کشور چین را می توان یکی از قدیمی ترین تمدن های جهان معرفی کرد که دارای فرهنگی گسترده و آداب و رسومی خاص و منحصر بفرد هست. رژیم غذایی چین یکی از متنوع ترین رژیم های غذایی دنیا بوده که در آن انواع مزه ها و طعم های جدید و عجیب دیده می شود. نکته ای که در فرهنگ غذایی چینی ها وجود دارد، این است که آن ها از امتحان کردن مواد غذایی ناشناخته نمی ترسند. این ویژگی باعث شده از انواع مواد غذایی مانند پرندگان، خزندگان، حشرات استفاده کنند. با توجه به این موارد، شما در یک وعده از غذاهای سنتی چین انبوهی از ظرف های کوچک را می بینید که بر روی یک میز چیده شده اند و شاید ندانید که این غذاها چه هستند و چگونه در کنار هم خورده می شوند. علاوه بر این، آداب غذا خوردن در چین خاص بوده و عدم رعایت برخی از آن ها نیز ممکن است بیانگر نوعی بی احترامی محسوب شود. در هر حال در این بخش قصد داریم در مورد غذا خوردن و رستوران های معروف چین صحبت کنیم. اگر به چین رفتید و قصد داشتید تا در یکی از رستوران های محلی آن غذا بخورید، حتما نکات زیر را پیرامون آداب غذا خوردن در چین در نظر داشته باشید.
مناطق و طعم های مختلف
چین نیز مانند دیگر کشورها دارای اقوام و فرهنگ های مختلفی بوده که در بخش های متفاوتی از این کشور پراکنده شده اند. مردم هر شهر یا منطقه با توجه به مواد غذایی که بیشتر به آن دسترسی دارند و ذائقه و سلیقه خود، نوعی غذاهای محلی و طعم های مختص خود را دارند. به عنوان مثال، در برخی مناطق غذاها طعم تندتری نسبت به سایر بخش ها دارند. همچنین استفاده از انواع سبزیجات در برخی مناطق بیشتر از نقاط دیگر این کشور است. از این رو، در هر ناحیه ای از این کشور غذاهایی را مشاهده می کنید که محبوب تر و پرطرفدارتر هستند و می توان گفت به صورت حرفه ای تری تهیه می شوند. اگر اهل خوردن گوشت و کباب های خوشمزه هستید، پکنو شهرهای شمالی چین انتخاب مناسبی برای شماست. در این بخش می توانید انواع کباب های بره و اردک را نوش جان کنید. سیر یکی از موادی است که در اغلب غذاهای سنتی چین استفاده شده و طعم متفاوتی به آن ها می دهد. نودل های نشاسته دار نیز از جمله موارد دیگری هستند که در شهرهای شمالی به چشم می خورند. افرادی که طعم های تند و فلفلی را دوست دارند باید به سیچوان مرکزی بروند. در این استان فلفل ها و چیلی ها به حدی در غذاها استفاده می شوند که تندی آن دهان شما را بی حس خواهد کرد. اگر به سیچوان سفر کردید، آب گوشت فلفلی تند را فراموش نکنید. مردمان بخش جنوبی چین علاقه خاصی به گوشت های بریان شده دارند و انواع دلمه های چینی را بر روی میز آن ها خواهید دید. در استان ینان غذاها با طعم هایی بی نظیر و منحصر بفرد تهیه می شوند که بیشتر به طعم غذاهای جنوب شرقی آسیا شباهت دارند. تا اینجا در مورد غذاهای سنتی چین صحبت کردیم و سعی کردیم به صورت مختصر شما را با طعم های نقاط مختلف چین آشنا کنیم. جدای این موارد، برخی از غذاهای سنتی چین هستند که در سراسر کشور متداول بوده و در تمامی رستوران های معروف چین با یک سبک تهیه می شوند. اگر غذاهای چینی برایتان ناشناخته اند و از خوردن آن ها و امتحان کردن طعمشان هراس دارید، نگران نباشید. برخی از غذاها هستند که در لیست غذاهای خارجی پسند قرار گرفته اند. غذاهای سنتی چین طعمی استاندارد دارند و معمولا در رستوران هایی که ویژه گردشگران بوده، دیده می شوند. از جمله این غذاها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
