آشنایی با باغ جهان نمای شیراز| باغی زیبا به سبک ایرانی

شیراز پنجمین شهر پرجمعیت ایران و مرکز استان فارس است. این شهر در جنوب غربی ایران قرار دارد و دارای آب و هوای معتدل بوده. نام این سرزمین در سال 2000 پیش از میلاد بر لوح سفالی Elamite حک شده است. در قرن 13 میلادی شیراز به دلیل حضور بسیاری از دانشمندان و هنرمندان ایرانی، مرکز اصلی هنر و ادبیات شد. شیراز در طول سلسله ادوار از سال 1750 تا سال 1781 پایتخت ایران بوده و در طول دوره صفویه از آن به عنوان شهر شاعران، شهر ادب و گل ها و درختان سرسبز و میوه بسیار یاد می شود. این شهر، دیدنی های زیبای بسیار زیادی دارد که امروز قصد داریم تا یکی از آن ها را بهش ما معرفی کنیم. با همگردی همراه باشید تا باغ جهان نمای شیراز را بیشتر بشناسید.

باغ زیبای ایرانی

این باغ را می توان نمونه ی شاخصی از باغ هایی به سبک ایرانی دانست. باغ های ایرانی به سبکی ساخته شده بودند که در آن ها از تمام توان نهفته محیط طبیعی نهایت استفاده می شد. به گونه ای این باغ ها آراسته می شدند که پویایی و فضای طبیعی محیط حفظ می شد. این باغ که بین بستر فرهنگی و طبیعی رابطه ای تنگاتنگ برقرار کرده و سازگار با نیاز های انسانی با طبیعت است، در شمال شرقی این شهر و کمی بالاتر از میدان حافظیه شیراز در ضلع شرقی دروازه قرآن واقع شده و جزو قدیمی ترین باغ های شیراز به حساب می آید. همین که وارد این باغ می شوید صدای پرندگان را می شنوید که بر روی شاخ وبرگ درختان آواز می خوانند. درختان قدیمی و گل های رنگارنگ به این باغ زیبایی منحصر به فردی بخشیده اند. در اشعار حافظ از آرامش و سرسبزی این باغ بسیار سخن گفته شده است. مساحت باغ در حدود  2.8 هکتار می باشد که در حدود 3500 متر مربع ان را فضای سرسبز و زیبا تشکیل می دهد که سرتاسر پوشیده از درختان شمشاد، نارنج و سرو های قدیمی می باشد و گل های رنگارنگی چون اطلسی، رز 7 رنگ و گل های داوودی، زیبایی این باغ را دوچندان کرده است.

ویژگی های باغ

ویژگی های باغ ایرانی از سه جنبه مورد بررسی قرار می گیرد. یک این که این باغ ها در داخلشان مسیری برای عبور جوی آب دارند؛ دو این که دور تا دور باغ های ایرانی حصار می باشد و سوم این که در داخل باغ های ایرانی عمارتی تابستانی با حوضی بزرگ قرار گرفته است . باغ جهان نما دارای همه این ویژگی ها که باعث متمایز شدن باغ های ایرانی از سایر باغ هاست، می باشد. همچنین در داخل این باغ 4 خیابان که اطراف آن با درختان سرو و انواع مرکبات قرار گرفته اند، وجود دارد. عمارتی به صورت هشت ضلعی نیز دقیقا در وسط باغ واقع شده و داخل این عمارت هم شاهد استخری با فواره ای زیبا خواهید بود. همچنین می توان در این چهار خیابان شاهد جوی های آب با فواره های زیبا بود. امروزه این عمارت به موزه تبدیل شده است.

باغ جهان نمای شیراز در زمان تیمور گورکانی

در زمان آل مظفر و آل اینجو این باغ، باغی آباد و سرسبز به شمار می آمده و به همراه سه باغ دلگشا، باغ ارم و تخت قراچه شیراز در ردیف باغ های معروف این شهر جای داشت. این باغ توسط ابن عربشاه که مورخ دوره تیموری بوده با نام زینت الدنیا در کتاب عجایب المقدور نام برده شده است. تیمور گورکانی شیفته زیبایی و سبک باغ شد، به حدی که دستور داد در اطراف زادگاه خود که سمرقند بود، باغی شبیه به این باغ احداث کنند و نام آن باغ تازه تاسیس در سمرقند را نیز باغ جهان نما گذاشت.

توصیف باغ از زبان شاردن

شاردن که جهانگرد و جواهر فروش فرانسوی است، در سفرنامه خود به اهمیت بالای این باغ در زمان صفویه اشاره کرده و می گوید که این باغ تا قبل از این که سلسله صفویه از بین برود و منقرض شود، در اوج زیبایی و سرسبزی به سر می برده است. او در سفرنامه اش در زمان صفویان که از شیراز بازدید به عمل آورده، نوشته است که قرینه بودن درهای باغ از دو سو سبب شده که زیبایی این باغ دو چندان شود. همچنین دروازه شهر شیراز (دروازه قرآن) به سمت خیابانی اشاره دارد که باغ های بسیار زیبایی را می توان در اطراف این خیابان دید و حوضی به شکل مربع که به اندازه خیابان پهنا دارد، در وسط این خیابان قرار گرفته است. بنابر نوشته های شاردن باغ های دو طرف این خیابان یکی باغ نو و دیگری باغ جهان نما می باشد که در زمان زندیان و قاجاریان، به سبک باغ های دوران صفویه باز سازی شده اند. بعد از دوران صفویه به دلیل ناامنی و کشمکشی که در کشور بر سر حکومت وجود داشت، این باغ به کلی ویران و نابود شد و به مخروبه ای تبدیل گردید.

اوج زیبایی باغ جهان نما در زمان کریم خان زند

این باغ در زمان کریم خان زند در سال 1185 هجری قمری کاملا حصار کشی شد و کریم خان دستور داد تا در پیرامون عمارت باغ جهان نمای شیراز خیابان کشی های زیبایی انجام دهند و سرتاسر آن را درختکاری کنند. ​این باغ درزمان کریم خان زند به صورت کامل و به سبک همان دوران صفویه بازسازی شد. پس از دوران زندیه ، باغ جهان نما به عنوان یکی از باغ های باشکوه در نظر گرفته شد. در باغ انواع سروهای قدیمی و درختان کاج، میوه های مرکبات و درختان میوه وجود دارد.