راهنمای سفر به شهرهای ساحلی ایران در خرداد

خرداد به عنوان سومین ماه از فصل بهار می تواند با شناختی درست از مقاصد گردشگری، به ماهی برای سفر تبدیل شود. با اینکه خیلی از خانواده ها به سبب امتحانات فرزندانشان نمی توانند در این ماه به سفر بروند، اما باز هم عده ای هستند که به خاطر زیبایی های که این ماه دارد و گرمای شدیدی که در منطقه زندگیشان حاکم شده، تمایل دارند که به مناطقی مثل مناطق ساحلی رفته و حسابی خوش بگذرانند. شهرهای ساحلی ایران می توانند بهترین گزینه برای افرادی باشند که در این ماه و حتی تابستان قصد سفر دارند. با ما در راهنمای سفر به شهرهای ساحلی ایران همراه شده تا شما را با شماری از دیدنی ترین شهرهای ساحلی ایران آشنا کنیم.

رامسر

رامسر یکی از شهرهای دوست داشتنی ایران بوده که در غرب استان مازندران قرار دارد. این شهر آب و هوایی مطلوب و مساعد داشته و گردشگران زیادی در طول سال از آن دیدن می کنند. در این شهر هم میتوان دریا را از نزدیک شاهد بود و هم کوههای پر از جنگل های انبوه و سرسبز را. در واقع، چشم انداز بکری که بواسطه قرار گرفتن جنگل و دریا در کنار هم بوجود آمده، بسیار منحصر بفرد و دیدنی هست. این شهر را به جرات میتوان عروس شهرهای کشور به حساب آورد.

رامسر از سمت شرق به شیرود، از غرب به چابکسر و دهستان اوشیان استان گیلان، از جنوب به کوههای البرز و از شمال به دریای خزر محدود شده و بالغ بر 35997 نفر جمعیت دارد. رامسر به دلیل مجاورت با دریای خزر، در تابستان گرم و مرطوب و در زمستان معتدل هست.

جاهای دیدنی رامسر

روستای جواهرده

جواهرده دارای طبیعت بسیار زیبایی است و برای بهره بردن از آن بهترین زمان بهار و تابستان است. در فصل زمستان این روستا پر از برف بوده و سفر به آن کمی سخت خواهد بود. این روستا در قسمت جنوبی رامسر و در دل جنگل سماموس قرار گرفته و توسط کوههای البرز از 3 طرف محاصره شده است. جواهرده گیلان شامل 12 منطقه بوده که بزرگترین آن جولاخیل هست. در این روستا مردم اکثرا به کار کشاورزی، دامداری و باغبانی مشغول هستند و از جمله صنایع دستی که به دست همین مردم ساخته شده، میتوان به جوراب پشمی، چادر، شولا، چوخا، سفره و نمد اشاره کرد. تعداد نفرات ساکن در جواهرده 9800 نفر بوده که بیشتر آنها در طول سال در بیرون از این روستا ساکن هستند.

از جمله غذاها و خوراکی های مختص این روستا میتوان به باقلی شور، باقالا قاتوق، میرزاقاسمی، بادمجان قلیه، کباب ترش، ترش تره، شیرین تره، سیرواویج، کماج و...اشاره کرد. قدیمی های این منطقه هم از جشنی که در گذشته در این روستا برگزار میشده، اطلاع دارند، در این جشن، دختران مجرد گل می کاشتند و از مناطق مختلف مازندران و گیلان به این جشن می آمدند. از جمله مکان های دیدنی و جذاب این روستا نیز میتوان به یخچال های دائمی و طبیعی، کوههای سرخ تله، چشمه ها و...اشاره کرد.

• آدرس: شهرستان رامسر، دهستان سخت سر
• مدت زمان بازدید: یک روز کامل

بوستان جنگلی صفارود

برای دسترسی به بوستان جنگلی صفارود و بهره مندی از آب و هوای مطبوع آن، باید از ابتدای جاده جواهرده در میدان غربی شهر حرکت کرده و پس از طی کردن 9 کیلومتر و عبور از مسیری زیبا میتوان به این پارک که در نزدیکی صفارود قرار گرفته، رسید. از آنجایی که این بوستان که دارای رودخانه آب معدنی بوده، در پایین جاده و در میان دره قرار دارد، برای ورود به آن پله هایی را از جاده تا بوستان ساخته اند.

• آدرس: رامسر، کیلومتر 9 مسیر روستای جواهرده
• مدت زمان بازدید: 4 ساعت

تله کابین رامسر

تله کابین رامسر یکی از مراکز تفریحی این شهر بوده و خدمات اقامتی و سرگرمی بسیار گوناگونی را برای مردمی که به آنجا سفر می کنند، فراهم کرده است. تله کابین شهر رامسر دارای سه قسمت ساحلی، بام رامسر و کوهپایه ای هست. در قسمت ساحلی امکاناتی مثل پارکینگ بزرگ و فروشگاه های لباس وجود داشته و مسافران می توانند به آنها مراجعه کرده و لوازم مورد نیاز خود را تهیه کنند. همچنین، می توانند در رستورانهایی که در این بخش وجود داشته، غذاهای محلی این خطه سرسبز و دوست داشتی را سفارش دهند و نوش جان کنند.

بازدید کنندگان می توانند در بخش ساحلی تله کابین رامسر از صنایع دستی و محلی که مردم روستاهای اطراف تهیه می کنند در صورتی که علاقمند باشند، خریداری کرده و به عنوان سوغاتی به شهر خود ببرند. برای افرادی که قصد برگزاری مراسم و مجالس عروسی را دارند هم یک تالار بزرگ و مجهز در اینجا دیده می شود. ورودی قسمت کوهپایه ای از سمت گیلان بوده و در این قسمت امکانات تفریحی و سرگرمی بیشتری برای مسافران فراهم شده اند، مانند کلوپ دریایی، جت اسکی، آب نما، آب، آتش و آلاچیق های ساحل.

برای استفاده از تله کابین رامسر مسافران ابتدا بلیتی را تهیه و بعد به بام رامسر می روند. در این صورت می توانند سوار کابین های تله کابین شوند و از سفر با آن لذت ببرند. از دیگر جاذبه های بام رامسر هم گرفتن عکس با لباسهای محلی بوده که مسافران و گردشگران می توانند لباس محلی این منطقه را بپوشند و عکس یادگاری بگیرند. زیبایی بام رامسر به علت قرارگیری در ارتفاعات کوهستانی دوچندان شده و داری آب و هوایی ییلاقی هست.

• آدرس: کیلومتر 5 غرب رامسر
• مدت زمان بازدید: 4 ساعت

قلعه مارکوه

قلعه مارکوه مربوط به دوران های تاریخی پس از اسلام است و در شهرستان رامسر، شهر کتالم، مسیر جاده تلارسر واقع شد. این اثر در تاریخ 25 اسفند 1379 با شماره 3484 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. در مورد زمان ساخت این بنا تاریخ دقیقی وجود ندارد اما با استناد به اشاره تاریخ نویسان به وجود این قلعه در قرن سوم و همچنین شباهت ساختاری و معماری این بنا با بناهای قرن سوم هجری قمری نظیر قلعه بابک میتوان تاریخ آن را حدس زد.

مساحت قلعه مارکوه حدود 600 متر مربع است و از این معماری عظیم تنها 4 حصار جانبی و برج های پشتیبان آن باقی ماند. مصالح بکار رفته در قلعه مارکوه عمدتا سنگ، ساروج و گچ بوده و وضع داخلی قلعه مارکوه از لحاظ وسعت به نحوی است که گنجایش صد سرباز را دارد و همگی به راحتی می توانند در آن سکنی گزینند. طول ضلع شرقی آن 70/17 متر، قعر آن 30/2 متر، ارتفاعش 30/6 متر و طول ضلع غربی آن 9 متر تمام است. ضلع شمالی با سنگی که در امتداد آن قرار دارد، به دو قسمت تقسیم می شود: قسمت غربی آن 80/14 متر و قسمت شرقی آن که از سر سنگ جدا می گردد، 15 متر است.

محل قرارگیری بنا نیز طوری است که دیدی 360 درجه را نسبت به اطراف خود دارد. از بالای این بنا به راحتی میتوان از شمال تا دریا، از شرق تا تنکابن، از غرب تا رامسر و از جنوب نیز کوههای البرز را تحت نظر داشت. در تعاریف مردم محلی به تونلی درون این قلعه اشاره می شود که انتهای آن به روستای نیاسته که در پایین مارکوه قرار دارد، ختم میشد و در گذشته سربازان برای خروج یا ورود اضطراری از آن استفاده می کردند که البته با تحقیقات انجام شده، مشخص گشت که این امر صحت نداشته و چاله موجود در قلعه به دلیل عدم دسترسی مستقیم قلعه به آب کاربرد سردآب داشته و تونل نیست.

• آدرس: کتالم، جاده تلارسر
• مدت زمان بازدید: 2 ساعت

  

چشمه های آب گرم سادات محله

چشمه های آب گرم از جاذبه های بی مثال ایران زمین بوده که در آنها مواد معدنی و املاح بسیار زیادی وجود دارند. چشمه های آب گرم از فعالیت های کوههای آتشفشانی بوجود آمده و یکی از آنها، چشمه آب گرم سادات محله رامسر است. آب این آبگرم با آب چشمه های معمولی یک تفاوت اساسی و مهم دارد و آن تفاوت این هست که در این چشمه گازهای محلول و مواد طبیعی کثیری وجود دارند. یکی از دلایلی که باعث شده تا آبهای معدنی یا آب چشمه های آب گرم غیر قابل آشامیدن باشند، این است که در آنها گازهایی همچون دی اکسید کربن و هیدروژن سولفوره وجود دارند. این گازها از خواص دارویی برخوردار بوده و به همین علت، چشمه های آب گرم می توانند برای کسانی که درگیر بیماری های استخوانی، مفصلی یا پوستی بوده، مفید باشند.

کافی است خود و خانواده را به منطقه سادات محله برسانید و آنگاه می توانید به راحتی به این چشمه آبگرم بی مثال دسترسی پیدا خواهید کرد. براساس راهنمای سفر به شهرهای ساحلی ایران باید بدانید که منطقه سادات محله مسیری آسان و ماشین رو داشته و آنتن دهی گوشی های همراه هم در این منطقه تقریبا وضعیت خوبی دارد.

• آدرس: 5 کیلومتری رامسر، سادات محله
• مدت زمان بازدید: 4 ساعت

سد میجران

سدها علاوه بر اینکه آب مورد نیاز برای مردم یک منطقه را در زمینه کشاورزی و آشامیدنی و...فراهم می کنند، دارای جاذبه های گردشگری نیز هستند. اغلب میتوان مناظر طبیعی زیبایی را در اطراف سدها شاهد بود. یکی از این سدهای زیبا، سد میجران بوده که سدی خاکی است و بر روی رودخانه نسارود در 20 کیلومتری شهرستان رامسر قرار دارد. این سد دارای ظرفیتی به اندازه 8 میلیون متر مکعب بوده و برای کشاورزی و همچنین تامین آب آشامیدنی شهرهای کتالم، سادات محله و رامسر در سال 1382 به بهره برداری رسید. چشم انداز زیبایی که در پشت سد طولانی بوجود آمده هم به واسطه وجود جنگلی با درختان انبوه و سرسبز هست که در واقع به مانند تابلویی تمام زیبایی منطقه را در خود جمع نمود.

• آدرس: 20 کیلومتری رامسر، روی رودخانه نسارود
• مدت زمان بازدید: نصف روز

جنگل دالخانی

دالان بهشت لقبی است که به جنگل دالخانی داده اند و علتش را میتوان طبیعت مثال زدنی و سرسبز این منطقه دانست مخصوصا مه غلیظی که سرتاسر این ناحیه را فرا می گیرد. این جنگل در روستای دالخانی قرار دارد؛ روستایی با طبیعتی جنگلی و نیمه کوهستانی که به دلیل اینکه در ارتفاع 800 متری قرار گرفته، همواره مورد توجه مسافران و طبیعت دوستان بوده و خیلی ها برای تفریح و گذراندن اوقات فراغت به این روستا و به دل جنگل دالخانی سفر می کنند. روستای دالخانی تا شهر رامسر حدود 30 کیلومتر فاصله دارد. برای اینکه به جنگل دالخانی سفری داشته باشید، کافی است که در مسیر رامسر به تنکابن رانندگی کنید. همچنین، میتوان از مسیر کتالم هریس به دالخانی نیز برای رفتن به این جنگل استفاده کرد.

در میانه فصل تابستان دمای هوا در سواحل دریاچه خزر به دمای گرم و شرجی 35 درجه سانتیگراد می رسد اما اگر سری به جنگل دالخانی بزنید، این دما تا 18 درجه سانتیگراد کاهش می یابد. در میان درختان سرسبز و مه غلیظی که بیشتر اوقات این درختان را می پوشاند، از آنجایی که هوا ناگهان سبک و قابل تنفس می شود، اکسیژن خالص ریه های شما را پر می کند. گاوها از خیابان عبور کرده یا در کنار اتومبیل ها در جاده می دوند تا به قله موجود در این جنگل که روستائیان در آن به فروش ماست محلی تازه، نان داغ، عسل خالص و سبزیجات مشغول هستند، برسند. اگر از سمت دیگر کوه پایین بیایید، خانه هایی زیبا با سقف های رنگی که در شیب کوه و در دره شهر بعدی قرار گرفته اند هم نظر شما را جلب می کنند.

• آدرس: شهرستان رامسر، جاده ییلاق جنت رودبار
• مدت زمان بازدید: نصف روز

کاخ مرمر رامسر

کاخ مرمر که امروزه به عنوان موزه شناخته می شود و نام آن موزه تماشاگه راز است، در واقع در سال 1316 در داخل باغی زیبا و دیدنی به مساحت 60 هزار متر ساخته شد. این کاخ قدمتش به دوران پهلوی اول باز می گردد؛ عمارتی قدیمی که در ساخت آن میتوان انواع گچبری های بی نظیر و منظم را به نظاره نشست. همچنین، سبک معماری این بنا به سبک معماری اروپایی بوده و امروزه در آن آثار بزرگان هنر ایران و آثاری از هنرمندان خارجی نگهداری می شوند.

ببر سنگی، مجسمه های برنزی و مرمری و نقاشی عتیقه، فرش های نفیس و گرانبها و کریستال همه و همه در این کاخ موزه در معرض دید عموم قرار گرفته اند. باغ این موزه هم از نظر تنوع گونه های گیاهی از جمله مرکبات و گونه های گیاهی نایاب خارجی که در آن کاشته شده، از باغ های منحصر بفرد ایران بوده و اولین نهال مرکبات اصلاح شده ایران در این باغ کاشته شده است.

• آدرس: رامسر، خیابان شهید رجایی، جنب هتل رامسر، پردیس فرهنگی موزه ای شهدای رامسر
• مدت زمان بازدید: 3 ساعت

خرمشهر

کارون و اروند شهری را در میان خود جای داده اند که سمبل آزادی، مقاومت، شجاعت و دلاوری مردان و زنانی است که با تمام وجود خود در مقابل رنج ها و مشقت هایی که در طول تاریخ علی الخصوص در دوران هشت ساله دفاع مقدس بر آنها رفته، ایستادند و به پیروزی دست یافتند. این شهر، خرمشهر است؛ شهری که در بین تمام شهرهای جنوبی ایران به عنوان عروس شهرهای جنوبی شناخته می شود. خرمشهر در جنوب غربی ایران و در اطراف خلیج فارس قرار گرفته است، شهری که مساحت آن بالغ بر 67.5 کیلومتر مربع بوده و تا مرکز استان خوزستان یعنی شهر اهواز 125 کیلومتر فاصله دارد.

چاراکس که یکی از سرداران لشکر اسکندر بود، این شهر را فتح کرد. به همین دلیل در تاریخ اگر جستجویی کنیم، می بینیم که برای اولین بار این شهر با نام چاراکس به ثبت رسیده است. این شهر پیش از اسلام بارما نامیده میشد و به گفته ابوزید بلخی، در زمان خلافت عمر تبدیل به بیان شده است. نام خرمشهر هم توسط فرهنگستان ایران در سال 1314 بر روی این شهر نهاد شد. این شهر از اهمیت اقتصادی و استراتژیکی بالایی برخوردار است. بالا آمدن آب رودخانه بارها این شهر را ویران نمود اما توانست مجددا روی پای خود آباد و آزاد بایستد. قبل از اینکه جنگ ایران و عراق رخ دهد، این شهر به عنوان بزرگترین و نخستین بندر کل خاورمیانه و ایران شناخته میشد.

شهر خرمشهر شهری است که به خلیج فارس از طریق رود اروند دسترسی دارد و امروزه نیز از اهمیت اقتصادی زیادی برخوردار هست؛ شهری که 250 هزار نفر جمعیت دارد و امروزه نیز به عنوان دومین بندر حمل و نقل کانتینری کشور که دارای 13 اسکله حمل و نقل بار است، شناخته می شود.

جاهای دیدنی خرمشهر

مسجد جامع خرمشهر

مرکز شهر و خیابان جاسپی، جایی است که مسجد جامع خرمشهر در آن قرار دارد. این مسجد از زمان های قدیم هم بدلیل موقعیت مکانی ویژه اش، یکی از مکان هایی بوده که مردم برای عبادت و مراسم مذهبی به آنجا می آمدند و همیشه به نوعی از جاذبه های گردشگری خوزستان بحساب می آمد. با اینکه فقط 120 سال از عمر این بنای مذهبی می گذرد اما از موسس و بانیش اطلاعات دقیقی در دست نیست. سال 1348 بود که زمینی کوچک با مساحت 1209 متر مربع به ضلع غربی مسجد اضافه و به صورتیکه در حال حاضر است، تجدید بنا شد.

