نگاهی به پروژه بام کرمان و زوایای مختلف آن

ایرنا/ این خبر پیرامون نگاهی به پروژه بام کرمان و زوایای مختلف آن برای شما نوشته شده است.

محمد مهدی فداکار چندی قبل در مصاحبه اختصاصی ضمن اعلام پایان مسائل و حواشی مربوط به این پروژه که ساخت هتل و تله کابین بخشی از آن است، با لحنی قابل تامل و کمی طنزگونه چنین پاسخ داد: «اگر خدا بخواهد، بلابه دور باشد، و ان یکاد بخوانیم، مشکل حل شده و ظرفیت هتلینگ خیلی خوبی ایجاد می شود.»

این اشاره استاندار به تلاش برخی افراد دارای تربیون های رسانه ای بر می گردد که در چند سال اخیر تلاش داشتند اثبات کنند تخلفاتی در جریان این پروژه رخ داده، حوزه میراثی تخریب شده یا حقوق شهرداری و در نهایت شهروندان کرمان در نتیجه تفاهم با سرمایه گذار بخش خصوصی نقض شده است.

گرچه چند ماهی است که دیگر صدایی بیرون نمی آید و به احتمال به بررسی های تکمیلی دستگاه قضا در دوره جدید بر می گردد، ضمن اینکه وزیر میراث فرهنگی همین دولت نیز چندی پیش پس از بازدید میدانی از این پروژه، نقض مسائل میراثی را تایید نکرد و گفت که تصمیم گیری در این زمینه برعهده مدیران استان است.

اما اصل موضوع به کجا بر می گردد؟؛ پروژه احداث تله کابین و هتل بام کرمان در بلندترین نقطه کوههای مسجد صاحب الزمان سال هشتم خود را طی می کند، پروژه ای که از روز نخست حاشیه ها و گلایه های زیادی به همراه داشت که تاکنون ادامه یافته بود.

آبان 1394 پروژه تفریحی و گردشگری بام کرمان کلنگ زنی شد تا یکی از پرحرف و حدیث ترین و جنجالی ترین پروژه های عمرانی شهری سالهای اخیر در کرمان آغاز شود و پیش بینی چهار ساله طرح تاکنون هشت سال طول بکشد و همچنان دورنمای روشنی برای پایان نداشته باشد.

رشته کوههای مسجد صاحب الزمان (عج) شهر کرمان در شرق شهر کرمان قرار گرفت؛ در دهه 40 شمسی جنگل دست کاشت قائم در حاشیه این کوهها شکل گرفت که بتدریج مسجد و آرامستان شهر نیز در آنجا احداث و امروز به یکی از مکانهای پر تردد و از جاذبه های مهم گردشگری و زیارتی شهر تبدیل شده است.

در بخشی از مجموعه کوه های صاحب الزمان( عج) شهر کرمان دستکندهایی مشاهده می شود که برخی منابع تاکید دارند قدمت آنها به چند هزار سال قبل می رسد و برخی افراد معتقدند اشکالی مانند چشم، کلاغ و نیمرخ انسان نیز در کوه قابل مشاهده و لذا همین مساله به این کوه سابقه باستانی داده است. این افراد قدمت این رخدادها را به دوره های چند هزار سال قبل و مربوط به دوره های زرتشتی می دانند.

گرچه محلی که قرار است هتل یا تله کابین راه اندازی شود با این دستکندها فاصله دارد اما همواره برخی مدافعان میراث به دنبال این مساله بوده اند. البته وجود اماکن مذهبی، تاریخی و گردشگری مانند گلزار شهدا، مزار سردار مجاهد شهید حاج قاسم سلیمانی، گنبد جبلیه، قلعه دختر و قلعه اردشیر، باغ کوشک بیرم آباد، عمارت تخت دریاقلی بیگ در حاشیه کوههای صاحب الزمان (عج) خود فرصتی برای جذب هر چه بیشتر گردشگران در پروژه گردشگری و تفریحی بام کرمان محسوب می شود.

