بهترین دیدنی های اصفهان در اردیبهشت؛ گشت و گذار در نصف جهان
شهر اصفهان یکی از شهرهای دیدنی ایران بوده که همیشه در لیست سفر گردشگران جای دارد. این شهر با جاذبه های تاریخی، طبیعی و تفریحی متعدد خود می تواند سفری خاطره انگیز را برای شما و همراهان رقم بزند. در فصل بهار و ماه اردیبهشت هم گویی زیبایی های اصفهان به بالاترین حد خود رسیده و چون آهنربایی قوی، گردشگران را به سوی این شهر تاریخی جذب می کنند. با ما در مقاله بهترین دیدنی های اصفهان در اردیبهشت همراه شوید تا شما را با شماری از جاهای دیدنی اصفهان در اردیبهشت آشنا کنیم.
میدان نقش جهان
میدان نقش جهان که اکنون به نام میدان امام خوانده می شود، در زمان شاه عباس اول صفوی و در قسمت جنوبی شهر با هدف گسترش و توسعه شهری بنیان نهاده شد و تدریجا جای مرکز قدیمی شهر (میدان کهنه) را گرفت. نام این میدان از باغ معروفی به نام نقش جهان برگرفته شده که پیش از احداث آن در این محل قرار داشته است. معماری این اثر به شکل مستطیلی بوده که 500 متر طول و حدود 165 متر عرض دارد. بناهای اصلی میدان نقش جهان مسجد شاه، مسجد شیخ لطف الله، عالی قاپو و سردر قیصریه بوده که هر کدام ارزش تاریخی بالایی دارند. در این میدان بسیاری از اجتماعات سیاسی صورت گرفته و حتی محل برگزاری نماز جمعه نیز بوده است.
عمارت عالی قاپو
در قسمت غربی میدان نقش جهان و درست روبروی مسجد شیخ لطف الله، عالی قاپو را می بینیم. این بنا که در دوران صفویه ساخته شده، بلندترین ساختمان این شهر بوده است. عالی قاپو در دوران صفویه نامهای دیگری داشته و آن هم قصر دولتخانه و دولتخانه مبارکه نقش جهان بوده است. آن را میتوان ورودی میدان نقش جهان به بناهای دیگری همچون تالار تیموری، رکیب خانه، جبه خانه و کاخ چهلستون دانست. عالی قاپو دارای 3 طبقه است و 38 متر ارتفاع دارد. در واقع، میتوان گفت که این عمارت 7 طبقه دارد یعنی هر طبقه آن دو طبقه داشته و طبقه آخر نیز بام آن است که روی هم 7 طبقه می شود. از ویژگی های عالی قاپو این است که از هر طرف که به نمای آن نگاه کنید، تعدا طبقات مختلفی را خواهید دید.
به این صورت که از شرق دو طبقه، غرب 5 طبقه و از راه پله ویژه 7 طبقه دیده می شود. ایوان بزرگ این عمارت در ارتفاع 28 متری قرار داشته و در بین ستونهای آن حوضی از جنس مس وجود دارد. عالی قاپو یک ورودی به میدان داشته که با ورود به آن وقتی فضایی سرپوشیده را طی می کنید، به ورودی اصلی این عمارت می رسید. در بالای این ورودی نوشته، نا مدینه العلم و علی بابها را می بینید که نشان می دهد شاه عباس اول دین را وارد سیاست کرده بوده است. بعد از ورودی اصلی این عمارت، وارد فضایی با مساحت 64 مترمربع می شوید که بر روی آن گنبدی قرار گرفته و ارتفاع آن به 11 متر می رسد. این گنبد بسیار زیبا است و میتوان آن را نمونه بارزی از نقوش اسلیمی و ختایی دانست.
سه سری پله در این بنا وجود دارد که دو سری از آنها به صورت مارپیچ و یک سره هستند. در هر کدام از این دو 94 پله وجود دارد که در در هر طبقه می توانید از آنها خارج شوید و به بالکن آنها بروید. در طبقه سوم این جاذبه در اردیبهشت بعدا در سال 1053 قمری و زمان شاه عباس دوم تالاری اضافه شد. این تالار 10 متر ارتفاع و 480 متر مربع مساحت و 18 ستون چوبی دارد. سقف این تالار دارای نقاشی های زیبایی بوده و دیوارهای آن دارای تزئیناتی است که برخی متعلق به شاه عباس دوم و برخی متعلق به شاه سلطان حسین است. حوضی به ابعاد 5 متر در 7 متر و 60 متر عمق با جنس مس در وسط این تالار قرار دارد. در این حوض فواره ای از جنس مرمر و مس دیده می گردد.
منبع این حوض 5 متر بالاتر از این حوض قرار گرفته و بین ستونهای این تالار توسط تیرهای چوبی شناژبندی شده اند که این کار باعث شده تا استقامت این بنا بیشتر شود. تالار موسیقی در طبقه 6 این جاذبه قرار گرفته که قسمت مرکزی آن 63 متر مربع مساحت دارد و به شکل چلیپا ساخته شده است. این تالار فضای بسیار زیبایی دارد که به کل زیبایی ساخته شده است. داخل مقرنس هایی که در این تالار هستند، فضاهای مجوفی وجود دارد که هر کدام به شکل ظرفی هستند. این مقرنس ها و فضاهای داخل آن از گچ هستند. این تالار زیبا تزئینات بسیار زیبایی دارد که هر فردی را به خود جذب می کند.
مسجد امام اصفهان
مسجد امام که در دوره صفویه ساخته شده، با 400 سال قدمت هنوز به عنوان یکی از زیباترین مساجد ایران محسوب می شود. معماری مسجد امام اصفهان زیبا و خیره کننده است و در سبک معماری اسلامی به عنوان یک بنای مهم مورد تحسین و احترام هست. این مسجد که یک شاهکار فوق العاده طراحی و ساخت محسوب می شود، بخش جدایی ناپذیری از مجموعه میدان نقش جهان بوده، هم این مجموعه را کامل کرده و هم آن را به یکی از برترین مقاصد گردشگری اصفهان در طی سالیان دراز تبدیل نمود. مسجد امام اصفهان مجموعه شگفت آوری از کاشی کاری های پیچیده، جزئیات زیاد و دقیق و چوبکاری های سنتی هنر ایرانی است. با اطمینان میتوان گفت که هر سانتیمتر از کاشی کاری های این مسجد نمادین بیشتر از باقی مسجدهای اصفهان منعکس کننده طراحی فوق العاده طراحان ایرانی است.
در داخل ایوان مسجد شاه اصفهان که 33 متر ارتفاع دارد، بازدید کنندگان می توانند از اشعار زیبا و طرح های سنتی دستی تحسین برانگیزی که توسط استادکاران و هنرمندان آن دوران طراحی و اجرا شده، دیدن کنند. کل مجموعه مسجد امام به عنوان یک شاهکار هنری که به دست هنرمندان و استادان برتر دوران صفوی ساخته شده، شناخته می شود. این دیدنی دارای چهار مناره است. دو مناره داخلی 48 متر ارتفاع دارند و با دو مناره خارجی که 42 متر ارتفاع داشته، هماهنگ شده اند. گنبد شگفت آور این مجموعه 52 متر از سطح زمین ارتفاع دارد.
