راهنمای سفر به استان ایلام؛ استانی دیدنی و زیبا در ایران

ایلام استانی است به مرکزیت شهر ایلام که در بخش غربی ایران و در منطقه ای کوهستانی واقع شد. آب و هوای استان ایلام از نوع نیمه گرم و معتدل بوده و به دلیل داشتن پوشش گیاهی نسبتا قابل قبول حاکم در منطقه از آن به عنوان عروس زاگرس یاد می شود. این استان از شمال با استان کرمانشاه، از شرق با استان لرستان و از جنوب با استان خوزستان همسایه بوده و از غرب نیز با کشور عراق دارای مرز مشترک هست. طبق آخرین آمار منتشر شده از میزان جمعیت استان ایلام، جمعیتش بالغ بر 550 هزار نفر بود. با ما در راهنمای سفر به استان ایلام همراه گشته تا شما را با شماری از معروف ترین دیدنی های استان ایلام آشنا کنیم. قطعا، آشنایی با بهترین جاهای دیدنی استان ایلام برایتان جالب خواهد بود.

تاریخچه ای مختصر از ایلام

هر کدام از استان های کشور عزیزمان ایران دارای تاریخچه بسیار غنی و پرمحتوایی مخصوص به خود بوده و استان ایلام نیز از این قاعده مستثنی نیست. در عصر باستان نام استان ایلام شهر اریوجان بوده و در نقطه مکان فعلی مرکز این استان یعنی شهر ایلام نیز شهر دیگری با نام ردین وجود داشته که در اثر گذر زمان و روی کارآمدن حاکمان محلی که در قدیم به آنان والیان حکومتی گفته میشد، اسمش به حسین آباد تغییر می کند و سرانجام با به قدرت رسیدن خاندان پهلوی و آغاز حکومت پهلوی اول یعنی رضا شاه نام ایلام بر روی این منطقه گذاشته می شود. با پیروزی انقلاب اسلامی ایران و تشکیل جمهوری اسلامی هم هیچگونه تغییر یا تصمیمی در راستای تغییر نام این استان اتخاذ نمی گردد.

تقسیمات کشوری در ایلام

براساس راهنمای سفر به استان ایلام باید بدانید که ایلام تا پیش از سال 1342 هجری شمسی به عنوان منطقه ای متعلق به استان کرمانشاه قلمداد میشد اما در همین سال و با برنامه های تقسیمات کشوری ایلام توانست خود را به عنوان یک استان مستقل از کرمانشاه معرفی نماید و با گرفتن چند بخش و منطقه از استان هایی نظیر خوزستان و لرستان به وسعت خود بیفزاید.

آشنایی با اقتصاد استان ایلام

ایلام دارای خاکی است باارزش تر از طلا که خود در اقتصاد ایلام مهم هست. خاک این منطقه نفت خیز بوده و به همین خاطر تاکنون پالایشگاه های متعددی در اقصی نقاط آن تاسیس شده اند. طبق آمار گرفته شده از سال 1387 تا به امروز، این استان رنگ و بوی اقتصادی بیشتری را به خود گرفته و توانسته تا نقش زیادی را در برنامه های مالی و اقتصادی دولت های مختلفی که در ایران روی کار آمدند، ایفا کند. از سال 87 هجری شمسی تاکنون بسته به قطب کاری و اقتصادی ایلام، شهرک های صنعتی بسیاری در مساحت اراضی این استان تاسیس شده که تنها هفت عدد از آنان بطور رسمی تا به همین لحظه به کار خود ادامه داده و متشکل از 450 واحد صنعتی و تولیدی مختلف است.

مزیت های اقتصاد ایلام به همین جا ختم نمی شود. براساس راهنمای سفر به استان ایلام باید بدانید که این استان دارای کارخانه تولید سیمان بوده که اتفاقا در چند سال گذشته بسته به آزمایشات گوناگون از سوی مراکز ذی صلاح، تولیدات آنان با کیفیت ترین در نوع خود بوده است. همچنین، به تازگی طرح ساخت و تاسیس واحدهای پیشرفته پتروشیمی نیز در این استان کلید خورده که بزودی مراحل ساخت این واحدها به اتمام خواهد رسید. ایلام دارای یک بزرگراه ارتباطی به نام بزرگراه کربلا بوده که این بزرگراه متصل کننده استان کرمانشاه به استان تهران هست و بعد از کرمانشاه از طریق شهری به نام ایوان غرب به استان ایلام منتهی می شود.

