ژئو پارک

ژئو پارک جهانی قشم در غرب این جزیره زیبا واقع شده که به عنوان اولین و تنها ژئو پارک خاورمیانه در سال 2006 در یونسکو به ثبت رسید و ایران نیز به خاط همین موضوع یکی از شش کشور صاحب ژئو پارک در قاره پهناور آسیا شناخته شد و امتیاز گرفت.
اینجا یکی از منحصر به فردترین ژئو پارک های جهان است که به دلیل قرار گرفتن در کنار سواحل زیبای خلیج فارس و جنگل دریایی حرا به پارک زمین شناسی ایران نیز تبدیل شده است. وجود مجسمه های طبیعی و نقش برجسته های پراکنده، چین خوردگی ها و کوه های شگفت آور، سطوح تخت و صفه ها در ارتفاعات، ستون های حاصل از عوامل فرسایش، برجستگی ها و فرورفتگی های به وجود آمده از هوازدگی، مخروط افکنه ها و قطعه های فرو افتاده در پای ارتفاعات، کوهسرها و هیکل های که به دست هنرمند طبیعت پدید آورده، تندیس های اعجاب آوری که در شکل هایی مثل لاک پشت، سگ، مارمولک، اسب آبی و یا حتی چهره آدمی در حالت خشم و فریاد، پدیده های زمین شناسی نادر و بی مانندی هستند که هر یک به تنهایی جذابیت و زیبایی خاص دارند.

ژئو پارک قشم

ژئو پارک در لغت به معنی پارک زمین شناسی و در معنا عبارت است از منطقه ای با وسعت کافی که مرزهای آن به وضوح مشخص شده و چندین پدیده بارز زمین شناسی در محدوده آن قرار گرفته باشد. این محدوده باید بتواند در توسعه اقتصادی جوامع پیرامون نقش موثری ایفا نماید. ژئو پارک ممکن است علاوه بر پدیده های زمین شناسی از آثار تاریخی، بوم شناسی و میراث فرهنگی و طبیعی دیگر نیز برخوردار باشد. ژئو پارک زیر نظر یونسکو و توسط بالاترین مقام مملکتی منطقه ای که ژئو پارک در آن واقع شده است اداره می شود.
ژئو پارک ها زیر نظر یونسکو به مراکزی کارآمد برای آموزش محیط زیست، پژوهش و کارورزی در زمینه های مختلف علوم زمین تبدیل می شوند. در حال حاضر چین اولین کشور آسیایی است که بیشترین تعداد ژئو پارک جهانی و ملی دارد و می توان گفت ژئو پارک جزیره قشم اولین ژئوپارک ایران و خاورمیانه است.
بی شک در دوران قبل از تاریخ، آنچه امروز جزیره قشم خوانده می شود در زیر آب های خلیج همیشه فارس قرار داشته است. اما بر اثر تحولات دورانی، سطح آب فروکش کرده و بخش های برآمده زیردریایی به صورت جزیره در آمده اند. در این جزایر از جمله قشم کوه های کم ارتفاع فراوان است. سطح این کوه ها را لایه های مرجانی، اسفنجی و دوکفه ای ها پوشانده اند که خود موجب حفاظت خاک های نرم شیست و مارن نیز سطح مرجانی شده است. با وجود این، بادها، باران ها و طوفان های بارن زا که تقریبا موازی و با زاویه کمی از زمین می وزند باعث فرسایش تنه کوه ها و فرو ریختن پوشش های مرجانی شده اند. در اثر این فعل و انفعال طبیعی کوهسراها، نیم رخ های انسان و پرندگان، مخروط ها و هرم ها، نمادها و تندیس های دیدنی و زیبایی در سراسر جزیره پدید آمده که از همین حیث نیز جزیره قشم و جزایر اطراف آن از دیگر جزایر خلیج فارس ممتاز و به راستی استثنایی است.
ژئو پارک قشم با وسعتی بالغ بر 30 هزار هکتار در غرب جزیره قشم واقع شده است. ژئو پارک قشم محدوده ای طولی است که شرق آن به روستای طبل و سلخ، غرب آن به روستای گوری و کانی، شمال آن به ساحل شمالی و جنوب آن به ساحل جنوبی منتهی می شود. ژئو پارک قشم به عنوان اولین و تنها ژئو پارک خاور میانه در سال 2006 در یونسکو به ثبت شبکه جهانی ژئو پارک ها رسید و ایران نیز به واسطه آن یکی از شش کشور صاحب ژئو پارک در قاره پهناور آسیا بعد از چین، مالزی، کره، ژاپن و ویتنام و به عنوان یکی از 19 کشور جهان بطور رسمی کاندیدای بهره مندی از این امتیاز شد اما اخیرا این امتیاز از ایران گرفته شد و جهت ثبت دوباره در یونسکو قرار است اقداماتی صورت گیرد.
ژئو پارک قشم به عنوان نخستین ژئو پارک ایران یکی از منحصر به فردترین ژئو پارک های جهان است که به واسطه قرار گرفتن در کنار سواحل زیبای خلیج فارس و جنگل دریایی حرا، چندین پدیده بارز زمین شناسی را در خود جای داده و به پارک زمین شناسی ایران تبدیل شده است. وجود مجسمه های طبیعی و نقش برجسته های پراکنده، چین خوردگی ها و کوه های شگفت آور، سطوح تخت و صفه ها در ارتفاعات، ستون های حاصل از عوامل فرسایش، برجستگی ها و فرورفتگی های بوجود آمده از هوازدگی، مخروط افکنه ها و قطعه های فروافتاده در پای ارتفاعات، کوهسرها و هیکل هایی که دست هنرمند طبیعت به تازیانه باد و باران پدید آورده، تندیس های اعجاب آوری که در اشکال مختلف همچون لاک پشت، سگ، مارمولک، اسب آبی و یا حتی چهره آدمی در حالت خشم و فریاد، پدیده های زمین شناسی نادر و بی همتایی هستند که هریک به تنهایی جذابیت و زیبایی خاص دارند.

