جشن امردادگان؛ جشن جاودانگی ایران زمین

"اینک، سخن می گویم از آنچه آن سپندترین مرا گفت: سخنی که شنیدنش مردمان را بهترین کار است. آنان که آموزش های مرا ارج بگذارند و پیروی کنند، به رسایی و جاودانگی خواهند رسید و با کردارهای منش نیک به مزدااهورا خواهند پیوست." در بسیاری از بندهای گاتها و همچنین دیگر بخشهای اوستا از جاودانگی سخن به میان می آید؛ جاودانگی که به امردادی نامور است. در تاریخ این سرزمین، جشنی برگزار می شد که همگان آن را با نام جشن مردادگان یا جشن امردادگان می شناختند. در این مقاله جذاب و خواندنی با ما همراه شوید تا کمی شما را با تاریخچه جشن باستانی امردادگان آشنا کنیم.

امرداد؛ نگاهبان گیاهان زمین

براساس مقاله تاریخچه جشن باستانی امردادگان باید بدانید که در گاتها به واژه هایی برمی خوریم که بگونه ای فروزه های اهورامزدا هستند. امشاس پندان یا جاودانان پاک و سپند، فروزه هایی هستند که مردمان می توانند به آنها آراسته شده و همانگونه که در بند بالا آورده شد، به آرمان پایانی آفرینش که همان پیوستن به اهورامزداست، برسند؛ آرمانی که برای رسیدن به آن باید ویژگی هایی داشت؛ ویژگی هایی چون «وهومنی» یا نیک منشی، نیک اندیشی یا خردورزی، «اردیبهشتی» یا راستی در کارهای زندگی، «شهریوری» یا شهریاری برخواسته های ناراست و نادرست، «سپندارمزدی» یا عشق ورزیدن به همه چیز با فروتنی هرچه بیشتر، «خوردادی» یا رسایی که همان خشنودی از زندگی است و «امردادی» یا جاودانگی که به آرمان واپسین می انجامد.

روشن است که این فروزه ها نمی تواند بگونه گام به گام یا پلکانی باشند، چرا که هر کس در هر آن لحظه می تواند بگونه ای این فروزه ها را بیازماید. پیوستن به اهورامزدا، «مانند او شدن» است. هنگامی مانند او می شوید که مانند او بخشنده باشید؛ بخشندگی بدون چشم داشت. هنگامی میتوان مانند او شد که همه کارها و کردارها، مانند سراسر این جهان هستی از روی هنجار و سامان باشند. مانند او شدن یعنی خوشبختی خود را در خوشبختی دیگران دیدن. «دیگران» در اینجا، «جهانیان» را معنا می دهد و نه کشور و جامعه و گروه مردمان.

بسیاری از نادانان می پندارند که اگر به گروه ویژه ای سود برسانند، بگونه ای که زیان دیگران را در پی داشته باشد، همان نیک کرداری است! ولی روشن است که کاری نیک شمرده می شود که به سود همگان باشد و این چنین بودن بسیار دشوار است. از این روست که در گاتها پیوستن به اهورامزدا آرمان پایانی برشمرده می شود.

امرداد یا امرتات

«امُرداد» یا «امِرَتات» همان جاودانگی است؛ جاودانگی اندیشه، گفتار و کردار نیک که از انسان به یادگار می ماند. آن اندیشه و گفتار و کرداری جاودانه است که در راستای «اشا» باشد. «اشا» را برداشتهای گوناگون است. راستی، پاکی، درستی، به هنجار بودن و سامان داشتن از معانی اشا هستند. «اَمُردادی» جاودانگی روان و پیوستن به ذات اهورامزدا بوده که انسان می تواند با تمرین در این جهان به آن برسد. چه اگر در این جهان تازه گردانیدن و بهتر کردن جهان را در پیش گیرد، میتوان گفت به ژرفای آموزش های اشو زرتشت پی برده و می تواند «جاودانه» شود. روشن است که این «جاودانگی» کیفی است و آن را مرزی نیست و نمیتوان گفت که چه کسی، به چه میزان به این آگاهی رسیده است؟

تنها سنجش مردمان در این جهان از جاودانگی، نام نیک بر جای گذاشتن است؛ چه از دید دانشی و چه از دید کرداری و چه با داشتن فرزندان نکو. نماد جاودانه بودن و همیشگی بودن در این جهان، گیاهان و بویژه درختان است. درخت، نماد استواری و پایداری و پابرجایی هست. جشن امردادگان یا جشن مردادگان در روز اَمُرداد از ماه اَمُرداد برگزار می شود. در جشن مردادگان یا جشن امردادگان، مردمان بیشتر به گیاهان و رستنی ها رسیدگی می کنند و در دامن طبیعت یا کشتزارها یا باغهای خود به پاکسازی، بازسازی و نگهداری گیاهان پرداخته و جشن امردادگان یا جشن مردادگان را با شادی و سرور به پایان می رساندند.