فصل دوم کاوش گسترده محوطه ساحلی قصر شیرین انجام شد

میراث آریا/ براساس خبرهای بدست آمده، فصل دوم کاوش گسترده محوطه ساحلی قصر شیرین انجام شد.

یدالله حیدری باباکمال، سرپرست هیات باستان شناسی با اشاره به اینکه قصر شیرین با وسعت 1935 کیلومتر مربع، در غرب استان کرمانشاه واقع و یکی از شهرهای مهم مرزی ایران است، گفت: در پژوهش های انجام شده، اهمیت ویژه ارتباطی این شهر از دوران ماد تا ساسانی بدلیل قرارگیری بر سر راه بابل (بین النهرین) به مناطق داخلی و شرقی ایران مشهود است.

این باستان شناس با بیان اینکه بیشترین اهمیت قصر شیرین در دوره ساسانی با توجه به حضور خسروپرویز قابل توجه بوده، تصریح کرد: این پادشاه ساسانی با احداث مجموعه بناهای کاخ، قلعه، بناهای مذهبی و سیستم آبرسانی برای آباد کردن منطقه قصر شیرین اقدام کرد، هر چند که به نظر می رسد این بناها در قرون نخستین اسلامی (دوران اموی و عباسی) نیز استفاده میشده اند با این حال بقایای معماری و آثار تاریخی قصر شیرین به موارد یاد شده خلاصه نمی شود.

حیدری باباکمال افزود: در فصل اول گمانه زنی به منظور تعیین عرصه و حریم محوطه ساحلی قصر شیرین (محدود خیابان ساحلی و خیابان شهداء) در اسفند 1399 و فروردین 1400، بقایای معماری قابل توجهی عموما مربوط به قرون متأخر اسلامی شناسایی شد که این آثار عموماً بقایایی از کف های آجرفرش یا دیوارهای آجری یا قلوه سنگی مربوط به سده های اخیر بوده است.

سرپرست هیات باستان شناسی گفت: آثار یافته شده از گمانه های فصل اول تعیین عرصه و حریم، انجام کاوش گسترده به منظور شناسایی هویت و کاربری آثار معماری را ضروری میکرد، بنابراین مطالعه کاربری و هویت آثار معماری بدست آمده و تعیین دوره بندی دقیق آنها اصلی ترین مسئله پژوهش میدانی فصل دوم است.

او گفت: با توجه به بقایای معماری و قطعات سفالی بدست آمده در محدوده عرصه در فصل اول، مشخص شد که این آثار مربوط به یک بنا نیستند و احتمالاً مربوط به چند بنا با کاربری متفاوت بوده که طی دوره ساسانی استفاده و مجددا در قرون متأخر اسلامی از آنها بهره برداری شده است.

این باستان شناس با اشاره به اینکه با توجه به نتایج گمانه زنی، ابعاد عرصه محوطه 161×125 متر برآورد شده، افزود: در فصل دوم کاوش چهار ترانشه با هدف شناسایی بقایای معماری و تعیین کاربری آنها ایجاد شده است.

حیدری باباکمال اظهار کرد: ترانشه 1 در محل ترانشه گمانه زنی شماره 2 (T.TII) که در آن کف های آجر فرش در ابعاد 40×40 سانتیمتر یافت شده بود ایجاد شد، در این ترانشه سازه معماری با ساختار آجر و ملاط گچ بسیار سفت و محکم به ابعاد 112×120 سانتیمتر بدست آمد که تلاش بسیاری برای برداشت مصالح آجری آن برای استفاده مجدد در دیوارهای اطراف آن شده بود؛ جایی که دیوار ضلع جنوبی همین مجموعه با آجرهای ناقص یا شکسته سازه فوق در دو ردیف سنگی و آجری ساخته شده است.

سرپرست هیات باستان شناسی با بیان اینکه در مجاورت همین سازه، آثار پر شدگی با استفاده از قلوه سنگ های گرد یا شکسته مشهود بود که به نظر می رسد در دوره های بعدی پر شده باشد، افزود: بر روی همین سازه آثار کف سیمان شده ای بدست آمد که مربوط به چند دهه اخیر بوده است؛ این کف سیمانی با دیوارهای آجری اطراف احاطه شده و مربوط به چند دهه اخیر است.

به گفته این باستان شناس، یافته های ترانشه های II و III نیز به همین ترتیب بوده است به این معنی که در ساخت بقایای قرون متأخر از مصالح قدیمی تر (احتمالا ساسانی) استفاده شده است.

او در پایان تصریح کرد: به علت ساخت و سازها و تغییرات شدید در بافت شهری قصر شیرین طی چند دهه اخیر، تعیین کاربری دقیق آثار کشف شده دشوار است، با این حال به نظر می رسد بیشتر آثار یافته شده مرتبط با بقایای مسکونی طی چند دهه اخیر باشد و بهترین یافته در این زمین کف آجرفرش ترانشه IV است که زیر انباشت های چند دهه اخیر مدفون شده است.