یکی از مشهورترین ویژگی های مسجد امام دقیقا در زیر گنبد مسجد قرار دارد. ساختمان و گنبد به گونه ای ساخته شده که اگر فردی مستقیما در زیر گنبد بایستد، صدای او را می توانید در تمام منطقه بشنوید. این ویژگی منحصر بفردی برای یک مسجد در دوره ای که هنوز برق و بلندگوهای الکترونیکی وجود نداشتند، محسوب می شود. مسجد امام اصفهان دارای دو شبستان آینه کاری شده در ضلع شرقی و غربی است. شبستان شرقی بزرگتر هست اما تزئینات کمتری دارد و طراحی آن ساده تر است. دیگری که در ضلع غربی قرار دارد، کمی کوچکتر است اما با کاشی کاری های هفت رنگ و زیبا به زیبایی تزئین و آراسته شد. همچنین، محراب ضلع غربی در میان تعداد بسیار زیاد مسجدهای صفهان زیباترین محراب به شمار می آید.
از دیگر ویژگی های برجسته این مسجد میتوان به سنگهای یکپارچه مرمری اشاره کرد که در بخش پایینی دیوارها به کار رفته است. یکی دیگر از ویژگی های برجسته مسجد شاه اصفهان امام، وجود هفت سنگ آب فوق العاده در مسجد هست. سنگاب ظرف بزرگی است که در داخل آن پر از آب بوده و از آب آن برای وضو استفاده می کنند. این سنگ آب ها از سنگ یشم، مرمر و آهک ساخته شده اند. آنها به صورت نفیس طراحی و تزئین شده و بر روی آنها طرح های گلدار فارسی به زیبایی حکاکی شده است.
مسجد جامع اصفهان
مسجد جامع اصفهان نمونه کامل مسجد چهار ایوانی دوره سلجوقی و یکی از زیباترین بناهایی است که مجموعه کاملی از تزئینات اسلامی ایران را دارا هست. این اثر در عهد سلجوقی و به دستور ملکشاه سلجوقی در محل مسجد قدیمی ساخته شد. در دوره های بعد بارها تغییراتی را در آن داده اند و مسجد توسعه یافت. از مسجد قدیمی اثری بجا نمانده است اما به گفته مورخین و سیاحانی چون ابن حوقل، مقدسی، مافروخی و ناصر خسرو که آن را دیده و در کتابهایشان ذکر کرده اند، مسجد دارای فرمی ساده و شامل صحن های بزرگ و رواقهای متعدد بوده است. با بررسی ها و خاکبرداری هایی که در سالهای اخیر در بعضی از قسمتهای این مسجد بعمل آمده، امید است که از آثار اولیه این مسجد اطلاعات تازه و دقیقی بدست آید.
اما، مسجد جامع کنونی که در حقیقت مجموعه ای از شیوه های معماری و آثار هنری دوره های بعد از اسلام تاریخ ایران هست، شامل قسمتهایی بوده که بررسی و مطالعه آنها گویای تحولات معماری دوره های اسلامی ایران در مدت هزار سال اخیر است.
مسجد شیخ لطف الله
مسجد شیخ لطف الله اثری شگفت انگیز از معماری و کاشیکاری قرن یازدهم هجری بوده که در دوران شاه عباس اول بنا شده است. ساخت این مسجد 18 سال زمان برده و معماری آن بر عهده استاد محمدرضا اصفهانی بوده است. دلیل ساخت این مسجد به خاطر ارادتی بود که شاه عباس اول به «شیخ لطف اله جبل عاملی» داشت. شیخ لطف الله از علمای بزرگ شیعه بود که در لبنان امروزی زندگی میکرد و دعوت شاه عباس اول را برای زندگی در اصفهان قبول کرد. در ضمن ایشان پدر زن شاه عباس اول نیز بوده است. این مسجد به منظور تجلیل از مقام او و برای تدریس و نمازگزاری وی احداث شد. سال اتمام بنای مسجد و تزئینات کاشیکاری آن و نام استاد سازنده آن در داخل محراب معرق نفیس مسجد به خط نستعلیق سفید بر زمینه کاشی لاجوردی به این ترتیب ذکر شده است.
گنبد آن یکی از چند گنبد یک پوششی زمان صفویه است که با ارتفاع کم پوششی مناسبی برای صحن کوچک آن بشمار می رود. از طرفی بلندی آن تا آن اندازه است که بتواند در کنار میدان بزرگ خودنمایی کند و بر آن فضا مسلط باشد. خمیدگی گنبد از نقطه برآمدگی بزرگ ناگهان به سمت داخل گراییده و راس گنبد را تشکیل داده است و این فشار زیاد را دیوارهای قطور مسجد تحمل می کند. قطر دیوارها که از پنجره های دیوار اندازه گیری شده، در حدود 1،70 سانتیمتر است.
دیوارهای داخلی آن نیز از یک هشت ضلعی شروع می شود. این هشت ضلعی ها هر یک به وسیله کاشی های طناب مانند فیروزه ای محصور شده و خطوط بسیار زیبا که از آثار علیرضا است، مانند قابی هر یک از اضلاع هشتگانه را در میان می گیرد. این خطوط از کاشی هایی به رنگ سفید خیره کننده در میان کاشی های آبی تیره بکار رفته است و زاویه هایی که از این هشت ضلع بوجود آیند، پایه خمیدگی بزرگ را تشکیل می دهند لکن انحنای تدریجی گنبد نقطه شروع انحنا و دایره بزرگ گنبد را از نظر پنهان می کنند. خمیدگی گنبد را دیوارهای بادبادک شکل زاویه داری به اضلاع هشت گانه وصل می کند. از عجیب ترین هنرهای بکار رفته در این مسجد که زاییده ذوق و استعداد هنرمندان معمار ایرانی است، حل مشکل قبله در این مسجد بوده که در شرق میدان واقع است.
کاخ چهلستون
اگر بخواهیم به یکی از بناهای زیبا و بی نظیر دوران صفویان در استان اصفهان اشاره کنیم، میتوانیم عمارت و باغ چهلستون را نام ببریم؛ کاخی تشکیل شده از 20 ستون که در باغی زیبا قرار گرفته است؛ باغی که جز باغ های سلطنتی و تالارهای باشکوه و تاریخی سرزمینمان ایران به حساب می آید. باغ چهلستون دارای مساحتی بالغ بر 2120 متر مربع بوده و کاخ و عمارت داخل آن نسبت به سطح زمین باغ در ارتفاع یک متر بالاتر بنا شد. سنگ بنای اولیه آن توسط شاه عباس اول و با ساخت کوشکی در میان این باغ گذارده شد. معماری کاخ چهلستون اصفهان بسیار باشکوه است.
نارون، چنار، افرای سیاه و عرعر که در قسمتهای مختلف و در پیرامون کاخ چهلستون اصفهان وجود دارند، به این مجموعه زیبایی بی نظیری را هدیه کرده اند. گلهایی که در باغچه های این باغ مشاهده می کنید، در گلخانه ای که در بخش جنوبی باغ قرار گرفته است، پرورش داده شده اند. کاخ چهلستون اصفهان تعداد 20 ستون دارد اما انعکاس این بیست ستون در آب استخر بزرگ کاخ آن را به چهل ستون تبدیل می کند. برخی از اندیشمندان وجه تسمیه این عمارت زیبا را این موضوع می دانند. این مجموعه بی نظیر به سبک فرنگی، ایرانی و چینی احداث شده و شامل ایوانی هشت ضلعی در جهت شرقی به ارتفاع 14 و طول 38 و عرض 17 متر است. ستونهای این کاخ در نوع خودش بی نظیر است.
