باورهای غلط و حقایق درباره یک عفونت قارچی | ماسک ها محل مناسبی برای رشد قارچ های سیاه هستند؟

سلامت نیوز/در هند نوعی عفونت قارچی به اسم موکورمایکوزیس یا زیگومیکوزیس که به «قارچ سیاه» هم معروف است، شیوع پیدا کرده و افراد بسیاری را به خود گرفتار کرده است. این عفونت موجب ترس و وحشت شده و در مورد آن باورهای غلطی در شبکه های اجتماعی و دیگر رسانه ها در جریان است. اما حقایق قارچ سیاه چیست؟

به نقل از medicalnewstoday، بدن انسان معمولا محل زیست قارچ هایی که به قارچ های سنجاقی معروف هستند، نیست. این نوع قارچ ها در خاک، گردوغبار، گیاهان در حال تجزیه و کودهای حیوانی پیدا می شوند. سیستم ایمنی بدن در برابر این قارچ ها مقاوم است اما سه گانه نامقدس دیابت، کوید19 و درمان های استروئیدی (داروهای کورتون) از توان سیستم ایمنی بدن آنقدر می کاهند که این میکروارگانیسم ها در بدن انسان جایی برای خود می یابند.

دیابت نه تنها خطر ابتلا به کوید19 را افزایش می دهد بلکه شرایط رشد عفونت های قارچی را هم فراهم می کند. بدتر از همه، بیماری کوید19 و همچنین درمان آن با استفاده از داروی دگزامتازون استروئیدی سیستم ایمنی بدن را سرکوب می کند. به دنبال آن بیماری قارچ سیاه از بینی و سینوس ها، به صورت، فک، چشم ها و مغز بیمار گسترش می یابد.

این روزها ابتلا به قارچ سیاه در هند و در افراد مبتلا به دیابت بیش از هر کشوری در دنیا شیوع پیدا کرده است. موارد ابتلا به این بیماری در هند پیش از عالم گیری ویروس کرونای جدید، 70 برابر بیشتر از نقاط دیگر دنیا بوده است.

قارچ وقتی بدن فردی را آلوده می کند، جلوی جریان خون به بافت های آلوده را می گیرد و موجب مرگ بافت های بدن و در نهایت سیاه شدن آنها می شود. در واقع به همین دلیل است که به این بیماری قارچ سیاه گفته می شود. اما برخی از رسانه ها به اشتباه این بیماری را قارچ سفید یا قارچ زرد نامیده اند.

نرخ مرگ ومیر قارچ سیاه

اگر به سرعت فرایند درمان با داروهای ضدقارچ و عمل جراحی برای برداشتن بافت های مرده بدن شروع نشود، این بیماری کشنده می شود. آمار مرگ ناشی از این بیماری پیش از شروع عالم گیری 54درصد بوده است.

در بررسی های این بیماری پس از شروع عالم گیری کوید19 که در نشریات علمی چاپ شدند، 101 مورد ابتلا به قارچ سیاه گزارش شد که 82 نفر از آنها در هند و 19 نفر دیگر در نقاط دیگر جهان زندگی می کردند و نرخ مرگ ومیر بین این افراد 31درصد بوده است. همچنین حدود 60درصد از این بیماران زمانی که بیماری کوید19 داشتند به قارچ سیاه مبتلا و 40 درصد دیگر پس از درمان از بیماری کرونا گرفتار قارچ سیاه شدند.

80 درصد افراد مبتلا دیابت هم داشتند و 76درصد آنها تحت درمان های داروهای کورتیکواستروئیدها (کورتون ها) بودند.

باورهای غلط در مورد انتقال بیماری قارچ سیاه

چندین فرضیه در مورد منشاء عفونت های قارچ سیاه در رسانه های اجتماعی دست به دست می شوندکه بسیاری از آنها بی اساس هستند.