پروژه موسوم به هتل بام کرمان با هدف ساخت تله کابین و هتل پنج ستاره به همراه فضای سبز و امکانات جانبی توسط بخش خصوصی در حال احداث است و مسئولان شهر و دست اندرکاران پروژه اعتقاد دارند این طرح، تغییرات و آثار مثبت زیادی برای گردشگری شهر کرمان خواهد داشت. در این زمینه شرکتی وابسته به موسسه مالی و اعتباری ملل نیز به عنوان مجری طرح احداث مجموعه گردشگری هتل بام را برعهده دارد.

براساس آنچه تاکنون اعلام شده، این طرح تفریحی و گردشگری در 2 بخش تله کابین و هتل با هزینه اولیه 2 هزار و 500 میلیارد ریال با مشخصات هتل پنج ستاره در هشت طبقه با 60 هزار متر مربع زیربنا و تله کابین از جنگل قائم تا بام کرمان به طول یک هزار و 400 متر با 30 کابین در حال احداث و تکمیل است که بخش تله کابین آن مراحل پایانی خود را طی می کند، اما ساخت هتل به دلیل برخی حاشیه سازی ها و حتی اختلاف نظرها بین سازمان ها و سرمایه گذار هنوز به مراحل اصلی خود نرسیده است.

عده ای از فعالان حوزه میراث فرهنگی و محیط زیست از همان ابتدای بحث بر سر شروع طرح گردشگری و تفریحی بام کرمان نسبت به ابعاد مختلف این پروژه سئوال ها و مطالباتی را مطرح کردند و در زمینه نقض حریم های باستانی و همچنین تخریب و تغییر شکل و اکوسیستم طبیعت منطقه نقدهای فروانی را به مسئولان وارد دانستند.

اما جنجالی ترین بخش طرح مربوط به جاده دسترسی به بام کرمان بود که منتقدان پروژه اعتقاد داشتند تخریب کوه برای جاده سازی باعث از بین رفتن محیط زیست و آسیب جدی به طبیعت منطقه و تهدید آثار باستانی موجود در کوههای پیرامون می شود. افرادی در سالهای اخیر بارها به نحوه های مختلف در رسانه ها یا به صورت تشکیل زنجیره انسانی اعتراض خود را به این طرح نشان دادند و مسئولان نیز اجرای این طرح را مطابق با استانداردها و مجوزهای ارگان های ذیربط دانسته اند.

با وجود برخی اعتراض ها و ابهام ها، در طول مدت اجرای طرح هتل بام کرمان ابعاد مختلف این طرح چند مرتبه توسط مسئولان نظارتی بررسی و چراغ سبز برای ادامه طرح صادر شد و پروژه اگر چه سرعت چندانی نداشته اما کج دار و مریز تاکنون پیش رفته است.

البته این درحالی است که به علت آماده نبودن جاده دسترسی و ملاحظات حفاظتی امکان تردد و مشاهده دقیق از روند اجرای طرح برای خبرنگاران فراهم نیست و عکسهای منتشر شده از پروژه نیز چندان گویا نیستند.

اما آنطور که علی بابایی، شهردار وقت کرمان و فرماندار کنونی شهرستان کرمان وعده داده بود بجز تله کابین و هتل، قرار است مجموعه های دیگری مانند یک مسجد بسیار بزرگ در ضلع شرقی هتل و پل معلق جذاب نیز احداث شود و در پیوست زیست محیطی بام کرمان، فضای سبز و آب نما در نظر گرفته شده است.

وی تصریح کرد: سرمایه گذار این مجموعه برای اینکه نمای کوه هایی که جاده در قسمتی از آن اجرا شده نازیبا نشود، تعهد کرده در همه شیب های این طرح، فضای سبز و در برخی موارد ترکیب آب نما ایجاد کند.

بابایی با بیان اینکه سه هکتار زمین در مالکیت سرمایه گذار است اظهار کرد: شهرداری نیز طبق توافق، پنج هکتار دیگر به سرمایه گذار طرح بام کرمان اختصاص می دهد تا در آن فضای سبز ایجاد شود.

وی با اشاره به اعتبار اولیه 2 هزار و 500 میلیارد ریالی پروژه بام کرمان گفت: زمین و پروانه سهم شهرداری بوده و قرار شده استانداری کار تامین آب، برق و گاز را برای سرمایه گذار انجام دهد.

