مراسم گرامیداشت یاد ناصر تکمیل همایون در محل پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد

ایسنا/ براساس خبرهای واصله، مراسم گرامیداشت یاد ناصر تکمیل همایون در محل پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.

در ابتدای این مراسم که در محل پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد، حمید تنکابنی (عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی) با بیان سخنانی در باب ایران دوستی ناصر تکمیل همایون، به دو جنبه کنشگری و اندیشه ورزی سیاسی این چهره فقید اشاره کرد و گفت: ملجأ و مراد ایشان در این زمینه دکتر مصدق بود و خاطرات بسیاری را از دکتر مصدق می گفتند.

او افزود: شیفتگی مرحوم تکمیل همایون به مصدق و عشقشان به ایران کم نظیر بود.

در ادامه مراسم گرامیداشت ناصر تکمیل همایون نیز احمد کتابی (استاد بازنشسته پژوهشکده مطالعات اجتماعی و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی) در ابتدا پیام مهدی گلشنی (عضو فرهنگستان علوم) را قرائت کرد که گلشنی در آن به آشنایی خود با این مورخ فقید از دوران پس از آمدن به پژوهشگاه علوم انسانی در آبان 1372 اشاره کرده و درباره خصوصیات تکمیل همایون از ایران دوستی و ایران پژوهی او گفته و به نام بردن از کتاب های او درباره مصدق، جاده ابریشم و... پرداخته بود.

کتابی سخنان خود را با قرائت قصیده «رفتند از دیار فضیلت یکان یکان» آغاز و سپس بیان کرد: زندگی ناصر تکمیل همایون مصداق عمر پربرکتی بود که به جرأت میتوان گفت لحظه ای از عمر او بیهوده سپری نشد. طی بیش از نیم قرن در جامعه شناسی، تاریخ نگاری، مردم شناسی و بسیاری موضوعات دیگر عالمانه قلم زد، پژوهش نمود و استادانه تدریس کرد.

او افزود: مجموعه آثاری که از این دانشور فرهیخته باقی مانده، از قبیل باقی صالحات است.

کتابی از جمله آثار باقیمانده از ناصر تکمیل همایون تا سال 95 به 27 جلد کتاب، بویژه مجموعه کتابهای «از ایران چه می دانم» و 246 مقاله اشاره کرد و گفت که بخشی دیگر از فعالیت های علمی این چهره فقید در زمینه پایان نامه ها بود که مجلدات آنها به یکی از کتابخانه های قزورین اعطا شد.

این استاد بازنشسته پژوهشکده مطالعات اجتماعی همچنین از تلاش های اجتماعی و مبارزات وطن دوستانه و ضد استعماری تکمیل همایون بویژه در دوران ملی شدن نفت گفت.

در ادامه نیز باقر ساروخانی (پدر علم جامعه شناسی ارتباطات) این جامعه شناس فقید را انسانی محترم و عادل دانست و بیان کرد: من چند صفت در ایشان دیدم که حیف است نگویم. ایشان آدمی بود که همیشه می دیدم انگیزه دانستن در او خیلی بالا است. او اشتهای دانستن زیادی داشت. و هیچ جلسه ای نبود که ما در کنار یکدیگر باشیم و بحث علمی مطرح نکند و این خیلی نعمت بزرگی بود.

ساروخانی سپس با بیان اینکه هیچگاه نبود با دکتر تکمیل همایون صحبت کنیم و از ایران نگوید، از ارق او به ایران و ایرانیت گفت: هیچ وقت نشد در پاریس دچار خود باختگی شود. همیشه میگفت باید آنچه را در پاریس خوب است به ایران ببریم.

او افزود: ناصر تکمیل همایون آزارش به کسی نرسید و جز خدمت و لطف برای دیگران نداشت. او به روح ما آرامش می بخشید و روح زمستانی را بهاری میکرد.

در ادامه مراسم، بخشی از کتاب «میهن دوستی در ایران» ناصر تکمیل همایون توسط مجری برنامه قرائت شد.

آندرانیک سیمونیان (استاد دانشگاه) نیز در مراسم گرامیداشت ناصر تکمیل همایون، این چهره را نماد اخلاق دانست و گفت که درک بسیار لطیفی از طنز داشت.

او با بیان اینکه هرگز از دکتر تکمیل همایون حرف سبک نمی شنیدیم، گفت: قزوین در همه وجود او محکم نشسته بود و خودش را در نهایت هم به آنجا رساند. هر وقت پای صحبت او می نشینیم مسائلی را از ارمنیان قزوین مطرح میکرد.

