گرد و غبار فراموشی بر هنر سنتی گیوه دوزی آباده

ایسنا/ این خبر پیرامون گرد و غبار فراموشی بر هنر سنتی گیوه دوزی آباده برای شما نگارش شده است.

گیوه دوزی یکی از صنایع دستی استان فارس است که در شهر آباده سابقه ای کهن و دیرینه دارد؛ اما این روزها دیگر کسی کمتر گیوه بر پا می کند.

این در حالی است که سمت وسوی استفاده از تولیدات ماشینی افزایش یافته است، حداقل براساس ادعای برخی از دوستداران هنرهای دیرین، تمایل مردم به بهره مندی از محصولات صنایع دستی به ویژه " گیوه" بسیار کم شده است و نسل های کنونی دیگر مایل به فعالیت در این حوزه نیستند.

البته نوسانات اقتصادی، نبود ثبات در بازار، گرانی مواد اولیه، کاهش قدرت خرید مردم و استقبال کم از محصولات صنایع دستی باعث شده تا بسیاری رشته های صنایع دستی مانند "گیوه دوزی" با بی رونقی مواجه شود.

علی مستغنی، جوان 26 ساله از جوانان شمال استان فارس است که کارشناسی پرستاری دارد اما به دلیل علاقه ای که به شغل گیوه دوزی داشته این صنایع دستی را از 15 سالگی شروع کرده است و نزدیک به 11 سال است که در این عرصه مشغول به فعالیت است.

وی گفت: گیوه دوزی شغلی بود که از پدربزرگم یاد گرفتم، چرا که در قدیم گیوه دوزی یکی از شغل های پردرآمد این شهر به حساب می رفت.

مستغنی با بیان اینکه گیوه آباده در جنوب کشور معروف و مطرح بوده، افزود: جوانان امروز دیگر به دنبال تولید مواد مورد نیاز "گیوه دوزی" نیستند و بیشتر آنان به دنبال کفش های ماشینی و صنعتی هستند.

این گیوه دوز آباده ای با بیان اینکه هم اکنون در آباده 3 گیوه دوز بیشتر وجود ندارد و ما باید برای احیای این صنایع دستی تلاش کنیم، تصریح کرد: کمبود مواد اولیه در این شغل می تواند عامل اصلی و کاهش استقبال از این محصول شود که این شغل با بی رونقی روبرو کرده است.

وی با اشاره به اینکه فقط عده ای از زن و مرد سالمند و سالخورده، تخت کشی و رویه بافی (رویه چینی) و چرم سازی برای تولید "گیوه" را انجام می دهند، یادآور شد: بیشترین مشتری های ما برای این صنایع دستی عشیره های قشقایی و بختیاری هستند که برای لباس های سنتی از این صنایع دستی استفاده می کنند.

مستغنی با بیان اینکه حمایت از این حرفه بسیار مهم است که متأسفانه در این شهر فرهنگ سازی گیوه دوزی انجام نشده است، افزود: از مسئولان درخواست داریم که در هنرستان ها، گیوه دوزی را به دانش آموزان علاقمند آموزش دهند، چرا که هنرجویان گیوه دوزی باید از سن 15 الی 16 سالگی شروع کنند و با گذشت چند سال استاد کار ماهر شوند.

این گیوه دوز آباده ای ادامه داد: ما برای شروع این صنایع دستی از وام و تسهیلاتی برخوردار شده ایم و با حمایت میراث فرهنگی و شهرداری در تیمچه صرافیان حجره ای به این امر اختصاص داده شد که توانست به ما کمک کند.

وی تصریح کرد: از مسئولان می خواهیم که از بنده که تنها گیوه دوز جوان شمال استان فارس هستم، حمایت مالی کنند. همچنین از شهرداری و میراث فرهنگی درخواست می کنیم که برای تبلیغات این هنر تلاش کنند و بستری را برای آموزش این هنر دستی فراهم کنند.

وی بیان کرد: جلسه ای در شورای شهر آباده با حضور هنرمندان این شهر برگزار شد که ما مشکلاتی را که در این عرصه صنایع دستی داشتیم بیان کردیم؛ اما شورای شهر در پاسخ به ما بیان کردند خودتان می دانید بروید در اینترنت بازار کسب راه بیندازید و مسئولان شهر نهایتاً تنها کاری که می کنند از مغازه ها بازدیدی می کنند و می گویند خسته نباشید و می روند.

مستغنی در پایان یادآور شد: از مسئولان شهر درخواست می کنیم با حمایت های رسانه ای و مالی برای احیای این صنایع دستی تلاش کنند.

محمدعلی جباری، مسئول اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان آباده گفت: در حوزه صنایع دستی در آباده، صدور کارت و تسهیلات پرداخت می شود و کسانی که برای این صنایع دستی درخواست تسهیلات تبصره 16 و صدور کارت درخواست دهند جزو اولویت هستند و ما حمایتشان می کنیم.

وی با بیان اینکه در این عرصه کمبود متقاضی داریم اما اگر بستر را در شهرستان فراهم کرده و مکانی را برای آموزش آماده کنیم قطعاً متقاضی آموزش این هنر پیدا می کند، افزود: اکنون در اداره میراث کارگاه های منبت راه اندازی شده است و می توانیم به همین شکل برای گیوه دوزی برنامه ریزی کنیم.

جباری در پاسخ به اینکه آیا تبلیغات برای صنایع دستی گیوه دوزی در شهر آباده صورت گرفته است؟ افزود: در خصوص منبت انجام شده است اما برای هنر دستی گیوه دوزی چنین چیزی در شهر شاهد نیستیم.

وی در ادامه با بیان اینکه به دلیل اینکه شهرداری آباده دبیر شهر جهانی منبت است و وظیفه فعالیت در این عرصه را دارد اما برای گیوه دوزی چنین چیزی مشاهده نکردیم، اضافه کرد: ما می توانیم پیشنهاد تبلیغ گیوه دوزی را بدهیم؛ اما شهرداری الزامی ندارد که این کار را انجام دهد، چرا که تنها گیوه دوزی صنایع دستی ما نیست بلکه ما 300 رشته صنایع دستی را داریم که بسیاری از رشته های آن منسوخ شده است.

مسئول اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان آباده تاکید کرد: میراث فرهنگی شهرستان آباده در حال برنامه ریزی برای این هنر دستی است و قطعاً اداره کل میراث همکاری خوبی دارد و ارتباط خوبی هم با شهرداری شهرستان آباده داریم و حتماً این کار را در دستور کار قرار می دهیم و برای تبلیغات در این عرصه تلاش خواهیم کرد.

وی همچنین در پاسخ به اینکه آیا میراث شهرستان آباده می تواند این پاپوش را صادر کند؟ افزود: تاکنون چنین برنامه ای نبوده است مگر اینکه نمایشگاه هایی در کشورهای دیگر برگزار شود که به این هنر اختصاص دهیم.

جباری در پایان بر این نکته تاکید کرد: وظیفه داریم در این حوزه فعالیت داشته باشیم و از آن حمایت کنیم.