پیشنهاد استاندار فارس برای ایجاد 40 خانه هنرمند در بافت تاریخی شیراز

ایرنا/ براساس آخرین گزارشات منتشر شده، پیشنهاد استاندار فارس برای ایجاد 40 خانه هنرمند در بافت تاریخی شیراز مطرح شد.

بافت تاریخی شهر شیراز یکی از مناطق کم نظیر در زمینه معماری با رویکرد هنرهای وابسته به معماری تاریخی است که ظرفیت بسیار خوبی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی دارد. این منطقه که سالهاست به عنوان نقطه عطفی در توجه دادن به حفظ و احیای میراث گرانبهای معنوی شیرازیان محسوب می شود، از جاذبه های بسیار باارزشی بهره می برد.

فضای شهری این محدوده به گونه ای است که بسیاری از کارشناسان و فعالان حوزه میراث معتقدند بافت تاریخی، قلب معنوی، گردشگری و اقتصادی شیراز است. آنها بافت تاریخی شیراز را به دلیل وجود حرمین مطهر و برخورداری از آثار متعدد و ارزشمند از دوره های مختلف تاریخی، قلب معنوی و گردشگری این شهر می دانند و این منطقه را به دلیل بهره مندی از مجموعه باارزش بازار وکیل قلب اقتصادی این کلانشهر قلمداد می کنند.

از طرفی این بافت در شهری واقع شده که به شهر ادب و هنر شهره است. شهری که از هنرمندان بسیاری در عرصه های مختلف هنری بهره می برد. با توجه به ارزشمند بودن این منطقه از نظر تاریخی و همچنین به دلیل پتانسیل شهر شیراز در زمینه هنری و ادبی لزوم توجه به گردشگری فرهنگی تاریخی در این محدوده بیش از پیش احساس می شود.

بر همین اساس استاندار فارس اخیرا پیشنهادی مبنی بر خریداری 40 خانه تاریخی پیرامون حرم شاهچراغ توسط وزارت فرهنگ و ارشاد با هدف تبدیل این خانه ها به «خانه هنرمندان» جهت فراهم شدن شرایط تبادل هنر و رونق گردشگری در این منطقه مطرح کرده است؛ پیشنهادی که با استقبال خوبی از سوی هنرمندان و متولیان گردشگری روبرو شده است.

محمد هادی ایمانیه در آیین اختتامیه هفته فرهنگی هنری سعدی که با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد، پیشنهاد داد که تعدادی از خانه های میراثی و تاریخی پیرامون حرم مطهر شاهچراغ (ع) با تأمین اعتبار برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خریداری شود تا در اختیار هنرمندان قرار گیرد.

وی با اعتقاد به اینکه استان فارس از هنرمندان برجسته ای برخوردار است که در تلاش هستیم تا تک تک آنها بتوانند خانه ای داشته باشند، گفت: درصدد هستیم خانه هنرمندان به نمایشگاه فروش محصولات خودشان تبدیل شود تا به ادامه فعالیتهایشان تشویق و ترغیب شوند. این کار از نظر توریستی نیز مؤثر واقع می شود.

ایمانیه در یکصد و سی و ششمین جلسه شورای فرهنگ عمومی استان فارس که با حضور اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی برگزار شد، بر ضرورت ساخت خانه هنرمندان در فارس با رویکرد رونق گردشگری در فارس تأکید کرد و گفت: بنده اخیرا پیشنهادی را مطرح کردم که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حدود 40 خانه تاریخی پیرامون حرم مطهر شاهچراغ (ع) را خریداری کند تا این خانه ها به خانه هنرمندان تبدیل شوند.

این کار باعث رونق گردشگری، جذب توریسم و حفظ بافت تاریخی می شود و از نگرانی افرادی که دغدغه تخریب بافت را دارند، می کاهد.

تجربه موفق ایجاد خانه هنرمندان در بافت تاریخی

یک فعال گردشگری معتقد است ساخت خانه هنرمندان اتفاق بسیاری خوبی را در استان فارس رقم خواهد زد و به جذب توریست و رونق صنعت گردشگری کمک شایانی می کند.

عبدالله افشاری پیرامون پیشنهاد استاندار فارس برای ایجاد 40 خانه هنرمند در بافت تاریخی شیراز افزود: خانه های تاریخی پیرامون حرم شاهچراغ (ع) از جذابیت های بسیاری برای گردشگران داخلی و خارجی بهره می برند؛ این خانه ها خانه های شاخصی هستند که از نظر تاریخی ارزش بسیاری دارند و به عنوان جاذبه تاریخی فرهنگی بشمار می روند.

این فعال گردشگری ادامه داد: خانه های تاریخی بافت می توانند با رویکردهای خاص و متفاوتی از جمله خانه هنرمندان خوشنویس، خانه هنرمندان نقاش و خانه هنرمندان صنایع دستی نامگذاری و راه اندازی شوند. اما از آنجا که این خانه ها از شاخص های خانه های استاندارد اقامتی و گردشگری بهره می برند، می توانیم در زمینه گردشگری نیز از این مکانها بهره ببریم.

افشاری گفت: البته ما تجربه موفق ایجاد این خانه ها را در بافت تاریخی داشته ایم. در حال حاضر نیز شاهد فعالیت خوب و قابل توجه خانه هنرمندان در بافت تاریخی هستیم؛ خانه سنتی ستایش یکی از خانه های باارزش در بافت تاریخی بشمار می رود که به «سرای هنرمندان» تبدیل شده است. این خانه سنتی سالهاست با کاربری «سرای هنرمندان» فعالیت می کند.