غربی ترین استان ایران دارای 11 درصد از سهم کل منابع گازی کشور بوده و به صورت روزانه 154 بشکه نفت خام از چاه های نفت خیز آن توسط لوله کشی های انجام شده به نزدیکترین پالایشگاه های تاسیس شده منتقل می گردد. لازم است بدانید طبق آنچه که آمار و ارقام در خصوص وضعیت اشتغال و اقتصاد در سال 1387 هجری شمسی بیان می کند، باید اعلام نماییم که در آن سال نرخ بیکاری استان ایلام تنها 12 درصد بوده و بالغ بر 55 هزار کارگر ساده و ماهر در 3 هزار واحد تولیدی، صنعتی، کشاورزی و خدماتی مشغول به کار بوده اند.

در پایان نیز شاید بد نباشید توجه شما را به میزان مساحت گیاهی و جنگلی استان جلب نماییم که در حدود یک میلیون و 164 هزار هکتار بوده و نیمی از آن بسته به شرایط محیطی کاملا تهی و نیمی دیگر نسبتا با طراوت و قابل بهره برداری تلقی می شود.

آشنایی با جاذبه های گردشگری استان ایلام

از جمله جاذبه های گردشگری استان ایلام میتوان به موارد زیر اشاره داشت:

• طاق شیرین و فرهاد
• دریاچه دوقلو سیاه گاو
• تنگه ارغوان
• تنگه رازیانه
• دریاچه سد ایلام
• قلعه والی
• تنگه کافرین
• پل گاومیشان
• کاخ فلاحتی
• و...

معرفی زمینه های اقتصادی و اجتماعی ایلام

به جز فعالیت های اقتصادی و اشتغالزایی مربوط به حوزه های نفتی و گازی که در ایلام بسیار مشهود است، مشاغلی چون کشاورزی و دامپروری نیز از جمله شاخص های فعالیتی مردم استان هست تا جایی که سهم زیادی از درآمد ایلام را فعالیت های این چنینی تشکیل می دهد همچون پرورش زنبورهای عسل که تاکنون گام های اساسی برای این منظور برداشته شده است. البته، ناگفته نماند که علاوه بر مشاغل کشاورزی و دامپروری، فعالیت های خدماتی چندی هست که حسابی رونق گرفته و سبب گشته تا وابستگی های اقتصاد ایلام به بخش صنایع خود کمتر از قبل احساس شود.

همچنین، گمانه زنی هایی نیز در خصوص افزایش فعالیت های اقتصادی بین المللی این استان شده که بیشتر مربوط می شود به داشتن مرز مشترک ایلام با کشور عراق که به احتمال بسیار قوی در آینده ای نه چندان دور می تواند از کانال های مختلف تجاری یا ترانزیت کالا و مسافر سبب رونق بیشتر اقتصادی ایران و علی الخصوص ایلام شود. براساس راهنمای سفر به استان ایلام باید بدانید که عروس زاگرس ایران از نظر داشتن منابع معدنی نیز دارای کانی های غیرفلزی فراوانی بوده که برای صنایع مربوطه بسیار حائز اهمیت هستند.

نگاهی به وضعیت روستاهای استان ایلام

روستاهای استان ایلام در حال حاضر به نسبت سایر روستاهای کشور یا حتی مناطق مرزی از شرایط بهتری برخوردار هستند. طبق آماری که در سال 1378 هجری شمسی در خصوص کم و کیف روستاهای ایلام بدست آمد، این استان دارای 753 روستا بوده که نزدیک به 562 تا از این روستاها دارای جمعیت روستایی است. از تمام روستاهای صاحب جمعیت ایلام تقریبا 470 روستا از تاسیسات آب شرب و بهداشتی برخوردار هستند و به صورت مستقیم تحت حمایت سازمان آب و فاضلاب استان ایلام قرار می گیرند و تنها 92 روستا باقی می ماند که تعداد جمعیت آنان کمتر از 20 خانوار است و از شبکه آبرسانی بی بهره مانده اند.