سیمونیان سپس به بیان خاطراتی از او در دوران سفر به ارمنستان پرداخت و از دعوت دانشجوی ارمنی برای تدریس او در دانشگاه ایروان گفت که تکمیل همایون در آن زمان، در پاسخ به او گفته بود: من نمی توانم دو ماه از ایران دور باشم.

او در عین حال اظهار کرد: هرگز ندیدم چیزی را فدای چیز دیگری کند؛ مگر سلامتی اش را که فدای صندلی محکومیت کرد.

آندرانیک سیمونیان خطاب به همسر این چهره فقید نیز با قدردانی گفت: در این 25، 30 سال شما ناصر تکمیل همایون را برای علم این ملت زنده نگه داشتید.

احمد سمیعی گیلانی، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی و مترجم فقید نیز از دیگر سخنرانان این مراسم بود که از آشنایی خود با ناصر تکمیل همایون در پژوهشگاه علوم انسانی گفت و بیان کرد: در همان جلسه اول که او را دیدم، مجذوبش شدم و انگار سالها با او دوست بودم. فکر کردم چه باعث این شد؟ بعداً برایم روشن شد که چرا در همان اولین جلسه انگار سالها با من دوست بود.

او افزود: ناصر تکمیل همایون به آنچه میگفت اعتقاد راسخ داشت و عقایدش را بی پروا و با مهارت میگفت و آنچه میگفت، با مهارت میگفت. تکمیل همایون هم خوب سخن میگفت و هم سخنان خوبی میگفت.

سمیعی گیلانی افزود: دغدغه اصلی او در هر سخنرانی، مسئلۀ آبادانی و آزادی ایران و ملت بود.

رئیس گروه ادبیات معاصر فرهنگستان زبان در ادامه به دغدغه تکمیل همایون برای وضعیت ایران اشاره و بیان کرد: البته الان مسئلۀ ملی با سابق فرق دارد. ما الان در دهکده جهانی هستیم و مسائل ملی با مسائل جهانی گره خوردند. اما او به این کمتر توجه داشت.

در ادامه، محمد سالار کسرایی (رئیس پژوهشگاه مطالعات اجتماعی) نیز گفت: آقای دکتر ناسیونالیست نبود، ایران دوست بود. یک ایران بزرگ را با همه رنگهای مختلف آن دوست داشت.

او با بیان اینکه ناصر تکمیل همایون یک ایران دوست بی همتا بود، اظهار کرد: او کنشگر سیاسی به معنای معمولی نبود بلکه اندیشمند سیاسی بود. دنبال دسته و گروه نبود. به ایران فکر میکرد و به دنبال جاه و مقام هم نبود.

رئیس پژوهشگاه مطالعات اجتماعی همچنین فقدان تکمیل همایون را جبران ناپذیر عنوان کرد و گفت: کسی نمی تواند جای تکمیل همایون را پر کند. وظیفه ما این است که راه او را ادامه دهیم؛ همه ما باید به ایران علاقه داشته باشیم و برای آن فداکاری کنیم.

الله یار خلعتبری (استاد تاریخ) نیز از این چهره فقید با عنوان «علامه تکمیل همایون» یاد کرد و گفت: سابقه آشنایی من با ایشان به سال 1350 در پاریس بر میگردد. در آن زمان دکتر از دانشجویان و پژوهشگران قدیم و باسابقه بودند. و از همان ابتدا در کمک به من بذل توجه داشتند.

او افزود: نام ایشان همیشه مثال زدنی و جاودان خواهد بود. علامه تکمیل همایون اثرات عمده ای را به وجود آورد که یکی از آنها مجموعه «از ایران چه می دانم» بود.

خلعتبری همچنین بیان کرد: نه دیدم و نه شنیدم و نه دیگران گفتند که در گفتار و کردار و نوشتار از ادب عبور کرده باشند. عشق به ایران را تا آخرین لحظۀ عمر پربرکت خود حفظ کرد و سرسپرده فردوسی بزرگ بود.

در پایان مراسم گرامیداشت یاد ناصر تکمیل همایون، ضمن قرائت بخش های دیگر از آثار او، پیام رضا داوری اردکانی، رئیس فرهنگستان علوم برای درگذشت او نیز قرائت شد.

مراسم گرامیداشت هفتمین روز درگذشت ناصر تکمیل همایون نیز در روز چهارشنبه (دوم آذر 1401) در تالار فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی از ساعت 16:30 الی 18 برگزار می شود.