این ستونها به تعداد 18 ستون از جنس چوبهای درخت کاج و چنار هستند. چیزی که بیش از همه در خصوص این ستونها توجه شما را جلب خواهد کرد، 4 ستون در وسط ایوان است که بر روی 4 شیر سنگی حجاری شده قرار دارند. از دهان این شیرهای سنگی فواره آب فوران می کند و آب آن وارد حوض مرمرین تالار می ریزد. دو تا از این شیرهای سنگی به شکل سر انسان حجاری شده اند. سردر ورودی هم در بخشی مرتفع تر واقع شده که آن را تالار آینه نیز می گویند.
آینه کاری های زیادی در کاخ چهلستون صورت گرفته که دیدن آنها واقعا شگفت انگیز است. تزئینات چوبی و آینه کاری ها و زیبایی های معماری کاخ چهلستون اصفهان مخصوصا در سقف تالار به گونه ای بسیار زیبا و هنرمندانه کار شده اند. تصویر تزئینات سقف را میتوان در حوض مرمر مشاهده کرد که به گونه ای شبه ایوان عالی قاپو است. از دیگر قسمتهای این کاخ که معماری فوق العاده ای دارد، تالار مرکزی است. آنچه که بیشتر از همه در تالار مرکزی کاخ بچشم میخورد، تصاویری بوده که روایتگر وقایع گوناگون در دوره های مختلف تاریخی است. از دیدنی های هنری این بخش از تالار میتوان به طرح های شفاف و طلایی اشاره کرد که بر گنبدی منقوش پایدار است.
سی و سه پل
یکی از اولین شاهکارهای معماری اصفهان در دوران صفویه روی رودخانه زاینده رود قرار دارد و به سی و سه پل معروف است. سی و سه پل نزدیک به 400 سال قدمت دارد. این پل در گذشته پل جلفا نیز نامیده میشده است. سی و سه پل معماری خاصی دارد به گونه ای که هر بیننده ای را به خود مجذوب می کند. از آن با عنوان طولانی ترین پل زاینده رود هم یاد می کنند. سی و سه پل در سال 1310 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مصالح به کار رفته در این پل از سه نوع هست که به ترتیب در قسمتهای زیرین آجر و برای قسمتهای فوقانی ساروج و گچ استفاده شده است. اطراف این پل تفرجگاه هایی وجود داشته که مردم اصفهان و گردشگران داخلی و خارجی که برای بازدید از آن به این شهر سفر می کنند، می توانند از آن دیدن نمایند. متاسفانه، در حال حاضر بسیاری زیبایی های این مجموعه ارزشمند تاریخی تخریب شد، نظیر تابلوهای نقاشی که در 99 طاقچه پیاده روی این پل وجود داشته است. طاق های پل دارای ستونهایی به ارتفاع 7 تا 9 متر هستند که سقف را سر پا نگه داشته اند و بسیار شکوهمند و مستحکم به نظر می رسند. این پل حدود 360 متر طول دارد و دارای 40 چشمه (طاق بزرگ) هست.
پل خواجو
پل خواجو یکی از شاهکارهای ساخته شده در عصر سلطنت شاه عباس دوم در شهر اصفهان است که از جنبه معماری، جلوه های بصری و همچنین میزان مقاومت و استحکامات کلی سازه ای از جمله برترین پلهای احداث شده جهانی در زمان خود بوده است. پل خواجو که در بخش شرقی سی و سه پل واقع شده، در طول تاریخ از نامهای متعددی برخوردار بوده که یکی از مشهورترین این اسامی بابا رکن الدین است. پل خواجو به لحاظ نوع معماری و سبک خاصی که طبق آن بنا شده هم از جذابیت های ظاهری بسیار زیادی برخوردار گشته و هم میزان مقاومت و استحکام بالایی دارد.
این پل در طول و عرضی به ترتیب 133 و 12 متری ساخته شده و معبر ورودی آن نیز از قطری به طول 5.7 متر طراحی و اجرا شده است. پل خواجو متشکل هست از 26 چشمه و 21 جوی آب که در قسمت پشتی آن نیز یک سد تاسیس شد. پل خواجو دارای چهار طبقه است که در طبقه دوم آن شما می توانید با بیش از 50 فضای غرفه مانند کوچک و بزرگ و همچنین برآمدگی ها و فرورفتگی هایی که در این طبقه بچشم میخورند، مواجه شوید. در خصوص ستونها و ابعاد سنگهای بکار رفته برای ساخت و ساز چنین شاهکار عظیمی در معماری ایران نیز بد نیست، بدانید که از قطعه سنگهایی با ابعاد بیش از 2 متر و همچنین ستونهای سنگی قطوری استفاده شده که حد فاصل هر کدام از آنان تا چشمه های واقع شده بر روی این پل تقریبا به 20 متر می رسد.
در بخش شرقی این جاذبه، دو قطعه سنگ صیقل خورده بر اثر فرسایش ناشی از گذر زمان وجود دارد که بین آنان فاصله ای ایجاد شده و شما می توانید از این فاصله کم حتی با چشمی غیر مسلح نیز سنگ فرش های کف رودخانه زاینده رود را مشاهده نمایید. البته فراموش نکنید که برای رفتن به طرف رودخانه نیز 11 پله سنگی در طراحی این پل قدمتی تعبیه شده تا راحت تر بتوانید به قسمت رودخانه ای که روزی روزگاری در زیر این پل جاری بود، دست پیدا نمایید. در قسمت پایین دست هر دو سوی شرقی این پل دو مجسمه بزرگ شیر سنگی وجود داشته که متاسفانه در حال حاضر به این دو مجسمه تاریخی کشورمان خرابی های بسیاری تحمیل شده است.
تمامی اتاق ها و غرفه های تعبیه شده بر آن همچون گذشته خود مزین به طلاکاری ها و نقاشی های متعلق به دوره حکومت صفویان است و در طبقه فوقانی آنان نیز که اتاقهای بیشتر دیگری طراحی و ساخته شده بود، در طول چند سال اخیر کاملا تخریب شده است. قسمتهای کناری و پشتی پل خواجو از دیرباز با خشتهای هفت رنگ تزئین و زیباسازی شده که متاسفانه امروزه چیز زیادی از آنان برای بازدید گردشگران داخلی و خارجی باقی نمانده است. در بخش جنوبی پل خواجو و درست در مقابل کارخانه نور، یک سنگ نوشته با خط کوفی وجود دارد که بر روی آن تاریخ مرمت و بازسازی پل خواجو توسط شخصی به اسم نصرالله خان در سال 1290 هجری حک شده است.
از ویژگی های معماری منحصر بفرد پل خواجو میتوان به سدی که در هنگام ساخت و ساز پل، طراحی و به موازات مراحل احداثی آن تاسیس شد، اشاره داشت. این سد با قابلیت جمع آوری آب رودخانه در پشت دیواره های محکم خود جهت ایجاد یک دریاچه زیبا در پایین پل خواجو ساخته شد.