طبق همین آمار منتشر شده در سال 78 خورشیدی، 10 هزار و 70 کیلومتر از مسافت جاده ای بین روستاهای استان ایلام آسفالت شده که این به معنی راه سازی برای حدود 75 درصد روستاهای این استان غربی کشورمان تلقی می شود. همچنین، در همین سال 1378 بیش از 200 دهیار در تمامی روستاهای استان مستقر گشته و مشغول به کار بود. نرخ باسوادی این مناطق نیز در همین سال 9.81 درصد بوده است. توجه داشته باشید که این آمار و ارقام مختص سال 1378 بوده و بدیهی است که تاکنون تفییرات زیادی در کم و کیف آنان ایجاد شده باشد.

جمعیت مردمی استان ایلام

با توجه به گزارش مرکز آمار ایران و گردشگری ایلام در سال 1385 هجری شمسی در خصوص وضعیت جمعیت استان ایلام، این استان در آن سال صاحب 111559 خانوار و همچنین میزان جمعیت شهری 331231 نفر بوده است. به استناد همین آمار، جمعیت کل استان بطور نسبی 545787 نفر بوده که از این تعداد بالغ بر 278 هزار نفر را مردها و بقیه را زن ها تشکیل داده اند. لازم به ذکر است که این آمار به دلیل گذشت بسیار زمان از تاریخ سرشماری، قطعا تاکنون دستخوش تغییرات بنیادی شده است.

معرفی زبان و گویش مردم استان ایلام

با توجه به پراکندگی قومیتی در اقصی نقاط استان ایلام نمیتوان با قاطعیت در خصوص زبانی که همه ایلامی ها به آن تکلم می کنند، صحبت کرد. اما چیزی که پر واضح است، این بوده که در حدود 70 درصد جمعیت مردمی به زبان کردی با گویش فیلی که به آن کردی فیلی نیز گفته می شود، مسلط هستند. هر چند همین زبان کردی با گویش فیلی در شهرها، شهرستان ها و حتی روستاهای استان ایلام با اندکی تفاوت در بیان و تلفظ کلمات همراه می شود اما میتوان همین زبان با همین گویش را زبان ارجح مردم ایلام تصور کرد.

بعد از کردی فیلی این گویش لکی بوده که در جایگاه دوم زبان رایج مردم این استان با درصد سهمی کمتری قرار می گیرد. زبان لکی را طوایف لک که خود از اقوام کرد محسوب می شوند، به استان ایلام آورده و در حال حاضر با توجه به عمومیت پراکندگی جمعیت آنان که ناگفته نماند بیشتر در نواحی جنوبی و شرقی ایلام به چشم می خورد، توانسته تا زبان خود را در سراسر ایلام نسبتا رایج یا حداقل قابل توجه نمایند. جالب است بدانید که در همین نواحی جنوبی و شرقی استان ایلام پس از گویش لکی این گویش لری است که سهم بیشتری به نسبت سایر گویش های حاکم در منطقه را به خود اختصاص داد.

در آخر نیز زبان اعراب ساکن در نزدیک ترین نقاط استان خوزستان است که در فهرست زبان و گویش های مردمی این استان قرار داده می شود. شایان ذکر است که گویش کردی ایلامی ها از سری گویش های زبان بسیار شیرین مردمان کرد این سرزمین بوده و باید آن را به عنوان یکی از چندین گویش این زبان بسیار شنیدنی تلقی نماییم که در انواع دیگری از گویش ها همچون کلهری، لکی و سنجابی قرار داده می شود. گویش کردی ایلامی ها همچون بسیاری دیگر از گویش های زبان های مختلف این مرزوبوم دارای دستگاه واجی بوده که در آن 35 واج همخوان و 8 واج گنجانده می شود.

آشنایی با ایل ها و طوایف ساکن در استان ایلام

از ایل های ساکن شده در ایلام که با گذر زمان جای پای خود را در این استان محکم کرده، میتوان به ایل کرد، ایل دره شهر، ایل بالاوند زردلان، ایل ایوان، ایل بدره، ایل چعب، ایل کلهر، ایل میشخاصی، ایل شوهان، ایل خزل، ایل ملکشاهی، ایل بولی و همچنین ایل ارکوازی اشاره کرد و از طوایف استان ایلام نیز باید از دیناروند، ریزوند، پنج ستون، زرگوش، ناصر عالی، قیاسوند، جودکی، کایید خورده و سیمینوند نام برد.