مراغه از جمله شهرهای بزرگ و تاریخی استان آذربایجان شرقی به حساب می آید که در آن باغات و فضای سبز بسیاری وجود دارند. در قسمت جنوب غربی این شهر بنایی تاریخی به نام معماری گنبد سرخ قرار دارد. همانطور که انتظار می رود، این بنا نیز در کنار فضای سبز قرار گرفته است. افراد بومی به این بنا گنبد قرمز می گویند که در واقع در بین 5 مزاری که در این شهر قرار دارند، از همه قدیمی تر است و کسی که در آن به خاک سپرده شده، نامعلوم است. گنبد سرخ در مراغه جزئی از آثار به ثبت رسیده ملی است. این بنا به دستور فرمانده آذربایجان، عبدالعزیز در سال 542 هجری قمری در دوران سلجوقیان ساخته شد. این اطلاعات از کتیبه های این بنا بدست آمده اند. گنبد سرخ مراغه در طول تاریخ شاهد رخدادهای به خصوصی نبوده و بازدید از این بنا رایگان است.
دسترسی
برای آنکه به بازدید از تاریخچه گنبد سرخ بروید، باید وارد کمربند جنوبی شهر شوید. در این مسیر پمپ بنزینی را می بینید که باید وارد خیابان کنار آن شوید و گنبد سرخ در این خیابان قرار گرفته است. توجه کنید که برای دسترسی به این منطقه باید خودتان وسیله حمل و نقل همراه داشته باشید، چون هیچ اتوبوس و تاکسی به این منطقه نمی آیند. این اثر تاریخی نسبت به دیگر آثار تاریخی شهر مراغه از فاصله زیادی برخوردار بوده و با ماشین تا مرکز شهر 15 دقیقه فاصله دارد.
معماری
از نظر ساختاری این گنبد را می توان بسیار شبیه به گنبد علویان همدان دانست. این بنا دارای شکل مربعی بوده و در قسمت پایینی آن یک سکوی سنگی می بینیم. در داخل بنا یک اتاق اصلی و یک سردابه وجود دارد و برای آنکه وارد داخل بنا شوید، چندین پله وجود دارد که بعد از آن وارد فضایی با سقف بسیار زیبا می شوید. سقف این بنا بسیار زیبا است و بر روی آن سوراخ هایی را می بینیم که گفته می شود، برای تشخیص روزها و ماه ها استفاده می شدند. از مصالح برای تزئینات این بنا به شکل بسیار زیبایی استفاده شده و در واقع این تزئینات جزئی از ساختار بنا هستند. سبک این معماری نشان دهنده شروع سبک آذری هست. در این بنا چند کتیبه در ضلع های مختلف آن وجود دارند که بر روی آن ها اطلاعاتی مانند سازنده آن، سال ساخت نوشته شده است. در محوطه بنای گنبد سرخ نیز یک ساعت خورشیدی وجود دارد. اگر به مراغه سفر کرده و از این بنای تاریخی دیدن کرده اید، حتما تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.
ورود به همگردی