی، ایجاد کمپینگ و تجهیزات گردشگری سالانه میزبان گردشگران داخلی و خارجی بیشماری است.

خانه لطفعلیان که با کاربری موزه معرف آداب، رسوم، تاریخ و فرهنگ این شهر است، پس از ارگ باستانی نوشیجان دومین مقصد مهم گردشگران داخلی و خارجی و بخشی از یک مجموعه مسکونی به یادگار مانده از دوره قاجار که سازنده و مالک اولیه خانه مرحوم محسن مصدقی معروف به مصدق المالک بوده است.

در کنار دیگر آثار و بنای تاریخی ملایر همچون یخدان میرفتاح که بر اثر سیل سال 1398 گنبد آن فروریخت و هم اکنون در حال مرمت و بازسازی است، آرامگاه سیف الدوله، آرامگاه باباحسین، مسجد تاریخی سیفیه، قلعه پری، قلعه دامون (بهرام چوبین)، کاروانسرای شیخ الملوک، تپه گونسبان، برج بیدکرپه و ده ها و صدها اثر تاریخی، آثار و جاذبه های طبیعی و دست ساز طی سالهای اخیر در این شهرستان متولد شده که در عرصه گردشگری کشور یکه تازی می کند و در امتداد گردشگری، مرزهای کشور را پشت سر گذاشته است.

البته از بازار ملایر نمیتوان گذشت و حداقل یک نصف روز را باید در فضای به یاد ماندنی و شلوغ بازار گذراند. این بازار شامل 2 راسته شمالی جنوبی و شرقی غربی است و سبک معماری آن اصیل و سنتی و به شیوه خطی و ارگانیک و در دوره شیخ الملوک بنا شده و افرادی همچون مهر علیخان و ابوالقاسم خان نوردی و میرفتاح آن را گسترش داده اند.

در این بین توجه ویژه مدیریت شهری ملایر به ایجاد و توسعه جاذبه های طبیعی و دست ساز، مل آگر را به کانون توجه گردشگران تبدیل کرده؛ شهری که شاید سالها پیش محل عبور گردشگران و مسافران زیادی بود، امروز اما نوید تولد مقاصد نوظهوری همچون مینی ورلد یا جهان کوچک را در عرصه گردشگری می دهد.

از نمونه های دیگر این مقاصد نوظهور گردشگری در ملایر، مجموعه تفریحی و توریستی بام ملایر، جاده سلامت، پارک ها و دریاچه های مصنوعی که در دل خود پروژه های عظیم گردشگری را جا داده و با تدابیر بلندمدت برنامه ریزان آن موجب جذب گردشگران و مسافران زیادی در طول سال بویژه عید نوروز شده است.

اما در وصف مینی ورلد یا همان جهان کوچک هر چه بگوئیم، باز هم کم است. به تعبیری میتوان دور دنیا را در 80 دقیقه با سفر به مینی ورلد طی کرد. این همان تحول گردشگری و زیرساختهای این عرصه است که مدیریت عالی شهرستان ملایر با توجه به ظرفیتها و داشته های موجود، گردشگری را به عنوان یکی از پیشران های توسعه این شهر عنوان کرده است.

به گفته معاون استاندار همدان و فرماندار ویژه ملایر، این شهرستان در حوزه های مختلفی از جمله گردشگری دارای ظرفیت های قابل قبولی است و در سالهای گذشته زیرساختهای خوبی ایجاد شده و مجموعه این شرایط، امروز ملایر را در یک نقطه ای برای پرش و ایجاد مسیر جدید توسعه قرار داده است.

سلمان اسماعیلی حوزه کشاورزی را در کنار آثار تاریخی و طبیعی، ظرفیتی مهم برای جذب گردشگر عنوان کرد و افزود: وجود بیش از 11 هزار هکتار باغ انگور و تولید سالانه بیش از 250 هزار تن انگور، یک ظرفیت مهیا در حوزه گردشگری، ایجاد صنایع تبدیلی و سایتهای تولید شکلات است.