حدود 40 درصد این مسجد در زمان جنگ تحمیلی تخریب شد، دو گلدسته آن کاملا از بین رفت و گنبدش نیز هدف توپ دشمن قرار گرفت. با این حال، با اعتباراتی که پس از پایان جنگ برای بازسازی این مسجد در نظر گرفته شد، هر ساله بخشی از آن ترمیم و بازسازی می شود. زمینی به وسعت 4000 متر هم در ضلع شمالی مسجد خریداری شده که برای ساخت میهمانسرا برای زائرین استفاده گشت. نمای این مسجد از آجرهای ساده و هزار متر مربع کاشی خشتی که روی آنها آیات قرآن حک شده، تشکیل شده است. دو گلدسته آن دارای 28 متر ارتفاع بوده و دو گنبد بزرگ و کوچک نیز دارد. گنبد بزرگ و گلدسته ها را با کاشی های معرق تزئین کرده اند. برای خنک کردن داخل مسجد در گرمای خرمشهر هم سه دستگاه تهویه هوای مرکزی در آن به کار رفته اند.

دلایل زیادی وجود دارند که مسجد جامع این شهر را باید نقطه ثقل و نماد مقاومت دانست. در میان هزاران مسجدی که در تمام ایران دیده می شوند، این بنای مذهبی تنها جایی بوده که رزمندگان در حین جنگ به آن پناه می آوردند. این مسجد با گلدسته هایش به خوبی از رزمنده ها و مردم این شهر حراست کرد و به همین دلیل، برای مردم شهر اهمیت ویژه ای دارد. عبادت و معنویت رزمندگان در این مسجد باعث بالا رفتن انگیزه و اشتیاق آنها میشد تا بتوانند دفاعی قوی تر از کشور و شهرشان داشته باشند.

زمانیکه جنگ به خرمشهر و مرزهای شلمچه رسید، تازه سپاه در این شهر ایجاد شده بود و مردم قرارگاهی بهتر از این مسجد برای خود نمی دیدند. مردم خرمشهر در کنار فرماندهان، تکاوران کلاه سبز نیروی دریایی ارتش، دانشجویان دانشگاه افسری و رزمنده های سپاهی که محمد جهان آرا هم در بین آنها بود، از شهر دفاع کردند و در این مسجد که نماد مقاومت آن روزها بود، جمع می شدند. مسجد جامع خرمشهر در زمان جنگ هم نقش بیمارستان و هم نقش پایگاه نیروهای خودی را داشت و هم ستاد فرماندهی عملیات؛ مکانی که به نظر می رسید به راحتی تحت اشغال دربیاید اما در 4 آبان 1395 که خرمشهر سقوط کرد، مسجد جامع سقوط نکرد.

بعد از نزدیک به ششصد روز، در روز سوم خرداد 1361 و در عملیات بیت المقدس این شهر آزاد شد. علی صیاد شیرازی فرماندهی نیروهای ارتشی و محسن رضایی فرماندهی نیروهای سپاهی را به عهده داشتند. فتح خرمشهر انعکاسی جهانی داشت و تصویری که از این آزادی منتشر شده، تصویر رزمندگان روی پشت بام ها و تصاویر مسجد جامع خرمشهر پس از آزادسازی هستند. در سال 1390، این مسجد به لیست میراث فرهنگی کشور اضافه شد و از سال 1394 هم طرح توسعه و سفت کاری مسجد کلید خورد؛ مسجدی که نه تنها یک بنای معمولی نیست بلکه نماد مقاومت در خرمشهر بوده و یک دیوار تیرباران شده آن به عنوان نشانه ای از آن دوران به همان صورت نگه داشته شده است.

• آدرس: خرمشهر، خیابان چاسبی
• مدت زمان بازدید: 1 ساعت

پل جهان آرا

پل دوم که با نام پل جهان آرا هم معروف بوده، یکی بهترین جاذبه های گردشگری خرمشهر هست. این جاذبه دیدنی با طراحی زیرسازه پلی روی کانال حفار و با فاصله مناسب از پل قدیمی شکل گرفته و امروزه مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی متعددی قرار می گیرد.

• آدرس: خرمشهر، بلوار ایران زمین
• مدت زمان بازدید: 1 ساعت

موزه جنگ خرمشهر

ساختمان موزه جنگ خرمشهر در سال 1309 ایجاد گشت و تا پایان جنگ هم به عنوان بخش اداری شرکت نفت کاربرد داشت. در زمان جنگ ایران و عراق، از آن به عنوان محل دیدبانی نیروهای عراقی بهره می بردند. در سال 1375، این مکان پس از بازسازی ها به عنوان مرکز فرهنگی دفاع مقدس مورد استفاده قرار گرفت. مساحت مرکز فرهنگی 2400 متر مربع بوده و کتابخانه تخصصی دفاع مقدس، سالن نمایش فیلم، آرامگاه سه شهید گمنام هم بخش های آن به شمار می روند.

این موزه دارای چهار سالن مقاومت، اشغال، آزادسازی و بازسازی خرمشهر بوده و در بخش بخش آن گوشه هایی از حماسه نشان داده می شوند. همچنین، آثاری از سرداران شهید نظیر سید محمد علی جهان آرا، بدالرضا موسوی، دیگر شهدای ارتش و سپاه و نیز ادوات نظامی آن دوران هم در این موزه به چشم می خورند.

• آدرس: خرمشهر، بلوار ساحلی، خیابان امام خمینی (ره)
• مدت زمان بازدید: 2 ساعت

کنزالمال (مرکز خرید اروند)

یکی از مراکز خرید بنامی که در سالهای اخیر به محبوبیت بی سابقه ای دست یافته، کنزالمال هست. این مرکز خرید به دلیل تنوعی که در اجناس دارد و همچنین دارا بودن فروشندگانی خوش برخورد و مجرب همیشه شلوغ و پر رفت و آمد بوده و گاهی ترافیکش رفت و آمد در مسیر دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر را دچار مشکل می کند. کنزالمال به بازار چینی ها شهرت داشته و همه نوع کالایی با هر رنج قیمتی در آن پیدا شده که همین امر سبب جذب خانواده ها می شود.

این مرکز خرید مکانی امن برای خرید به همراه خانواده و دوستان بوده و میتوان با گردش در آن علاوه بر تجربه خریدی ارزان و راحت، از شیرینی لهجه جنوبی ها لذت برد. کنزالمال مرکز فروش مواد خوراکی و شکلات، پتو، وسایل برقی کوچک و لوازم آرایشی هست. فقط به این نکته توجه کنید که چون این پاساژ به مرکز اجناس ته لنجی شهرت دارد، مراقب تاریخ تولید و مصرف اجناس باشید تا مبادا کلاه سرتان برود.

• آدرس: خرمشهر، بزرگراه آبادان خرمشهر، جنب پایگاه نیروی دریایی
• مدت زمان بازدید: 3 ساعت

بوشهر

در حاشیه خلیج فارس، شهری وجود دارد که قدمت آن به درازی تاریخ کهن ایران زمین است. این منطقه زیبای آرمیده بر دریا، بوشهر نام دارد. بوشهر در ذهن مخاطبان معاصر با جنگ و مقاومت پیوند خورده و شاید وجود منابع عظیم انرژی، این شهر را همواره مورد تاخت و تاز اقوام بیگانه قرار داده باشد. بوشهر یکی از ساتراپ نشین های پارس در زمان هخامنشیان بوده است. پادشاهان عیلامی از این شهر زیبا به عنوان بندرگاه استفاده می کردند و داریوش قصد داشت تا با حفر کانالی از بوشهر به نیل، خلیج فارس را به دریای سرخ متصل کند.

این شهر در سال هزار و پانصد و شش میلادی مورد تهاجم پرتغالی ها قرار گرفت و در زمان شاه عباس صفوی و طی پیمان مودت بین ایران و انگلیس، از شر این مهاجمان خلاصی یافت. اما تاریخ بوشهر پر از تلاطم است و روزهای خوب و بد. نادر شاه افشار شهر بوشهر را گسترش داد و به آن بسیار بها میداد اما قاجار این شهر زیبا را به انگلیس ها واگذار کرده و کنسول های انگلیسی بر بوشهر حکمرانی می کردند. لشکرکشی ناصرالدین شاه برای فتح هرات و جدال با قوای انگلیسی و سالها بعد جنگیدن دلیران تنگستان به رهبری مشروطه خواه ایرانی، رئیس علی دلواری تنها گوشه ای از تاریخ پر آب چشم شهر بوشهر هست.

بوشهر در زبان فارسی به این شهر تاریخی گفته می شود که دارای نام هایی چون رام اردشیر، بخت اردشیر، لیان، ریشهر و ابوشهر بود. این منطقه در میان اعراب به البوشهر و در بین انگلیسی زبان ها به بوشایر معروف است. این شهر میان عیلامی ها با نام لیان و بین یونانی ها با نام یوناخا و مزامریا معروف هست. بوشهر در سال 1395 خورشیدی بالغ بر 223504 نفر جمعیت داشته و بدین ترتیب، پرجمعیت ترین شهر استان بوشهر و چهارمین شهر پرجمعیت جنوب ایران به شمار می رود. این شهر فقط از سمت شرق با خشکی ارتباط دارد. بوشهر 18 متر از سطح دریا ارتفاع داشته و دارای آب و هوای نیمه بیابانی و گرم است. لازم هست بدانید که بوشهری ها با گویش بوشهری صحبت می کنند.

جاهای دیدنی بوشهر

موزه دریانوردی خلیج فارس

موزه دریانوردی خلیج فارس یکی از موزه های استان بوشهر بوده که در محله سبزآباد جای دارد. محل کنونی این موزه که شامل ساختمان کنسولگری و عمارت کلاه فرنگی بوده، در سال 1858 میلادی تاسیس شد و مدتی بعد به مقر دائمی سرکنسول گری انگلستان در بوشهر تبدیل گشت. این بنا تا پایان جنگ جهانی دوم در اختیار دولت انگلیس بود تا آنکه در سال 1946 میلادی برابر 1325 هجری قمری و بعد از انتقال نمایندگی سیاسی انگلیس به بحرین، این عمارت به دولت ایران تحویل گردید و در اختیار نیروی دریایی ایران قرار گرفت. طی سالهای 1385 و 1386 رایزنی های لازم برای تبدیل این مکان به موزه دریا و دریانوردی صورت گرفت و در هفتم آذر سال 1387 و طی مراسمی آماده بازدید علاقمندان گردید.

در محوطه موزه 40 فروند شناور سطحی و انواع زیرسطحی های جنگی دریایی متعلق به دوره های مختلف تاریخی از جمله قاجار و کشتی پرسپولیس نگهداری می شوند. در درون ساختمان کلاه فرنگی هم که اکنون بطور کامل بازسازی شده ، انواع تجهیزات جنگی، مخابراتی، کنترل و هدایت دریایی، پزشکی و ظروف نقره ای و سفالینه های کشف شده از دوران های مختلف تاربخی بندر بوشهر دیده می شوند. بازدید عموم از این موزه امکان دارد و دارای پارکینگ خودرو هم هست.

• آدرس: بوشهر، محله بهمنی، جاده سبزآباد
• مدت زمان بازدید: 2 ساعت

گورستان شغاب

گورستان شغاب، قبرستانی تاریخی واقع در بخش مرکزی شهرستان بندر بوشهر و یکی از آثار تاریخی جنوب ایران است. در این قبرستان اسکلت اموات در داخل خمره های بزرگ و کوچک نخودی رنگ مدفون شده و روی برخی از خمره ها نوشته ای نیز نقش بسته است. لازم هست ذکر شود که براساس دین زرتشت، جسدها را در داخل صخره های سنگی، خمره و تابوت هایی از جنس سنگ و سفال می گذاشتند تا طبق اعتقاد آنها، خاک آلوده نگردد. اشیای کشف شده دیگر این قبرستان که در خمره های بزرگ و کوچک قیراندود قرار گرفته اند، مشتمل بر تابوت های سنگی مکعب شکل و مهره های عتیق تزئینی است. این قبرستان به عیلامی ها تعلق داشت.

• آدرس: جنوب بوشهر، کنار پارک شغاب
• مدت زمان بازدید: 1 ساعت

عمارت ملک

عمارت ملک مربوط به اواخر دوره قاجار است و در محله بهمنی شهرستان بوشهر، در خیابان ماهینی، کوچه ملک واقع شد. این اثر در تاریخ 17 آذر 1377 با شماره 2184 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. این عمارت که به صورت مجموعه ساختمانی متعلق به یک قرن قبل بوده، در هشت کیلومتری شهر بوشهر قرار گرفت. مساحت زیربنای آن 4000 متر مربع بوده و در دوره قاجاریه توسط معماران فرانسوی با مصالح محلی احداث شده و درب و پنجره آن زیر نظر مهندسین فرانسوی ساخته شده است.

عمارت متعلق به یکی از ثروتمندان بوشهر به نام محمد مهدی ملک التجار بود. وی برای سفر تفریحی تجاری به کشور فرانسه رفته و در آنجا با دیدن کاخ ورسای شیفته آن می شود و نمونه آن را در بوشهر پیاده می کند. این کاخ توسط متجاوزین انگلیس اشغال شده و به صورت مقر نظامی آنها درآمد. آنها بعد از سالها استقرار در این کاخ، با ورشکست شدن ملک التجار (صاحب اصلی کاخ) لوازم نفیس آن را با قیمت کم خریداری کرده و با خود بردند.

در اواخر سلطنت رضا شاه هم این عمارت که خوابگاه نظامیان شده بود، پس از چندین بار بازسازی رو به ویرانی نهاد و متاسفانه، به خاطر وسعت زیاد هنوز مرمت نشده است. این سالها تعدادی بی خانمان در این عمارت زندگی می کنند. در سال 1397 توسط اداره کل میراث فرهنگی استان بوشهر و با همکاری سایر نهادها و سازمان های استانی، افرادی که در این عمارت سکنی گزیده بودند را به خارج از بنا منتقل کردند و در سال 98 این بنا برای احیا و مرمت به بخش خصوصی واگذار گردید تا بعنوان هتل و محل پذیرایی سنتی مورد بهره برداری قرار گیرد.

• آدرس: بوشهر، محله بهمنی، خیابان ماهینی، کوچه ملک
• مدت زمان بازدید: 2 ساعت

قبر جنرال

قبر جنرال یا قبر جرنیل که تلفظ محلی عبارت «قبر ژنرال» بوده، نام آرامگاه یک ژنرال انگلیسی در بندر بوشهر واقع در محله سنگی است. قبر جنرال به شکل ابلیسک ساخته شده و مدفن یکی از فرماندهان ارتش انگلستان است که در لشکرکشی بریتانیا به جنوب ایران در واقعه هرات در سال 1856 میلادی به دست نیروهای ایرانی کشته شد. محوطه این مقبره که تا سال 1390 به صورت باغی از درختان محلی بود و در سال یاد شده توسط شهرداری بندر بوشهر تبدیل به پارک گردید، مدفن 35 تن از سربازان انگلیسی است که در آن جنگ کشته شدند.

نام این ژنرال انگلیسی به درستی روشن نیست و بر سر آن میان گزارش نویسان اختلاف است. برخی منابع می گویند این مقبره کتیبه ای به زبان انگلیسی داشته که روی آن نوشته شده بوده است: اینجا آرامگاه ژنرال «د-ت-د-م» است که به دست دلیران جنوب ایران کشته شد. برخی این مقبره را مدفن ژنرال اترام دانسته و برخی آن را متعلق به ژنرال استاکر ذکر کرده اند در حالی که ژنرال استاکر در جنگ کشته نشد بلکه در 24 مارس 1857 در بوشهر خودکشی کرد. ژنرال اترام نیز در کلیسای وست مینستر مدفون است. این سازه در تاریخ 28 اسفند 1385 با شماره 18640 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

• آدرس: بوشهر، خیابان امام خمینی
• مدت زمان بازدید: 1 ساعت

عمارت دهدشتی

عمارت دهدشتی واقع در بخش مرکزی شهرستان بندر بوشهر، یکی از آثار تاریخی جنوب ایران است. عمارت دهدشتی در خیابان انقلاب و در ضلع شمال غربی مسجد امام و پشت بانک مسکن شعبه مرکزی قرار دارد. این بنا در دوره قاجاریه توسط حاج غلامحسین دهدشتی شاهرخ که تاجر روغن بود، احداث گردید و به عمارت دهدشتی مشهور شده است. اسناد تجاری زیادی در این خانه پیدا شده که هم اکنون طبقه بندی گشته و در سازمان میراث فرهنگی نگهداری می شوند.

بعضی از اسناد به خط برجسته سیاق است و قدمت برخی از تمبرهای اسناد به 200 سال پیش می رسد. این تمبرها مربوط به کشورهای بریتانیا، هندوستان، آلمان و نیز تمبرهای عصر قاجاریه است. این ساختمان به لحاظ معماری از اهمیت فوق العاده خاصی برخوردار بوده و چهار طبقه دارد. اکثر ساختمان های بافت قدیم بوشهر دو طبقه و تعداد انگشت شماری سه طبقه بوده اند. عمده مصالح تشکیل دهنده آن را گچ، سنگ های مرجانی، آهک، چوب ساج و (صندل) چندل تشکیل می دهند.

پوشش سقف از چوب صندل است. سقف اتاق پذیرایی نقاشی رنگ و روغن شده که برگرفته از نقاشی اروپایی هست. تزئینات و گچبری بسیار زیبایی در داخل اتاق ها و سیستم در و پنجره ها بکار گرفته شده که توجه هر بیننده ای را به خود جلب می نماید. همچنین گره چینی هلال ها، درها، کنده کاری روی اتاق ها و پنجره های دیواری از عوامل تزئین کننده هستند. شیشه های رنگی هم باعث تلطیف نور و زیبایی بیشتر ساختمان شده اند.

عمارت دهدشتی کاربری تجاری و مسکونی داسته و اکنون نیز ممکن است به صورت موزه فرهنگ مورد استفاده قرار گیرد. این بنا از سال 1377 توسط میراث فرهنگی بوشهر مرمت شده و از جمله اقدامات مرمتی انجام شده در این بنا میتوان به شمع گذاری قسمت های در حال تخریب، تعمیر پشت بام و بازسازی و مرمت قسمت های فروریخته اشاره کرد. در حال حاضر هم موزه تاریخ پزشکی خلیج فارس در این عمارت قرار دارد.

