روش های جلوگیری از عفونت های قارچی در زنان

مهر/ فلوشیپ ناباروری، از عفونت های قارچی به یکی از شایع ترین علل عفونت واژینال نام برد و گفت: 75 درصد خانم ها حداقل یک بار در طول زندگی خود دچار عفونت های قارچی می شوند.

نیلوفر معترف جراح و متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ ناباروری، در خصوص عفونت های واژینال که از شایع ترین بیماری های سیستم تناسلی زنان است، اظهار داشت: عفونت های واژینال در بین خانم ها شیوع بالایی دارد و درصد زیادی از مراجعات به مطب پزشکان زنان به دلیل این بیماری است.

وی افزود: سه علت اصلی در ایجاد عفونت های واژینال در خانم ها نقش دارند. واژینوز باکتریال، عفونت های تریکومونایی و عفونت های کاندیدیایی یا قارچی.

معترف ادامه داد: عفونت های قارچی یکی از شایع ترین علل عفونت واژینال است و 75 درصد خانم ها حداقل یک بار و 45 درصد خانم ها دو بار یا بیشتر در طول زندگی خود دچار عفونت های قارچی می شوند. البته تعداد محدودی از خانم ها نیز ممکن است دچار عفونت های تکرار شونده و مزمن قارچی شوند.

این متخصص زنان درباره عامل ایجاد عفونت قارچی واژینال، توضیح داد: قارچ کاندیدیازیس عامل 85 تا 90 درصد عفونت های قارچی واژینال هستند و 10 درصد عفونت ها نیز ناشی از انواع دیگر قارچ است.

وی گفت: عفونت های قارچی غیرکاندیدایی معمولاً به درمان مقاوم ترند و به درمان های طولانی تر نیاز دارند. در واقع کاندیدیا به طور نرمال در جاهای مختلف بدن، مانند دهان، گلو و پوست وجود دارد و به صورت مسالمت آمیز در بدن ما زندگی می کند. اما اگر تعادل فلور نرمال بدن به دلیل عوامل مستعدکننده به هم بریزد، عفونت ایجاد می شود.

معترف با اشاره به عوامل مستعدکننده عفونت افزود: هرعاملی که باعث کاهش یا نقصان در سیستم ایمنی بدن شودنظیر مصرف کورتون و یا داروهای شیمی درمانی و یا هر عاملی که باعث بالا رفتن سطح استروژن خون شود نظیر بارداری یا مصرف قرص های جلوگیری و نیز مصرف مستمر آنتی بیوتیک ها و دیابت کنترل نشده، فرد را مستعد ابتلا به این عفونت می کند.

عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا، درباره علائم عفونت قارچی واژینال گفت: علامت تیپیک عفونت قارچی خارش و ترشحات پنیری بدون بو است. البته، اینها علائم معمول این نوع عفونت است و ممکن است ترشحات لزوماً پنیری نباشد و یا خانم به جای خارش، سوزش داشته باشد. همچنین، درد یا سوزش هنگام نزدیکی یا هنگام دفع ادرار نیز می تواند از جمله علائم عفونت قارچی واژینال باشد.

وی با اشاره به روش های تشخیص این نوع عفونت زنان، افزود: در معاینه، معمولا قرمزی و تورم در ناحیه ژنیتال خارجی دیده می شود، در دیواره های واژن التهاب وجود دارد و ترشحات قارچی قابل مشاهده است. البته خوشبختانه این عفونت سرویکس یا دهانه رحم را درگیر نمی کند و ظاهر سرویکس در معاینه نرمال است. همچنین، بر خلاف دو نوع دیگر عفونت که به آنها اشاره شد، عفونت قارچی pH واژن را تغییر نمی دهد. عفونت قارچی معمولاً با شرح حال و معاینه تشخیص داده می شود و ممکن است در مواردی تهیه اسمیر و کشت از ترشحات هم لازم باشد.

این فلوشیپ ناباروری درباره درمان عفونت های قارچی واژینال، گفت: درمان این نوع عفونت، مصرف داروهای ضد قارچ است. در گذشته بیشتر داروی نیستاتین تجویز می شد، اما امروزه داروهای گروه ازول، مانند فلوکونازول و کلوتریمازول به صورت موضعی و یا خوراکی تجویز می شوند و در 80 تا 90 درصد موارد، درمان موفقیت آمیز است . البته با شروع مصرف دارو علائم به سرعت از بین نمی روند و دو تا سه روز زمان لازم است تا علائم از بین بروند. همچنین، می توانیم برای تسکین علائم خارش و سوزش از استروئیدهای موضعی ضعیف مثل هیدروکورتیزون، به صورت کوتاه مدت استفاده کنیم.

معترف با اشاره به نوع راجعه یا تکرارشونده عفونت قارچی واژینال، یادآور شد: در تعداد محدودی از خانم ها این عفونت به صورت راجعه بروز می کند. یعنی در طول یک سال، خانم چهار بار یا بیشتر به عفونت قارچی دچار می شود. در عفونت های راجعه، بروز علامت خارش کمتر است و خانم بیشتر دچار سوزش می شود. همچنین، برخلاف عفونت کاندیدیایی معمولی که می توانیم با معاینه به تشخیص برسیم و درمان را شروع کنیم، در عفونت های راجعه یا تکرار شونده حتماً باید تهیه اسمیر و کشت از ترشحات انجام و نمونه زیر میکروسکوپ بررسی شود. زیرا تشخیص های افتراقی که درمان های کاملاً متفاوتی دارند، مانند درماتیت اتروفیک که به دلیل کمبود استروژن و بیشتر در افراد مسن دیده می شود و یا درماتیت آتوپیک یعنی درگیری آلرژیک پوستی، نیز علایم مشابهی را ایجاد میکنند و تنها با انجام تست می توان تشخیص های دیگر را رد کرد.

وی افزود: برای درمان عفونت های قارچی راجعه، ابتدا درمان اولیه کامل، یعنی همان درمان نوع معمولی عفونت داده می شود و پس از کامل شدن دوره درمان، خانم باید به مدت 6 ماه هفته ای یک عدد فلوکونازول 150 مصرف کند. معمولاً با این درمان عفونت های راجعه از بین می روند، اما در صورت عود مجدد، دوباره همان درمان تکرار می شود.

این متخصص زنان در پایان، خاطرنشان کرد: اگرچه این عفونت جزو عفونت های انتقال یابنده از راه تماس جنسی طبقه بندی نمی شود و بنابراین، لازم نیست همسر یا شریک جنسی خانم هم به موازات درمان شود، اما در افرادی که فعالیت جنسی بیشتری دارند، بیشتر دیده می شود. خانم ها برای پیشگیری از ابتلا به این عفونت باید لباس زیر نخی و آزاد بپوشند، هر روز لباس زیر خود را عوض کنند و حتماً پس از رفتن به دستشویی ناحیه ژنیتال را به خوبی خشک کنند. همچنین، استفاده مداوم از دوش واژینال یا شستشوی مداوم با مواد ضدعفونی کننده مانند بتادین و استفاده مکرر از آنتی بیوتیک، با بر هم زدن فلور نرمال ناحیه تناسلی، خانم ها را مستعد ابتلا به عفونت قارچی می کند. بنابراین، رعایت بهداشت فردی، مهم ترین راه پیشگیری از ابتلا به عفونت های کاندیدیایی واژینال است .