کلیسای وانک
کلیسای وانک به عنوان کلیسای جامع بین ارامنه اصفهان شناخته شد. این کلیسا دارای 8731 متر مربع مساحت بوده که قسمتهای مختلف آن شامل کلیسای اصلی، صحن، کتابخانه، چاپخانه، تارلارهای اجتماعات، برج ساعت، ناقوس خانه، اتاق های کشیش ها و اسقف ها و در آخر بخشهای موزه کلیسای وانک هست. در همان نگاه اول میتوان کاملا متوجه شد که کلیسای وانک معمای متفاوتی از سایر کلیسای ایران دارد. این کلیسا دارای دو گنبد بزرگ و کوچک بوده که جزو ارکان اصلی معمای ایرانی در آن زمان است. در واقع، شرط شاه عباس برای ساخت کلیسا شبیه نبودن آن به معماری معمول سایر کلیساها بود. شاه عباس با این کار هم ساکنین ارامنه منطقه جلفا را به خواسته خود رسانده و هم از بروز اختلافات مذهبی بین ارامنه و مسلمانان جلوگیری کرده بود.
اما جدا از داستان گنبد و خشتها، داستان نقاشی های داخل کلیساست که به گوش تمام جهان رسید. در آن دوران نقاشی کردن دیوارهای داخلی کلیسا آنچنان مرسوم نبود و تمرکز تزئینات و حجاری ها بر روی دیوارهای خارجی بود. درباره کلیسای وانک اما گویی هنرمندان ارامنه اصفهان برای جبران نمای ساده گنبدها و روح بخشیدن به فضای داخلی محراب دست به قلم شدند. علاوه بر نقاشی اما کاشی های لعاب کاری شده با طرحهای جذاب نیز زینت بخش قسمتهای تحتانی دیوارهای داخلی شده اند. ناگفته نماند که داستان تمامی این نقاشی ها و کاشی کاری ها داستانهایی از انجیل است.
این بنا در ابتدا ناقوس خانه و ناقوسی نداشته و صدای ضرباتی با کوبیدن بر چوبی به نام کوچناک، اهالی را برای ادای فرایض مذهبی خبر میکرد. دیوارهای آجری کلیسا با ارتفاعی نزیک به 12 متر، کاشی هایی در گوشه و کنار که نقش فرشته های بال دار را بر تن دارند و گنبدهای کوچک و بزرگ، همگی معماری اصیل ایرانی را یادآور می شوند. کلیسای وانک اصفهان دارای دو درب ورودی بوده که درب اصلی آن چوبی هست و بر سردر آن تصویری از نمای داخل دیر وجود دارد و در بالای آن نیز به زبان ارمنی نوشته شد "دیر ناجی همگان محلی برای راهبان".
بعد از طی کردن مسیر دالان شکل ورودی و اتاق نگهبانی و تماشای مغازه یا کوچک که سوغات می فروشد، به محوطه اصلی و فضای باز کلسیا خواهید رسید. به برج ناقوس یا برج ساعت در سمت راست پلکان ورودی که سه طبقه ارتفاع دارد و ساعتی بزرگ به وزن سیصد کیلوگرم در طبقه دوم آن جای گرفته، می رسید. نمازخانه ساختمان اصلی کلیساست؛ همان جایی که تماشای نقاشی ها بی نظیرش هوش از سر همه برد. نمازخانه اصلی شکلی متوازی الاضلاع دارد و دو قسمت چهارگوش که یکی از آنها شبستان نام دارد و دیگری که زیر گنبدخانه قرار گرفته نیز محلی برای اجرای مراسم و خواندن سرودهای مذهبی است. نقاشی های زیبا از کتاب مقدس و کاشی های خشتی هم زیبایی فوق العاده ای را به آن بخشیده اند.
مسافران بعد از وارد شدن به ساختمان نمازخانه سر به هوا می شوند برای تماشای داستان خلقت آدم و حوا، تصاویر حضرت مسیح و داستانهای انجیل مانند داوری روز رستاخیز و بهشت و دوزخ که همگی توسط هنرمندان ارمنی و دور تا دور گنبد و ساختمان کشیده شده اند. در سال 1638 میلادی هم به همت خاچاطور کساراتسی، زبور داوود به عنوان اولین کتاب در چاپخانه کلیسا وانک چاپ شد. کتابخانه وانک پناهی برای برای کتابهایی شد که ارامنه از سرزمین خود برای حفظ تاریخ، فرهنگ و تمدن در کوله بارهایشان به ایران آوردند؛ کتابخانه ای که با داشتن اسناد و مدارک تاریخی باارزش به عنوان یکی از مهمترین مراکز ارمنی شناسی شناخته می شود.
کاخ هشت بهشت
درست در وسط میدان نقش جهان، باغ هشت بهشت قرار دارد که در واقع، بخشی از یک باغ بزرگتر محسوب شده و کاخ هشت بهشت و طراحی داخلیش به راحتی درون این فضا جای گرفته است. موردی که در خصوص عمارت هشت بهشت باید عنوان شود، این است که در این مکان دیدنی سبکهای گوناگون معماری و دکور با یکدیگر آمیخته می شوند و سازه ای زیبا را بوجود می آورند. اگرچه این باغ امروزه تبدیل به پارکی زیبا شده و تغییراتی چشمگیر در طول سالیان داشته اما همچنان به خاطر تاریخچه فرهنگی و قابل توجه اش جز پربازدیدکننده ترین مکانهای دیدنی ایران است. اسمهای دیگری که در کنار هشت بهشت برای این مکان استفاده می شوند، عبارتند از هشت به هشت، باغ بلبل و هشت در بهشت.
هشت بهشت اصفهان که در سال 1669 میلادی ساخته شده، تنها بنای باقیمانده از 40 بنایی است که در آن زمان ساخته شده بودند. برای 67 سال عمارت هشت بهشت که زمان به پایان رسیدن ساختش مقارن با سلطنت شاه سلیمان صفوی بود، محل زندگی خانواده سلطنتی صفوی به حساب می آمد. در طول این سالیان و در زمان پادشاهی قاجاریان، کاخ هشت بهشت دچار تغییرات بسیاری شد و برخی تزئینات آن از نو ساخته شدند. در این خصوص، تعداد زیادی از محققین و تاریخ شناسان فرهنگ ایران اعتقاد دارند که تعدادی از کارهای هنری این کاخ مربوط به دوران فرمانروایی قاجاریان بر ایران هستند.
یکی از ویژگی های منحصر بفرد این مورد از بهترین دیدنی های اصفهان در اردیبهشت، کاشیکاری خاص آن بوده که با ترسیمات سنتی ایرانی درهم آمیخته شده اند. در این مکان تعداد بیشماری کاشیکاری با تصویرهایی از انواع حیوانات مانند پرندگان، خزندگان و شکارچیان قابل مشاهده هستند. سازه کاخ دارای هندسه ای هشت ضلعی بوده و شکلی قرینه دارد اما هیچ دو دیواری از آن ویژگی های مشابهی ندارند. از لحاظ معماری، وجه شمالی آن به عنوان ورودی اصلی در نظر گرفته شد ولی توجه داشته باشید که به خاطر وجود استخری در بال شرقی، این قسمت به عنوان ورودی اصلی نیز در نظر گرفته می شود.