1. این بیماری از فردی به فرد دیگر سرایت می کند

این بیماری به طور کلی با اشتنشاق هاگ های قارچ، خوردن غذای آلوده یا قرار گرفتن هاگ هایی از نوع سنجاقی در یک زخم باز گسترش می یابد. این قارچ ها در تجزیه مواد آلی مانند میوه و سبزیجات پوسیده، برگ و کود حیوانی وجود دارند، اما معمولاً انسان را تحت تأثیر قرار نمی دهند و بین آنها منتقل نمی شوند. بنابراین نیازی به قرنطینه کردن بیمار نیست، مگر اینکه او به کوید19 هم مبتلا باشد.

2. این قارچ ها در آب ، کپسول های اکسیژن و دستگاه های رطوبت ساز رشد می کنند

برخی از رسانه ها به این نتیجه رسیده اند که این نوع قارچ احتمالا در آب های کثیف کپسول های اکسیژن یا دستگاه های رطوبت ساز رشد می کنند. اما هیچ مدرک علمی هنوز این موضوع را ثابت نکرده است. در ضمن قارچ شناسان می گویند، قارچ ها نمی توانند در مایعات هاگ تولید کنند.

علاوه برآن، اکسیژن خالص موجود در کپسول های اکسیژن جلوی رشد هر نوع میکروارگانیسمی را می گیرد.

3. ماسک ها محل مناسبی برای رشد قارچ های سیاه هستند

این یک باور غلط است و هیچ مدرک علمی برای اثبات این موضوع ارائه نشده است.

4. پیازها منشاء اصلی رشد قارچ های سیاه هستند

برخی از افراد با دیدن کپک های سیاهی که روی پیاز خراب دیده می شود، به این نتیجه رسیده اند که این قارچ ها از نوع قارچ سیاه و بیماری زا هستند. اما این کپک ها از نوع قارچ افشانک سیاه هستند و به ندرت انسان را بیمار می کنند. اما قارچ سیاه، روی نان کپک زده، میوه ها و سبزیجات در حال پوسیدگی، خاک، کمپوست و کود حیوانی بیشتر دیده می شود. این نوع قارچ برای رشد به رطوبت بالا نیاز دارد و روی سطوحی مانند چوب، کاشی و سرامیک و سطوح رنگ شده رشد نمی کند.

روش های احتمالی سرایت قارچ سیاه

دو بررسی در سال های 2014 و 2016 نشان داد که بهداشت ضعیف لباس و ملافه های بیمارستان ها می توانند منشاء بروز بیماری قارچ سیاه باشند.

تحقیقی هم در سال 2009 نشان داد که سیستم های تهویه هوا، آبسلانگ های چوبی، بانداژهای چسبی و کیسه های استومی می توانند منبع سرایت قارچ سیاه باشند.

همچنین استنشاق هوایی که هاگ های این قارچ ها را در خود دارد، مانند مناطقی که پر از گردوغبار است (مثل نزدیک مکان های ساختمان سازی) یا فیلترهای آلوده تهویه هوا می تواند افراد را به بیماری قارچ سیاه مبتلا کند.

این عامل بیماری زا می تواند از طریق زخم های پوستی یا محل تزریق سرنگ و همچنین نیش حشرات وارد بدن فرد شود.

درمان های قطعی قارچ سیاه

در شبکه های اجتماعی فیلمی دست به دست می شود که نشان می دهد معجون روغن خردل، زاج پتاسیم، سنگ نمک و زردچوبه می تواند قارچ سیاه را درمان کند که این باور اشتباهی است.

در حقیقت تنها درمان های ثابت شده جراحی برای برداشت بافت های مرده و داروی ضدقارچ آمفوتریسین بی (amphotericin B) است که متاسفانه هند با کمبود شدید این دارو مواجه شده است.

پزشکان می گویند دلایل اصلی ابتلا به قارچ سیاه، نقص سیستم ایمنی بدن، مدیریت نامناسب دیابت و استفاده بیش از حد داروهای کورتون است.

این روزها هم که هنوز عالم گیری کوید19 به قوت خود باقی است، باید تا جایی که می توان قند خون را در حالت مطلوب نگهداشت و در بیماران مبتلا به کوید19 از داروهای کورتون در حد معقولی استفاده کرد تا سیستم ایمنی بدن شان ضعیف نشده و توان مقابله با بیماری ها و همینطور قارچ سیاه را از دست ندهد.