سفر نوروزی به شهر تبریز؛ شهری با دیدنی هایی جذاب و تاریخی

تبریز از شهرهای مهم ایران و مرکز استان آذربایجان شرقی است. این منطقه در سه دوره تاریخی ایلخانیان، ترکمانان و صفوی پایتخت ایران بوده و علی رغم زلزله های مهیب، با استقرار در شاهراه جاده ابریشم و برخورداری از جاذبه هایی بی مثال، نامی نیک از خود را در تاریخ برجای گذاشته است. با ما در راهنمای سفر نوروزی به شهر تبریز همراه شده تا شما را با شماری از معروف ترین دیدنی های تبریز در عید آشنا کنیم.

فهرست مطالب

بازار تاریخی تبریز مسجد کبود روستای کندوان پارک ائل گلی مقبره الشعرا عمارت شهرداری ارگ علیشاه موزه عصر آهن ربع رشیدی شمس تبریزی موسیقی آذربایجان تبریز؛ شهر غذاهای خوشمزه سوغاتی های تبریز موزه های تبریز خانه های تاریخی تبریز مساجد تاریخی شهرستان تبریز مراکز خرید تبریز

بازار تاریخی تبریز

تبریز از روزگاران کهن محل تبادلات فرهنگی بوده و بازار تاریخی تبریز هم یکی از مهمترین مراکز تجاری واقع بر جاده ابریشم است. مجموعه بازار تبریز مشتمل بر تعداد زیادی از سازه های به هم پیوسته و سرپوشیده آجری، بناها و فضاهای محصور با کارکردهای متنوع هست. بازار آن در قرن سیزدهم و همزمان با پایتختی تبریز در عهد صفویه بسیار معروف و پر رونق بود. با اینکه تبریز عنوان پایتختی خود را در قرن 16 از دست داد اما تا انتهای قرن 18 و هم زمان با بسط قدرت عثمانی باز به عنوان قطب تجاری باقی ماند. بازار تبریز یکی از کامل ترین مثال ها برای سیستم های سنتی تجاری و فرهنگی ایران قلمداد می شود.

بازار تبریز با وسعتی بالغ یک کیلومتر مربع و قرار گرفتن در مسیر جاده ابریشم، بزرگترین بازار سرپوشیده جهان بوده و در سال 2010 میلادی به عنوان یازدهمین اثر جهانی ایران در حافظه جهانی سازمان یونسکو به ثبت رسید. این مورد از معروف ترین دیدنی های تبریز در عید در دوره سلجوقی دارای 5500 باب حجره و مغازه، 35 باب سرا، 25 باب تیمچه، 30 باب مسجد، 20 باب راسته، 11 باب دالان، 9 باب مدرسه دینی، 5 باب حمام و 40 گونه شغل بود.

مسجد کبود

مسجد کبود تبریز از شاهکارهای هنر و معماری دوران پس از اسلام با شیوه معماری آذری است که به دستور جهان شاه، حاکم سلسله قراقویونلوها به سال 870 هجری قمری بنا شد. این مسجد با کاشی های معرق فیروزه ای و لاجوردی، انواع خطوط عالی مانند ثلث، نستعلیق، نسخ و طرح های بدیع هندسی و اسلیمی بسیار مورد توجه بوده است. براساس راهنمای سفر نوروزی به شهر تبریز باید بدانید که این بنا در سال 1352 با نظارت سازمان ملی حفظ بناهای باستانی، مرمت و بازسازی شد.

روستای کندوان

روستای کندوان که یکی از مناطق دیدنی شهر تبریز محسوب می شود، در استان آذربایجان شرقی قرار گرفت. با قدمتی بالغ بر 700 سال، این روستا دارای 670 سکنه بوده و خالق زیبایی هایی بدیع برای مسافران است. ویژگی منحصر بفرد کندوان این بوده که تنها روستای صخره ای جهان هست که هنوز مردم در آن ساکنند و زندگی در آن جریان دارد. روستایی که قدمت آن به 4000 هزار سال قبل از میلاد می رسد و بنای خانه های آن از نوع معماری صخره ای است. گفته می شود که این صخره ها چندین صد سال پیش توسط بقایای گدازه های حاصل از فوران آتشفشان کوه سهند ایجاد شد.