به شکل جالبی، این اثر دو متر بالاتر از سطح زمین ساخته شده و راه پله های منحصر بفردش به بازدید کنندگان اجازه می دهد تا به هر طبقه ای وارد یا از آن خارج شوند. داخل عمارت هشت بهشت نیز ویژگی های منحصر بفردی دارد؛ در طبقه اول چهار اتاق در چهار گوشه قرار دارند که دارای گچ کاری ها و نقاشی های بسیار زیبایی هستند. در طبقه دوم هم بازدید کنندگان می توانند مجموعه ای از اتاق ها و ایوان هایی را ببینند که با درها و پنجره های خاتم کاری شده، تزئین شده اند.
هال مرکزی با یک استخر از جنس سنگ مرمر و یک فواره تزئین شده و به حوض مروارید مشهور است. نام این استخر زیبا به خاطر نحوه بیرون آمدن آب از فواره انتخاب شد، زیرا قطره های آب به شکل ریسه ای از مروارید بیرون می آیند.
منارجنبان
منارجنبان به سال 716 هجری قمری ساخته گشته، از یک ایوان و دو مناره و صحن پیرامون تشکیل شده و بر روی مقبره یکی از عرفای قرن هشتم هجری قمری به نام عمو عبدالله کارلادانی ایجاد شده است. منارجنبان که با کاشی های لاجوردی رنگ تزئین شده، در شش کیلومتری باختر شهر اصفهان قرار گرفته است. سنگ نبشته سنگ قبر آن سال 716 هجری را نشان می دهد که تاریخ بنا نیز مربوط به همین سال است. شهرت منارجنبان به دلیل نوسانی است که هنگام تکان دادن یکی از مناره ها در بنا ایجاد می شود، به این گونه که با حرکت دادن یک مناره مناره دیگر نیز به حرکت و جنب و جوش در می آید. یکی از دلایل این نوسان را میتوان در سازه مناره جستجو کرد و میتوان بیان کرد که مناره ها را به گونه ای ساخته شده تا مقاومت لازم را در برابر بارگذاری جنبشی ناشی از تکان مناره داشته باشند.
وجود دو درز که بین ساقه هر مناره و پشت بام قرار دارد و در هر جهت برابر 3 سانتیمتر است، باعث می گردد تا هر مناره بتواند به آسانی نوسان کرده و ضربه خود را بر کل سازه آرامگاه وارد نماید. کلافهای چوبی به شکل قاب مربعی که در بالا و پایین ساقه مناره قرار داده اند، می توانند نقش یک تکیه گاه انعطاف پذیر را در بدن مناره ایفا نمایند. ارتفاع ایوان مقبره عمو عبدالله از سطح زمین بقعه 10 متر و ارتفاع هر یک از دو مناره 7/5 متر است. در این ایوان مزار عمو عبدالله قرار دارد و راه صعود به بام و مناره ها نیز به وسیله درگاه کوچکی است که با پلکانی مارپیچ به بام مربوط می شود.ایوان منارجنبان یکی از آثار تک ایوانی دوران ایلخانی است که به سبک مغول ساخته شد ولی شکل مناره ها نشان می دهد که آنها را اواخر دوره صفویه به ایوان اضافه کرده اند.
باغ گل های اصفهان
باغ گلهای اصفهان دارای 67000 متر مربع مساحت بوده و در کنار زاینده رود قرار گرفته است. باغ گلها توسط شهرداری ساخته شده و شامل بخشهای مختلفی مانند بخشهای فرهنگی، هنری، تفریحی، آموزشی و تحقیقاتی است. در اینجا همچنین گونه های مختلف گیاهان وجود داشته که در باغی به سبک ایرانی و در کنار موارد دیگر قرار دارند. باغ گلها بخشی از طرح اصفهان +22 بوده که با اجرای آن به بخش فضای سبز این شهر رونق بسیاری داد. در این مجموعه باغهای مختلفی مانند باغ ایرانی، صخره ای، گیاهان دارویی و باغ رز قرار دارند.
همچنین، در آن میتوان آب نماهای بسیار، مجموعه پرچین، آمفی تئاتر روباز و طرح گل فرشی ایرانی را مشاهده کرد. ساختمان هایی هم که در این مجموعه قرار دارند، بطور سنتی طراحی شده اند تا با کلیت معماری اصفهان قدیم هماهنگی داشته باشند. این باغ براساس اقلیم خشک طراحی شد به صورتیکه آب از فواره های کوچکی به سمت برکه می ریزند.
باغ پرندگان اصفهان
فعالیت باغ پرندگان اصفهان در سال 1375 و در مساحتی بالغ بر 55000 متر مربع شروع شد و مدتی نگذشت که به یکی از دیدنی های بی مثال اصفهان برای گردشگران داخلی و خارجی بدل گشت. در این باغ انواع و اقسام پرندگان با تنوع فوق العاده و گسترده وجود دارند که علاوه بر تفاوت در غذا و نوع تکثیر، نیاز به زیستگاه های طبیعی متفاوتی دارند. باغ پرندگان اصفهان با ایجاد زیستگاه های متنوع تمام نیازهای پرندگان را برطرف کرده است. برکه ها محیط زیست پرندگان آبچر مانند اردک ها، لک لک ها، قوها برکه های کوچک و بزرگ موجود در باغ است. بزرگترین برکه در مرکز باغ قرار داشته و محیط زیست تعداد کثیری از این نوع پرندگان هست.
برخی پرندگان موجود در باغ نیاز به محیط های بیابانی و کوهستانی دارند مانند کبک ها. صخره هایی هم در ضلع شرقی باغ برای این پرندگان تعبیه شده اند. تمام باغ را فضاهای جنگلی در برگرفته و پرندگانی که زیستگاه جنگلی دارند، آزادانه در این فضا حرکت می کنند. در این باغ دو نوع قفسه برای پرندگان تعبیه شده است؛ اصفهان شرایط اقلیمی خاصی دارد که مخصوص خودش است. این در حالی است که برخی پرندگان به شرایطی احتیاج دارند که مناسب آب و هوای منطقه نیست. مسئولان هم با وجود قفسه های شیشه ای و مواردی چون تهویه هوا، کولر و...شرایط لازم این پرندگان را بوجود می آورند. وجود فقسهای آهنی هم بدین دلیل بوده که پرندگان داخلشان در صورت آزاد بودن، به دیگر پرندگان حمله کرده و جوجه ها را شکار می کنند.
همچنین، شرایط لازم برای برخی از آنها که شرایط کوهستانی بوده، داخل این قفسها ایجاد شده است. از بخشهای مختلف باغ پرندگان اصفهان هم میتوان به بخش کلینیک، بخش قرنطینه، بخش تغذیه، بخش تولید مثل و بخش تاکسیدرمی اشاره داشت.
چهار باغ عباسی
یکی از مشهورترین و دیدنی ترین خیابانهای شهر اصفهان، خیابان چهار باغ عباسی بوده که سالانه گردشگران زیادی برای دیدن جذابیت های آن به این شهر تاریخی سفر می کنند. چهار باغ عباسی از سی و سه پل شروع شده و به سمت شمال شهر ادامه پیدا می کند. بهترین راه دسترسی به چهار باغ عباسی استفاده از وسایل نقلیه عمومی است؛ ایستگاه مترو میدان امام حسین در اول این خیابان جای گرفته و اتوبوس و خودروی شخصی هم وسایل دیگر برای رسیدن به این بخش از شهر اصفهان به شمار می روند. چهار باغ عباسی و چهار باغ بالا به فرمان شاه عباس صفوی ایجاد شده و نامشان در کتب مختلف آورده شده است. از بناهای دیدنی که میتوان با رفتن به خیابان چهار باغ عباسی سری به آنها زد، به کاخ هشت بهشت، مدرسه چهار باغ، مجموعه نقش جهان، چهل ستون و...اشاره می کنیم.
