نخستین فصل کاوش باستان شناسی در محوطه چگردک در حال انجام است

ایسنا/ براساس آخرین گزارشهای منتشر شده، نخستین فصل کاوش باستان شناسی در محوطه چگردک در حال انجام است.

نخستین فصل کاوش باستان شناسی در محوطه «چگردک» در جلگه چاه هاشم در شهرستان دلگان به عنوان یکی از مهمترین مراکز استقراری پیش از تاریخ در بخش بلوچستان ایران به سرپرستی محمد حیدری و مرتضی گرگی در حال انجام است. محوطه چگردک در استان سیستان و بلوچستان سال 1386 در فهرست میراث ملی ثبت شده است.

محمد حیدری، سرپرست هیأت باستان شناسی محوطه چگردک درباره موقعیت و اهمیت این محوطه گفت: این محوطه در جنوب شرقی هامون جازموریان قرار گرفته و فاصله آن تا مرکز شهرستان دلگان و مرکز استان سیستان و بلوچستان به خط مستقیم به ترتیب حدود 50 و 350 کیلومتر است. محوطه چگردک متشکل است از یک تپه اصلی، دو گورستان A و B و کوره های پخت سفال که براساس شواهد موجود سکونت در آن از نیمه هزاره چهارم تا اوایل هزاره دوم قبل از میلاد ادامه داشته است.

در گزارش باستان شناسانی که این محوطه را کاوش کرده اند، آمده است که «چگردک» در اوایل دهه 1380 به واسطه فعالیت حفاران غیر مجاز در حوزه فرهنگی جازموریان شناسایی شده است.

حیدری درباره کاوش های باستان شناسی که در این محوطه انجام شده، گفت: پس از حضور تیم باستان شناسی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سیستان و بلوچستان، فعالیت های ساماندهی و نجات بخشی به مدت حدود دو دهه در چگردک ادامه پیدا کرد که تا حدود زیادی روند کاوش های غیر مجاز را در محوطه کاهش داد.

باستان شناسان نیز نخستین فصل کاوش در گورستان B چگردک را با اهداف نجات بخشی و ثبت و ضبط بخش های باقیمانده گورستان و آگاهی از سنت های تدفین اواخر هزاره چهارم تا اوایل هزاره دوم قبل از میلاد و به منظور مطالعه شواهد تخصص گرایی، پیچیدگی و طبقات اجتماعی در سال 1402 آغاز کرده اند.

از دیگر اهداف این برنامه میدانی، آگاهی از نقش بخشهای غربی دره بمپور در شبکه تولید و تجارت اشیاء سنگی در عصر مفرغ و همچنین ارزیابی تحولات منتج به تغییر مواد فرهنگی دوره های بمپور V و VI در این محوطه اعلام شده است.

مرتضی گرگی، دیگر سرپرست هیأت باستان شناسی این محوطه نیز درباره شواهد بدست آمده از این کاوش گفت: بررسی نظام مند محدوده محوطه و مطالعه داده های مضطرب سطحی گورهای تخریب شده توسط حفاران غیر مجاز برای رسیدن به اهداف تحقیق راهگشا بود. براساس این شواهد میتوان چگردک را به عنوان یکی از محوطه های مهم در شبکه تولید و تجارت ظروف کلریتی هزاره سوم قبل از میلاد (حدود 5000 سال پیش) مطرح کرد.

این باستان شناس افزود: شواهد گسترده کارگاه های تولید سفال در اطراف محوطه، یافته شدن ابزارهای کار و سنگ های نیمه کاره و وجود معادن سنگ مرمر و کلریت منطقه می تواند تا حدود زیادی به درک وجوه تخصص گرایی در بخش های شرقی حوضه جازموریان کمک کند.

گرگی اظهار کرد: یافته شدن مواد فرهنگی موسوم به بلخی و مروی در چگردک به شناخت بیشتر ماهیت بر هم کنش های فرهنگی با آسیای میانه که شواهد آن پیش از این در گورستان خوراب دره بمپور شناسایی شده بود، می تواند منجر شود.