افشاری با اشاره به اینکه ساخت خانه هنرمندان فضایی را برای ارائه آثار هنرمندان فراهم می کند، افزود: افزون بر اینکه هنرمندان می توانند در این مکانها به خلق اثر در زمینه رشته تخصصی خویش بپردازند، این شرایط نیز مهیا می شود تا این خانه ها محلی برای رونق گردشگری و جذب گردشگر باشند.

کمک به ایجاد توسعه پایدار در بافت

وی یکی از اهداف خانه هنرمندان شیراز را گسترش «آرت رزیدنسی» و تبادل هنری معرفی کرد و گفت: هنرمندان دیگر شهرها و کشورها نیز بواسطه اقامت در این بناهای سنتی امکان می یابند افزون بر اقامت و استفاده از غذاهای سنتی شیراز، ارائه دهنده رویدادهای مختلف هنری باشند.

افشاری با بیان اینکه توسعه پایدار مهمترین هدف فعالان گردشگری در فارس است، افزود: راه اندازی خانه هنرمندان به حفظ بافت و افزایش اشتغالزایی منطقه کمک می کند. زمانی که این خانه ها فعال شوند قطعا نیاز به نیروهای خدماتی و نگهبان دارند و همین رویکرد زمینه ایجاد امنیت را در این مناطق فراهم می کند؛ بنابراین ضروری است خانه های تاریخی بافت به منظور تبدیل به سرای هنرمندان بازسازی شده و این خانه ها با هدف خلق آثار فاخر هنری و رونق گردشگری در فارس آغاز بکار کنند.

راهکاری برای حفظ و احیای بافت تاریخی

متولیان میراث فرهنگی نیز از پیشنهاد استاندار در این زمینه استقبال کردند؛ آنها معتقدند این رویکرد نه تنها موجب رونق صنعت گردشگری می شود بلکه به حفظ و احیای بافت نیز کمک می کند. البته مسئولان میراث فرهنگی بر این باور هستند که این کار بایستی با نظارت میراث فرهنگی و شهرداری انجام شود، چرا که برخی ممکن است در این خانه ها ساخت و ساز مدرن تجاری انجام دهند و همگونی بافت را از بین ببرند.

روح الله روانشاد، سرپرست معاونت گردشگری میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس از گفت: استاندار فارس پیشنهاد خوبی را مطرح کرده اند که می تواند نتایج مثبتی را به دنبال داشته باشد.

روانشاد افزود: در وهله اول باید بافت تاریخی شیراز به صورت یک فضای یکپارچه دیده شود و سپس براساس نیازهای مردم، کاربری های لازم و همچنین نیازهای گردشگری و فرهنگی شهر برای خانه های تاریخی در این محدوده یک طرح جامع ارائه و تصمیم گیری شود. در این زمینه هم نظر و پیشنهاد نهادها و دستگاه های مختلف حائز اهمیت است.

وی ادامه داد: البته تاکنون هم در زمینه تشویق و ترغیب مردم به ایجاد اقامتگاه های بومگردی، گالری و موزه در بافت تاریخی اقدامات قابل توجهی از سوی اداره کل میراث فرهنگی صورت گرفته و شهرداری نیز در کف سازی، نورپردازی و بازسازی بافت کارهای خوبی انجام داده است. میتوان گفت بافت تاریخی شیراز هم اینک نیز با همین رویکرد در حال احیاست.

محدودیتی نیست اما با نظارت انجام شود

روانشاد اضافه کرد: در حال حاضر کاربری های مختلفی از جمله کاربری فرهنگی، گردشگری، مذهبی و کسب و کار در بافت تاریخی تعریف شده است و پیشنهاد استاندار فارس برای تبدیل خانه های تاریخی به خانه هنرمندان می تواند به استمرار و تداوم این رویکرد کمک شایانی کند.

وی بیان داشت: به گفته استاندار فارس دستگاه های مختلف می توانند چند پلاک از خانه های رها شده در بافت را خریداری و این خانه ها را به فضاهای فرهنگی، هنری، موزه، مراکز پژوهشی و مهمانسرا تبدیل کنند.

سرپرست معاونت گردشگری اداره کل میراث فرهنگی فارس با بیان اینکه بیش از 70 درصد این پلاک ها ارزش دارند، گفت: دستگاه های مختلف می توانند با بهره گیری از این ظرفیت به توسعه زیرساختهای گردشگری بافت کمک کنند. هیچ محدودیتی برای این کار نیست اما این کار بایستی با نظارت میراث فرهنگی و شهرداری انجام شود، چرا که برخی ممکن است در این خانه ها ساخت و ساز مدرن تجاری انجام دهند و همگونی بافت را از بین ببرند.

فرصتی برای جذب گردشگر در مقیاس محلی، ملی و جهانی

بافت تاریخی شیراز بواسطه قدمت و وجود عناصر با ارزش تاریخی و موقعیت مناسب ارتباطی، دارای جایگاه منحصر بفردی در ساختار فضایی و کارکردی شهر است. این محدوده تاریخی که گنجینه ای از عناصر ارزشمند معماری و شهرسازی را توأمان در خود دارد، سرمایه ای بالقوه و نهفته به منظور جذب گردشگران بشمار می رود. لذا اندیشیدن تدابیر لازم برای جذب گردشگر در مقیاس محلی، ملی و حتی جهانی می تواند ضمن تأمین هزینه حفاظتی بافت، زمینه های تحرک اقتصادی را برای شهر و شهروندان ایجاد کند.