آیین سنتی هفت منبر در بیرجند از قدمت زیادی برخوردار است

ایرنا/ براساس آخرین خبرهای بدست آمده، آیین سنتی هفت منبر در بیرجند از قدمت زیادی برخوردار است.

در میان مراسم مذهبی فراوانی که محرم و صفر در استان خراسان جنوبی اجرا می شود، برخی آیین ها از قدمت بالا برخوردار و کم نظیر هستند.

مراسم هفت منبر از جمله این آیین هاست که توسط زنان در غروب روز تاسوعا برپا می شود و زنان سالخورده، جوان و دختران در هفت منبری که ماه محرم در آنها مراسم روضه خوانی انجام شده، شمع روشن می کنند.

برگزار کنندگان این مراسم خادمان مسجد، حسینیه یا منزل هستند که از عصر تاسوعا روی منبر یک پارچه سیاه می اندازند و آن را در نزدیکی در مسجد یا حسینیه می گذارند، یک مجمه بزرگ یا تشت پر از گل روی پله منبر و تشت خالی هم در پله دیگر قرار می گیرد.

بانوان نزدیک غروب به این اماکن می روند و پس از نیت، شمعی را درون سینی و کنار این منابر روشن کرده، نذورات خود را از قبیل خرما، شیرینی و پول درون تشت ریخته و برای روشن کردن شمع به مکان دیگر می روند و تا هفت منبر این حرکت ادامه پیدا می کند.

مسجد آیتی، مسجد جامع، مسجد خواجه خضر، مسجد حیدر حسن، مسجد صاحب الزمانی، مسجد امام حسن (ع)، چشمه خلیلی (قدمگاه)، منزل دختر آخوند، حسینیه گود و مدرسه علمیه معصومیه بیرجند از جمله اماکنی است که مراسم هفت منبر در آنها برگزار می شود.

یکی از بانوان بیرجندی که هر سال در مراسم هفت منبر شرکت می کند، گفت: خداوند را شاکرم که هر سال توفیق حضور در این مراسم معنوی را دارم و حاجتهای زیادی پای این منبرها از خدا گرفته ام.

زهرا مهدی آبادی افزود: این مراسم از حسینیه امام رضا (ع) شروع می شود و بانوان باید در مسجد آیتی، مسجد جامع، مسجد خواجه، مسجد حیدر حسن، مسجد امام حسن (ع)، منزل دختر آخوند و حسینیه گود شمع روشن کنند.

وی اظهار کرد: بانوان پس از نیت کردن، شمعی را روشن کرده و تا پایان مراسم و خاموش شدن شمع ها در محل می مانند و هیچ کدام از شمع ها را خاموش نمی کنند، این مکانها در گذشته تنها مکانهای برگزاری مراسم ماه محرم بوده و دهه اول محرم روی این منابر روضه خوانی شده است.

بانوی دیگری معتقد است که اینجا هر کسی برای گشایش مشکلی می آید و اگر حاجتش را گرفت؛ باید تا سه سال به هفت منبر بیاید و نذورات بدهد.

معصومه حسنی ادامه داد: با توصیه یکی از دوستانم از مراسم هفت منبر مطلع شدم و هر سال در آن شرکت می کنم.

شهروند دیگری گفت: زنان با روشن کردن شمع در هفت منبر سعی می کنند حضرت زینب (س) را در سوگواری برای شهدای کربلا یاری کنند.

زکیه ابراهیمی افزود: زنان بیرجندی با روشن کردن شمع در هفت مکان به یاد امام حسین (ع) و اهل بیت ایشان در ادوار مختلف تاریخی نشان دادند که در همه عمر خود مرید مکتب عاشورا هستند.

مسئول واحد پژوهش و مطالعات اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی هم گفت: عصر تاسوعا بانوان و دختران بعد از انجام عزاداری در خانه ها و مساجد، برای برگزاری مراسم هفت منبر راهی بافت قدیمی بیرجند می شوند.

سید احمد برآبادی افزود: نزدیک غروب آفتاب، بانوان شرکت کننده در این مراسم پس از نیت کردن، شمعی را درون سینی و کنار این منابر روشن کرده و به راز و نیاز با خدای خود می پردازند، بانوان معمولا در هر مکان فقط یک شمع روشن می کنند ولی اگر مسجدی بسته یا راه دور باشد احتمال دارد که در یک مکان 2 شمع روشن کنند.

وی گفت: نذوراتی که در این منبرها جمع می شود به خادم منبر تعلق دارد و باید تا پایان مراسم و خاموش شدن شمع ها در آنجا بمانند و هیچ یک از شمع ها را خاموش نکنند تا شمع ها خاموش شود.

مسئول واحد پژوهش و مطالعات اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی ادامه داد: در این بین عده ای از مردم بر این باورند که باید اشکهای شمع را در مکانی از مسجد جمع آوری کنند و آنها را دور نریزند تا حاجتشان برآورده شود.

وی گفت: مراسم هفت منبر در حال حاضر یکی از مراسم عزاداری ماه محرم است ولی احترام و اعتقاد زیاد به نور از عادات ایرانی های قبل از اسلام بوده که آن را واسطه بین خدا و انسان می دانستند.

آیین هفت منبر با شماره 507 در فهرست میراث معنوی (ناملموس) کشور به ثبت رسیده است.