شناسایی سکونتگاه های مهمی از دوران عیلامی و هخامنشی تا دوره اسلامی در محدوده سد چم شیر

ایلنا/ براساس گزارشات واصله، شناسایی سکونتگاه های مهمی از دوران عیلامی و هخامنشی تا دوره اسلامی در محدوده سد چم شیر صورت گرفت.

محمدتقی عطایی (باستان شناس و سرپرست هیئت بررسی و گمانه زنی های محدوده سد چم شیر) با اشاره به آنکه وزارت نیرو مدعی شد که طی12 سال پژوهش در محدوده سد چم شیر هیچ گونه اثر یا آثار ارزشمند تاریخی را اثبات نکرده است، این ادعا را نادرست دانست و گفت: دانش باستان شناسی مانند تمام رشته های دانشگاهی امری تخصصی است و فقط متخصصان این رشته می توانند درباره ظرایف آن اظهارنظر کنند. تمام مواریث بشری فارغ از کیفیت آنها دارای ارزش فرهنگی هستند و ارزش گذاری بقایای فرهنگی با معیار سترگی یا بزرگی یا فاخر بودن امری ناموجه است.

هر محوطه باستانی حامل ارزشهای فرهنگی ویژه خود است. یک غار با نهشته های باستانی از دوره پارینه سنگی فقط حاوی خاکستر و استخوان حیوانی و انسانی و ابزارهای سنگی است ولی باستان شناسان متخصص این دوره، از میان همین بقایای ظاهرا بی ارزش تاریخ فرگشت نوع انسان، رژیم تغذیه آنها، تحول صنعت ابزارسازی و موادر مشابه را استخراج می کنند و به دانش ما از گذشته جوامع بشری می افزایند.

او ادامه داد: طی بررسی های باستان شناسی سالهای 1395 و 1398 در محدوده دریاچه یا مخزن سد چم شیر 143 محوطه باستانی از دوره پیش از تاریخ تا عصر حاضر شناسایی شده است. این محوطه ها که بقایای فرهنگ مادی جوامع گذشته را بازتاب می دهند، شامل آثار و سکونتگاه هایی از دوران پیش از تاریخ تا روزگار معاصر می شود و در میان آنها از جمله بقایای سکونتگاه های مهمی از دوران عیلامی، هخامنشی، پساهخامنشی، ساسانی و شمار قابل توجهی آثار مربوط دوره اسلامی وجود دارد.

تاکنون وجود پل، کاروانسرا، دژ، قلعه با برج و بارو، و نمونه های منحصر بفردی از معماری مسکونی و سکونتگاه های مردم عادی کشف و شناسایی شده که اطلاعات بسیاری ارزشمندی درباره فرهنگ و جامعه گذشته منطقه مورد بحث را در اختیار ما قرار داده است. به علاوه، این ادعا زمانی مطرح شده که هنوز کاوش ها در محدوده مذکور ادامه دارد و به پایان نرسیده است. هر کدام از محوطه های تحت کاوش دارای ارزش های علمی و فرهنگی منحصر بفردی هستند.

عطایی خاطرنشان کرد: متأسفانه شماری از محوطه های مهم این محدوده نیز بخاطر تعجیل ناموجه وزارت نیرو برای آبگیری سد چم شیر با بی توجهی کامل روبرو شده و گویا قرار است بدون انجام کاوش های باستان شناسی غرق شوند. امیدواریم پرهیز از تعجیل در آبگیری سد چم شیر به پیشبرد و انجام مطالعات نجات بخشی باستان شناسی کمک کند. سخن بر سرانجام درست و دقیق کاوش هاست. شایسته است تا زمانی که کاوش در همه محوطه های منتخب به سرانجام نرسیده، امکان دسترسی و ادامه کاوش ها در محدوده سد چم شیر تداوم یابد. در غیر این صورت، در حافظه جمعی ما از این سد به عنوان جایی که میراث فرهنگی و تمدنی ما را یکسره نابود کرده، یاد خواهد شد.