هیچ فعالیت باستان شناختی در بافت تاریخی شیراز انجام نشده است

خبرگزاری مهر/ براساس آخرین گزارش های بدست رسیده، هیچ فعالیت باستان شناختی در بافت تاریخی شیراز انجام نشده است.

نشست مجازی نقد طرح توسعه اطراف حرم مطهر شاهچراغ (ع) برگزار شد. در این نشست علی اسدی، باستان شناس گفت: پژوهش های باستان شناسی که در بافت تاریخی انجام شده، نزدیک به صفر است و جز یک مطالعه موردی درباره مسجد عتیق هیچ کار دیگری انجام نشده است.

وی گفت: اگر شهر شیراز را با اصفهان مقایسه کنید می بینید که در محدوده شهر اصفهان کاوش های باستان شناسی زیادی انجام می شود و بقایایی از آثار مختلف میراثی پیدا شده است ولی در شیراز این اتفاقات نیفتاده است.

اسدی بیان کرد: امروزه شیراز گسترش پیدا کرده و بافت قدیم آن یک قسمت کوچکی از شهر است. براساس منابع تاریخی جایی که امروزه شهر شیراز نامیده می شود، در زمان حکومت اموی و به دستور پسرعموی حجاج بن یوسف محمد بن عقیل بناگذاری شده است. نقشه اول شهر دایره ای بود به احتمال زیاد چون شهرهای دیگر هم مثل بغداد داریم که پلن دایره ای آنها از شهر اردشیر خوره بوده، این پلن و نقشه اولیه شیراز نیز از شهر اردشیر خوره یا فیروزآباد گرفته شده است.

وی گفت: اینک چند لایه باستان شناسی در زیر بافت تاریخی شیراز داریم هنوز مشخص نیست کل بافت قدیم شیراز یک سایت باستان شناختی است. همه جای شهر شیراز غنی است و در صورت کاوش باستان شناختی لایه هایی از بافت تاریخی شیراز را میتوان پیدا کرد.

اسدی ادامه داد: از دوره صفوی منابع تصویری بهتری از شهر شیراز داریم از جمله تصاویر شاردن. در تمامی این تصاویر به وجود آرامگاه ها و گنبدهای بزرگی در سرتاسر شهر اشاره کرده اند.

این باستان شناس گفت: شیراز به دو دلیل لایه های باستان شناختی عمیق دارد. یکی اینکه زلزله های شدیدی در چند دوره رخ داده به نحوی که شهر ویران شده و معمولا بناهای جدید روی آن ویرانه ها ساخته میشدند و دیگر اینکه سیلاب ها وارد شهر میشده و خیلی از بناها را از بین میبرد. همچنین ساخت و سازها مدام انجام میشده، من تصور می کنم به همین دلایل، لایه های باستان شناختی زیادی وجود دارد که می تواند شواهد زیادی را در اختیار ما قرار دهد.

وی گفت: لایه های متعددی از آثار دوره های پیشین در زیرخانه ها وجود دارد که می تواند نشان دهنده دوره های تاریخی باشند و اگر اینها از بین بروند، در واقع ریشه های شهر از بین رفته است و دیگر شهر شیراز با یک شهر جدید هیچ فرقی نخواهد داشت.

اسدی گفت: شیراز از معدود شهرهایی است که بنیادش براساس شهر اسلامی شکل گرفته و در دوره های مختلف نیز بناهای عام المنفعه در آن ساخته میشد مثل مدارس یا بقاع. کم کاری استان فارس بوده که تاکنون پروژه ای برای گمانه زنی و بررسی بناها در شهر صورت نگرفته است.