• آدرس: بوشهر، خیابان انقلاب، ضلع شمال غربی مسجد امام، پشت بانک مسکن شعبه مرکزی
• مدت زمان بازدید: 1 ساعت

بندرعباس

بندرعباس مرکز استان هرمزگان و شهرستان بندرعباس در جنوب ایران است. بندرعباس جزو کلانشهرهای جنوبی ایران بوده و بندر شهید رجایی که در این شهر قرار دارد، بزرگترین بندر کانتینری ایران است. از نامهای پیشین آن بندر گمبرون بوده که با لشکرکشی شاه عباس بزرگ و بیرون راندن پرتغالی ها از ایران، نامش به بندرعباس تغییر یافت. مجتمع بندری شهید رجایی و بندر شهید باهنر به عنوان نقطه اتکای اقتصاد ایران در جهت جابجایی کالا و نیز وجود کارخانه های پرشمار و بزرگ صنعتی، بندرعباس را به شهری مهم در زمینه بازرگانی و صنعت کشور و همچنین منطقه مبدل کرد.

آب و هوای این شهر گرم و مرطوب بوده و از نیمه آبان تا نیمه فروردین دارای آب و هوای مطبوعی است. ماههای اردیبهشت و خرداد هوا خشک بوده و ماههای تیر تا مهر دارای آب و هوای مرطوب است. دمای هوای شهر بندرعباس در گرمترین روزها به 52 درجه سانتیگراد و در سردترین روزها به 2 درجه سانتیگراد می رسد. میانگین بارش در بندرعباس هم در حدود 200 میلیمتر است. جمعیت بندرعباس را نمیتوان بطور دقیق عنوان کرد، زیرا از بومیان و مهاجرین تشکیل شده و تعداد مهاجرین بنا به فصول سال متغیر است. اما به استناد نتایج سرشماری سال 1395، جمعیت شهر بندرعباس 526648 نفر اعلام شد.

مردم بندرعباس اکثریت مسلمان و از پیروان مذاهب شیعه و سنی (شافعی) هستند. براساس راهنمای سفر به شهرهای ساحلی ایران باید بدانید که اهل سنت مردمان بومی محله های داماهی، خواجه عطاء، اوزی ها، سورو و شقو (شهرک توحید) هستند و بیشتر در آن محله ها سکونت دارند.

جاهای دیدنی بندرعباس

چشمه آب گرم گنو

آب گرم گنو چشمه آب معدنی در فاصله 34 کیلومتری شمال شرقی شهر بندرعباس بوده و یکی از نقاط دیدنی جنوب ایران است. این چشمه آب معدنی در کناره راه بندرعباس به سیرجان واقع شده و در دره ای قرار دارد که کوه گنو و ارتفاعات سخت آهکی از شمال و جنوب آن را در بر گرفته است. از آب این چشمه جهت آبیاری نخلستان و استحمام استفاده می شود. آب چشمه گنو از دسته آب های گوگردی خیلی گرم، کلر و سولفات، کلسیک گوگردی محسوب می گردد.

این چشمه دو استخر زنانه و مردانه نسبتا بزرگ دارد که به تاسیساتی مانند چندین رواق کوچک برای استراحت و اقامت مسافران و محل فروش نوشیدنی تجهیز شده است. محوطه اطراف چشمه پر از درختان نخل زیبا و سبز هست. پساب این چشمه هم پس از خارج شدن از استخرها مانند رودخانه کوچکی پس از طی چند کیلومتر با آب نسبتا زیادی به صورت آبشاری کوچک به پایین سرازیر می شود.

• آدرس: 34 کیلومتری شمال شرقی بندرعباس
• مدت زمان بازدید: نصف روز

معبد هندوها

از جمله نشانه های معدود تاریخی که توجه هر تازه واردی را به خود جلب می سازد، بنای سفید رنگ معبد هندوهاست. این بنا در ضلع شمالی بلوار امام خمینی (ره) و مقابل بازار روز قرار دارد و به بت گورون به معنی بت خانه گبران (غیر مسلمانان) معروف است. ساختمان معبد هندوها در سال 1310 هجری قمری و در زمان حکومت محمد حسن خان سعدالملک جهت عبادت هندوان ساکن در بندرعباس توسط تجار هندی احداث گردید. معبد هندوها مربوط به اواخر دوره ناصرالدین شاه بوده و در زمان مظفرالدین شاه مورد بهره برداری قرار گرفت. بنا در سال 1377 توسط سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری با شماره 1999 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

اساس ساختمان این معبد عبارتست از یک اتاق چهارگوش میانی که روی آن گنبدی قرار گرفت. ساختمان اتاق معبد و مهراب در قسمت شمال واقع شده و دور آن نیز طاقچه ها و قابهای کور وجود دارند. در دو سوی محراب، طاقچه های تزئینی کوچکی با قوس های سبک هندی ایجاد گردیده و دور تا دور آن نیز 4 راهرو قرار گرفته که در گذشته زوار به دور آن زیارت می کردند. داخل راهروها هم حجره های کوچکی است که جهت عبادت پیروان مکتب برهمنی ایجاد گردید و داخل برخی از آنها نقاشی های مذهبی دیده می شوند که یکی از مهمترین آنها خدای فلوت زن به نام کریشنا است.

داخل راهرو غربی، راه پله های مارپیچی وجود دارند که به سمت بالا هدایت می شوند و به بام معبد منتهی می گردند و از جرزهای پس رونده که الهامی از معماری ایرانی بوده، تشکیل شده است. در این بنا گنبد عظیمی به شکل گنبدهای استوپای هندی (زیارتگاه های منسوب به بودا) با لایه های ذوزنقه ای و تزئینات آیین هندویی دیده می شود. کاربندی زیر گنبد این معبد که از خارج منظره چشمگیری داشته، به کمک هشت طاق نما انجام گرفته است.

همچنین، در 4 طرف گنبد حدود 72 برجک از اعداد مقدس مذهب هندو وجود دارد و در وسط گنبد هم میله بزرگی قرار گرفته که در حقیقت، محور زمین و آسمان را نشان می دهد. سبک معماری این گنبد با مقرنس های پیرامونی آن نه تنها با دیگر گنبدهای موجود در سواحل جنوبی متفاوت است بلکه در سراسر ایران به لحاظ معماری و فرمی بی نظیر هست، زیرا در ساختمان آن از طرح های کاملا هندی الهام گرفته شده و تزئینات زیبا و گچ بری های ظریف در چهار گوشه آن به کار رفته است.

عمده مصالح مورد استفاده در معبد هندوها در بندرعباس لاشه سنگ، ملات گل و ساروج، سنگهای مرجانی، خاک، گچ و چوب چندل (نوعی چوب هندی) هست. در کنار بنای این معبد، تالار ستون دار مزین شده به نقاشی های آیینی وجود دارد. این تالار در قسمت شرق واقع گردیده و پلان آن به صورت مستطیل و دارای سقف حصیری با تیر چوبی است که احتمالا در زمان دایر بودن به عنوان تالار اجتماعات خواص مورد استفاده قرار می گرفت.

• آدرس: بندرعباس، بلوار امام خمینی، روبروی بازار روز بندرعباس
• مدت زمان بازدید: 2 ساعت

غار خرسین

غار نمکی خرسین یکی از جاذبه های طبیعی ایران است که در استان هرمزگان و شمال بندرعباس واقع شد. با توجه به اینکه غار خرسین در زمره غارهای نمکی قرار دارد و بصورت کلی این گونه غارها به دلیل احتمال ریزش سقف و دیواره ها مخاطره آمیز محسوب می شوند، باید از بازدید آن طی فصول بارندگی اجتناب گردد. برای دسترسی به این غار باید به 70 کیلومتری شمال بندرعباس در محور بندرعباس به سیرجان رفت و از آنجا از طریق جاده ای فرعی به سمت روستای سیاهو و سپس به طرف روستاهای تل سورو و خرسین حرکت کرد. دهانه ورودی غار در دره مقابل باغ های نارنگی بسیار مرغوب این منطقه و قبل از رسیدن به روستای خرسین قرار دارد و برای نفوذ به عمق آن هم استفاده از تجهیزاتی نظیر هدلایت ضروری است.

• آدرس: 80 کیلومتری بندرعباس، بخش سیاهو، نزدیکی روستای خرسین
• مدت زمان بازدید: 2 ساعت

حمام گله داری

حمام گله داری یکی از آثار تاریخی شهر بندرعباس است. این حمام که در محله قلعه شاهی قرار گرفته، در حال حاضر به عنوان موزه مردم شناسی استان هرمزگان در حال استفاده است. این اثر تاریخی با شماره 2003 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید. پس از دهه 1340 و با آمدن لوله کشی شهری و حمام به منازل، کم کم این حمام به مکانی متروکه تبدیل شد تا اینکه در اوایل دهه 1370 توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در فهرست آثار ملی ثبت و احیا شده و در چند سال گذشته نیز یک دوره مرمت دیگر را گذرانده و امروز هم در آن در روزهای زوج و ساعاتی مشخص برای بازدید عموم باز است.

تا پیش از واگذاری اداره این بنای تاریخی به میراث فرهنگی، این حمام در دست مستاجرانی بود که قصدشان بیشتر تجارت بود و می خواستند از آنجا به عنوان انبار استفاده کنند و اگر به همان شکل پیش می رفت، شاید امروز تبدیل به یک ساختمان تجاری یا مسکونی میشد. شیخ احمد گله داری که از تاجران خیر و متمکن آن زمان بود، با نیت ارائه خدمات اجتماعی به مردم این مکان را تاسیس و به مسجد محل وقف کرد. حمام گله داری در دو نوبت زنانه و مردانه فعال بود. در نوبت زنان کاملا قرق میشد و زنان با تشریفات خاصی از صبح تا بعدازظهر خود را در حمام می گذراندند. قدمت این حمام به دوره قاجاریه می رسد.

از آنجا که این ناحیه دارای رطوبت بالایی است، مصالح بکار رفته در این بنا بیشتر از سنگ های دریایی اسفنجی و ساروج محلی و گچ دستکوب هست. حمام گله داری مانند سایر حمام های دیگر نواحی کویر مرکزی دارای فضاهای بینه، سر بینه، گرمخانه و خزینه است. در ورودی حمام گله داری راهروی هشتی کوچک قرار دارد تا دما و رطوبت فضای داخلی تنظیم شود. فضای بینه به شکل هشت گوش ساخته شده و در اطراف آن چهار صفه یا سکوی نشیمن و رختکن دیده می شود. وسط سالن بینه هم حوضچه هشت ضلعی کوچک قرار دارد. فضای این قسمت باید سرد و خشک باشد، زیرا فضای ورودی در ارتباط مستقیم با فضای خارج قرار می گرفت.

ارتباط بین بینه و گرمخانه از طریق میاندر صورت می گیرد و فضای درون آن سرد و مرطوب است. سربینه فضای شست و شو بوده و دو صفه یا سکوی نشیمن دارد و بخار اندرون به آن می رسد. سربینه به خزینه متصل می شود که فضایی گرم و خشک دارد. محل گرم شدن آب مورد استفاده حمام هم خزینه بوده است. در خزینه کانال هایی از سنگ و ساروج برای انتقال آبگرم به کلیه فضاها در نظر گرفته شده است. سیستم گرمادهی حمام شامل انبار سوخت، آتشدان، دیگ، دودکش ها و گودال جمع آوری خاکستر بوده و فضای گرم کننده حمام در عمق زمین قرار گرفته است.

در وسط سقف حمام هم روزنه هایی به عنوان نورگیر در هر یک از فضاها وجود دارد که عمل نورگیری و تهویه در حمام توسط همین روزنه ها صورت می گرفت، بدین ترتیب که با باز و بسته کردن در فصولی از سال، دما و رطوبت داخل حمام را تنظیم می نمودند.

• آدرس: بندرعباس، بلوار ساحلی بندرعباس، جنب هتل امین
• مدت زمان بازدید: 2 ساعت

عمارت کلاه فرنگی

عمارت کلاه فرنگی قدیمی ترین بنای تاریخی بندرعباس است. این عمارت که بیش از سه قرن قدمت دارد، در مجاورت اسکله قدیم بندرعباس قرار گرفته و در سال 1384 با شماره 13835 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد. پس از فتح هرمز در سال 1622 و اخراج پرتغالی ها از جزیره هرمز، کمپانی هندشرقی بریتانیا در سال 1623 م از دربار شاه عباس اجازه یافت تا شعبه ای از تجارتخانه اش را در بندرعباس دایر نماید و به فاصله کوتاهی از تاسیس این تجارتخانه، کمپانی هند شرقی هلند نیز با نام اختصاری V.O.C تجارتخانه خود را به مرکزیت اصفهان تاسیس کرده و شعبه ای نیز در بندرعباس گشایش یافت.

نخستین محل تجارتخانه هلندی ها، خانه ای متعلق به برخوردار سلطان ذوالقدر، حاکم وقت بندرعباس بود که نزدیک ساحل قرار داشت و با اجاره ماهیانه 20 تومان در اختیار هلندی ها قرار گرفت. بعدها به دلیل گسترش تجارت هلندی ها و کمبود جا، در سال 1698 م ریاست این کمپانی بر آن شد تا کار احداث یک عمارت باشکوه و بزرگ را در حدفاصل نیم مایلی تجارتخانه سابق و در منتهی الیه شرقی آن زمان شهر بندرعباس و در کنار ساحل آغاز کند که این عملیات تا چهار سال بعد به طول انجامید.

پس از حدود 136 سال یعنی در سال 1137 ش، هلندی ها بندرعباس را ترک کردند و عمارت مبدل به دارالحکومه و محلی برای رتق و فتق امورات گمرکی بندرعباس شد. گزارش های دوره ناصری حاکی از آن است که این عمارت در این دوران دارای اماکنی همچون دیوانخانه، حرمخانه، صدوق خانه، غلام خانه، حمام، محبس خانه، اصطبل، فراشخانه، کارخانه و شربت خانه مختص به خود بوده و به وسیله برج های دیده بانی محصور و نگهبانی میشد و از آنجایی که این ساختمان بعدها به عنوان قلعه شهر و مرکز امور سیاسی و اداری و محل استقرار و نشیمن حاکمان مختلف شهر شناخته گشت، شاهد وقایع بسیار مهم و تاریخی و همچنین جنگ و زد و خورد مابین مهاجمین به شهر و محافظین آن بوده است.

در سال 1284 خورشیدی، اداره گمرک عباسی تاسیس و در طبقه همکف استقرار یافت و مابقی اتاق ها همچنان به عنوان دارالحکومه شهر مورد بهره برداری قرار میگرفت. اما در ابتدای دهه 1300 ش، مقر حکومت به ساختمان دیگری منتقل و اداره گمرک تا سال 1352 ش در همین ساختمان مستقر بود و به همین دلیل هم این عمارت بعدها به ساختمان گمرک شهرت یافت. در ابتدای انقلاب مدتی از این عمارت و محیط پیرامون آن به عنوان میدان تره بار استفاده شد. از ابتدای دهه 1360 خورشیدی هم عمارت کلاه فرنگی به همراه محوطه اطراف آن به حوزه علمیه بندرعباس واگذار شد و بعدتر آیت الله احمدی فقیه آن را وقف حوزه علمیه کرد.

تا حدود یک دهه و اوایل دهه 1370 حوزه علمیه در این ساختمان فعال بود اما پس از احداث ساختمان جدید برای حوزه علمیه که در ضلع شمالی این عمارت بنا شده، متروکه رها شد. عمارت کلاه فرنگی امروز درون محوطه پارکینگ حوزه علمیه مدرسه النبی و در پناه دیوارهای آجری پنهان شده و امکان بازدید از آن وجود ندارد. در حال حاضر، سقف برخی اتاق های طبقه دوم این بنا فروریخته و برخی دیگر در حال ریزش است، چوب های سقف شرجی زده و فرسوده شده اند و آفتاب بر کف اتاق های آن طبقه حکمرانی می کند.

این عمارت در زمینی به وسعت 429 متر مربع و در سه طبقه به طول حدود 30 متر، عرض 14 متر و ارتفاع حدود 9 متر بنا شد. مصالح بکار رفته در آن عبارتند از سنگ سیاه متعلق به قلعه هرمز، ساروج و گچ. سقف عمارت از چوب قطور ساج ساخته شده و درب و پنجره ها دارای تزئینات منبت است. اتاق ها نیز دارای تزئینات گچ بری هستند. عمارت کلاه فرنگی مجموعا دارای حدود 33 اتاق و سالن بزرگ و کوچک بوده که در سه ضلع شمال و جنوب و غرب طبقه فوقانی هم مهتابی وسیعی در امتداد عمارت ساخته شده و مشرف به محیط اطراف است.

• آدرس: بندرعباس، نزدیکی اسکله قدیمی بندرعباس، بلوار طالقانی
• مدت زمان بازدید: 2 ساعت

چابهار

قدمت، طبیعت بکر، منطقه آزاد تجاری تنها قسمتی از دیدنی های فراوان چابهار است. این شهر قدیمی که بخشی از استان پهناور سیستان و بلوچستان بوده، پر از مناطق پر رمز و راز و نادر است چه از نظر آثار باستانی و چه از لحاظ پدیده های کمیاب طبیعی. اگر می خواهید به قدمت این شهر جنوبی پی ببرید، باید 5 کیلومتر از چابهار فاصله بگیرید و پای به روستای تیس بگذارید. روستای تیس همچنان مامن بقایای کهن این منطقه است که قدمت آنها به 2500 سال پیش از میلاد باز می گردد. این ناحیه جنوبی بعد از جنگ و گریزهای فراوان در اوایل قرن 14 به طور رسمی و کامل به مردمان اصلی خودش یعنی ایرانیان واگذار گردید.