وی کسب عنوان پنجاه و سومین میراث کشاورزی جهان (فائو) برای انگور ملایر را محرک این رشد و توسعه به ویژه در عرصه گردشگری برشمرد و گفت: بنابر مستندات رسمی تاریخی کشور شهر ملایر یکی از قدیمی ترین خاستگاه های فلات ایران است و آثار و دفینه هایی که کشف شده بویژه ارگ نوشیجان سابقه 6 هزار ساله دارد و شهر زیرزمینی سامن و به دوره اشکانیان است و 360 آثار ملی داریم.

فرماندار ویژه ملایر پیرامون اینکه ملایر تجلی گاه هنر و معماری ایران زمین است، ادامه داد: در کنار طبیعت سرسبز و کوهستانی و چهار فصل بودن و دسترسی خوب، خود ظرفیت ویژه برای جذب توریست را ایجاد کرده است.

اسماعیلی گفت: ملایر قطب جهانی تولید منسوجات چوبی در حوزه مبل و منبت است و شهر انگور، شهر جهانی مبل و منبت و شهر ملی مرواربافی است و سهم عمده ای در تولید فرش دستباف داریم.

به گفته او، شهرستان ملایر در یک شاهراه اقتصادی قرار گرفته و به لحاظ جغرافیایی، طولانی ترین جاده استان و منطقه به طول هزار و 200 کیلومتر را دارد و در بین چند استان محور ترانزیتی و ارتباطی شمال به جنوب، جنوب به غرب و مرکز کشور قرار داریم.

معاون استاندار همدان پیرامون اینکه ملایر تجلی گاه هنر و معماری ایران زمین است، یادآور شد: راه آهن ملایر که از خط ریلی اصلی کشور منشعب شده، تا مرز امتداد دارد و تکمیل خواهد شد.

اسماعیلی خاطرنشان کرد: این ویژگی ها بدان معنی است که امروز ملایر مهیا برای پرش اقتصادی است و به دنبال این هستیم که فرصتهای سرمایه گذاری را شناسایی کنیم و در این راستا بخشی از مسیر را طی کردیم.

به گفته وی، نیازمند این هستیم که با وجود ظرفیت های آماده و مهیا با مشارکت مردم، بخش خصوصی و همکاری همه جانبه و صد درصدی دولت خدمتگزار، یک گام مهیا و مستعد و رو به جلویی برای توسعه ملایر به ویژه گردشگری برداریم.

و اما مینی ورلد، مجموعه ای تفریحی و توریستی که امروز گوی سبقت را از دیگر آثار تاریخی و طبیعی شهرستان ملایر ربوده و در صف نخست جذب گردشگر ایستاده است، تا آنجا که وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در بازدید از این اثر منحصر بفرد توریستی و گردشگری ایران، آن را مورد تمجید قرار داد و گفت: این پروژه گردشگری به خوبی اجرا شده و بدون شک می تواند الگوی بسیار مناسبی برای سایر کشورها باشد.

ضرغامی پیرامون اینکه ملایر تجلی گاه هنر و معماری ایران زمین است، تاکید کرد: در بازدید از مجموعه جهان کوچک ملایر بسیار خوشحال شدیم که این طرح به خوبی در این شهرستان با سرمایه گذاری خوبی اجرا شده و در صورت تکمیل، جهان کوچک یکی از جاذبه های بسیار خوب گردشگری است و می تواند الگو برای کشورهای دیگر یکی از قطب های صنعت گردشگری ایران شود.

بدون تردید ابر پروژه گردشگری «مینی ورلد» ملایر به عنوان رنسانس گردشگری می تواند به تنهایی پاسخگوی نیاز مسافران و گردشگران از هر نقطه ایران و در حقیقت ایستگاه گردشگری باشد که تاکنون آثار شاخصی همچون تخت جمشید، برج پیزا، پل ورسک، آکروپلیس، برج ایفل، تاج محل، سی و سه پل، اهرام ثلاثه مصر، نیم تنه های شیلی، آرامگاه حافظ و آرامگاه خیام، آرامگاه بوعلی سینا، کاخ خورشید، دیوار چین، برج قابوس، آبشار نیاگارا، باغ دولت آباد یزد، دروازه قرآن شیراز، باغ مشاهیر و سردیس های مشاهیر ایران و جهان، میدان شهدا و المان های شهدای خلبان در این مجموعه نصب شده یا در حال تکمیل است تا با تکمیل بخش عظیمی از این پروژه گردشگری؛ رشد اقتصادی و فرصتهای شغلی بیشتری را در سایه صنعت گردشگری به عنوان صنعت پاک به ارمغان آورد.

