ماجرای بازگشت شیر ایرانی
باغ وحش تهران خبر انتقال موفق یک شیر نر ایرانی را از باغ وحش انگلستان در آخرین روز هفته گذشته اعلام کرد، اما منتقدان معتقدند که این طرح به غیر از سود مالی برای باغ وحش نتیجه دیگری در بر نخواهد داشت.
یک قلاده شیر نر ایرانی پس از گذشت 80 سال که از طبیعت ایران حذف شده بود، با همکاری برنامه گونه های در خطر انقراض EEP، موسسه اروپایی باغ وحش ها EAZA پنج شنبه گذشته به ایران بازگشت.
این انتقال در جهت طرحی برای احیای نسل شیر ایرانی صورت گرفته است. نام این شیر 6 ساله که از نژاد کاملا خالص شیر ایرانی است در خارج از کشور، کامران بود که با بازگشتش نامش از کامران به هیرمان تغییر کرد.
این شیر بازمانده شیرهایی است که از سوی پادشاهان قاجار به ملکه انگلیس و پادشاهان اروپایی تقدیم شده بود. انگلیس ها حدود 100 تا 120 سال پیش پدران هیرمان را به کشورشان منتقل کرده و این بازمانده شیر ایرانی در باغ وحش بریستول بریتانیا زندگی می کرد.
هیرمان 6 ساله با صورت زخمی به سرزمین مادری اش بازگشت و قرار است جفت ماده آن هم طی روزهای آینده از ایرلند به او بپیوندد.
چرا برخی با انتقال شیر ایرانی مخالفند
جای زخم روی صورت این شیر نر که گفته می شود در جریان انتقال اتفاق افتاده تبدیل به سوژه مخالفان این طرح شد.
هدف از انتقال شیر ایرانی که با مجوز رسمی سازمان محیط زیست صورت گرفته و با توافق میان باغ وحش تهران و اتحادیه باغ وحش های اروپایی بوده است. احیای این گونه منقرض شده، اما منتقدان می گویند شرایط زیستگاه شیر ایرانی دیگر وجود ندارد و این انتقال نوعی عوام فریبی است.
سپهر سلیمی از مخالفان این طرح که از مدافعان حقوق حیوانات بوده، معتقد است «اتحادیه باغ وحش های اروپا هدفش تنها تأمین منافع مالی اعضایش است و این اتحادیه از جمله بدترین مؤسساتی است که درباره حقوق حیوانات در دنیا شناخته شده است».
دلیل دیگر این مخالفت ها و انتقاد به این طرح تجربه های ناموفق گذشته در انتقال گونه های منقرض شده بوده است.
در اواخر دهه 80 و همزمان با دوره ریاست محمدجواد محمدی زاده در سازمان محیط زیست سودای احیای ببر ایرانی یک ماجرا غم انگیز به بار آورد.
در آن زمان دو قلاده ببر سیبری با هیاهوی بسیاری از روسیه مهمان باغ وحش تهران شدند، غافل از اینکه این مهمانان به بیماری خطرناک مشمشه مبتلا بودند. یکی از ببرها در همان روزهای ابتدایی پس از انتقال بر اثر این بیماری از بین رفت و ببر دوم نیز چند سالی در شرایط قرنطینه نگهداری می شد. این تاریخچه غم انگیز باعث شده که فعالان محیط زیست به انتقال شیر ایرانی هم بدبین باشند.
عدم حمایت ضمنی سازمان محیط زیست از انتقال شیر ایرانی
آن چنان که در خبرهای این انتقال سازمان محیط زیست سکوت کرده، نشان از عدم حمایت آن ها از این طرح می دهد. برخلاف ماجرای ناموفق احیای ببر ایرانی، محیط زیست تنها به صدور یک مجوز رسمی برای انتقال اکتفا کرده است.
مجید خرازیان مقدم، مدیرکل دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست نیز در این باره گفته است: هر چند ورود این شیر ایرانی از باغ وحش انگلیس با مجوز سازمان محیط زیست بوده، اما احیای این گربه سان نیازمند احیای زیستگاه است و علت انقراض آن در کشور هم از بین رفتن این زیستگاه عنوان شده است.
وی پیش از این در گفت وگو با خبرنگار فارس اعلام کرده بود که احیای گونه های منقرض شده مثل شیر ایرانی در اولویت برنامه های این سازمان قرار ندارد.
با توجه به بی رغبتی سازمان محیط زیست به احیای شیر ایرانی و مخالفت فعالان حقوق حیوانات باید ببینیم باغ وحش شهر تهران که در معرض انتقادات گسترده قرار گرفته، می تواند دومین انتقال گونه منقرض شده خود را با موفقیت به پایان برساند.
شیر ایرانی با نام علمی «Panthera leo persica» زیر گونه ای از شیرهایی است که هم اکنون در طبیعت تنها در جنگل «گی» در گجرات هند یافت می شود. شیر ایرانی در گذشته با جمعیت فراوانی در دشت های کشور ما زندگی می کرده و نماد ملی ایرانیان نیز محسوب می شده است.
منبع: خبرگزاری فارس