قرنها بعد از سکونت اقوام اولیه در چابهار یعنی در قرن 11 پرتغالی ها این بخش را جز تصرفات خود اعلام کردند و چابهار و اطراف آن را از آن خود دانستند. بعدها هم بریتانیا صاحب جدید آن شد و این تکه سرزمین مادری مدام بین این دو کشور استعمارگر دست به دست گشت. شاید یکی از دلایل این دست اندازی ها به شهر زیبای جنوبی این بود که چابهار در میان دیگر شهرهای استان سیستان و بلوچستان تنها بندری است که به اقیانوس و هند و دریای عمان راه دارد و باعث شد چابهار لقب تنها بندر اقیانوسی کشور را به خود اختصاص دهد.

وجه تسمیه نام چابهار را بسیاری در هوای دائما مطبوع آن می دانند و از نام آن کلمه چهار بهار را استنباط می کنند. اما در نظریه دیگری که بین مردم رواج دارد، این نام را برگرفته از گویش زمان قدیمی مردمان جنوب ایران می دانند که به معنای ساکنین اطراف چاه آب است. این نام اشاره دارد به چاههای فروانی که در گذشته حفر شد. یکی از جاذبه های طبیعی این مورد از دیدنی ترین شهرهای ساحلی ایران، خلیج های فراوان این شهر است که با حضور روزانه ده ها لنج و قایق چشم نوازتر می شود.

چابهار با قرار گرفتن در مسیر بادهای موسمی شبه قاره هند و جبهه های استوایی دارای آب و هوای مناطق گرمسیری با رطوبت نسبتا بالا است. اما با توجه به میانگین دمای 23 درجه سانتیگراد در روزهای گرم باعث شده خنک ترین بندر جنوب کشور در تابستان باشد. علاوه بر این مطلب، باید با توجه به داشتن میانگین دمای 15 درجه سانتیگراد در فصول سرد، به آن لقب گرمترین بندر جنوبی کشور در زمستان ها را هم افزود. بندر چابهار به دلیل دسترسی سریعی که از آب های آزاد به کشورهای محصور آسیای میانه دارد، دارای اهمیت تجاری و بازرگانی بالایی است.

از جمله این کشورها میتوان به تاجیکستان و افغانستان اشاره کرد و به همین دلیل این شهر جزو شهرهایی بوده که در استان سیستان و بلوچستان پیشرفت چشمگیری داشته است. داد و ستدهای فراوان و اعلام چابهار به عنوان منطقه آزاد تجاری، این شهر را قطب مبادلات بازگانی کشور کرده است. همین امر باعث شد بندر چابهار طی دو دهه اخیر که با نام منطقه آزاد تجاری فعالیتی نو را آغاز کرد، شاهد سازندگی و سرمایه گذاری های زیادی از سوی بخش های دولتی و خصوصی شد که موید این مطلب ساخت چندین اسکله جدید و افزایش کشتی های اقیانوس پیما در آن است. جمعیت چابهار در حال حاضر در حدود 120 هزار نفر است که بیشتر آنها مسلمان هستند و همانند دیگر شهرهای استان سیستان و بلوچستان، اهل سنت سهم بیشتری دارند.

جاهای دیدنی چابهار

تالاب لیپار

تالاب لیپار یکی از تالاب های ایران است که در جنوبی ترین نقطه ایران قرار دارد و مناسب برای زندگی گیاهان و جانوران مختلف است. پرندگان زیادی مثل چنگر، فلامینگو، کشیم، انواع حواصیل، طاووسکن، باقرقره، تیهو، عقاب دشتی هم در این منطقه وجود داشته و زیبایی آن را چند برابر می کنند. بوته های پنبه وحشی زیادی هم در این منطقه قرار داشته که مردم برای ساخت تشک از آنها استفاده می کنند. رنگ صورتی به خاطر وجود پلانکتون ها و فعالیت آنهاست. پلانکتون های گیاهی که 90 درصد آنها را تشکیل می دهند و مواد آلی و معدنی رودخانه ها و خورهای متصل به دریای عمان و خلیج فارس باعث شده تا فعالیت بیولوژیکی آنها در بعضی از فصول به طرز چشمگیری بالا برود.

این فعالیت در ماههای آخر سال و اول فروردین نمود بیشتری دارد. گونه خاص نوکتیلوکا میلیاروس در اثر همین جزر و مدها در منطقه خلیج گواتر بوجود آمده و بهمن، اسفند و فروردین بیشترین تولید را دارند. این تالاب به پیشنهاد شخصی یکی از بومیان به نام آقای دادکریم شیخ زاده احداث شده و یاری اهالی و حمایت وزارت نیرو در سال 1362 و در اختیار گذاشتن دستگاه های کشاورزی، کمک بزرگی به این کار کردند. با توجه به بارندگی خوبی که در تالاب بود، مدت بسیار زیادی منطقه را سرسبز کرد و پرندگان مهاجر و غیربومی زیادی به این تالاب صورتی جذب شدند.

بررسی هایی هم که در این مدت در مورد آبزیان و موجودات زنده این منطقه انجام شدند، حضور بیش از 93 گونه پلانکتون گیاهی، 31 گونه پلانکتون جانوری، 64 گونه نرم تنان، 85 گونه ماهی، 24 گونه سخت پوست، 14 گونه مایوبنتوز و 46 گونه مختلف از جلبک ها را نشان می دهند.

• آدرس: شهرستان چابهار، کیلومتر 20 جاده چابهار به گواتر
• مدت زمان بازدید: 2 ساعت

گورستان جن تیس

گورستان جن ها در محلی وجود دارد که کاملا صخره ای است و نمیتوان به راحتی با وسایل و ابزاری که به طور معمول در گورستان ها برای کندن قبور از آنها استفاده می شود، کمک گرفت؛ ابزاری چون بیل و کلنگ، زیرا زمین و صخره های آن سفت و مستحکم است. سوالاتی هم ذهن هر بیننده ای را به خود مشغول می سازند، نظیر اینکه چرا قبرها بر روی صخره و آن هم این صخره سنگی محکم کنده شده و به وسیله چه نوع ابزاری این زمین سفت برای قبرها حفر گشت یا اصلا چه کسانی این کار را کرده اند؟

برای جواب این سوالات اقدامی صورت نگرفته و تنها جواب حدسیات مردم و نظرات اهالی منطقه در مورد قبرستان جن ها است. اما آنچه که در جواب این سوالات مهم و مشهود بوده، این است که انسان قادر به کندن این گونه قبرها بر روی سنگ و صخره با وسایل معمول نیست. شاید به همین دلیل است که مردم محلی قدرت کندن این قبرها را به نیروهای مافوق بشر نسبت می دهند. البته، شاید دلیل در ارتفاع قرار گرفتن و بالای تپه بودن این قبرستان را بتوان حفظ مردگان از گزند جانوران دانست و شاید هم در ارتفاع قرار گرفتن آنها به دلیل احترامی بوده که برایشان قائل بوده اند.

اما هیچ کس دلیل کامل و درستی برای آن ندارد و اینها تماما حدسیات و فرضیات است. هر چند که افراد محلی این نظرات را رد کرده و معتقدند که این گورستان به جن ها تعلق دارد. آنان چنین می گویند که شب ها سایر جن ها بر بالای سر مردگان خود حاضر می شوند و مرثیه سرایی می کنند. اهالی معتقدند که هر کس در زمان شب به این گورستان برود یا گذرش به این محل بیفتد، مورد نفرین جن ها قرار خواهد گرفت و پس از چند روز بالاخره با عذاب زیاد از دنیا خواهد رفت. این گورستان در پای کوه پیل بند واقع شده و به روستای تیس مشرف هست.

قبرستان امروزی مردم روستا در کنار این قبرستان قرار دارد البته در مکانی با خاک نرم که بتوان به راحتی قبرها را حفر کرد. مردم روستا به دلیل اعتقادی که دارند، سعی می کنند حتی شب ها به گورستان خود نیز نروند، زیرا در مجاورت قبرستان جن ها قرار دارد و از نفرین احتمالی دوری می کنند.

• آدرس: شهرستان چابهار، روستای تیس
• مدت زمان بازدید: 1 ساعت

کوههای مینیاتوری

کوههای مینیاتوری چابهار یا کوههای مریخی نام کوههایی زیبا با ساختار و شکل ویژه در فاصله 40 تا 50 کیلومتری بعد از شهر چابهار، در مسیر گواتر و در سمت چپ جاده است که به دلیل نوع و وضعیت فرسایش و گونه رسوبی خاص، اشکالی شبیه به ناهمواری های سطح مریخ دارد. رسوبات آهکی بقایای بدن جانداران دریایی (سخت پوستان و ماهی ها) به همراه ماسه و خاک رس مواد اصلی تشکیل دهنده رسوبات این کوههاست. این کوهها به کوههای مریخی صحرای آتاکاما در شیلی شباهت بسیار زیادی دارند و در موازات ساحل واقع شده اند. کوههای مریخی چابهار برای میلیون ها سال متوالی در زیر دریای عمان قرار گرفته بودند و سپس به تدریج از زیر آب بیرون آمده اند.

داستان هایی که مردم محلی در مورد این کوهها می گویند هم بسیار جالب و هیجان انگیز هستند. مردم اعتقاد دارند که این کوهها به زمین تعلق ندارند و از مریخ به زمین آمده اند. بنابراین، شما می توانید با رفتن به چابهار و بازدید از این کوهها، بطور همزمان به شیلی و مریخ سفر کنید. در ضمن، از تفاوت هایی که میتوان در آنها با دیگر کوهها مشاهده کرد، به رنگ تقریبا سفید و همچنین واریزه های بسیار در پای آنان اشاره کرد.

• آدرس: 40 تا 50 کیلومتری شهرستان چابهار
• مدت زمان بازدید: 3 ساعت

ساختمان تلگرافخانه انگلیسی ها

در کنار جاذبه های طبیعی بندر چابهار، بنایی بوده که به ساختمان تلگرافخانه معروف گشت. این بنا یکی از کهن ترین تلگرافخانه های کشور بوده و از طریق انگلیسی ها و در اواخر عصر قاجار بنا شد به بهانه ایجاد راهی برای ارتباط یافتن با سایر بندرهای منطقه و همچنین پیشرفت صنعت دریانوردی. با گذر زمان، این مکان دیدنی به ساختمانی جهت مراسلات پستی شهرستان زاهدان تغییر کاربری داد. بازدید کنندگان هنگام تماشای ساختمان قدیم پست چابهار به سنگ نبشته ای بر می خورند که در این بنا قرار داده شده است. چهار اتاق در طبقه اول این عمارت ساخته شده که طبق گفته های پیشین، این اتاق ها در سالهای گذشته بعنوان تلگرافخانه کارآیی داشتند.

سقف این اتاق ها از چوب استفاده شده و همچنین در کف اتاق، پاگرد و راه پله ها نیز الوارهایی چوبی را بکار رفته اند. درب ورودی که از دو لنگه شکل گرفته، به خوبی نظر همگان را جلب می کند. درب های مذکور جزیی از خصوصیات بارز معماری تلگرافخانه انگلیسی ها چابهار محسوب می شوند. دو دریچه ای که در بالای هر کدام از این درها وجود دارند، با قوس های هلالی شکل بدنه درب ها هارمونی خاصی داشته و به هنر سازندگان و هنرمندان شهادت می دهند. این بنای ارزشمند در سال 1392 مرمت و بازسازی گردید. با گذشت چندین سال از ایجادش از زیبایی آن چیزی کم که نشده بلکه به یکی از جذابیت های بی بدیل بندر چابهار بدل گشته است. با بازدید از این ساختمان قدیمی به خوبی ردپای تاریخ را خواهید دید.

• آدرس: چابهار، خیابان مولوی
• مدت زمان بازدید: 2 ساعت

غارهای بان مسیتی

غارهای بان مسیتی به مجموعه غارهایی در پنج کیلومتری شمال باختری روستای تیس و در دامنه کوه شهبازبند (در نزدیکی چابهار) گفته می شود. یک غار طبیعی و دو غار مصنوعی در کنار هم قرار دارند و مجموعه این غارها را مردم محل به نام بان مسیتی می شناسند. غار اول طبیعی و به شکل نیم دایره بوده و با استفاده از روش تراشکاری درون غار و دهانه آن توسعه پیدا کرده است. یک آرامگاه کوچک از گچ به صورت دو سطح افقی که بر روی یکدیگر قرار دارند و فاقد آثاری مانند سنگ نبشته، خط و لوحه بوده، در عمق یک متر از سطح غار دیده می شود که در گرد آن هم یک فضای کوچک وجود دارد.

از سطح غار تا آرامگاه به اندازه یک پله گودی دارد. مکعبی از سنگ و گچ بر فراز آرامگاه ساخته شده که زیر بنای یک گنبد کوچک است و بدنه های پیرامون این مکعب را با گچ به رنگ سفید در آورده اند. در ورودی آرامگاه رو به دره تیس و به موازات دهانه ورودی غار واقع شده است. سطح آرامگاه در اندازه 8/0×1/3×8/1 متر بوده و بر روی دیواره های مکعب با جوهر قرمز و بنفش خطوط و علاماتی نقش گردیده که به مانند خط گجراتی و هندی هستند. طول و عرض غار 180×240 متر و ارتفاع آن نیز 240 متر است. یک غار مصنوعی هم در سوی راست غار طبیعی و به فاصله هفت قدم قرار دارد که آثار تراش به خوبی در آن آشکار است.

دهانه آن هشتاد سانتیمتر ارتفاع دارد و سقف آن کوتاه است. اکنون هم به دلیل خرابی، یک آدم متوسط به زحمت در آن به گونه خمیده می تواند بایستد و در پایان مسدود است. احتمال دارد حفره ها یا روزنه های طبیعی یا مصنوعی در بخش انحنای خلفی کوه این غار را به غار سوم متصل کرده باشد یا به چاههای زیرزمینی که محلی برای دفن مردگان در معابد کهن است، برساند. سکویی هم که از سنگ و گچ ساخته شده، دیده می شود که دهانه ورودی آن 80 سانتیمتر و سقفی کوتاه دارد. به فاصله 50 متر در سوی چپ غار اصلی، غار سوم که طول دهانه قوسی آن حدود 20 متر است، قرار دارد گویا، این غارها جزو یک واحد تاسیساتی ساختمانی بوده و به منزله حجره ها و توقفگاه های معبد یا پرستشگاهی هستند.

• آدرس: 10 کیلومتری شمال غربی چابهار، روستای تیس
• مدت زمان بازدید: 3 ساعت

جزیره کیش

کیش یک جزیره تفریحی ورزشی در جنوب ایران است. کیش به دلیل وجود منطقه آزاد تجاری، مراکز تفریحی و تجاری، جاذبه های گردشگری و هتل های فراوان یکی از مقاصد عمده گردشگری در ایران به شمار می رود. جمعیت جزیره هم حدود 35 هزار نفر است. جزیره کیش سومین مقصد پربازدید تعطیلات در خاورمیانه پس از دبی و شرم الشیخ است. این جزیره دارای 91٫5 کیلومتر مربع مساحت بوده و از شمال به ایران، از شرق به تنگه هرمز، از جنوب به کشور امارات متحده عربی و از غرب به کشورهای بحرین، قطر و عربستان منتهی می شود.

کیش در گذشته به صورت معرب به نام قیس نیز شناخته میشد. در زبان پارسی پهلوی کیش به کانال زیرزمینی قنات گفته می شود و این جزیره را به دلیل داشتن قنات های بسیار کیش می خوانند. دهخدا نیز نام کیش را با ترکش و جای تیر مرتبط می داند. کیش دارای آب و هوای نیمه استوایی بسیار خشک است و در یک بازه زمانی 8 ساله، میانگین بارندگی سالانه در کیش 145 میلیمتر و میانگین دمای سالانه آن هم 26٫6 درجه سلسیوس بود.

داده های آماری موجود در آرشیو منطقه آزاد کیش نشان می دهند که دمای جزیره از خیلی گرم تا نسبتا گرم متغیر بوده و با رطوبت نسبتا زیاد همراه است و اغلب با بارندگی های شدید در زمان کوتاه و در فصول خاص در هم می آمیزد. اقتصاد کیش در حال توسعه است و از اهداف اصلی پیش روی آن میتوان توسعه گردشگری و تجارت را نام برد. طبق آمار، سالانه به طور متوسط بیش از یک میلیون و 700 هزار گردشگر از جزیره کیش بازدید می کنند. براساس راهنمای سفر به شهرهای ساحلی ایران باید بدانید که کیش همچنین مراکز خرید و فروشگاه های زیادی دارد که بخشی از اقتصاد آن را تشکیل می دهند.

از اواسط دهه 1990، دولت ایران یک کمپین تبلیغاتی و توسعه ای تهاجمی را برای قرار دادن کیش به عنوان رقیب دبی و دوحه آغاز کرد. این کمپین شامل پروژه ها و برنامه های ساختمانی عظیمی بود که برای جذب سرمایه گذاری و تجارت خارجی طراحی شدند. در محدوده منطقه آزاد کیش همان طور که از نامش مشخص است، قوانین استاندارد جمهوری اسلامی ایران به مراتب راحت تر از سرزمین اصلی است. این امر منجر به افزایش قابل توجه گردشگری عمدتا داخلی و همچنین فراوانی تجارت بین المللی در جزیره شد. در سال 2009 هم مجموع تجارت خارجی منطقه آزاد کیش حدود 9٫2 میلیارد دلار در سال بوده و 15 درصد کل واردات به ایران از طریق کیش انجام می شود.

جاهای دیدنی جزیره کیش

کشتی یونانی

کشتی یونانی که امروزه لاشه ای از آن را می بینیم، توسط ویلیام هامیلتون در بندر گلاسکو به سال 1322 ساخته شد. پس از ساخت، کشتی وارد خطوط حمل و نقل دریایی انگلستان شده و از آن به عنوان ناو وزارت حمل و نقل جنگ بهره بردند. بعد از چند سال فعالیت مستمر در خط دریایی انگلستان، در سال 1943 کشتی یونانی که تحت عنوان امپایر ترومپت شناخته میشد، به شرکت لاریناگا استیم و پس از آن در سال 1945 به شرکت هریسون واگذار شد.

