کرونا شرایط بدتری را برای بناهای تاریخی یزد ایجاد کرده است

ایسنا/ براساس آخرین اخبار بدست رسیده، کرونا شرایط بدتری را برای بناهای تاریخی یزد ایجاد کرده است.

داستان چیست؟

صنعت پاک و پردرآمد گردشگری دنیا بدنبال شیوع کرونا روزهای پر التهاب و زیان آوری را تجربه می کند، ولی این آسیب برای شهری جهانی که به تازگی شاهد رونق گردشگریش بود بسیار فراتر از دیگر شهرهای گردشگری دنیا بوده است.

شیوع کرونا حتی زیرساخت های گردشگری این شهر را تحت تاثیر قرار داده و بعضا آنها را با خطر ورشکستگی روبرو ساخته است، این روزها بناهای تاریخی و جاذبه های گردشگری یزد که تا قبل از کرونا پربازدید و پر ازدحام از گروه گروه گردشگران خارجی و داخلی بودند، در رکود و تعطیلی ناشی از این بیماری خاک فراموشی می خورند.

جاذبه های تاریخی مانند باغ دولت آباد، آتشکده زرتشتیان و موزه مارکار که از پر بازدیدترین بناهای تاریخی سال گذشته بشمار می رفتند، امسال در نبود گردشگران اوضاع خوبی ندارند و به نظر نهادهای مسئول چه در ایران و چه در نقاط دیگر جهان مانند یونسکو که باید بسیار حساس به این موضوع باشند، همچنان در خواب به سر می برند.

باغ دولت آباد نمی تواند هزینه های خود را تامین کند

مجید علومی، رئیس پایگاه میراث جهانی باغ دولت آباد یزد از کاهش بیش از 90 درصدی بازدیدکنندگان و گردشگران باغ دولت آباد یزد خبر می دهد و می گوید: هر ساله در های سیزن گردشگری میزبان تعداد قابل توجهی از گردشگران داخلی و خارجی بودیم، اما امسال نه تنها فرصت عید نوروز را از دست دادیم، بلکه تاکنون نیز با کاهش افزون بر 90 درصدی بازدید از این باغ جهانی مواجه ایم.

وی با بیان اینکه باغ دولت آباد یک بنای موقوفه است که هزینه های آن از طریق در آمدهایش تامین می شود، می گوید: درآمد این پردیس ایرانی صرفاً از طریق بلیط فروشی و اجاره بهای کافی شاپ، مغازه ها و بازارچه صنایع دستی حاصل می شود و بخش اعظمی از این هزینه ها نیز همه ساله در ایام عید نوروز تامین می شد، ولی امسال درآمدی برای پاسخ به مشکلات و نیازهای باغ کسب نکردیم.

علومی به مشکلات ناشی از کرونا و رکود گردشگری اشاره و اظهار می کند: باغ تاریخی و زیبای دولت آباد نمی تواند در شرایط کنونی هزینه های خود را تامین کند و حتی هنوز در بازپرداخت هزینه های صرف شده از موقوفه تاسیسات جهت اصلاح آب رسانی باغ که معادل 500 میلیون تومان را بدنبال داشت، ناتوان هستیم.

این مسئول از نبود اعتبارات دولتی برای حفظ چنین ابنیه هایی خبر می دهد و اضافه می کند: متاسفانه بازارچه صنایع دستی این مجموعه نیز به علت شیوع کرونا تعطیل شده و علاوه بر آن به علت شرایط دشوار هزینه کردها، ناچار به تعدیل نیروی انسانی هستیم و تنها تعدادی از نیروها در کارگاه مرمت های کوتاه مدت و رسیدگی به فضای سبز را می توانیم نگه داریم.

خطر تعطیلی گردشگری برای آتشکده زرتشتیان یزد

آتشکده زرتشتیان یزد از بناهای بسیار شاخص با ابعاد بین المللی است که بسیار مورد اقبال گردشگران بوده و در ایامی مانند نوروز، صف بازدید از آن حتی تا خیابان درازا داشته ولی کرونا این بنا را نیز با خطر تعطیلی روبرو کرده است.