بابایی با بیان اینکه نخستین تله کابین جنوب شرق کشور در کرمان احداث شده، افزود: اگر تله کابین حتی فقط یک روز اقامت گردشگران در کرمان را بیشتر کند، تحول زیادی در اقتصاد شهر و مردم ایجاد می شود.

اما بعد از جنجال های بسیار در گذشته، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در سفر اواخر سال گذشته خود به استان کرمان از این پروژه بحث برانگیز بازدید کرد و در پایان سفر نیز در جمع خبرنگاران اینطور گفت: در مورد پروژه هتل بام هنوز هیچ تصمیمی گرفته نشده است و اساسا ما تصمیم گیری را به مراکز (مدیران استان) واگذار کردیم.

عزت الله ضرغامی پیرامون نگاهی به پروژه بام کرمان و زوایای مختلف آن اظهار داشت: در مورد این پروژه هنوز توجیه نیستم و هیچ تصمیمی نگرفتیم، اگرچه خودم بارها این را اعلام کرده ام به خصوص در مورد حریم ها ما دچار یک تصمیم های در واقع غیرعلمی در طول سالهای گذشته بوده ایم، به این معنی که با دقت حریم ها انتخاب نشده است و وسعت خیلی زیادی به آن حریم داده اند.

اما معاون امور عمرانی استانداری کرمان در این زمینه در اظهارنظری مربوط به چند ماه قبل معتقد است: بحث تله کابین بام کرمان به اتمام رسیده است و تنها تایید استاندارد پروژه باقی مانده که به دلیل وارداتی بودن دستگاه ها موانعی وجود داشت و از راههای دیگر در حال پیگیری برای گرفتن استانداردها هستند؛ پیگیر هستیم بزودی خط تله کابین راه اندازی شود.

سید مصطفی آیت اللهی موسوی افزود: در کنار پروژه احداث خط تله کابین، طرح تکمیلی هتل و مسجد، آب نما و فضای سبز محوطه در دستور کار قرار دارد که براساس آخرین تصمیم های دستگاه های ذیربط، این پروژه ادامه پیدا می کند.

وی پیرامون نگاهی به پروژه بام کرمان و زوایای مختلف آن تاکید کرد: تنها مشکلی که برای ادامه این پروژه وجود داشت، بحث اصلاح قراردادهای شهرداری با راه و شهرسازی مطرح بود که در حال انجام است و منتظر اعلام نظر شورای شهر برای ادامه طرح هستیم.

معاون امور عمرانی استانداری کرمان درباره برخی نگرانی های زیست محیطی پروژه هتل بام کرمان تصریح کرد: محیط زیست طی نامه ای این طرح را تایید کرده و مشکلی از این بابت برای انجام پروژه نداریم؛ همچنین مجری طرح نیز متعهد به رعایت استانداردهای محیط زیست شده است.

وی با بیان اینکه میراث فرهنگی نیز طرح هتل بام کرمان را تایید کرده، خاطرنشان کرد: طرح ساخت هتل بام از طریق سرمایه گذار باید به میراث فرهنگی ارسال شود که طبق آخرین اطلاعاتی که داریم طرح آماده شده تا میراث فرهنگی پس از بررسی موافقت اصولی آن را صادر کند.

آیت اللهی موسوی ادامه داد: جاده دسترسی به هتل بام به اتمام رسیده است اما دسترسی عمومی به صورت خودرویی و سواره مقدرو نیست و شهروندان پس از اتمام طرح به وسیله تله کابین به محوطه بام کرمان منتقل می شوند یا به صورت پیاده از این محل بازدید کنند.

مدیر کل پیشین میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان نیز که به تازگی (هفته گذشته) این مسئولیت را تحویل داده، در این زمینه با اشاره به اینکه طرح به لحاظ میراث فرهنگی مشکلی ندارد، تاکید کرد: پروژه هتل بام در کمیته فنی میراث فرهنگی در تهران مطرح شده است و ما با کلیات اجرای این طرح مشکلی نداریم، اما یکسری ملاحظات و الزامات مورد نظر میراث فرهنگی باید رعایت شود.

فریدون فعالی تصریح کرد: به طور کلی ما از هر طرحی که به توسعه گردشگری کمک کند حمایت می کنیم و موافق هستیم، هر چند چارچوب های مورد نظر نیز باید حفظ شود.