پارک جنگلی ناژوان
پارک ناژوان در حاشیه زاینده رود یکی از مناطق خوش آب و هوایی بوده که به دلیل قرارگیری در مسیر بادهای غربی و وجود درختان انبوه صنوبر نوعی فیلتر طبیعی هوا و ریه اصفهان بشمار می رود. این پارک یکی از جاذبه های طبیعی نصف جهان بوده و از بخشهای تشکیل دهنده آن میتوان به باغ پرندگان، آکواریوم اصفهان، باغ خزندگان، باغ موزه پروانه ها، موزه صدف اصفهان، تله سیژ ناژوان، شهربازی ناژوان، پارک آبی کودکان اشاره داشت. از امکانات رفاهی این مجموعه هم میتوان به فضای سبز مناسب پیک نیک، امکان چادر زدن و کمپینگ، آلاچیق، زمینهای بازی کودکان، زمینهای ورزشی، مسیرهای پیاده روی، ایستگاه های درشکه سواری، پیست دوچرخه سواری، بوفه، کافه، رستوران، غرفه صنایع دستی، نمازخانه، عکاسخانه، سرویس بهداشتی و پارکینگ اشاره کرد.
بهترین رستوران های شهر اصفهان
- رستوران شهرزاد
- رستوران ملک سلطان جارچی باشی
- رستوران نقش جهان
- رستوران شب نشین
- کافه رستوران هرمس
- رستوران آراخوان
بهترین هتل و اقامتگاه های شهر اصفهان
- هتل پارسیان عالی قاپو
- هتل کوثر
- هتل پیروزی
- هتل عباسی
- هتل سفیر
- اقامتگاه بومگردی چیلا
- اقامتگاه بومگردی طاها
برنامه سفر به اصفهان
روز اول
در ابتدا، باید هتل یا اقامتگاهی مناسب را برای خود بیابیم و سپس راهی شهر شویم. پیشنهاد اول ما، کاخ هشت بهشت هست که بازدید از آن 2 ساعت طول می کشد. کاخ هشت بهشت در عصر صفوی و به فرمان شاه سلیمان صفوی در میان باغی بزرگ به نام بلبل به شکل هشت وجهی و در دو طبقه بنا گردید. این کاخ دارای چهار ایوان در طرفین بوده و به نظر می رسد که از آن به عنوان اقامتگاهی تابستانی استفاده میشده است. در این بنا حتی الامکان تلاش شده تا کلیه احجام متناسب با نام بنا نمادی از عدد هشت باشند که در تفاسیر عرفانی آن عصر به معنای ورودی بهشت است. بدون تردید، وجود تزئینات خاص آینه کاری، دیوار نگاره ها و حوض های درونی و بیرونی فضای دلپذیری را برای هر گردشگری فراهم می آورد.
سپس، با حدود 3 دقیقه رانندگی خود را به جاذبه بعدی یعنی کاخ چهل ستون اصفهان می رسانیم که بازدید از آن هم 2 ساعت زمان می برد. کاخ چهل ستون در دوره شاه عباس اول صفوی و در میان باغ بزرگ شاهی بنا شده و سپس در دوره سلطنت شاه عباس دوم جهت پذیرایی و تشریفات سلطنتی گسترش یافت. این کاخ دارای ایوان ستون دار با بیست ستون به ارتفاع هر کدام 12 متر، تالار آینه و تالار تخت گاه است. ایوان ستون دار در گذشته با تزئیناتی نظیر آینه کاری و گچ بری آراسته شده که امروزه از میان رفته است. تالار تخت گاه و اتاقهای جانبی آن هم با دیوار نگاره های بسیار زیبایی که حاصل تلاش هنرمندان نقاش مکتب اصفهان عصر صفوی هست، تزئین شده و شامل موضوعاتی نظیر پذیرایی از فرمانروایان کشورهای همجوار، جنگهای شاهان صفوی با دول عثمانی و ازبکان است.
پس از آن، احتمالا وقت ناهار رسیده و بهتر است برای غذا خوردن و استراحت راهی رستوران شهرزاد می شویم که به اندازه 8 دقیقه رانندگی با ما فاصله دارد. پس از کمی استراحت و کسب انرژی، راهی جاذبه بعدی یعنی کلیسای وانک می شویم که به اندازه 10 دقیقه رانندگی با ما فاصله دارد. بازدید از آن 3 ساعت زمان می برد. نام دیگر کلیسای وانک آمناپرکیج به مفهوم نجات دهنده مقدس بوده و در سال 1655 تحت نام کلیسای جامع وانک بر شالوده نمازخانه ای قدیمی بنا گردید. این کلیسا شامل چند بخش نظی نمازخانه، کتابخانه و موزه است. بخش اصلی کلیسا که تلفیقی از مکتب معماری و نثاشی اصفهان عصر صفوی و هنر ارامنه را در خود جای داده، به گونه بسیار زیبایی بنا شده و در آن دیوارنگاره های زیبایی حاوی روایات انجیل مقدس درباره انسان و روز رستاخیز به تصویر کشیده شده است.
موزه کلیسای وانک هم در بخش شمالی کلیسا واقع شده و یکی از بزرگترین موزه های ارامنه در جهان است. این مورد از جاهای دیدنی معروف شهر اصفهان شامل کتب مختلف انجیل در دوران تاریخی و تابلوهای نقاشی و نظایر آن بوده که در طول تاریخ چهارصد ساله توسط ارامنه گردآوری شده اند. در نهایت هم راهی جاذبه بعدی یعنی پل خواجو می شویم که به اندازه 13 دقیقه رانندگی با ما فاصله دارد. بازدید از این اثر تاریخی هم 2 ساعت زمان می برد.
پل خواجو یکی از شاهکارهای معماری مکتب اصفهان عصر صفوی بشمار می رود و در سال 1060 هجری قمری به فرمان شاه عباس دوم صفوی بنا گردید. در بخش مرکزی و در دو طرف پل، بنایی هشت ضلعی ایجاد شده که بیگلربیگی نامیده می شود و در آن عصر محل استقرار شاه عباس دوم و جانشینانش به هنگام برگزاری مراسم مختلف نظیر نوروز و جشن آب پاشان بوده است. این جاذبه دارای 133 متر طول و 12 متر عرض بوده و تنها پل بر روی بستر زاینده رود است که با کاشی کاری هفت رنگ تزئین شد. شالوده این بنا به گونه ای طراحی شده که در مواقع کم آبی به صورت بند از آن استفاده می شود. سپس، به هتل بر می گردیم تا برای روز دوم آماده شویم.