این نکته قابل ذکر است که طرح مینی ورلد برای نخستین بار در خاورمیانه، در ایران و در شهر ملایر احداث شد که چهارمین مجموعه از این دست از پارکهاست و به عنوان پنجره ای به سوی جهان از آن یاد شده است.

مجموعه تفریحی و توریستی بام ملایر نیز یکی از قطبهای مهم گردشگری استان همدان به وسعت 460 هکتار است که در شمالی ترین نقطه این شهر به عنوان کمربند سبز و دهکده توریستی احداث شده و در طول سال بیشترین میزان گردشگران را به خود اختصاص می دهد، تاکنون بیش از 12 طرح گردشگری همچون آبشار بام، رستوران های سنتی، کلاسیک و مدرن به صورت جزیره ای، رودخانه های مصنوعی، آبشار، متل و نورپردازی در این مجموعه در دست اجرا است و می تواند تکمیل کننده صنعت گردشگری شهر جهانی انگور و شهر ملی مبل و منبت باشد.

شهر زیرزمینی «دستکند سامن» اما در حوزه گردشگری حرف های بسیار دارد، ظرفیتی پنهان در حوزه گردشگری که با تاریخی کهن از دوره اشکانیان، مهیای پذیرش گردشگرانی از داخل و خارج کشور است تا نماد کهن بودن این شهر را به رخ دنیا بکشد.

دستکند سامن این گنجینه خفته در اعماق زمین تلاش می کند سهمی قابل توجه در صنعت گردشگری استان و کشور جذب کند، فرصت ناب گردشگری که سال 1384 از دل زمین سر برآورد و تاکنون 6 فصل از این دستکند کاوش شده و به عنوان مجموعه ای بکر و دست نخورده می تواند اقتصاد منطقه را با حضور گردشگران داخلی و خارجی متحول کند.

در کنار جاذبه های تاریخی و طبیعی شهرستان ملایر، گردشگری کشاورزی و روستایی ملایر از آن دست مقاصد نوظهور گردشگری است که در صورت ارتقای دانش، زیرساخت و فرهنگ این حوزه بطور قطع اتفاقی بی نظیر در رونق اقتصادی کشاورزان و روستاییان بویژه در عرصه گردشگری خواهد افتاد.

به گفته میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ملایر با توجه به ثبت ملی مرواربافی، ثبت جهانی نظام تولید انگور و رویدادهایی همچون جشنواره آلبالو بخش زند، شیره پزی مانیزان در محور دره جهانی جوزان و جشنواره گردو و بادام، ثبت میراث ناملموسی همچون آیین ها و مشتقات انگور، ترسیم تقویم گردشگری کشاورزی در شهرستان ملایر در تحقق پیوند گردشگری و کشاورزی تاثیرگذار خواهد بود.

با وجود ظرفیتها و توانمندی های شهرستان ملایر در حوزه های مختلف بویژه کشاورزی، دست اندرکاران میراث فرهنگی، مهر را فصل گردشگری کشاورزی ملایر نامیده اند تا از این گذرگاه ظرفیتهای گردشگری مل آگر در حوزه کشاورزی معرفی شود و میزبان گردشگران بیشماری در شهر جهانی انگور باشد.

در این راستا ملایر به عنوان شهر جهانی انگور، میزبان جشنواره شیره پزی سنتی مانیزان، خوشه برتر انگور، جشن برداشت انگور، جشنواره شوریجات سامن و جشنواره گردو و بادام علی آباد دمق بود تا روستا به روستا و شهر به شهر، گردشگری را لمس کنند.