سایت های اصلی ژئو پارک قشم

تنگه چاه کوه

در این سایت دو تنگه عمود بر هم در آن قرار دارد. تنگه های باریک با دیواره های عمودی و با اشکالی اعجاب آور. با چه عظمتی که گویا هنرمندی خلاق بر پیکر این دیواره ها ایجاد کرده. عرض این دیواره ها در قسمت هایی حتی تا یک متر هم میرسد. این تنگه که در یک لایه ماسه سنگی ایجاد شده و به دلیل وجود میان لایه های مارن، سیلت و آهک و فرسایش انحلالی آنها حفره ها، درزها و بریدگی های بسیار زیبایی ایجاد شده است که چشم هر بیننده ای را خیره می کند. به دلیل اینکه کف این تنگه بعد از هر بارندگی محل جاری شدن آب است، مردم محلی برای استفاده از این آب اقدام به حفر چاه در کف آن نموده و به همین دلیل نام چاه کوه را برای این تنگه انتخاب کردند.

دره تندیس ها

دره تندیس ها یکی دیگر از سایت های ژئو پارک است که سطح آن غالبا از ترک های گلی پوشیده شده است. از لحاظ ساختاری نسبتا شبیه به دره ستاره هاست با این تفاوت که وسعت بیشتری داشته و تراکم پدیده در آنجا کمتر ولی فراوانی بیشتری دارد. در این دره از سنگ، به وسیله فرسایش تندیس هایی تراشیده شده که چشم اندازی بسیار زیبا را در منطقه ایجاد کرده است.

از دیگر سایت ها می توان به بام قشم، کاسه سلخ، دره شور، دولاب، نمکدان، کورکورا کوه و تنگ عالی اشاره کرد.