در سال 1946 میلادی هم شرکت چارنت استیم امپایر ترومپت را خریداری کرد و نام آن را به نچرالیست تغییر داد. در سال 1959 میلادی، شرکتی ایرانی کشتی را که در زمان ورود به ایران کوروش پارسی و سپس همدان نامیده شد، خریداری کرد و این وسیله حمل و نقل عظیم الجثه وارد خط دریایی ایران شد. بعد از ایران، آخرین مالک حقیقی کشتی یونانی کشور یونان بوده که نام آن را به کولا اف تغییر داد و تا پایان عمرش به همین اسم شناخته شد. کشتی یونانی در تاریخ 4 مرداد 1345 در نزدیکی کیش به گل نشست و سالهاست که مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار دارد.

این کشتی که 7061 تن وزن و 136 متر طول داشته، به عنوان منبعی بزرگ از ذخایر نفتی شناخته شده و ارزش بسیاری داشته است. کشتی یونانی عظیم الجثه دارای 9 کوره ریخته گری با رطوبت ترکیبی سه دیگ 220 لیتر بر ثانیه بوده است که میتوانسته فضایی به وسعت 7248 فوت مربع را گرم کند. دیگهای بخار این کشتی دارای سیلندرهای 24.5 اینچ، 39 اینچ و 72 اینچ با سکته مغزی 48 اینچ بوده که همکاری آنان با هم سبب میشد تا کشتی یونانی بتواند محموله های سنگین و بزرگ را حمل کند. در سال 1345 به دلیل حمل باری که بیش از ظرفیت باربری کشتی بود، تعادل داخلی بر هم خورد و خدمه مجبور به ترک کشتی و تخلیه بار در نزدیکی ساحل شدند و پس از آن به مدت هشتاد و یک روز در این منطقه از ایران سرگردان بودند.

در نهایت، به دلیل اتمام سوخت برای همیشه این کشتی به گل نشست و چون هزینه بازگرداندن و بیرون کشیدن آن از لجن و گل سنگین بود، این کار صورت نگرفت و گویی به فراموشی سپرده شد. درباره علل به گل نشستن کشتی یونانی نظریات و داستانهای متعددی عنوان شده که هیچ یک قابل استناد نیست. برخی از بومیان اعتقاد دارند که خدمه کشتی قبل از اینکه به حال خود رهایش کنند، آن را به آتش کشیدند و به همین خاطر، در حال حاضر بدنه فلزیش بر جای مانده است.

• آدرس: جنوب غربی جزیره کیش، خیابان غروب، میدان غروب، پارک ساحلی غروب (پارک ساحلی کشتی یونانی)
• مدت زمان بازدید: 2 ساعت

شهر زیرزمینی کاریز

شهر زیرزمینی کاریز که بیش از 2500 سال از ساخت آن میگذرد، در عمق 16 متری زمین و در پناه جزیره کیش قرار گرفته است. این شهر تونل مانند دارای سقفی مزین به صدف ها و مرجان های طبیعی بوده که ارتفاع آن به 8 متر می رسد و از شگفتی های معماری آن دوران به حساب می آید. این سقف تاریخی بر طبق شواهد بدست آمده بین 530 تا 570 میلیون سال قدمت دارد. این شهر افسانه ای در ابتدا در قالب قنات ساخته شد ولی به مرور زمان بر وسعت آن افزوده گشته و حال به صورت یک شهر ده هزار متر مربعی به چشم می خورد.

در ساختار شهر زیرزمینی کاریز نوعی گل رس مخصوص با نام گل مارن که در قدیم بسیار ارزشمند بوده، استفاده شده است که برای اینکه گل در معرض جریان هوا خشک نشود، دیوارهایی را دور تا دور شهر احداث کرده اند. این گل دارای خواص درمانی بسیاری از جمله کمک به بهبود درد مفاصل بوده و همچنین از آن برای ساخت انواع آجر، سیمان و کوزه های زیبا نیز بهره می بردند. شهر کاریز به گونه ای طراحی شده که دارای شیبی ملایم باشد تا عبور جریان آب ساده تر شده و مردم با استفاده از دلو یا کوزه از این آب که همیشه خنک و تازه می ماند، بهره ببرند. برای تامین آب کاریز دو رشته کاریز مجزا از دو سمت جزیره جریان پیدا می کنند و در نهایت به هم می رسند تا کاریز اصلی را شکل دهند.

در این مسیر که طولی معادل 15 کیلومتر دارد، 74 حلقه چاه حفر شده که همگی به آب شیرین دسترسی دارند و آب کل کیش و این شهر را تامین می کنند. این شهر به دلیل معماری داخلی و سقف های بلند دمایی معادل 22 تا 25 درجه سانتیگراد داشته و صدف و مرجان هایی که در سقف به کار برده شده اند، حکم کولر و تهویه را دارند. این مجموعه به صورت موزه برای بازدید آماده شده و اطلاعاتی کلی از وضعیت آب و هوای منطقه را در اختیار گردشگران داخلی و خارجی قرار می دهد.

• آدرس: کیش، میدان المپیک
• مدت زمان بازدید: 2 ساعت

آکواریوم کیش

آکواریوم کیش که در ساختمان کانون هنر جزیره کیش قرار داشته، انواع مختلفی از آبزیان زیبا و شگفت انگیز خلیج فارس را در خود جای داده است. در این مکان برای افرادی که به شنا و کشف اسرار زیر آب علاقه دارند، شرایط غواصی در زیر آب و دیدن ماهی های رنگارنگ و زیبا فراهم شده تا به راحتی از اوقات فراغت خود در جزیره کیش بهره ببرند. آکواریوم کیش در قالب کشتی طراحی و ساخته شده و در آن 70 نوع ماهی تزئینی و کمیاب به چشم می خورند.

این مجموعه تفریحی در دو بخش مجزا به ارائه خدمت به گردشگران پرداخته که این دو بخش شامل آکواریوم 50 هزار لیتری کوسه ها و ماهیان بزرگ خلیج فارس، تمساح ها و مارها و آکواریوم 20 هزار لیتری هست. شایان ذکر است که لاکپشت دو متری و حیوانات تاکسیدرمی از جذابیت های این مجموعه به شمار می آیند. در این مکان کلاس های شنا و آموزش علوم دریایی به کودکان و نوجوانان هم توسط مدرسین و مربیان مجرب برگزار شده و می تواند در تعیین رشته آینده افراد تا حد زیادی تاثیرگذار باشد.

• آدرس: جزیره کیش، بلوار مرجان، ساختمان کانون هنر
• مدت زمان بازدید: 3 ساعت

اسکله تفریحی کیش

اسکله تفریحی کیش در مرکز جزیره قرار گرفته و عرشه ای چوبی و زیبا دارد که شما را به سمت آب های نیلگون خلیج فارس هدایت می کند و جایی مناسب برای پیاده روی و گردش به حساب می آید. این اسکله توسط متخصصان ایرانی به طول 437 متر، عرض 18 متر و مساحت 10 هزار مترمربع در سال 1385 ساخته شده و هیچ گونه اثر تخریبی بر زیستگاه های دریایی ندارد. این بخش از جزیره کیش، مکانی برای تفریح گردشگران بوده تا بتوانند از طریق آن مناظر دریا، ماهیان متنوع و مرغان دریایی را ببینند. اسکله کیش در تمام ساعات شبانه روز امن و پر رفت و آمد هست. پس، می توانید با خیال آسوده در آن به تفریح و پیاده روی بپردازید.

اسکله کیش مکانی مناسب برای قایق سواری و غواصی بوده و لباس غواصی و انواع قایق های پدالی و کف شیشه ای به راحتی در دسترس علاقمندان قرار می گیرند. برای استفاده از قایق ها و یا کرایه لباس غواصی باجه ای مخصوص در مجاورت اسکله کیش تعبیه شده و از همین طریق کسب درآمد صورت می گیرد. در اسکله کیش پیست دوچرخه سواری و همچنین امکان بالن سواری و فلای برد برای گردشگران داخلی و خارجی وجود دارد که همین امر سبب محبوبیت روز افزون اسکله تفریحی کیش شد.

کودکان در این مکان می توانند به راحتی با ماهی های کوچک به تفریح و بازی بپردازند و حتی به آنها غذا دهند. همچنین در فضای اسکله کیش، رستوران و چایخانه های متعددی قرار گرفته اند که برای گذران عصری آرام یا صرف ناهار و شامی خوشمزه می توانند بهترین گزینه به حساب آیند.

• آدرس: جزیره کیش، خیابان سنایی، بلوار دریا
• مدت زمان بازدید: 3 ساعت

شهر باستانی حریره

شهر حریره که به عنوان زیبایی منحصر بفرد جزیره کیش شناخته می شود، 120 هکتار وسعت داشته و شامل عمارت اعیانی، حمام، مسجد تاریخی، کارگاه شیشه گری و قنات های قدیمی هست. پیدایش آن داستانی طولانی دارد. زمانیکه بندر سیراف ویران شد و منطقه ای برای فعالیت های تجاری در جنوب باقی نماند، شهر قدیم حریره شکل گرفت. این شهر در دوران سلطنت ساسانیان بر ایران بنا شد و به دلیل فضای سبز و زیبایی که داشته، به حریره شهرت یافته است. در ساخت عمارت و بخش های مختلف شهر حریره بیشتر از سنگ های آهکی و مرجانی، ملاط، ساروج و گچ بهره گرفته اند و همین امر سبب مقاومت بناها در مقابل عوامل طبیعی شده است.

این شهر علاوه بر ارزش اقتصادی و تجاری که برای ساکنین جزیره به همراه داشت، مدتی هم به عنوان پایگاه نظامی مورد استفاده قرار گرفت. امروزه معماری شهر و اشیای تاریخی که از بقایای آن بدست آمده اند، حاکی از اهمیت بالای آن برای مردم و خصوصا حکومت هست. این بنای تاریخی از یک خانه شمالی بزرگ و یک خانه جنوبی تشکیل شده و به گفته کارشناسان مشابه خانه های تاریخی یزد، کاشان و اصفهان است. طبق شواهد بدست آمده، در این خانه خانوارهای بسیاری در کنار هم زندگی می کردند که امروزه آثاری از حیات آنان به چشم می خورد. در عمارت عیانی کاشیکاری های مشاهده می شوند که در هیچ جای دیگر شهر وجود ندارند و مخصوص طبقه اشراف بوده اند.

در کنار عمارت عیانی، مسجد حریره جای دارد که در دوران پادشاهی سلجوقیان ساخته شده و بارها مورد بازسازی قرار گرفته است. این مسجد فاقد سقف بوده و گاها برای اقامت کوتاه مدت تاجران مورد استفاده قرار می گرفت. یکی دیگر از بناهایی که در این بخش مشاهده می شود و از نقاط قوت مجموعه شهر باستانی حریره به حساب می آید، حمام تاریخی حریره بوده که نشان از علاقه بسیار نیاکان ما به بهداشت و نظافت داشته و شامل بخشهایی نظیر دو خزینه، سربینه، اتاق دلاک ها و خدمه و یک انبار هست. شهر قدیم حریره دارای بخشی به نام کارگاه صنعتی شیر بوده که شیره خرما در آن فرآوری میشده است. این شیره خوش عطر و طعم در ظروف مخصوص به فروش می رسید و به رونق اقتصادی حریره کمک شایانی میکرد.

همچنین برای تامین آب مورد نیاز اهالی، در این بخش آب انباری بزرگ و مجزا مشاهده میشد که علاوه بر تامین آب، به عنوان کولر و یخچال هم ایفای نقش کرده است. امروزه شهر باستانی حریره به مکانی تفریحی بدل شده که در اطراف آن مراکز خرید، رستوران و کافه های متعددی به چشم می خورند و بازدید کنندگان در زمان گشت و تفریح می توانند از خدمات آنان بهره ببرند.

• آدرس: کیش، بلوار میرمهنا، بلوار المپیک، میدان حریره، خیابان کرانه
• مدت زمان بازدید: 3 ساعت

جزیره هرمز

در نزدیکی بندرعباس و تنگه هرمز، جزیره ای صدف مانند به نام هرمز قرار دارد. در زمان های گذشته، کیش و قشم بیشتر مورد توجه گردشگران بود، اما در سالهای اخیر گردشگران جزیره هرمز را انتخاب می کنند و از طبیعت فوق العاده زیبا و هیجان انگیز آن لذت می برند. این جزیره به خاک قرمز رنگش معروف بوده و به همین خاطر، نام سرخپوش هرمزگان را از آن خود کرده است. طبیعت بکر این جزیره پر از رنگ های مختلف بوده و به همین دلیل، تبدیل به یکی از مقاصد اصلی گردشگران شد. با توجه به موقعیت جغرافیایی، آب و هوای جزیره گرم بوده و به همین دلیل، بهترین زمان سفر فصل زمستان بحساب می آید.

در سفر به جزیره هرمز نه تنها از طبیعت بکر و زیبای آن لذت می برید بلکه با فرهنگ و مردم بومی نیز بیشتر آشنا می شوید. جزیره هرمز به دلیل موقعیتی که در خلیج فارس دارد و عمق آب اطراف آن که برای ورود نفت کش های بزرگ مناسب هست، از اهمیت سیاسی و تجاری بسیاری نیز برخوردار بوده و به عنوان یک مکان استراتژیک شناخته می شود. این جزیره از چندین سطح و طبقه آشتفشانی، رسوبی و نمکی تشکیل شده و بیشتر این سطوح تپه های بزرگ نمکی هستند و بیشترین قطر سطوح نمکی به 8 کیلومتر می رسد.

اطراف این جزیره جلگه های پست و هموار وجود دارند. یکی از مسائل بسیار مهم هم آب شرب است که در گذشته توسط چاه تامین میشد اما با کاهش بارش باران و خشکسالی، جزیره با کمبود آب شیرین مواجه شده و آب را از بندرعباس به جزیره آورده و در آب انبارها نگهداری میکردند. سرانجام، در سال 1388 آب شیرین کن مورد بهره برداری قرار گرفت و به این واسطه مشکل آب شیرین حل شد. جزیره هرمز تاریخی پر فراز و نشیب داشته و پادشاهان و امپراطوری های قدیمی در آن حکومت میکردند. در گذشته، شهری به نام هرمز به جای شهر میناب امروزی وجود داشت که بعد از حمله مغول ها در سال 700 هجری کم کم خالی از سکنه شد و مردمان آن در ابتدا به جزیره قشم و بعد به زرون که جزیره هرمز امروزی است، مهاجرت کردند.

در مهاجرت به زرون، مردم شهر جدیدی را ساختند که به یاد شهر قدیمی خود نام آن را هرمز گذاشتند. بعدها این شهر گسترش پیدا کرد و نام کل جزیره هرمز شد. هرمز تا سال 900 هجری رونق بسیار زیادی پیدا کرده و به عنوان مرکز خلیج فارس شناخته میشد تا آنکه توسط پرتغالی ها تسخیر گشت. امروزه، یادگاری هایی از آن دوران در این جزیره دیده می شوند. در دوران تسخیر پرتغالی ها هم مردم جزیره چندین بار شورش کردند و در سال 919 هجری شمسی مهمترین و بزرگترین شورش رخ داد. سرانجام، در سال 1622 میلادی پرتغالی ها از جنوب ایران توسط شاه عباس بیرون شده و این منطقه به تسخیر ایران درآمد اما دیگر جزیره هرمز همانند گذشته نشد و از اهمیتش کاسته شد.

جاهای دیدنی جزیره هرمز

گنبد نمکی جزیره هرمز

گنبد نمکی جزیره هرمز در حقیقت خود یک دیاپیر نمکی است که در منتهی الیه شرق خلیج فارس و نزدیکی تنگه هرمز قرار گرفت. گنبدهای نمکی هرمز در خلیج فارس جزایر کوچکی را تشکیل می دهند. نمک های هرمز در جنوب ایران چین های دوران سوم کوههای زاگرس را بدون داشتن جهت خاصی سوراخ کرده است بطوریکه در تمام موارد و محلهای ممکن از قبیل قله، پهلو، محور تاقدیس و ناودیس و در روی گسل ها دیده می شود. این گنبدهای نمکی با رسوبات دوران سوم، کرتاسه و بطور محلی باژوراسیک دارای سطح برخورد دیاپریک است. بنابراین، بطور محقق سن آنها از ژوراسیک قدیمی تر هست.

• آدرس: منتهی الیه شرق خلیج فارس و نزدیکی تنگه هرمز
• مدت زمان بازدید: 1 ساعت

ساحل لاکپشت ها

لاکپشت های دریایی را میتوان از مظلوم ترین آبزیان دریایی قلمداد کرد که به سبب بی مهری انسان، تنوع و جمعیت گونه و زیستگاه های بسیار محدودی یافته اند. از میان 5 گونه لاکپشت دریایی شناسایی شده در آب های خلیج فارس، 2 گونه لاک پشت دریایی سبز و منقار عقابی بر روی سواحل شنی و ماسه های نرم جزیره هرمز تخم گذاری می کنند. این لاکپشت ها از اواخر زمستان تا اوایل بهار هر سال در ساحل لاکپشت ها تخم گذاری می نمایند. حدود 50 روز بعد هم بچه لاکپشت ها از پشت از تخم ها بیرون آمده و حرکت آنها به سمت دریا از جمله جاذبه هایی است که بسیاری از مردم علاقمند به مشاهده آن هستند.

• آدرس: در فاصله 800 متری غار رنگین کمان
• مدت زمان بازدید: 2 ساعت

فرش خاکی هرمز

در نزدیکی دره سکوت، ساحل رنگارنگ و زیبایی وجود دارد که در برخی از زمان ها مانند روز خلیج فارس یا ایام نوروز افراد بومی با خاک های رنگی این ساحل فرش زیبایی را شکل می دهند. طرح و نقشی که بر روی فرش خاک هرمز شکل می دهند، از اشعار خیام، اسطوره ها و عناصر هرمزگان الهام گرفته می شود. این فرش بعد از بارش باران بهم می ریزد و خاک ها با هم قاطی می شوند. در این میان، حامیان محیط زیست با چنین کاری مخالف هستند و معتقدند که نباید خاک های این منطقه را جابجا کرد. جابجایی آنها باعث ضرر رساندن به طبیعت می شود.

