مراسم چوبازی عزای ایل شوهان یکی از آیین های عزاداری مرسوم در استان ایلام است

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده، مراسم چوبازی عزای ایل شوهان یکی از آیین های عزاداری مرسوم در استان ایلام است.

سجاد نظری، مسئول ثبت آثار ناملموس استان ایلام گفت: آیین «چوبازی عزا» که در ایل شوهان برگزار می شود، مراسمی است که عده ای با حرکاتی نمادین به وسیله یک چوب به انجام حرکات آیینی می پردازند. این مراسم در فضای باز که میدان نامیده می شود، برگزار می شود؛ میدانی که یادآور میدان جنگ و رزم در گذشته است و ظرفیت جمعیتی از صدها نفر تا چند هزار نفر را داشته باشد.

او افزود: برگزاری این آیین برای ستایش درگذشتگان نام آور بوده و حال و هوای میدان جنگ در گذشته را دارد، با این تفاوت که به جای پوشیدن زره، یک بالاپوش سنتی به نام قَتِرَه (ستره) بر تن کرده و به جای شمشیر، چوب دستی در دست می گیرند و به جای کلاه خود، دستاری به شکل کلاه خود بر سر می کنند که علاوه بر پوشاندن قسمت بالای سر، گوشها را هم پوشانده و روی شانه می افتد؛ این کلاه خود بیشتر شبیه به کلاه خودهای عصر صفوی است. کمر را نیز با کمربندی از جنس چرم پوشانده و برخی از آنان بگده (چاقوی سنتی شهرستان ملکشاهی) را بر کمر خود می بندند.

نظری ادامه داد: اجرا کنندگان این آیین در یک راستا و در یک صف قرار گرفته و با ریتم نوازندگان ساز و دهل حرکاتشان را تنظیم می کنند. نوازندگان در آغاز مراسم ریتم سنگین تری را بکار برده و به دنبال آن اجرا کنندگان چوب دستی را با ریتمی آرام به بالا برده و سپس به آرامی بر زمین می گذارند. سپس با یک حرکت و چرخش 180 درجه، چوب دستی ها را نزدیک به زمین قرار داده و به دور خود می چرخند که این حرکت نماد بازی چرخ روزگار است.

مسئول ثبت آثار ناملموس استان ایلام توضیح داد: بعد از مدتی نوازندگان ساز و دهل به ریتم خود سرعت بیشتری بخشیده و مراسم از شکل حزن انگیز خارج شده و شکل حماسی به خود می گیرد. اجرا کنندگان نیز دست از حرکات آرام کشیده و به حرکات حماسی پرداخته و با این اقدام می خواهند این موضوع را نشان دهند که روحیه جنگاوری و شجاعت فرد فوت شده که معمولا فردی شجاع و قهرمان بوده، هنوز پابرجاست و آماده مقابله با هرگونه پیش آمدی هستند.

نظری با بیان اینکه مراسم چوبازی عزای ایل شوهان به شماره 2701 در سال 1401 در فهرست میراث ناملموس کشور به ثبت رسیده، افزود: این مراسم ریشه در گذشته های دور دارد و معمولا برای کسانی برگزار می شود که در راه حفظ امنیت و دفاع از مرز و بوم کشور جان خود را فدا کرده اند، به همین دلیل است که حال و هوای میدان رزم را داشته و روحیه جنگاوری در آن بسیار مشهودتر است. هم اکنون این مراسم در استان ایلام و در رثای شهدای هشت سال دفاع مقدس و دیگر شهدای دفاع از تمامیت ارضی، مقدسات و اقتدار ایران و بویژه سردار شهید قاسم سلیمانی برگزار شده و می شود.