تنها مصالح ساختمانی آن کرانه هست و به اعتقاد باستان شناس مشهور انگلیسی، دیوید رول به عنوان یکی از اسناد یکجانشینی بشر غارنشین و نمونه زندگی اجتماعی ادوار قدیم و از ابتدایی ترین نوع زندگی بشر و هم زیستی او با طبیعت بشمار می رود. معماری جالب این روستا ماورای قوانین معمول بوده و به یاری شیب ها و مسیرهای غیر قابل باور خود تمامی بازدید کنندگان را به تحیر وا می دارد. در حقیقت، آنچه به کندوان هویت باستانی و تاریخی داده، وجود 117 خانواده و منزل مسکونی درون توده های مخروطی و هرمی شکل صخره هاست. اخیرا، در این محل هتلی با الهام از شکل و طرح صخره ای روستا به نام هتل صخره ای ساخته شده که دارای فضای داخلی بسیار زیبا و فضاهای نشیمن بسیار راحت هست.

پارک ائل گلی

پارک ائل گلی اصلی ترین جاذبه گردشگری و تفریحی و از مناطق دیدنی شهر تبریز بشمار می رود که با داشتن فضای سبز مناسب به همراه دریاچه وسیع و عمارت زیبای کلاه فرنگی هشت ضلعی که میان دریاچه قرار دارد، بهترین اوقات را برای استفاده کنندگان فراهم می آورد.

مقبره الشعرا

مقبرة الشعرا با معماری ایرانی به عنوان یکی از نمادهای شهر تبریز و ایران بر فراز منزلگاه ابدی شعرای نامی ایران و جهان همچون اسدی طوسی، قطران تبریزی، خاقانی شروانی، ظهیر الدین فاریابی، همام تبریزی و سرآمد همه آنها استاد سید محمد حسین بهجت تبریزی متخلص به شهریار، سایه گسترده است و آفتاب گیر مدفن عرفا و ادباب نامی سرزمین آفتاب و شهر تبریز فیروزه جهان اسلام شد.

عمارت شهرداری

کاخ موزه شهرداری تبریز یکی از ابنیه تاریخی، زیبا و مستحکم شهر تبریز بوده که در مرکزی ترین نقطه و در میدان شهرداری، تقاطع خیابان امام خمینی (ره) و ارتش واقع است و به سبک معماری آلمانی به شکل یک عقاب در حال پرواز بالهای خود را در مرکز شهر گسترده کرد. این مورد از معروف ترین دیدنی های تبریز در عید در فاصله سالهای 1314 تا 1320 هجری شمسی در محل گورستان متروکه کوی نوبر و در سه طبقه ساخته شد. براساس راهنمای سفر نوروزی به شهر تبریز باید بدانید که بنای زیبای عمارت دارای برج ساعت چهار صفحه ای به ارتفاع 4/30 متر بوده که از زمان ساخت، بی وقفه آوای گوش نواز آن گذشت زمان را به مردم شهر یادآوری کرده است.

ارگ علیشاه

ارگ علیشاه در قرن هشتم هجری توسط تاج الدین علیشاه وزیر الجایتو ساخته شده است. قسمت جنوبی آن دارای طاقی بزرگ بوده که فرو ریخته است. براساس راهنمای سفر نوروزی به شهر تبریز باید بدانید که عرض این بنا سی متر و ارتفاع آن بیست و شش متر هست. عرض دیوارها ده متر و داخل آنها مرکب از دو دیوار عریض بوده که توسط طاق هایی به هم اتصال یافته اند.

موزه عصر آهن

در لایه نگاری حفاری های منطقه باستانی در اطراف مسجد کبود، وجود سیزده دوره تاریخی از جمله اعصار آهن یک تا سه و استقرار تمدن دوران هخامنشی تا ظهور اسلام و بعد از آن به خوبی مشاهده می شود. وجود چنین آثار و گورستانی در این قسمت از شهر و موزه عصر آهن، قدمت شهرنشینی و تمدن را در شهرستان تبریز حداقل به سه هزار و پانصد سال پیش برد.