راه حلی هم که حامیان محیط زیست برای ایجاد فرش از خاک های این منطقه ارائه می دهند، این است که فرشی را شکل دهند و سپس، بر روی آن شیشه یا هر محافظ دیگری قرار داده که از بین نرود. با این کار، آسیب بسیار کمی به محیط زیست وارد می شود.

• آدرس: در بخش غربی جزیره هرمز
• مدت زمان بازدید: 1 ساعت

قلعه پرتغالی ها

آلبو کرک، سردار پرتغالی حدود 500 سال پیش امپراطوری استعماری جهان را بوجود آورد و معتقد بود که اگر مالاگل، هرمز و عدن را تسخیر کند، تجارت کل دنیا در دستان او خواهد بود و به همین دلیل، تنگه هرمز توسط او تسخیر شد و امروزه یادگاری هایی از آن زمان در این منطقه دیده می شوند. باقیمانده های دوران استعمار پرتغالی ها، بیشتر قلعه هایی است که در مناطق مختلف ساخته شده که یکی از این قلعه ها در جزیره هرمز قرار دارد. قلعه پرتغالی ها هرمز را میتوان جز بزرگترین آثار باقیمانده از پرتغالی ها در تنگه هرمز دانست. این قلعه دارای قسمت های مختلفی مانند زندان، کلسیا، ساه چال، سربازخانه، تالار سخنرانی، برج نگهبانی، نوش خانه و آب انبار است.

برج های نگهبانی این قلعه 12 متر ارتفاع دارند و چندین برج از این برج های نگهبانی در این قلعه دیده می شوند. ضخامت دیوارهای این قلعه تا 3.5 متر بوده، بسیار مستحکم هستند و ساخت این قلعه 30 سال زمان برده است. آب انبار قلعه مکانی برای جمع آوری آب باران بوده و به همین خاطر، منبع آب آشامیدنی دیگری در این جزیره پیدا نمی شود. سقف این آب انبار کاهگلی است و آب باران را به سادگی به داخل این آب انبار هدایت می کند. در اینجا، از مرجان های دریایی برای تصفیه آب استفاده میشده که در دیواره ها و کف آب انبار وجود داشتند.

این قلعه محل فرماندهی نیروی دریایی پرتغالی ها در قسمت شمالی جزیره بوده و امروزه در ورودی آن هم صنایع دستی این منطقه مانند نقاشی روی شیشه با خام های رنگی، سوزن دوزی و نقاب های زنانه به فروش می رسند.

• آدرس: جزیره هرمز، یک کیلومتری اسکله اصلی
• مدت زمان بازدید: 2 ساعت

جزیره قشم

جزیره قشم یکی از جزایر خلیج فارس است و به عنوان بزرگترین جزیره ایران و خاورمیانه شناخته می شود. این جزیره از شمال به شهر بندرعباس، مرکز بخش خمیر و قسمتی از شهرستان بندرلنگه، از شمال شرقی به جزیره هرمز، از شرق به جزیره لارک، از جنوب به جزیره هنگام و از جنوب غربی به جزایر تنب بزرگ و کوچک و ابوموسی محدود می گردد. مساحت جزیره 1491 کیلومتر مربع بوده و طبق سرشماری سال 1395 هم جمعیت کلش 148993 نفر است. بر پایه اطلاعات اطلس زبان های ایران، زبان های جزیره قشم شامل گویش قشمی و فارسی تهرانی بوده و مردم جزیره متشکل از مسلمان پیرو مذهب تسنن (شافعی) و شماری از مهاجران اهل تشیع از دیگر نقاط ایران هستند.

دمای متوسط سالیانه این مورد از دیدنی ترین شهرهای ساحلی ایران حدود 26 درجه سانتیگراد با متوسط حداکثر و حداقل دمای روزانه به ترتیب 33 و 18 درجه سانتیگراد است. اختلاف درجه حرارت فصلی این جزیره بسیار زیاد بوده و گرمترین زمان ها 10 تیر تا 10 شهریور و سردترین ماهها دی و بهمن است. میانگین بارش سالانه جزیره قشم 183٫2 میلیمتر و میزان بارش 126 میلیمتر در یک روز هست. قشم بطور میانگین 11 روز هم بارندگی در سال دارد.

جاهای دیدنی جزیره قشم

دره ستاره ها

دره ستاره ها با قدمتی حدود دو میلیون سال بر اثر فرسایش خاک، سنگ و ماسه ناشی از باد و باران و رگبارها بوجود آمده است. این دره یکی از شاهکارهای کم نظیر طبیعت در جزیره قشم است و سالانه توریست های داخلی و خارجی بسیاری را به سمت خود می کشاند. این شاهکار طبیعی و عارضه زمین شناسی عجیب در ضلع شمالی جزیره قشم و در نزدیکی روستای برکه خلف خود را به نمایش گذاشته است. اهالی محل معتقدند ستاره ای از آسمان افتاده و اشکال عجیبی را از خاک و سنگ و ماسه پدید آورده است. اهالی اعتقاد دارند که با تاریک شدن هوا، این دره محل آمد و شد ارواح و اجنه هست اما تاکنون چنین چیزی به اثبات نرسیده است.

این دره به دلیل شکل ویژه و انواع حجم ها و پدیده های فرسایش موجود در آن، هنگام وزش بادهای تند و گردش هوا در لابه لای ستون ها و حفره های موجود در دره تولید صدا می کند و گویی به دلیل این صداها است که می گویند این دره محل آمد و شد ارواح و اجنه هست. وجود همین داستانهای خیال انگیز و شکل و شمایل صخره های این منطقه از جزیره قشم باعث شده که از دره ستاره ها یا دره ستارگان به عنوان یکی از عجایب هفتگانه قشم نام برده شده و گردشگران بازدید از این منطقه را هم در برنامه های خود قرار دهند.

تقریبا تمام تندیس های موجود در این دره، خاکی و به نوعی یادآور کلوت های دشت لوت است. درست مانند کویر که میتوان ستاره ها را در دست جای داد، اینجا هم به هنگام شب و تاریکی هوا، ستاره ها نزدیک تر به نظر می رسند و گویی با دراز کردن دست قابل چیدن می شوند. در شب های مهتابی و لحظاتی که سکوت همه جا را فرا گرفته و آسمان و ستاره ها در نزدیکی زمین احساس شده، زیبایی های این دره دوچندان می گردد. در گوشه و کنار ستون های دره ستاره ها، راههایی تنگ، باریک و گاه پهن و وسیع وجود دارند که با نظم خاص خود چشم هر بیننده ای را خیره می کنند.

• آدرس: جزیره قشم، شمال غرب روستای برکه خلف
• مدت زمان بازدید: 2 ساعت

تنگه چاهکوه

تنگه چاهکوه یکی از عجیب ترین جاذبه های ژئوپارک قشم بوده و در 70 کیلومتری قشم واقع شده است. این پدیده دیدنی با داشتن دیواره هایی به ارتفاع 100 متر باعث شده تا فضایی ساکت و کم نور و گاها وهم انگیز ایجاد شود. این آرامش در حین قدم زدن برای افرادی که در شهرهای شلوغ و پر ترافیک زندگی می کنند، حسی است توصیف نشدنی. حفره ها و شیارهای این تنگه در اثر آب باران، باد و بارش های سیل آسا و فرسایش خاک ایجاد شدند و اشکال هندسی بسیار زیبایی را ساخته اند. در ابتدای تنگه، چهار چاه دست ساز و کانال هایی برای هدایت آب حفر شده تا اهالی بتوانند در آن منطقه گرم و خشک، دسترسی به آب شیرین داشته باشند.

این چاه های باستانی جلوه خیلی بیشتری به منطقه داده و میزبان خوبی برای گونه های جانوری شده اند. چون کف این تنگه بعد از هر بارندگی محل جاری شدن آب می شود، مردم محلی برای استفاده از این آب اقدام به حفر چاه در کفش نموده و به همین دلیل نام چاهکوه را برای این تنگه انتخاب کرده اند. چاهکوه در ابتدای مسیر، عریض و با دیواره هایی بلند است ولی هر چه بیشتر وارد شوید، از عرض آن کاسته و گاها فاصله بین دو دیواره به نیم متر هم می رسد. به همین خاطر، برای دسترسی به بعضی نقاط آن باید مهارت های سنگ نوردی داشته باشید. طبقه ها و لایه های چاهکوه در ظاهر مقاوم هستند اما به دلیل فرسایش زیاد کاملا فرسوده و تو خالی شده و از این رو، هنگام راه رفتن روی شیارهای بزرگ باید خیلی احتیاط کنید.

این تنگه در یک لایه ماسه سنگی ایجاد شده و به دلیل وجود میان لایه های مارن، سیلت و آهک و فرسایش انحلالی آنها حفره ها، درزها و بریدگی های بسیار زیبایی را ایجاد کرده که چشم هر بیننده ای را خیره می کند. این تنگه در حقیقت از دو دره عمود برهم تشکیل شده که یکی از آنها گسل است که به وسیله فرسایش توسط آب های جاری به اشکال متنوع و زیبایی تبدیل شده و همین طور به عنوان مکانی زیبا برای عکاسی و ثبت خاطرات هم شهرت پیدا کرده است.

• آدرس: جزیره قشم، روستای چاهوی شرقی
• مدت زمان بازدید: 3 ساعت

غار خربس

در پانزده کیلومتری قشم، در مسیر راهی که به منطقه باستانی خربز یا خربس و سپس به بندر سوزا منتهی می شود، یک رشته کوه طولانی وجود دارد که در دل آن معماری صخره ای شگفتی قرار گرفت. ورود به این فضای صخره ای از طریق روزنه های غار مانندی ممکن است که تعداد آنها به نه روزنه در سه ردیف می رسد. در ریف بالا شش، در حاشیه وسط دو و در پایین یک روزن تعبیه شده است. این غارها که از پدیده های کهن زمین شناختی به شمار می روند، همراه با دیگر پدیده ها و کوه ها و خود جزیره قشم دنباله چین خوردگی های رشته کوههای زاگرس هستند که در هزاره های گذشته از زیر آب بیرون آمدند.

غارهای خربس از درون با مجموعه دهلیزها و تالارها و اتاق های متعدد و چشمه ها و روزنه های گوناگونی که رو به شمال و جنوب قرار دارند، مؤید حضور مردمانی از دوران های کهن در این جزیره هستند. پیداست که دست آدمیان به مرور زمان و به منظور کاربردهای گوناگون شکل و سیمای این غارها و دیواره های آنها را دگرگون ساخته و مناسب نیازهای خود در آورده است. در پشت روزنه ها، تالاری در دل صخره و سنگ حفر شده و سقف تالار مسطح است.

این تالار محل به جای آوردن مراسم مذهبی ویژه ای برای بزرگداشت درگذشتگان و به احتمال بسیار قوی مرکز پرستش ایزدمهر یا میترا بود. بررسی اجمالی و جزئیات داخلی آن هم نشانگر احداث آن در دوره مادهاست. همجواری این محل با شهر باستانی خربس نشان می دهد که در دوره مادها یک تمدن بزرگ پیشرفته در جزیره قشم وجود داشته است.

• آدرس: جزیره قشم، 15 کیلومتری جنوب قشم، سمت راست جاده قشم به روستای خربس و روستای رمچاه
• مدت زمان بازدید: 2 ساعت

غار نمکدان

غار نمکدان در فاصله 90 کیلومتری شهر قشم، در ساحل جنب غربی این جزیره و در بطن گنبد نمکی قشم با ارتفاع 237 متر از سطح دریا قرار گرفت. غارهای نمکی عموما در گنبدهای نمکی بوجود می آیند. اگر گنبدهای نمکی در مناطق خشک و نیمه خشک از نظر اقلیمی مانند جنوب ایران واقع گردند، به علت بارش کم پدیدار شدن آنها در سطح زمین دوام بیشتری داشته و در آنها احتمال بوجود آمدن غارهای نمکی بیشتر است. نظیر غار نمکدان جزیره قشم در کمتر نقطه ای از ایران دیده شده و تحقیقاتی که اخیرا بر روی فضای داخلی نمکدان انجام گشته، حاکی از قابلیت ویژه آن است. باقی ماندن و تنفس در داخل غار نمکدان قشم می تواند به بهبود بیماران مبتلا به آسم و ناراحتی های تنفسی کمک کند.

در مطالعات و تحقیقات کنونی علاوه بر کاوش های اشاره شده، بررسی هایی در رابطه با تعیین سن غار با استفاده از روش های ایزوتوپی و همچنین بررسی هایی در رابطه با نرخ بالا آمدن گنبد نمکی نمکدان قشم با استفاده از روش های مختلف از جمله ایزوتوپ کربن 14 در دست انجام است. داخل این غار به ویژه در اعماق آن نور کافی وجود ندارد و برای مشاهده استالاکتیت های بلورین نمک نیاز به چراغ قوه پرنور است. سقف غار نمک را قندیل های مرمرین و بلورین در اشکال مختلف پوشش داده اند و منظره ای بدیع را بوجود آورده اند.

در کف این غار هم جریان هایی از آب نمک قابل مشاهده است که منظره فوق العاده ای را برای بازدید کنندگان پدید می آورد. رطوبت هوای جزیره و نفوذ آب در غارها سبب چکیده شدن آب نمک اشباع شده بر بدنه قندیل ها می شود و باعث بوجود آوردن پیوسته این قندیل ها می گردد. این جریان آب در دل کوه نمکدان به طور یک جریان دائمی زیرزمینی است و راه را به خارج از این غار می گشاید. در مقال این غار، یک حوضچه ای طبیعی به رنگ سفید وجود دارد که آبی که از دل این غار بیرون می آید، درون آن جمع می گردد و به صورت یک چشمه نمک در دامنه کوه جلوه گری می نماید.

این جشمه در تمام طول سال جریان دارد و در بخش های داخلی این غار نمکدان نیز جریان آب قابل مشاهده است. گاها آب نمک موجود در غار همانند آینه تصاویر را منعکس می کند و این خود باعث بوجود آمدن منظره ای زیبا و بی نظیر در این منطقه می گردد. بستر اصلی این چشمه رنگی سرخ دارد و میتوان رسوبات گل اخرا (خاک نسوز) را در آن مشاهده کرد. رسوباتی که در این منطقه بوجود آمده اند نیز حاوی ترکیبات اکسید آهن و به خصوص هماتیت هستند.

• آدرس: 90 کیلومتری قشم
• مدت زمان بازدید: 3 ساعت

جزایر ناز

در نزدیکی جزیره قشم، جزایری به نام جزایر ناز وجود دارد که می توانید بر روی آب راه بروید و هنگام جزر دریا به اندازه یک کیلومتر در دریا پیاده روی کنید و تا بلندی های جزایر ناز را بدون آنکه خیس شوید، تماشا نمایید. همچنین، از سکوی صخره ای جزایر ناز می توانید منظره متفاوت خلیج فارس، تنگه هرمز، جزیره لارک و ساحل قشم را دیده که البته برای این کار باید به ساعات جزر آب توجه داشته باشید. همچنین علاوه بر پیاده روی، در این منطقه ورزش های آبی بی نظیری هم وجود دارند که می توانند سفرتان را بی نظیرتر کنند.

جزایر ناز که از ساحل قشم تنها حدود یک کیلومتر فاصله دارد، 3 هکتار مساحت داشته و دیواره های صخره ای به ارتفاع 5 تا 10 متر اطراف آن را پوشانده است. این جزیره ساحل ماسه ای ندارد و کلا مسطح و سنگی است و هنگام جزر یک مسیر باریک این جزیره را برای مدت کوتاهی به قشم متصل می کند. به گفته بسیاری از کارشناسان، این منطقه در گذشته محلی برای استراحت ماهیگیران بوده است. در جزایر ناز به جز دست فروشان هیچ مغازه یا امکانات رفاهی روی خود جزایر وجود ندارد اما در حاشیه پارکینگ، امکانات ابتدایی برای رفاه بازدید کنندگان برقرار است.

• آدرس: جنوب شرق جزیره قشم
• مدت زمان بازدید: 3 ساعت

چالوس

چالوس از شهرهای استان مازندران است که در جلگه میانی کرانه دریای خزر جای گرفت. شهر چالوس در غرب استان مازندران قرار دارد. اکثریت جمعیت شهر چالوس را بومیان کلارستاق که طبری تبار هستند، تشکیل می دهند. مردم بومی چالوس به گویش کلارستاقی یا گویش چالوسی از زبان مازندرانی سخن می گویند. در دوران پهلوی هم گروهی اهالی شرق گیلان به ویژه لنگرود برای کار در کارخانه حریربافی و کار زراعت به چالوس مهاجرت نمودند و در دوران قاجار نیز ایل کرد خواجوند به چالوس تبعید شدند. همچنین، در نواحی شرق چالوس که خود بخشی از کجور بوده، کجوری ها ساکن هستند که به گویش کجوری از زبان مازندرانی سخن می گویند.

بر اساس آخرین آمار سازمان سرشماری ایران در سال 1395 شهر چالوس با جمعیتی بالغ بر 65196 نفر، ششمین شهر پرجمعیت استان مازندران و پرجمعیت ترین شهر غرب مازندران بود. چالوس به دلیل مجاورت با دریای خزر از آب و هوایی معتدل و مرطوب برخوردار بوده و حداکثر دمای آن در فصل تابستان 25 تا 36 درجه و در زمستان 5 تا 12 درجه سانتیگراد هست.

جاهای دیدنی چالوس

پارک جنگلی فین

موقعیت پارک جنگلی فین در کیلومتر 7 جاده چالوس تهران به ثبت رسیده است. یکی از دلایل شهرت این پارک، گذر رودخانه چالوس بوده و قدم زدن و گذراندن اوقات فراغت در آنجا انتقال دهنده لذت ویژه ای به آدمی هست. پس از قدم زدن در بخش های مختلف پارک فین، می توانید در کومه و کلبه های چوبی که حال و هوای خاصی را به آن بخشیده اند، به استراحت و خوردن غذا هم بپرازید.