جیدان چائوفان (jidan chaofan): برنج همراه با تخم مرغ سرخ شده
خیهونگشی چائو جیدان (xihongshi chao jidan): گوجه به همراه تخم مرغ سرخ شده
گنگبائو جیدان (gongbao jiding): مرغ تکه شده به همراه بادام زمینی و فلفل خشک
پای هانگ گوئا (pai huanggua): نوعی سالاد چینی به همراه خیار و سیر
منوی چینی
منویی که در رستوران های معروف چین به شما داده می شود، معمولا از یک دفترچه تلفن نیز حجیم تر هست. شما بیش از صدها غذا را در این منو مشاهده می کنید و این یکی از افتخارات سرآشپزهای چینی محسوب می شود. با این تعداد غذایی که در منو دیده می شود، انتخاب قطعا کار سختی است. خصوصا برای شما که با هیچ یک از آن ها آشنایی ندارید و حتی نامشان را نمی دانید. رستوران هایی که اغلب پذیرای خانواده ها هستند، ترتیبی را در منوی خود رعایت می کنند. در این رستوران ها اغلب منوها با غذاهای مخصوص خانگی شروع می شوند. این غذاها با توجه به منطقه ای که رستوران در آن قرار دارد و براساس علاقه و ذائقه افراد چیده می شوند. غذاهای دریایی، آبگوشت سیب زمینی تند یا کباب اردک از جمله غذاهای هستند که یک وعده کامل محسوب شده و معمولا از آن ها برای پذیرایی در مقابل میهمان استفاده می شود. در ادامه این غذاها، سالادهای سرد، غذاهای گوشتی و سبزیجات سرخ شده قرار داده می شوند. در انتهای منوی برخی از رستوران های معروف چین نیز غذاهایی چون نودل ها، برنج، کوفته و انواع دسرها نوشته شده که از دسته غذاهای مهم چینی ها محسوب می شوند.
تعادل در سفارش
نکته ای که در طب سنتی چین مطرح شده و در این کشور نیز به آن اهمیت داده می شود، ترکیب متعادل بین غذاهای گرم و سرد است. یین (سرد) و یانگ (گرم) دو طبع طب سنتی چین هستند که براساس تولید انرژی گرم و سرد انواع مواد در بدن می پردازند. به عنوان مثال، فلفل گرم و خیار سرد بوده، خرچنگ دریایی جز غذاهای گرم محسوب می شود و خرچنگ کرب، سرد است. براساس این طب، یک وعده غذایی خوب وعده ای بوده که تعادل بین سرد و گرم را رعایت نماید. اگر این مسئله را در غذاهای سنتی چین قبول ندارید می توانید هرچه دلتان می خواهد سفارش داده و نوش جان کنید.
اندازه سفارش
با توجه به تعدد غذایی که در رستوران های معروف چین دیده می شود، سفارش یک غذای مناسب و به اندازه کار سختی به نظر می رسد. در چین چیزی با عنوان پیش غذا، غذای اصلی یا دسر دیده نمی شود و همه غذاها باهم بر روی میز چیده می شوند. اگر قصد دارید به رستوران بروید، پیشنهاد می کنیم این کار را به صورت گروهی انجام دهید. غذا خوردن به صورت گروهی در رستوران های چینی لذت بیشتری برایتان دارد. ضمن اینکه می توانید غذای بیشتری بخورید و هزینه کمتری بپردازید. در چین به ازای هر بشقاب غذایی که سفارش دهید، به همراه آن برنج و سوپ نیز دریافت خواهید کرد. پس در هنگام سفارش غذا دقت کنید تا به اندازه بردارید. به عنوان مثال، اگر در قالب یک گروه 6 نفره به رستوران می روید، دو بشقاب سالاد سرد، یک سوپ سبزیجات معطر، برنج، نودل و سه تا 5 بشقاب غذای گرم و اصلی برای شما کافیست.