در امتداد ترسیم تقویم گردشگری کشاورزی و جشنواره های گردشگری، همزمان با روز جهانی موزه ها و هفته میراث فرهنگی، سامن شهری به قدمت هزاره ها میزبان جشنواره گردشگری در مسیر سفیدکوه است تا بتواند ضمن ایجاد شور و نشاط در روستاهای دارای ظرفیت بکر گردشگری، به عنوان نماد گردشگری جنوبی ترین شهر استان همدان مطرح شود.

شهرستانی با این توان از وجود آثار و جاذبه های تاریخی و طبیعی، سالانه میزبان بیش از 600 هزار مسافر و گردشگر است و به گفته رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ملایر، در تلاش برای ارتقای این سهم از جذب و ماندگاری مسافران در فصول مختلف سال اشت.

ابراهیم جلیلی از رشد ورود گردشگران به این شهرستان خبر داد و گفت: از ابتدای فروردین تا 29 اسفند سال گذشته، حدود 600 هزار مسافر و گردشگر از جاذبه های ملایر بازدید کردند که شامل جاذبه های دست ساز تاریخی و طبیعی و مناطق گردشگری و اقامتی در اقامتگاه های رسمی، غیررسمی و اضطراری است.

به گفته وی، از این تعداد حدود 77 هزار نفر شامل 41 هزار نفر در اماکن رسمی دارای مجوز، 33 هزار نفر در اماکن غیررسمی و بیش از 2 هزار نفر در اماکن اضطراری اقامت کردند.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ملایر کسب برند جهانی مبلمان منبت ملایر را ظرفیتی منحصر بفرد برای توسعه گردشگری این شهرستان برشمرد و افزود: تکمیل زیرساختها، برگزاری جشنواره های مبلمان منبت و تبلیغات بیش از 30 هزار ثانیه ای این هنرصنعت، در تکمیل گردشگری و معرفی این برند اثرگذار بود.

جلیلی ثبت 15 میراث ناملموس این شهرستان را اقدامی مثبت در حوزه میراث فرهنگی دانست و بیان کرد: ملایر شهر جشنواره ها است و برای معرفی هر چه بیشتر این ظرفیت، باید رویدادهای متنوعی برگزار شود.

وی با اشاره به برگزاری رویدادهای متنوعی در ایام نوروز، برگزاری جشنواره های آلبالو در بخش زند، جشنواره خوشه برتر، جشنواره ملی شیره پزی، جسنواره شوری و ترشی سامن گفت: برگزاری این جشنواره ها جز اقداماتی است که موجب جذب گردشگر، معرفی ظرفیت های شهرستان و انتفاع اقتصادی جوامع محلی ملایر خواهد شد.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ملایر صنایع دستی را سرمایه ای بزرگ و بی نظیر در این شهرستان برشمرد و شرکت هنرمندان صنایع دستی بویژه مبلمان منبت و مرواربافی در نمایشگاه های متعدد و بروز و ظهور خارجی هنر ملایر، حضور در شانزدهمین نمایشگاه صنایع دستی کشور، اکسپو دبی و اکسپو ایران را از جمله اقدامات برای معرفی صنایع دستی ملایر عنوان کرد.

جلیلی پیرامون اینکه ملایر تجلی گاه هنر و معماری ایران زمین است، گفت: غرفه ملایر به همت شهرداری ملایر و فعالان بخش خصوصی، در نمایشگاه بین المللی گردشگری به عنوان غرفه برتر انتخاب و 2 نفر از هنرمندان برتر شناخته شدند.

به گفته او، کشاورزی یکی از ظرفیتهای شهرستان ملایر است که میتوان با ایجاد باغ های گردشگری کشاورزی و اقامتگاه های بومگردی پایگاهی با حفظ محیط زیست ایجاد و به سایر جاذبه ها به عنوان یک مثلث گردشگری وصل کرد.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ملایر با بیان اینکه با استفاده از ظرفیت کشاورزی و آب و هوای خوب می توانیم گردشگری تجربی را فعال کنیم، ادامه داد: با فعال کردن این پایگاه های گردشگری، می توانیم از سایر ظرفیت ها همچون سد کلان نیز استفاده کنیم.