• آدرس: 7 کیلومتری جاده چالوس تهران
• مدت زمان بازدید: نصف روز

مرداب هسل

یکی از زیباترین مرداب های موجود در قسمت های شمالی، مرداب هسل نام دارد. مرداب هسل در چالوس قرار داشته و علاوه بر اینکه خود مرداب از ظرافت و جذابیت بالایی برخوردار است، مسیر رسیدن به مرداب نیز درهای دیگری از زیبایی و جذابیت را به روی شما باز خواهد کرد. معنای کلمه هسل را می توانید از محلی های این منطقه نیز پرس و جو کنید. در قسمت های شمالی کشورمان یک گویش شیرین به نام طبری کلارستاقی وجود دارد که در این گویش معنای کلمه هسل را آبگیر فصلی می گویند. بد نیست این را هم بدانید که برخی از کلمه هسل به نام آب راکد یاد می کنند. بین این دو معنی، اولی بیشتر به این مرداب نزدیک است و به همین دلیل بوده که معنی اول را معمولا خواهید شنید.

مرداب هسل را میتوان اطراف مرزن آباد و چالوس پیدا کرد. دسترسی به این مرداب زیبا و شگفت انگیز بسیار آسان خواهد بود. روستاهای طلاجو و سینوا از روستاهای نزدیکی این مرداب هستند. در صورتیکه هوا در حوالی این مرداب مناسب باشد، کمپ و چادر پیشنهاد مناسب تر و هیجان انگیزتری برای اقامت در این مکان است و در غیر این صورت باید بدانید که روستاهای نزدیک به مرداب هم برای اقامت شما بسیار مناسب خواهند بود. مطمئن باشید که اهالی این روستاهای شمالی به گرمی از شما استقبال و پذیرایی خواهند کرد.

در اطراف این مرداب، جنگل های بسیار زیبا و تماشایی را خواهید دید و اگر مایل بودید بعد از بازدید از این مرداب، به این جنگل ها هم سری بزنید و چند ساعتی را در طبیعت به یاد ماندنی این جنگل ها سپری کنید. با توجه به اینکه این مرداب در هر کدام از فصول سال به رنگ متفاوتی ظاهر خواهد شد، در هر فصلی هم جذابیت خاص خود آن فصل را خواهد داشت. در فصل بهار این مرداب با رنگ سبز و یک دست خود دلبری خواهد کرد و در پاییز با هزار رنگ طبیعی که بر صحنه طبیعت مرداب پاشیده خواهد شد، به شکلی خاطره انگیز نفس بازدید کنندگان را بند خواهد آورد.

در فصل زمستان نیز تنها مردابی صورتی و دلربا را میان طبیعت رنگ باخته زمستانی شاهد خواهید بود. امروزه، این مرداب بسیار کم عمق شده است ولی در زمان های گذشته عمیق تر بود. در همان زمان هایی که این مرداب عمیق بود، گونه های جانوری متفاوتی مانند لاک پشت، وزغ و زالو را می توانستید در اطراف مرداب تماشا کنید ولی با کشیدن جاده ای در نزدیکی این مرداب، این گونه ها به طور کلی از بین رفتند و امروزه اثری از آنها باقی نمانده است.

• آدرس: 10 کیلومتری چالوس
• مدت زمان بازدید: 3 ساعت

مرداب کندوچال

مرداب کندوچال در میان جنگل فین چالوس دیده می شود. این تالاب یک هکتار وسعت و حدود 4 تا 5 متر عمق داشته و آب آن هم از چشمه های اطراف گرفته شده و بسیار شیرین است. به غیر از درختان جنگلی که دورتادور آن دیده شده، پیرامون و سطح مرداب پر از نی و گیاهان مردابی هست. این تالاب در ارتفاع 730 متری از سطح دریا جای داشته و پناهگاه پرندگان و آبشخور وحوش است.

• آدرس: چالوس، جنگل فین
• مدت زمان بازدید: 2 ساعت

آبشار هریجان

آبشار هریجان در گردنه هزارچم در جاده تهران چالوس قرار دارد. آبشار باریک هریجان در غرب روستای هریجان واقع شده و برای رسیدن به آن جاده خاکی را تا داخل روستا ادامه دهید. حدود 300، 400 متر که وارد روستا شدید، در کنار پرچین های سنگی در سمت چپ، یک جاده فرعی است که مسیر دسترسی به آبشار هست. تا جویی که از آب آبشار درست شده، حدود یک ربع پیاده روی دارید. اما اگر می خواهید به تاج آبشار برسید، باید حدود نیم ساعت تا کوتاه ترین تاج که حدود 9 متر ارتفاع دارد، کوهنوردی کنید. جاده پشت آبشار منطقه ای حفاظت شده بوده و همچنین خطر برخورد با حیوانات وحشی هم در این جاده وجود دارد.

بنابراین، پس از رسیدن به تاج آبشار وارد این جاده نشوید، زیرا بدون دریافت مجوز حق ورود به آن را ندارید. در صورتی که تمایل به ورود به منطقه حفاظت شده پشت آبشار را دارید، می توانید با اداره محیط زیست چالوس تماس بگیرید. آبشار 80 متری در فصل تابستان آب خیلی کمی دارد. پس، بهتر است در فصل سرد سال به دیدارش بروید.

• آدرس: شهرستان چالوس، بخش کلاردشت، روستای هریجان
• مدت زمان بازدید: 3 ساعت

نوشهر

نوشهر از شهرهای استان مازندران ایران است. جمعیت این شهر بر طبق سرشماری سال 1395، برابر با 49405 نفر بوده و مردم نوشهر از قومیت طبری هستند و به زبان طبری به گویش کجوری که به گویش مردم شهرستان نور و چالوس شباهت دارد، صحبت می کنند. این شهر از زیباترین شهرهای شمال ایران است که علاوه بر زیبایی، دارای امکانات زیرساختی درخور توجه همچون بندر و فرودگاه بوده و دانشگاه علوم و فنون دریایی امام خمینی نیز در این شهر قرار دارد. نوشهر سومین شهر پرجمعیت غرب استان مازندران هست.

سوغات خوراکی نوشهر محدود به برنج، چای، محصولات لبنی، انواع مربا، ماهی تازه و ترشیجات نمی شود بلکه شیرینی های نوشهر هم در بین بسیاری از مسافران خوشنام هستند. از خوشمزه ترین شیرینی های این شهر میتوان به آغوز نان، پشت زیک، رشته برشته، قماق و برنجک اشاره کرد.

جاهای دیدنی نوشهر

پارک جنگلی سیسنگان

پارک جنگلی سیسنگان نوشهر در سال 1344 خورشیدی توسط مهندس سعیدی آشتیانی طراحی و ایجاد شد. این دیدنی علاوه بر جاذبه های گردشگری و توریستی، سیاست حفظ و حراست از گونه های نادر و حفاظت شده گیاه شمشاد هیرکانی را به طور جدی دنبال می کند. این پارک که در 27 کیلومتری غرب نوشهر و بین راه نوشهر به نور قرار دارد، از شمال به دریای خزر، از جنوب به سلسله جبال البرز، از غرب به روستای تسکاتک و از شرق به روستای صلاح الدین کلا محدود می شود. مساحت آن در حدود 602 هکتار بوده و زیستگاه انواع گونه های درختی، درختچه ای خشبی و علفی و جانوری است. محوطه پارک از نظر توزیع گیاهی به سه بخش ساحلی، جنوبی و غربی تقسیم می شود.

بخش ساحلی به مساحت 30 هکتار در حاشیه جاده قرار دارد و درختان و درختچه هایی همچون توسکا، لرگ، بلوط، آزاد، لیلکی، انجیر، داغداغان، انار، ازگیل، سرخ ولیک، گوجه جنگلی، توت، سیاه تلو، سیاه ال و سیاه اربه در این قسمت دیده می شوند. محل تفریح و ورزش های آبی (جت اسکی و قایق سواری)، ورزش های ساحلی (اسب سواری و ماشین سواری) و مجموعه تفریحی و بازی های رایانه ای هم در این قسمت جای دارند. امروزه، امکانات اولیه ای برای این بخش تدارک دیده شد از قبیل سرویس های بهداشتی، مکان هایی برای کمپینگ خانوادگی و جای پارک خودروها.

در بخش جنوبی این جاذبه تیپ انبوه شمشاد وجود دارد. در بخش غربی جامعه بلوط ممرزستان و در حد انتهای غربی و قسمتی از جنوب بوستان هم جامعه انجیلی ممرزستان و جامعه بلوط ممرزستان در مرز تیپ ها با شمشاد آمیخته است. در پارک جنگلی سیسنگان پستاندارانی چون شوکا، مرال، خرس قهوه ای، پلنگ، روباه، گربه جنگلی، گراز و شغال زیست می کنند.

• آدرس: 27 کیلومتری جاده نوشهر به نور
• مدت زمان بازدید: 4 ساعت

دریاچه ارواح

دریاچه ممرز یا دریاچه ارواح در 32 کیلومتری نوشهر و در نزدیکی روستای ونوش قرار گرفت. نام محلی آن دریاچه دشت ممرز است، اما به دلیل باتلاقی بودن و همچنین وجود درختان کمر شکسته که در اغلب اوقات نیز پوشیده از مه هست، به دریاچه ارواح بیشتر شناخته می شود. دریاچه ارواح یا ممرز یک پدیده نمونه طبیعی تاریخی بوده که به منظور حفظ گونه های جانوری و گیاهی آن با شماره 402 ثبت ملی شده است. این جاذبه از نظر زمین شناسی احتمالا مربوط به دوره کرتاسه میانی تا کواترنری هست. طول دریاچه 300 متر، عرض آن 70 متر و در مجموع دارای سطحی معادل 40 هکتار است.

ممرز نامی یک نوع درخت بومی منطقه است با ارتفاع 15 تا 25 متر، تنه ای شیاردار و پوست صاف و مایل به رنگ سبز خاکستری که سالیان سال در دل دریاچه ریشه داشته و به دلیل مجاورت دائم با آب اکنون پوسیده اند. برای دسترسی به این دریاچه در کیلومتر 12 مسیر نور به نوشهر و پس از عبور از روستای ونوش، دومین بریدگی را دور زده و پس از طی صد متر جنب شهرک صنایع دفاع (ساصد) جاده خاکی به نام جاده شرکت چکش را به طول حدودا 3 کیلومتر طی کرده تا به دوراهی رسیده و سمت چپ دوراهی با محل نگهبانی محیط بانی مواجه می شویم.

معمولا با کمی صحبت و به یقین رسیدن نگهبانان از اینکه شما قاچاقچی چوب نیستید، در را باز کرده و اجازه ورود به جاده جنگلی را می دهند که پس از حدود 15 کیلومتر طی کردن جاده خاکی و ناهموار جنگلی که فوق العاده زیباست و پس از مشاهده تابلوی دشت ممرز، از جاده فرعی تا کنار دریاچه را به دلیل خرابی جاده دسترسی در حدود 30 دقیقه با پای پیاده طی کرده تا به کنار دریاچه برسید. تاکنون فیلم ها و مستندهایی درباره آن ساخته شده یا در دست تهیه و ساخت هستند. از جمله این فیلم ها میتوان به فیلم دریاچه ارواح ساخته رضا جعفری جوزانی و با همکاری دکتر حسام بنی اقبال اشاره کرد.

• آدرس: نوشهر، روستای صلاح الدین کلا
• مدت زمان بازدید: 4 ساعت

دریاچه خضر نبی

در ارتفاع حدود دو هزار متری از سطح دریای خزر، دریاچه ای به نام خضر نبی واقع شد. وسعت دریاچه خضر نبی کمتر از نیم هکتار، عمق آن حدود 5 متر و آب آن شیرین است. از آنجایی که این دریاچه از عوامل تخریب انسانی دور مانده و در محدوده حفاظت شده البرز مرکزی قرار گرفته، مامن انواع پرندگان و انواع جانوران وحشی این ناحیه شده که معمولا برای غذایابی و خوردن آب به سوی این دریاچه می آیند. به لحاظ ویژگی های فوق الذکر و فضای بسیار طبیعی، چشم اندازهای زیبا، دلنواز و فرح بخشی دارد که هر بیننده ای را شیفته خود میسازد. علاقمندان و گردشگران می توانند با عبور از مسیرهای پر پیج و خم صخره های سنگلاخی، این بهشت گمشده را به تماشا بنشینند.

• آدرس: شمال نوشهر
• مدت زمان بازدید: 3 ساعت

سد آویدر

سد آویدر در فاصله حدودا 30 کیلومتری شرق شهر نوشهر و در نزدیکی پارک جنگلی سیسنگان در استان مازندران قرار دارد. این سد و دریاچه پشت آن دریاچه در فاصله ای پنج کیلومتری از دریا و در دل کوهستان دیده می شود. سد خاکی آویدر در حقیقت متعلق به اداره آب منطقه ای است. دریاچه پشت سد نیز جهت تامین آب مورد نیاز زمین های زراعتی منطقه ایجاد شد. در این سد که محل تولید ماهی کپور آب شیرین و آمور بوده، اخیرا با توجه به مراجعه مسافران، به افراد اجازه ماهیگیری در قبال دریافت وجه اهدا شده است. این دریاچه در عرض جغرافیایی 36 درجه و 33 دقیقه شمالی و طول جغراقیایی 51 درجه و 48 دقیقه شرقی قرار داشته و 125 متر از سطح دریا ارتفاع دارد.

روش دسترسی به این سد و مجتمع تفریحی، جاده ای به طول تقریبی 5 کیلومتر است که از جاده اصلی در کنار ساحل سی سنگان متصل می شود. دریاچه پشت سد مکان مناسبی برای رشد و نمو موجودات آبزی بوده و برخی از گونه های ماهی، مار، قورباغه و دیگر موجودات در این دریاچه وجود دارد. امکانات تفریحی داخل مجموعه هم شامل ماهیگیری، اسب سواری، دوچرخه سواری، قایق سواری از نوع پدالی، قایق سواری از نوع موتوری (تندرو)، سوپرمارکت دریاچه، رستوران، کافی شاپ، سفره خانه سنتی، عکاسی سنتی، امکانات بهداشتی و شهربازی هست.

• آدرس: 30 کیلومتری شرق نوشهر، نزدیک پارک جنگلی سیسنگان
• مدت زمان بازدید: 4 ساعت

آستارا

آستارا از شهرهای بزرگ استان گیلان و مرکز شهرستان آستارا است. آستارا در شمالی ترین نقطه استان گیلان و در مرز ایران با جمهوری آذربایجان بوده و از نظر جغرافیایی در مرکز منطقه تالش قرار گرفته است. آستارا از شرق به دریای خزر، از شمال به آستارای جمهوری آذربایجان، از غرب به استان اردبیل و از جنوب به شهرستان تالش محدود شد. آستارا از لحاظ اقتصادی در سطح استان و کشور نقش تعیین کننده ای داشته و از لحاظ اقامت مسافر در سطح استان گیلان هم دارای رتبه نخست هست. علاوه بر این، بندر آستارا نخستین بندر خصوصی کشور و پنجمین بندر فعال ترانزیتی شمال است.

آستارا مهمترین پل ارتباطی راهبردی میان ایران و جمهوری آذربایجان، دروازه ورود به منطقه قفقاز، دروازه طلایی ورود به اروپا، دارای بزرگترین صادرات کشور در زمینه تجارت چمدانی، سومین مرز فعال کشور در زمینه صادرات و واردات، یکی از قدیمی ترین گمرکات کشور با بیش از 200 سال سابقه، دارای رتبه نخست صادرات و بزرگترین گمرک زمینی شمال کشور، از امن ترین و پرترددترین مرزهای زمینی کشور، دومین منبع درآمد گمرکی استان گیلان و دارای بیشترین سهم ارزشی صادرات چمدانی در ایران هست. طبق سرشماری 1395 هم جمعیت شهر آستارا 51579 نفر است.

با توجه به موقعیت جغرافیایی آستارا و ارتفاع آن از سطح دریا، نزدیکی این شهر به دره حیران و دارا بودن اقلیم کوهستانی و آب و هوای مرطوب و معتدل، این شهر اندکی خنک تر از دیگر مناطق پست جلگه ای استان است. اغلب مردم این مورد از دیدنی ترین شهرهای ساحلی ایران آذری هستند و به زبان ترکی آذربایجانی صحبت می کنند. به جهت اینکه غالب جمعیت آستارا آذری و عده ای هم از مردم تالش هستند، اکثریت افراد مسلمان شیعه مذهب بوده و اقلیتی نیز مسلمان سنی شافعی مذهب هستند.

جاهای دیدنی آستارا

آبشار لاتون

آبشار لاتون بلندترین آبشار موجود در سطح استان گیلان است که با ارتفاع 105 متری به خوبی در دل طبیعت بکر این استان خودنمایی می کند. این آبشار تا کنون خشک و بی آب نشده است. البته، ناگفته نماند که در برخی از فصل های سال به دلیل تغییرات شرایط اقلیمی ممکن هست حجم آب آن کم شده باشد اما هیچگاه به صفر مطلق نرسیده است. منبع آب تامین کننده این آبشار درست بر روی دامنه های کوه اسپیناس که آن نیز از جمله بلندترین کوه های این منطقه به حساب می آید، دیده می شود.

گردشگران و طبیعت گردان توجه داشته باشید که دیدن آبشار لاتون مختص فصل یا بازه زمانی خاصی نیست اما بهتر است با آگاهی از شرایط محیطی منطقه برای تماشای این آبشار برنامه سفر خود را تنظیم کنید و حتی الامکان در فصل های پر بارش زمستانی برای بازدید از این آبشار پر جریان نروید که ممکن است برای شما و دیگر همراهان خطری خدایی ناکرده در پی داشته باشد. لاتون در فاصله 15 کیلومتری از قسمت جنوبی شهر آستارا، شهر لوندویل و در آخر نیز در روستای کوته کومه قرار گرفته است. برای رسیدن به این جاذبه گردشگری، ابتدا باید خود را به شهر لوندویل رسانده و از طریق راه فرعی که اتفاقا آسفالت شده نیز بوده، به سمت روستای کوته کومه حرکت کنید.