غذا خوردن دسته جمعی
آداب غذا خوردن در چین کمی با ما متفاوت است. آن ها معمولا بشقاب های غذا را در وسط میز می چینند و به طور دسته جمعی از آن می خورند. در اینجا از بشقاب های تک نفره خبری نیست و فقط بشقاب برنج است که برای هرکس به طور جداگانه سرو می شود. بنابراین، باید سفارشات خود را به صورت دسته جمعی انجام دهید. شما می توانید از هر بشقابی که بخواهید، غذا بردارید و در بشقاب خود قرار دهید و نوش جان کنید. در مراسم های رسمی و مکان های خاص، دو نوع چاپ استیک بر روی میز قرار داده می شود. شما با یکی از چاپ استیک ها غذا را از بشقاب های وسط در بشقاب خود می ریزید و با چای استیک دیگر غذای خود را می خورید. پس نگران این موضوع نیز نباشد. البته این نکته فقط در مراسم ها رعایت می شود و در دورهمی های غیر رسمی و خانوادگی شما فقط یک نوع چاپ استیک دارید که با همان غذای خود را نیز می خورید.
طعم ها و مزه های متفاوت
شما بر روی یک میز به سبک چینی انواع طعم ها و مزه ها را در کنار هم دارید. سرکه سیاه و روغن تند معمولا بر روی میز شام دیده می شوند. از این رو، اگر غذای شما نیاز به طعمی ترش یا تند دارد، می توانید مقداری از آن را باهم ترکیب کرده و به غذای خود اضافه نمایید. این دو طعم معمولا به غذاهایی چون سوپ نودل یا کوفته بخارپز اضافه می شوند. همچنین، اگر غذایی که سفارش داده اید خیلی پرنمک بود، می توانید مقداری از آن را در ظرف برنج ساده خود ریخته و ترکیبی متعادل ایجاد کنید. ایجاد طعم دلخواه برای غذاها به عهده خود شماست، پس آنگونه که دوست دارید، عمل کنید.
پرداخت صورت حساب
در چین پرداخت دانگی صورت حساب معنایی ندارد و معمولا میزبان تمام پول غذا را حساب می کند. بنابراین در رستوران های چینی فقط یک نفر سفارش غذا می دهد و در نتیجه تنها یک منو بر روی میز وجود دارد. میزبان می تواند از بین غذاهایی که در منو وجود دارند، انتخاب خود را انجام داده و برای این کار نیز از میهمانان خود نظرخواهی کند. شما برای انتخاب غذا فرصت کافی دارید، زیرا پیش خدمت های رستوران هرکدام مشغول انجام کارهای خود هستند و کاری به شما ندارند. پس با حوصله انتخاب های خود را انجام داده و برای این کار نیز از همراهان خود نظرخواهی کنید. به یاد داشته باشید که میز شما به صورت مشترک چیده می شود و همه در خوردن غذاهایی که بر روی میز قرار دارد، شریک هستید. وقتی غذایتان تمام شد، لازم نیست از جایتان بلند شوید و برای پرداخت صورت حساب اقدام نمایید. همان جا بنشینید و پیش خدمت را صدا بزنید. این کار در آداب غذا خوردن در چین مرسوم است و شما نیز هر چند لحظه عبارت Fuwu yuan را از مشتریان رستوران می شنوید. Fuwu yuan به معنای پیش خدمت هست. در لهجه جنوبی به پیش خدمت، xiaojie گفته می شود. به یاد داشته باشید که انعام دادن، در خارج از هتل ها معنایی ندارد. پس بهتر است هیچ مبلغی بابت انعام به پیش خدمت ها نپردازید.
ورود به همگردی