پژوهش تجارب و توصیه های حفاظتی در محوطه های کاوش انجام شد

ایلنا/ براساس آخرین گزارشات بدست رسیده، پژوهش تجارب و توصیه های حفاظتی در محوطه های کاوش انجام شد.

افشین ابراهیمی (عضو هیأت علمی پژوهشگاه و مجری طرح) یکی از مشکلات اساسی در کاوش های باستان شناسی را نبود طرح جامع و عدم آمادگی و تدارک لازم برای حفاظت اشیای منقول مکشوفه دانست و افزود: اشتیاق به یافتن شواهد منقول و غیرمنقول باستان شناختی و هیجان به نمایش گذاشتن سریع یافته ها از یک سو و دخالت نداشتن متخصص مربوطه از دیگر سو، هم حفاظت را به حاشیه می راند و هم فرصت طلایی برای رسیدگی فوری و سامان دادن به وضعیت اشیا را سلب می کند.

او با بیان اینکه انتخاب روشهای اصولی و کاربرد مواد و مصالح مناسب در حین کاوش می تواند تا حدود زیادی فرآیند فرسایش را کنترل کند، تصریح کرد: بحث اصلی این پژوهش درباره چگونگی حفاظت و پاسداری بهتر یافته های منقول در حین کاوش است و در نتیجه، شناخت تجارب موفق و شیوه های علمی حفاظت از چنین آثاری جهت تدوین دستورالعملی جامع ضروری هست.

ابراهیمی خاطرنشان کرد: ساده لوحانه است اگر بپذیریم که موضوع حفاظت حین کاوش درست از زمان کاوش آغاز می شود. حقیقت این است که پیش از اقدام به کاوش باید طرح حفاظت حین کاوش براساس اطلاعات موجود از قبیل فصل کاوش، موقعیت کاوش، مدت زمان کاوش، وسعت کاوش، امکانات، تجهیزات و مواردی از این دست وجود داشته باشد.

او گفت: بی تردید حفاظت حین کاوش به دلیل تغییر یکباره شرایط محیطی برای اثر، حساس ترین مرحله حفاظت است که ساده انگاشتن آن خسارات جبران ناپذیری را به دنبال دارد.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با بیان اینکه در ارتباط با موضوع مورد تحقیق، پژوهش بنیادی و جامعی در کشور انجام نگرفته، تصریح کرد: از دل برخی همایش ها و معدودی تألیفات و آثار منتشر شده میتوان به اطلاعات مختصری دست یافت که عموماً به ارائه راهکارهای کلی بسنده کرده اند و چندان تخصصی به موضوع نپرداخته اند.

به گفته این پژوهشگر، تاکنون تجارب و رفتارهای حفاظتی حین کاوش در محوطه های شاخص باستان شناسی کشور مورد نقد و ارزیابی قرار نگرفته و در بهترین حالت ممکن صرفاً گزارش شده اند و از نتیجه و اثربخشی آنها اطلاعی در دست نیست.

ابراهیمی اظهار کرد: برای انجام این تحقیق، نخست مطالعات کتابخانه ای و بررسی پیشینه تحقیق در داخل و خارج از کشور برای پی بردن به ضوابط برخورد با یافته های باستان شناسی در محوطه های کاوش انجام گرفت و در ادامه، محوطه های باستان شناسی شاخص برای ارزیابی برنامه های حفاظتی حین کاوش انتخاب شدند تا تحقیقات میدانی برای بررسی اثربخشی این تجارب بعمل آید. نهایتاً براساس مطالعات و مشاهدات انجام گرفته، توصیه های راهبردی برای حفاظت بهینه از یافته های باستان شناسی ارائه شده است.

او هدف اصلی این مطالعه را کمک به تدوین دستورالعمل و چارچوب اصولی برای برخورد حفاظتی صحیح در محوطه های کاوش و در امان نگه داشتن یافته ها تا تامین شرایط مطلوب و پایدار حفاظتی اعلام کرد و گفت: این مطالعه همچنین منجر به تقویت نگاه تخصصی به موضوع حفاظت حین کاوش و ایجاد حساسیت برای حضور الزام آور کارشناس حفاظت در محوطه های کاوش خواهد شد.