اوج هنر اسلامی را در تصاویر این کتاب ببینید
زندگی زیباست اما شکل ندارد، کار هنر شکل دادن به زندگی است. اسلام با تاثیری که بر فرهنگ و زندگی ملل گذاشت، بر هنر نیز اثرگذار بوده است. ولی باید توجه داشت که با هنر اسلامی، امر قدسی و معرفت قدسی را هم می توان شناخت، زیرا دارای کارکرد قدسی و همانند دین، حقیقت و حضور است.
معرفی کتاب
کتاب دانشنامه هنر اسلامی، در روایتی مصور، فرصتی ارزنده را فراهم می کند تا آثار هنر اسلامی ایران و سایر کشورهای اسلامی را در ابعادی شکوهمند تماشا کنید. قابل ذکر است که کتاب دانشنامه هنر اسلامی در چهار زبان فارسی، انگلیسی، آلمانی و فرانسه نگاشته شده است. بخش های مختلف این کتاب به معرفی هنرهای معماری، نسخه های خطی، فرش و منسوجات، عاجکاری و چوبکاری، سفالگری و شیشه گری و فلزکاری همراه با نمونه های زیبا از این هنرها می پردازد.
با هم تصاویری از این کتاب را ببینیم:
معماری صدر اسلام
در اولین بخش کتاب دانشنامه هنر اسلامی که به معماری صدر اسلام اختصاص دارد نوشته شده است: «معماری اسلامی به دلیل ابتکارهای فنی اصیل و پراهمیت (برای مثال مقرنس) و تزئین شکوهمند غیر شمایلی، بی درنگ مورد توجه قرار گرفت». یکی از این نمونه ها طاق کسری در تیسفون عراق است.
از نمونه های معماری در اسپانیا کاخ الحمرا است که در غرناطه (گرانادای کنونی) قرار گرفته است. نام این کاخ که به معنای سرخگون است بنا به نظر بسیاری از رنگ غالب بر بنا گرفته شده است:
درباره معماری در هندوستان می خوانیم: «مسلمانانی که وارد هندوستان شدند سنتی را در هنر یافتند که قواعد ساخت و ساز را که به هزاران سال پیش باز می گشت وسعت و تحکیم بخشیده بودند. این قواعد مبتنی بر ستون و تیر بود و در واقع، عنصر گنبد و طاق را نادیده می گرفت. این امر به پیوند دلنشین سبک هایی در ظاهر ناهمخوان انجامید» که نمونه ای از آن را در فاتح پور سیکری در هندوستان می بینیم:
فرش و منسوجات
«فرش سده ها مهم ترین عنصر تجهیز خانه در جوامع اسلامی، اعم از مدنی یا کوچ نشینی به شمار می رفت. تکرار بی مرز و کران نقش مایه های هندسی یا گلدار همواره از اهمیتی نمادین برخوردار بود». کاشان همواره در زمینه فرش حرف های زیادی برای گفتن دارد که نمونه ای از آن را در فرش ابریشم با نقره دوزی کاشان ببینید:
عاجکاری و چوبکاری
«عاج و چوب در قاب هایی کوچک تراشیده شده و به یکدیگر چسبانده می شدند تا سازه های پراهمیتی در فرهنگ اسلامی را تشکیل دهند»؛ یک نمونه جالب از این هنر را در قاب چوبی زیر می بینیم که در مصر است:
سفالگری
یکی از نمونه های سفالگری را در تصویر زیر می بینید که مجسمه سوارکار از جنس سفال لعابی است و در موزه ملی دمشق نگهداری می شود:
این کتاب به مخاطب کمک می کند تا با میراث هنر اسلام از دو منظر مواجه شود: یکی گستردگی و وسعت آن که از اسپانیا تا آسیای مرکزی و چین و حتی تا آفریقا را در برمی گیرد و دیگری استمرار آن به مدت 1400 سال است.
«دانشنامه هنر اسلامی به روایت تصویر» را انتشارات «فرهنگ نشرنو» در سال 1396 به چاپ رساند که «جووانی کوراتولا» آن را گردآوری نموده و در چهار زبان در اختیار مخاطب اهل هنر قرار داده است.