شب یلدا به عنوان نوزدهمین میراث ناملموس ایران مشترک با افغانستان در یونسکو ثبت شد

ایسنا/ براساس آخرین اخبار واصله، شب یلدا به عنوان نوزدهمین میراث ناملموس ایران مشترک با افغانستان در یونسکو ثبت شد.

پرونده شب چله یا یلدا که ایران در همکاری با افغانستان آن را تهیه کرده، با وجود ایرادها و نقطه نظرات نمایندگان بسیاری از کشورها سرانجام موفق شد در هفدهمین نشست کمیته بین دولت ها برای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس یونسکو ثبت شود.

نمایندگان برخی کشورها از جمله بنگلادش، ازبکستان، سوئیس، کره جنوبی، عربستان، اسلواکی، چک نسبت به حفاظت از این میراث ناملموس در افغانستان با توجه به وضعیت این کشور و ناامنی هایی که به آن اشاره شد، نگرانی ها و نقطه نظراتی را وارد کردند، در حالیکه کشورهای دیگری همچون مالزی و هندوستان از ثبت این پرونده به نام دو کشور ایران و افغانستان اعلام حمایت کردند.

ایران پرونده یلدا را از سال 1393 در یونسکو به اشتراک گذاشته بود تا به عنوان میراث ناملموس چندملیتی ثبت شد، اما تا حدود شش سال بعد از آن، هیچ کشوری مشارکت در این پرونده را نپذیرفت. ایران سرانجام این پرونده را در مشترک با افعانستان به یونسکو ارائه کرد.

آیین شب یلدا 29 آذر 1387 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

در پرونده یلدا این عنصر چنین تعریف شد: یلدا، سال جشن کهنی است که در آن فزونی روشنایی خورشید، نور و حرارت زندگی مورد توجه برگزار کنندگانش قرار میگیرد. انقلاب زمستانی در نیمکره شمالی برابر با یکم دی ماه در تقویم ایرای است و این تاریخ مصادف با آغاز روند بلندتر شدن روزها در این منطقه است.

در آخرین شب پاییز خانواده ها در منزل بزرگتر فامیل دورهم بر سر سفره شب یلدا جمع می شوند و یلدا را جشن میگیرند. در برگزاری یلدا، کودکان به عنوان مجریان آینده و زنان محور زندگی و خانواده و بسترساز، گرد هم آمدن اقوام و دوستان مطرح هستند. بزرگترهای فامیل به عنوان حاملان فعلی و ناقلان این جشن آیینی شناخته می شوند.

در جریان برگزاری بخش های مختلف یلدا، ارزش هایی چون هویت فرهنگی، توجه به طبیعت و گاهشماری سنتی، ارج نهادن به جایگاه مهم زنان و کودکان در خانواده، آشتی، دوستی، مهمان نوازی و آشنایی با محترم شمردن بیان های گوناگون فرهنگی مورد توجه قرار میگیرند و به نسل آینده منتقل می شوند.

یلدا به سبب شاخصه های اقلیم زیستی مردمان این سرزمین و ارتباط آن با طبیعت و کیهان، از روزگار کهن تا به امروز استمرار داشته و متناسب با گذر زمان تغییراتی ظاهری در نحوه برگزاری آن دیده می شود اما ساختار و ماهیت آن تغییری نکرده و همچنان اقوام گوناگون این سرزمین ها «یلدا» را برگزار می کنند.