روز دوم
پس از صرف صبحانه، راهی شهر می شویم تا روز خود را در اصفهان شروع کنیم. جاذبه پیشنهادی ما، آرامگاه صائب تبریزی هست و بازدید از آن 1 ساعت زمان می برد. صائب تبریزی یکی از شعرای نامی ایران زمین بوده که پس از مرگش تا مدتها قبر وی ناشناخته بود تا اینکه سرانجام کشف شده و بنای زیبایی را برایش ساختند. معماری آن از معماری دوران صفویه گرفته شده و ایوان بلندش دارای 10 پله سنگی سراسری است. روی سرستون ها قوسهای جناغی دیده شده و زیر سقف هم آینه کاری شده است.
در بخش بخش این آرامگاه میتوان اشعار شاعر را دید. سنگ مزار هم سنگ مرمر یکپارچه یزدی بوده که سنگ مزار قدیمی را در وسط آن قرار داده اند. در مقابل ایوان بنا، حوض و آبنمایی مانند عمارت چهلستون وجود داشته و در بالای آن نیز دو قبر دیگر دیده می شود؛ یکی برای پسرش و دیگری برای نواده اش. پس از آن و با حدود 16 دقیقه رانندگی به جاذبه بعدی یعنی مسجد شیخ لطف الله می رسیم که بازدید از آن هم 2 ساعت زمان می برد. مسجد شیخ لطف الله که دارای سازه ای متفاوت نسبت به سایر مساجد است، متقارن با محور میدان بنا شد به گونه ای که هر گردشگری پس از ورود به آن و با چرخشی نامحسوس و گذر از راهروی آن به محوطه مرکزی که شاهکاری از هنر کاشی کاری، معرق و هفت رنگ را همراه با هنر خوشنویسی در خود جای داده، وارد می شود.
از ویژگی های شاخص دیگر این بنا هم این بوده که فاقد مناره هست. پس از آن و با حدود 10 دقیقه رانندگی به عمارت عالی قاپو می رسیم که بازدید از آن 2 ساعت زمان می برد. عمارت عالی قاپو در ضلع غربی میدان نقش جهان و به دستور شاه عباس اول صفوی بر شالوده بنایی به جای مانده از دوران پیشین در شش طبقه و با ارتفاعی در حدود 36 متر و به منزله ورودی دولتخانه صفوی و مکان پذیرایی سفرای خارجی بنا گردید. تمامی فضای درونی، اتاق ها، تالارها و ایوان ستون دار کاخ با گچ بری و دیوار نگاره های بسیار ظریف آراسته شده است. از جمله بخشهای شاخص این جاذبه، تالار موسیقی آن بوده که با تزئینات، نقاشی و مقرنس کاری میان تهی آراسته شده و به دلیل نصب در حرم حضرت علی در ورودی، این کاخ به در عالی آستان علی شهرت یافت.
حال، دیگر بهتر است که ناهار بخوریم و کمی استراحت کنیم. پس، با حدود 5 دقیقه پیاده روی به رستوران نقش جهان می رسیم و غذای خود را سفارش می دهیم. بعد از صرف ناهار و استراحت، راهی جاذبه بعدی یعنی انگورستان ملک می شویم که با ما به اندازه 6 دقیقه رانندگی فاصله دارد. بازدید از آن 2 ساعت طول می کشد. در زمان سلطنت نادر شاه افشار، باغ انگوری که متعلق به مردم اصفهان بود، به عنوان مالیات از آنها گرفته شد و به تصرف دولت درآمد.
انگورستان ملک التجار از بناهای بسیار زیبای دوران قاجاریه بوده که در حال حاضر در اختیار سازمان اوقاف است و در طول سال و به مناسبتهای مختلف مراسم و جشنهای عمومی در آن برپا می شوند. تزئینات این مورد از جاهای دیدنی اصفهان در اردیبهشت بیانگر هنر گچبری، آینه کاری و کاشیکاری هنرمندان خلاق و مبتکر اصفهانی است که هنوز پس از سالها همچنان می درخشد.
محوطه باز آن هم شامل رستوران و سفره خانه سنتی است. پس از آن و با حدود 25 دقیقه رانندگی راهی پارک جنگلی ناژوان می شویم که بازدید از آن 4 ساعت طول می کشد. این پارک بسیار دیدنی بوده و با امکانات رفاهی متعددی که دارد، می تواند برای گشت و گذار و پیک نیک به همراه خانواده و دوستان ایده آل باشد. در نهایت هم راهی هتل می شویم تا خود را برای روز سوم سفر به اصفهان آماده نماییم.
روز سوم
پس از صرف صبحانه، راهی می شویم تا روز سوم سفر به اصفهان را شروع کنیم. جاذبه اول برای بازدید، میدان نقش جهان هست که بازدید از آن 4 ساعت طول می کشد. میدان نقش جهان عصاره و چکیده هنر معماری، تزئینات و صنایع دستی هنرمندان و معماران ایرانی در دوره اسلامی است. این میدان بزرگ با وسعتی افزون بر هشتاد هزار متر مربع در خلال سالهای 1000 تا 1011 هجری قمری و در دوران سلطنت شاه عباس اول صفوی توسط معمارانی نظیر استاد علی اکبر اصفهانی بنا شد تا شکوه پایتخت جدید صفوی را تکمیل نماید. میدان نقش جهان به عنوان قلب تپنده اصفهان چهار عنصر تشکیل دهنده ساختار اجتماعی و فرهنگی ایران آن عصر یعنی علم و تمدن، مذهب، سیاست و فرهنگ و اقتصاد را در خود جای داده تا نمادی زیبا از فرهنگ و تمدن ایران باشد.
پس از آن و با حدود 4 دقیقه رانندگی به جاذبه بعدی یعنی مسجد امام یا مسجد جامع عباسی می رسیم که بازدید از آن هم 2 ساعت زمان می برد. در جبهه جنوبی میدان نقش جهان، یکی از زیباترین مساجد جهان اسلام قرار گرفته است. مسجد جامع عباسی به دستور شاه عباس اول و توسط استاد علی اکبر اصفهانی در قرن یازدهم هجری قمری بنا گردید. هر گردشگری که قصد بازدید از این بنای باشکوه را دارد، در ابتدا با سردر ورودی همراه با دو مناره آن که با تزئینات کاشی کاری مزین گردیده، برخورد می نماید. درب این مسجد با ورقهای نقره و طلا تزئین شده و مربوط به دوره شاه صفی اول، جانشین شاه عباس است.
این مسجد به سبک مساجد چهار ایوانی بنا شده و دارای یک حیاط مرکزی است. بنای دوپوش گنبدخانه از کف تا بالای مناره ها بیش از 50 متر هست. کتیبه های زیبای مسجد توسط خطاطان و خوشنویسان معروف عصر صفوی نظیر علیرضا عباسی، عبدالباقی تبریزی و محمودرضا امامی نگاشته شده اند. از جمله ویژگی های منحصر بفرد این مسجد، تزئینات کاشی کاری معرق و هفت رنگ و نقوش مربوط به آن هستند به گونه ای که گل و بوته های آن همانند شکوفه های بهاری نمادی از حضور جاودانی روح در باغهای آسمانی است.
حال، وقت ناهار رسیده و بهتر است برای صرف ناهار با حدود 6 دقیقه رانندگی به رستوران بریانی اعظم رفته و خستگی خود را رفع کنیم. پس از صرف ناهار، راهی جاذبه بعدی یعنی حمام علیقلی آقا می شویم که با ما به اندازه 5 دقیقه رانندگی فاصله دارد. بازدید از آن 1 ساعت زمان می برد. حمام علیقلی آقا اصفهان در سال 1713 میلادی و به دستور علیقلی آقا اصفهانی ساخته شد. علی قلی آقا از درباریان و ملازمان دو دوره امپراطوری صفوی یعنی دوره شاه سلیمان و شاه سلطان حسین صفوی بوده است. این اثر از یک حمام بزرگ و یک حمام کوچک تشکیل شده که هر کدام شامل دو بخش اصلی می شوند؛ سربینه و گرمخانه.