گردشگری سلامت با وجود بیمارستانهای مجهز و پزشکان و اساتید مجرب پزشکی از دیگر ظرفیتهای گردشگری این شهرستان است که جلیلی به آن اشاره کرد و گفت: با توجه به قرار گرفتن ملایر در مسیر کربلا و عتبات عالیات، میتوان از ظرفیت گردشگران مذهبی در ایام اربعین و محرم استفاده و زیرساختها را مهیا کنیم.

وی ضمن تاکید بر تقویت صنایع دستی در بخش مرواربافی، یادآور شد: ملایر دارای 2 مهر اصالت جهانی در ساخت وسایل موسیقی همچون تار است و در مشاغل خانگی با اعتباراتی که از محل مصوبات سفر رئیس جمهور داریم، می توانیم بازارچه های صنایع دستی را در ورودی های شهر ایجاد کنیم.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ملایر در عین حال اقتصاد جاده ای را یکی از مهمترین ظرفیت ها در حوزه گردشگری عنوان و بیان کرد: شهر زنگنه با ویژگی خاصی در زمینه فروش سوغات و صنایع دستی، شهر جوکار در فروش مبلمان منبت و ایجاد نمایشگاه های متعدد و شهر سامن در فروش فرآورده های صنایع غذایی فرصتی ناب در ایجاد گردشگری جاده ای است.

جلیلی در ادامه به وجود بافتهای تاریخی به عنوان یک مزیت در ملایر اشاره کرد و گفت: با توجه به تمرکز جمع زیادی از اهالی شهر در بافت مرکزی، با رعایت ضوابط بافت تاریخی و احیای این بافت، می توانیم ماندگاری مسافر ایجاد و گستردگی شهر را به نقاط دیگر منتقل کنیم.

وی نبود پاساژ و مراکز خرید برند در شهر ملایر را یک نقطه ضعف در ماندگاری مسافر عنوان کرد و افزود: با توجه به نزدیکی ملایر به استانهای همجوار کرمانشاه، لرستان و مرکزی، با کمک شهرداری و دعوت از سرمایه گذاران داخلی، باید به سمت ایجاد فروشگاه های تجاری و برند حرکت کنیم.

تالاب آق گل، منطقه حفاظت شده لشگردر، تپه مصلی سامن، روستای هدف گردشگری مانیزان، دره جوزان، برند جهانی مبلمان منبت و انگور، سد کلان، مینی ورلد، محوطه تاریخی مجاور یخدان میرفتاح، ایستگاه قطار، خانه منصوری، مراکز مذهبی و تکیه ابوالفضل (ع) از دیگر نقاط مستعد در حوزه گردشگری این شهرستان است که به گفته جلیلی، میتوان با ارائه خدمات و ایجاد بازارچه جذب گردشگر داشت.

وی همچنین با اشاره جایگاه خوب شهرستان ملایر در حوزه گردشگری و صنایع دستی در استان تاکید کرد: از 45 هزار هنرمند فعال صنایع دستی در سطح استان، بیش از 11 هزار نفر در ملایر کار می کنند که یک چهارم هنرمندان استان را به خود اختصاص داده و در حوزه گردشگری دومین شهر استان هستیم.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ملایر ادامه داد: در صدد هستیم با حمایت های نمایندگان و فرماندار ملایر، امسال جشنواره مبل و منبت را برگزار کنیم.

جلیلی همچنین در دست اجرا بودن یک طرح 20 هکتاری در محور سامن ملایر با عنوان باغ گردشگری کشاورزی ملل با تمام تجهیزات و امکانات اقامتی، طرح های راهداری، چند طرح اقامتگاه بومگردی، یک طرح احداث هتل ابتدای ازناو، فرصتهای سرمایه گذاری در زمینه ساخت هتل، هتل بوتیک، مجتمع های گردشگری، بومگردی در مناطق روستایی، باغ های گردشگری کشاورزی، سفره خانه سنتی، مهمانپذیر، بازارچه صنایع دستی، ایجاد ناحیه صنعتی مرواربافی و بازارچه مشاغل خانگی مخصوص بانوان را از جمله طرح های گردشگری برشمرد.