فاصله مکانی که شما برای رسیدن به این روستا باید طی نماییدف اصلا زیاد نیست و در حدود 15 دقیقه بیشتر به طول نمی انجامد. با رسیدن به روستا و پایان یافتن قسمت آسفالتی جاده، دیگر باید از وسیله نقلیه خود پیاده شوید با پاهای همیشه همراه ادامه مسیر را طی نمایید. طبق گفته کسانی که از روستای کوته کومه به سمت آبشار حرکت کرده اند، شما در حدود 3 الی 4 ساعت بسته به نوع و سرعت پیاده رویتان در راه خواهید بود. طول این مسیر 6 کیلومتر محاسبه شده و بایستی برای پیدا کردن آبشار، در دل طبیعت نه چندان بی سروصدای گیلان سعی کنید صدای شدت جریان آب آبشار لاتون را بشنوید و به سمت آن حرکت کنید.

لازم به ذکر است در طول مسیر ارتفاع مدام در حال افزایش است و در پایان شما در نقطه ای قرار خواهید گرفت که 750 متر ارتفاع از سطح دریا دارد. پس، اگر در قسمت هایی از مسیر گمان کردید که بر روی پاهایتان فشار زیادی در حال وارد شدن بوده، اصلا پا پس نکشید که این امر یک موضوع ساده و طبیعی در این منطقه هست. فراموش نکنید چه بخواهید و چه نخواهید مسیر منتهی به آبشار لاتون از دل جنگلهای استان گیلان می گذرد.

در مسیر با حشرات مختلفی روبرو می شوید و مجبور هستید از فراز و فرودهای بسیاری عبور کنید. پس، توصیه ما به شما این است که برای حفظ شرایط خوب بدنی، در چارت برنامه زمانی سفر خود حتما دقایقی را به استراحت کردن و خوردن مواد غذایی مناسب اختصاص داده تا بتوانید با شادابی بیشتری به مسیر خود ادامه دهید.

• آدرس: 15 کیلومتری جنوب آستارا، شهر لوندیل
• مدت زمان بازدید: 3 ساعت

تالاب استیل

تالاب استیل آستارا با مساحت 138 هکتار به دلیل قرار گرفتن ریشه درختان در آب و جابجا شدن ریشه ها در پهنای تالاب دریاچه متحرک نیز نامیده می شود و به خاطر فضای سرسبز و منحصر بفرد، مسافران زیادی در این محل سکنی می گزینند. این تالاب 13 متر پایین تر از سطح دریاهای آزاد قرار دارد و ارزش اکولوژیک آن 10 برابر جنگل ها و 200 برابر زمین های زراعی هست. قابل ذکر است که تالاب استیل ذخیره آب 1/5 متر مکعب را در خود دارد و آب 400 هکتار شالیزار را تامین می کند. آبش هم از طریق چشمه های درون تالاب و 4 نهری که از کوهها سرچشمه می گیرند و همچنین نزولات جوی تامین می شود.

تالاب استیل در سال 1384 یکی از پنج منطقه نمونه و زیبا برای گردشگری در استان گیلان شناخته شد. این افتخار باعث رونق اقتصادی در این منطقه گردید ولی متاسفانه با دخالت انسانها و دست بردن به این طبیعت زیبا، از سیل مهاجرت پرندگان کاسته شده و با تخلیه انباشته های زباله و نخاله در مسیر تالاب استیل، افزایش ساخت و ساز و عبور دکل های فشار قوی این تالاب رو به نابودی می رود. شایان ذکر است که به دلیل بارش های وسیع باران، در سال 1393 اداره کل حفاظت محیط زیست گیلان خاطرنشان کرد وسعت این تالاب به میزان قابل توجهی فزونی یافت.

تالاب استیل آستارا به دلیل نزدیکی به جاده و تنوع مناظر کوهستان، جنگل و کشتزارهای اطراف جاذبه های گردشگری بسیاری را داراست. با سفر به منطقه امکان ماهیگیری در محیطی آرام و دلچسب را خواهید داشت. البته، از دیدن ماهی کپور و اردک ماهی غافل نشوید. در این منطقه جانواران دیگری همچون نوعی موش بزرگ تالابی بنام نوتریا، لاکپشت، انواع مار و سمور آبی هم زندگی می کنند. منطقه ممنوع شکار است ولی روستاییان این منطقه از صید ماهی غافل نمی شوند و قایق های کوچکشان در اطراف دیده می شوند.

• آدرس: 7 کیلومتری شهر آستارا، حاشیه جاده رشت به آستارا
• مدت زمان بازدید: نصف روز

گردنه حیران

گردنه حیران مرز بین دو استان گیلان و اردبیل بوده و از زیباترین منطقه های طبیعت ایران است. به دلیل اختلاف ارتفاع از استان گیلان به اردبیل، طبیعت نهایت زیبایی خود را به رخ بیننده اش می کشد. همچنین، به دلیل اختلاف دما در دو استان و اختلافی که طبیعت دو استان با هم دارند، در اکثر ساعات شبانه روز پوشیده از مه است. دیدن مه و قدم زدن در دل آن حس زیبای رهایی را به گردشگران می دهد. اگر سفری به این منطقه مسحور کننده داشته باشید، متوجه خواهید شد دلیل نامگذاری این منطقه چیست و چرا چنین نام با مسمایی را برای آن در نظر گرفته اند.

زیبایی خیره کننده این طبیعت هر بیننده ای را حیران می کند. جاده به مانند ماری خوش خط و خال و تنومند و زیبا به کوهی عظیم پیچیده شده و از ارتفاع زیادی بالا رفته است و اتومبیل ها در ارتفاع بالا در حرکت هستند. در هنگام عبور از این مسیر، هر چند دقیقه با پیچ تندی روبرو می شویم که باید دورش بزنیم و همزمان شاهد عبور مه زیبای خیره کننده باشیم. در طول مسیر و در بلندای جاده، رستوران ها و سالن های غذاخوری متعددی را می بینیم که استراحتگاه دنجی در کنار پرتگاه است.

با استراحت در این محل های مناسب، شاهد مناظر بدیع و بی مثالی خواهیم بود که سفرمان را رویایی و خاطره انگیز می کنند. خوردن بلال تازه، خرید مقداری عسل مرغوب، آش دوغ مشهور منطقه و مزه مزه کردن تمشک های بی نظیر این طبیعت بی مثال همگی کنار هم سفرمان را فراموش نشدنی خواهد کرد.

• آدرس: جاده ارتباطی آستارا و اردبیل، منطقه حیران
• مدت زمان بازدید: نصف روز

باغ پرندگان آستارا

باغ پرندگان آستارا به عنوان اولین باغ پرندگان شهرستان های ایران شناخته می شود و در سال 1386 در آستارا ساخته شد. باغ پرندگان در ورودی جاده آستارا رشت و در زمینی به مساحت یک هزار و 50 متر مربع احداث شده و در آن بالغ بر 300 پرنده از 60 گونه مختلف وجود دارد. از جمله پرندگان این باغ میتوان به طاووس، قرقاول، طوطی، مرغ های تزئینی، سرسفید کاکلی، امپراتور، بلدرچین، کبک، بلبل، قناری، مینای سخنگو و مرغ عشق اشاره کرد.

همچنین از این میان قرقاول های مونال، فایربک، ترکاپان، سیلور، طلایی، سیون هو، شاهی، پرتغالی، سبز، گردن حلقه ای و کالج، گونه فایربک و مونال بیش از همه مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفته است. تمام قرقاول های مذکور زینتی، خارجی و کمیاب اند و برخی از آنها مانند مونا و فایربک در گیلان و سطح کشور به ندرت یافت می شوند. گفتنی است که در هر ماه به طور متوسط حدود 50 گردشگر از روسیه، جمهوری آذربایجان، اوکراین و حتی عراق از باغ پرندگان آستارا بازدید کرده و اقدام به تهیه عکس و فیلم از گونه های کمیاب آن می کنند.

• آدرس: در ورودی جاده آستارا رشت
• مدت زمان بازدید: 2 ساعت

بابلسر

بابلسر یکی از شهرهای ساحلی استان مازندران بوده که بین دریای مازندران و رشته کوه البرز قرار دارد. این شهر مرکز شهرستان بابلسر است. جمعیت این مورد از دیدنی ترین شهرهای ساحلی ایران براساس سرشماری سال 95، 59966 نفر بوده، مردم آن از قومیت طبری هستند و به زبان مازندرانی گویش می کنند. این شهر در مدار معتدل گرم قرار گرفته و ضریب اعتدال آن بسیار معتدل است. براساس راهنمای سفر به شهرهای ساحلی ایران باید بدانید که این ناحیه با میانگین دمای سالانه 17٫5 درجه سلسیوس، بارش متوسط سالانه 889 میلیمتر و میانگین رطوبت 82 درصد یکی از خوش آب و هواترین مناطق کشور به شمار می آید.

جاهای دیدنی بابلسر

منطقه توریستی کرفون

یکی از بی مثال ترین مناطق شمالی ایران، بابلسر و یکی از جذاب ترین بخش هایش منطقه توریستی کرفون است. منطقه توریستی کرفون تنها دارای جذابیت های بصری و مکانی نیست بلکه یک مقصد عالی برای تمامی عاشقان غذاهای دریایی و شکم دوست ها نیز هست، چرا که شما می توانید علاوه بر سفارش و میل انواع و اقسام غذاهای شمالی که از طعم و مزه بی نظیری برخوردار هستند، در این منطقه از تازه ترین محصولات دریایی نیز استفاده نمایید.

منطقه توریستی کرفون بابلسر یک روستا در 13 کیلومتری بابلسر بوده و تعداد خانوارهای ساکن در آن 122 و به لحاظ نفری نیز نزدیک به 600 نفر هستند. جالب است بدانید که کرفون میزبان توریست و گردشگران داخلی و خارجی متعددی بوده و این حجم عبور و مرور انسانی سبب افزایش جمعیت آن نشد. به سبب جمعیت کم منطقه، به محض ورود میتوان متوجه آرامشی ذاتی در آن شد که البته این آرامش در فصول مناسب سفر به نواحی شمالی ایران قدری کمتر احساس می شود. پازل نمای کلی روستا از کنار هم قرار گرفتن تکه هایی همچون دریا، پوشش طبیعی انبوه، تالاب، مراتع، رودخانه و ماسه زارهای فوق العاده تمیز و درخشان حاصل می شود که تازه باید به آنها پوشش متنوع جانوری را نیز اضافه کرد.

از نظر امکانات اقامتی و رفاهی هم کاملا خیالتان آسوده باشد؛ منطقه ای که عنوان نمونه گردشگری را با خود یدک می شود، اجازه نمی دهد که حتی لحظه ای به شما و خانواده سخت بگذرد. شما می توانید به سبب نزدیکی کرفون به حاشیه دریای خزر، با طی مسافتی کوتاه خود را به یکی از تمیزترین ساحل های کشور برسانید یا در صورت تمایل به اقامتی طولانی، با اخذ یکی از ویلاهای اجازه ای آماده شده در این منطقه، اقامت خوشی را در نقطه ای از مازندران سپری نمایید.

کرفون دارای یکی از بی مثال ترین خطوط ساحلی نه تنها در ایران بلکه در کل خاورمیانه است و فرصت قدم زدن بر روی شن و ماسه های ساحل این منطقه، شنا کردن، اسکی روی آب، قایق سواری و کلی دیگر از تفریحات آبی و ساحلی تمام آن چیزی بوده که می تواند یک سفر را برای شما خوشایند سازد. کرفون روستایی است با حجم زیادی از درختان روییده به سمت دریا که هم در زیبایی محیطی آن بسیار تأثیر دارند و هم سبب خوش آب و هوایی این منطقه در تمام طول سال می گردند. آن دسته از عزیزانی که دارای بیماری های تنفسی هستند و به دنبال مکانی مملو از اکسیژن می گردند، باید بدانند که منطقه توریستی کرفون بابلسر یکی از بهترین جاها برای حضور آنان هست.

پدیده های خورشیدی خصوصا غروب آفتاب در امتداد حجم آب خزر و نظاره کردن آن از ایستگاه ساحلی کرفون به حدی زیبا و شگفت انگیز بوده که میتوان آن را یکی از جاذبه های توریستی منطقه بحساب آورد. پس، یادتان باشد اگر روزی به کرفون سفر کردید، برنامه ساعتی خود را طوری تنظیم کنید که حتما هنگام غروب خورشید در ساحل حضور داشته باشید. شما می توانید تا لب دریا با خودروی شخصی رانندگی کرده و حسابی در طول خط ساحلی این منطقه رالی کنید. یکی از جذابیت های دیگر هم تماشای زردی بی پایان کشتزارهای کلزا بوده که دورتادور این منطقه را فرا گرفته و منبع درآمد ساکنان این روستاست.

• آدرس: بابلسر، 13 کیلومتری جاده ساحلی بابلسر به ساری
• مدت زمان بازدید: 3 ساعت

پل معلق بابلسر

پل معلق بابلسر مربوط به دوره پهلوی اول است و در خیابان پاسداران واقع شد. این اثر در تاریخ 9 بهمن 1386 با شماره ثبت 20674 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. این پل فلزی معلق در سال 1313 و قبل از جنگ جهانی دوم توسط مهندسین و متخصصین آلمانی و سوئدی بر روی بابلرود احداث شد و از مهمترین آثار باستانی و از جاذبه های شهر هست. این پل اولین پل ماشین رو بوده که قسمت شرقی و غربی بابلسر را بهم پیوند می دهد و راه ارتباطی بابلسر، فریدونکنار و در مسیر شاهراه شرقی غربی استان هست و بسیار پرتردد است. طول آن 80 متر، عرض آن 8 متر و ارتفاع آن هم 16 متر هست.

• آدرس: بابلسر، خیابان پاسداران
• مدت زمان بازدید: 1 ساعت

روستای ارمیچ کلا

ارمیچ کلا روستایی است از توابع بخش رودبست شهرستان بابلسر در استان مازندران. ارمیچ کلا در مصب رودخانه بابلرود، در کرانه جنوبی دریای خزر و در 52 درجه و 38 دقیقه و 10 ثانیه طول جغرافیایی و 36 درجه و 39 دقیقه و 10 ثانیه عرض جغرافیایی قرار دارد. این روستا در دهستان پازوار قرار داشته و براساس آخرین سرشماری مرکز آمار ایران که در سال 1390 صورت گرفت، جمعیت آن 1001 نفر (240 خانوار) بود. از جاذبه های گردشگری آن هم میتوان به سقانفار ارمیج کلا، سد لاستیکی و ماهیگیری اشاره کرد. سقانفار مربوط به دوره قاجار بوده و در شهرستان بابلسر، بخش رودبست، دهستان پازوار، روستای ارمیچ کلا واقع شد. این اثر در تاریخ 14 اسفند 1385 با شماره ثبت 17790 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

• آدرس: بابلسر، در مصب رودخانه بابلرود
• مدت زمان بازدید: نصف روز

شهرک دریاکنار

شرکت آتی ساز در سال 1358 شهرک دریاکنار را ساخت و پس از فروش قسمت های زیادی از ویلاهای ساخته شده به افراد حقیقی و حقوقی، مالکیت کلی شهرک از شرکت آتی ساز به نمایندگان قانونی و مالکین وقت واگذار شد. این شهرک از بدو تاسیس تاکنون بدون کمک های مالی شهرداری و توسط خود مالکین اداره می شود. شهرک دریاکنار یک شهرک ساحلی تفریحی مسکونی بوده که در امتداد دریای خزر قرار گرفته است. ساخت این شهرک با حمایت های محمدرضا پهلوی و در اوایل دهه 40 خورشیدی شروع و در اواخر آن به اتمام رسید و در دوره خود جزو اولین و بزرگترین شهرک های ایران در سطح خاورمیانه حساب میشد. دریاکنار یکی از قدیمی ترین و بزرگترین شهرک های مسکونی شمال ایران بوده و دارای بیش از 1700 واحد ویلا است.

شهرک فاصله ای بیش از 7/2 کیلومتر در امتداد دریای خزر را به خود اختصاص داده و مساحت کل آن حدود 1/3 کیلیومتر مربع یا بیش از 300 هکتار است. دریاکنار دارای 19 خیابان بوده و طول خیابان ورودی شهرک معادل 2/1 کیلومتر و فاصله خیابان یکم تا هفدهم هم برابر 8/1 کیلومتر است. طراحی فضای باز و ویلاهای آن الگوبرداری از معماری غربی هستند. آقای حسین امانت، طراح مطرح میدان و برج آزادی نقش بسیار بزرگی در طراحی این شهرک داشت.

خیابان های زوج شهرک منتهی به دریا می شوند و با سنگ هایی بزرگ پوشیده شده اند. در آخر خیابان یکم این شهرک هم رستوران، مغازه ها و سرگرمی های گوناگون به همراه صندلی برای مردم احداث وجود داشته و خیابان های ششم و هفدهم دریاکنار به ساحل شنا مرتبط می شوند که دارای نجات غریق هست. معمولا در فصل گرما ساحل خیابان ششم برای آقایان و ساحل خیابان هفدهم برای بانوان در نظر گفته می شود و زمانیکه یکی از این دو ساحل برای شنا مناسب نباشد، ساحل دیگر از صبح تا 15 برای بانوان و از ساعت 15 به بعد برای آقایان در نظر گرفته می شود.

این شهرک به دلیل قرار گرفتن در کنار دریای خزر، داشتن فضای سبز بسیار و محیط خانوادگی دلنشین به شهرت رسیده است. جاده های هراز، فیروزکوه و کناره امکان مسافرتهای بین شهری را برای ساکنان شهرهایی چون تهران، ساری و بابل فراهم آورده و اکثر مالکان و مستاجران ایام تعطیل بخصوص تابستان را با رعایت شرایط ورود به دریاکنار در آنجا می گذرانند.

• آدرس: در 5 کیلومتری شهر بابلسر
• مدت زمان بازدید: 1 روز کامل