ربع رشیدی

شهرکی دانشگاهی که روزگاری به صورت آباد مرکز علم و صنعت منطقه و جهان در زمان خود و بزرگترین بنیاد خیریه ای بود که تاریخ ایران به خود دید. ربع رشیدی توسط خواجه رشید الدین فضل الله همدانی پس از زلزله 671 قمری در شهرستان تبریز ساخته شده و مرکز پژوهش و تبادل علم و هنر بود. کتابخانه بزرگی داشت که حاوی مهمترین کتابهای عصر خود بوده، بیش از 60 هزار کتاب نفیس داشت و دانشمندانی از سراسر جهان برای تدریس علوم مختلف از جمله پزشکی توسط رشیدالدین دعوت شده بودند. خواجه همه این تشکیلات را از طریق عایدات موقوفات اداره می نمود و پس از قتلش در سال 718 قمری، این اثر ویران شد.

شمس تبریزی

شمس تبریزی، عارف صاحب نام قرن هفتم هجری در تبریز متولد شد. او بخاطر شخصیت بی نظیر و متمایزش، شهرت خود را از مردم پنهان داشت، روزگار خود را به سیر و سیاحت و جهانگردی می گذرانید، از قبول خلق می گریخت و میگفت "خدا خود مرا تنها آفرید، در این جهان من غریبم و غریب را کاروان سرا لایق است". در تاریخ شش دسامبر 1244 میلادی، وقتی به شهر قونیه رسید، با مولانا جلال الدین محمد رومی ملاقات کرد و با شخصیت نفوذ پذیر و نفس گرمی که داشت، مولانا را تحت تاثیر افکار جهان شمول خود قرار دارد. مولانا به جهت ارادت انکار ناپذیر خود به وی، دیوان شمس را به نام این عارف بزرگ اسلامی به نظم کشید. مقالات شمس تبریزی مجموعه ای از سخنان و حکایات نغز بوده که از وی به یادگار مانده است.

موسیقی آذربایجان

یکی از مهمترین میراث هنری آذربایجان و تبریز، اشعار و موسیقی فولکلوریک و ویژه عاشیقی است؛ گنجینه ای گرانبها که دامنه آن در تاریخ این سرزمین گسترده هست. عاشیق های آذربایجان را باید در میان آن دسته از هنرمندانی جای داد که سازشان نوای عشق و شیفتگی و کلامشان بیان معنویت و دلداگی است. عاشیق ها به معنایی کاملترین هنرمندان آذربایجان هستند، زیرا آنها هم صاحبان سخن هستند، شعر می سرایند، هم خالق موسیقی اند و کلام موزون و ریتم و آهنگ می سازند و ابداع گر و حماسه ساز و وجدآفرین و همینطور هم مجری شعر و آهنگ خود هستند.

تبریز؛ شهر غذاهای خوشمزه

خاطره خوش غذاهای سنتی در کنار کیفیت خوب و طعم بسیار خوشمزه آنها را با خوردن کوفته تبریزی، دلمه برگ مو، قارنی یاریخ، آبگوشت و انواع مختلف کباب تجربه کنید.

سوغاتی های تبریز

معدن خاک سفید زنوز بهانه ای بوده تا هنرمندان تبریز بتوانند ظروف سفالی با لعاب بسیار خوش رنگ آبی فیروزه ای و با کیفیت بالا و بدون ترک را تولید کنند. اجرای نقوش ایرانی و بسیار زیبا به روش برجسته، حکاکی، مشبک و نقاشی از دیگر ویژگی های این هنر هست. تبریز در میان شهرهایی که به بافت فرش مشغول هستند، از نظر طراحی و بافت فرش و زنده بودن این هنر در آن متمایز است. بر همین اساس، کمیته جهانی صنایع دستی عنوان شهر جهانی فرش دستباف را در سال 2015 میلادی به تبریز اعطا کرد.