مردان و زنان تمام طبقات اجتماعی جامعه اجازه استفاده از آن را داشتند و زمان مخصوص برای حمام مردان از طلوع خورشید تا ظهر و زمان مخصوص برای حمام زنان از ظهر تا غروب خورشید بود. در دوره های خاصی مثلا در زمان قاجار اربابان ثروتمند و افراد بانفوذ می توانستند برای چند ساعت حمام را کرایه یا رزرو کنند و در این ساعات مردم عادی اجازه استفاده از حمام را نداشتند. سرتاسر بنای حمام علیقلی آقا به سبک معماری اصفهان طراحی شده است. معماری اصفهان یکی از زیرشاخه های معماری اسلامی بوده و شما می توانید در این سبک کاشی های زیادی که در آنها از هفت رنگ و الگوهای گلدار استفاده شده را مشاهده کنید.
این حمام از سطوح بالایی از ساخت و ساز برخوردار بوده که با این سبک و سیستم معماری هوشمندانه ایرانی در گذشته حمام مقدار بسیار کمی انرژی مصرف میکرد. برای سوختن مشعل حمام از چوب و ذغال سنگ استفاده میشد و لوله کشی مخصوصی در کف حمام وجود داشت که دود داغ این سوخت را به زیر آن هدایت میکرد. در نتیجه، محیط هم ضدعفونی میشد و هم گرم می ماند. یکی دیگر از ویژگی های خاص این حمام، ستونهای بزرگی بوده که از سنگ سفید ساخته شده اند. وقتی با دقت نگاه کنید، شیارها و دندانه هایی را بر سطح این ستونها می بینید. از اینها برای نوع خاصی از ماساژ استفاده میشد. در حوضچه ها عمومی می نشستند، آب گرم از داخل این شیارها و روزنه ها بیرون می آمد و فرد در حالیکه به این ستونها تکیه میداد، به شکل دلچسبی از این ماساژ منحصر بفرد لذت می برد.
در سرتاسر حمام بازدید کنندگان شاهد فواره های کوچک و جریان مداوم آب هستند. یکی دیگر از ویژگی حمام علیقلی آقا اصفهان پنجره هایش هست؛ پنجره های این حمام با دقت زیاد و با استفاده از شیشه های محدب طراحی و ساخته شده و نور خورشید را بطور یکسان به تمام بخشها پراکنده می کنند. شکل خاص این پنجره ها بگونه ای است که نور را فقط از یک طرف به داخل می تابانند. امروزه حمام دیگر کاربری سابق خود را ندارد اما هنوز بازدید کنندگان زیادی را به خود جذب می کند. حمام علیقلی آقا امروزه به موزه مردم شناسی تبدیل شده است. برخلاف سایر موزه هایی که از این نوع وجود دارند، موزه حمام علیقلی آقا اصفهان پر از پیکره های مومی در اندازه های طبیعی، ظروف، ابزارها و لوازم قدیمی حمام بوده و توریست ها می توانند شاهد تمام جنبه های مختلف جامعه قدیم ایران باشند.
شما می توانید ملاها، بازرگانان، کارگران و مردان پایین شهر را در این مجموعه ببینید که همه آنها از پلاستیک و موم ساخته شده اند. پس از آن و با حدود 11 دقیقه رانندگی به خانه معتمدی می رسیم که بازدید از آن 1 ساعت زمان می برد. خانه ملاباشی که به خانه معتمدی هم مشهور بوده، یکی از خانه های تاریخی شهر اصفهان هست که ساختش به دوران صفویه باز می گردد و در زمان حکومت زندیه مرمت شد. در دوران صفویه و زندیه این خانه دارای بخشهای مختلفی مانند زمستانه و دو اتاق پنج دری بود، اما با ورود ملاباشی به اصفهان و خرید این خانه در زمان قاجار، بازسازی و ساخت و سازهای زیادی در آن صورت گرفت. در دوره حکومت ظل السلطان در اصفهان تمام آثار دوران صفوی کاملا نابود یا تا مرز نابودی پیش رفت، اما خانه ملاباشی از ویرانی جان سالم به در برد.
خانه ملاباشی توسط منجم ناصرالدین شاه به نام حاج میرزا احمد ملاباشی تفرشی اصفهانی خریداری شده و مانند دیگر خانه و عمارتهای ایرانی به دو قسمت اندرونی و بیرونی تقسیم می شود. این خانه در زمان زندیه دارای دو اتاق پنج دری و یک اتاق زمستان نشین بوده و در زمان تملک ملاباشی هم بخش شاه نشین و بخش 9 دری به آن اضافه شد. سال 1379 این خانه توسط خانواده معتمدی خریداری و مرمت گشت و به همین دلیل هم به آن خانه معتمدی می گویند. این جاذبه در سال 1381 به عنوان میراث ملی ایران به ثبت رسید.
سپس، با حدود 26 دقیقه رانندگی به جاذبه بعدی یعنی آکواریوم اصفهان می رسیم که بازدید از آن 3 ساعت زمان می برد. آکواریوم اصفهان در عمق 6 متری زمین واقع شده و اطرافش را آکواریوم های بی مثالی احاطه کرده اند. در این آکواریوم ها ماهیان مختلفی حیات دارند. این تونل بسیار طویل و عریض بوده و این امکان برای بازدید کنندگان وجود دارد که در طولش قدم بزنند و به تماشای ماهیان درون آکواریوم ها بپردازند. اندازه آکواریوم ها در تناسب با ساختار محیط زندگی ماهی ها اندازه و نوع خوراکشان تنظیم گشته و از جمله بخشهای بی مثال این اثر هم میتوان به آکواریوم های لمسی، آکواریوم های تماتیک، سلیندر آکواریوم یا همان آکواریوم های استوانه اشاره داشت.
سپس، با حدود 19 دقیقه رانندگی به جاذبه بعدی یعنی تخت فولاد می رسیم که بازدید از آن هم 2 ساعت زمان می برد. تخت فولاد اصفهان نام مکانی است پر از مقبره و تکیه های نامی. اغلب بناها و مقبره های افراد مشهور در این قبرستان یا در میان صحنی قرار گرفته یا به دور آنها اتاقک و حجره ای ساخته شده است. این مورد از جاهای دیدنی اصفهان در اردیبهشت در قسمت جنوب شرقی استان اصفهان قرار گرفته و در حدود 75 هکتار از اراضی منطقه را نیز به خود اختصاص داده است. تخت فولاد از جنوب به خیابان سعادت آباد، از غرب به خیابان مصلی، از شمال به خیابان میر شهرستان اصفهان و از شرق نیز به خیابانهای سجاد و بهار منتهی می شود. تخت فولاد با شماره 1735 در تاریخ 26 خرداد 1375 به ثبت ملی رسید.
در نهایت هم در شهر به خرید و گردش پرداخته، به هتل بر می گردیم و پرونده سفر به اصفهان را می بندیم.