سپنتا نیکنام، رئیس انجمن زرتشتیان از شرایط بسیار ناگوار این آتشکده خبر می دهد و می گوید: متاسفانه این بنای تاریخی و گردشگرپذیر مانند سایر ابنیه تاریخی یزد متاثر از کرونا، شرایط نامساعدی دارد.

وی با بیان اینکه گردشگران این مجموعه به میزان قابل توجهی کاهش یافته اند، اظهار می کند: این مجموعه همانند سایر ابنیه ی تاریخی بدلیل کرونا تا مدت مشخصی تعطیلی بود، ولی در حال حاضر نیز تعداد محدودی بازدید از آن انجام می شود.

این مسئول با تاکید بر این که تداوم این وضعیت خطر تعطیلی گردشگری را برای آتشکده و سایر اماکن تاریخی مشابه بدنبال دارد، عنوان می کند: متاسفانه درآمد گردشگری و هزینه های پرسنل با هم همخوانی ندارد، لذا امکان تعدیل نیرو نیز این مکان را تهدید می کند.

نیکنام نسبت به رونق مجدد گردشگری یزد به عنوان شهر میراث جهانی ابراز امیدواری می کند و می گوید: در حال حاضر اقدامات بهداشتی و ضدعفونی به طور مستمر در محوطه آتشکده انجام می شود و امیدواریم که با کنترل شیوع ویروس کرونا در کشور ایران، شاهد رونق مجدد صنعت گردشگری و به تبع آن مکانهای گردشگرپذیر باشیم.

امکان بازگشایی موزه مارکار در شرایط کرونایی نیست

جمشید منوچهری، مدیر داخلی مجموعه تاریخی و فرهنگی مارکار نیز در مورد وضعیت کنونی این بنای پربازدید یزد به تاثیر کرونا بر موزه تاریخ و فرهنگ زرتشتیان اشاره می کند و می گوید: همزمان با اعلام شیوع کرونا، موزه تاریخ و فرهنگ زرتشتیان یزد تعطیل و تاکنون نیز بازگشایی نشده است.

وی با بیان اینکه فضای موزه مارکار سرپوشیده و اماکن بازگشایی ندارد، می گوید: این موزه در فضای سربسته زیرزمین مجموعه پردیس دانش مارکار قرار دارد و متاسفانه راه اندازی مجدد آن در شرایط کرونا امکان پذیر نیست و در حال حاضر هزینه های مجموعه توسط نیک اندیشان محترم و همچنین انجمن زرتشتیان تهران تامین می شود.

این مسئول از فعالیت مجازی این مجموعه خبر می دهد و می گوید: مردم می توانند از طریق سایت www.markarmuseum.com در فضای مجازی، موزه مارکار را مشاهد کنند و در جریان فعالیت های مجازی این مجموعه قرار بگیرند.

سکوت نهادهای فرهنگی دنیا در مقابل میراث جهانی یزد

وضعیت بسیاری از میراث یزد همانند این ابنیه های تاریخی کم رونق شده و با تداوم این شرایط، شاید روزی با کابوسهای تلخ و خبرهای دردآوری در مورد این مواریث گذشتگان مواجه شویم.

اگر روزی خبرهایی مانند «خاموشی آتش 1500 ساله»، «متروکه شدن باغ دولت آباد»، «ریختن گنبد زندان اسکندر»، «افتادن مناره های تکیه امیرچخماق» و «از بین رفتن بافت تاریخی شهر میراث جهانی» را بشنویم، تا چه اندازه نگران، ناراحت و متاسف خواهیم شد؟ پس چرا با وجود اهمیت بناهای شاخص یزد برای تمام دنیا، هیچ حمایتی نه تنها از سوی مراجع و ارگان های داخل کشور بلکه از سوی دستگاه ها و نهادهای فراملی و بین المللی تاکنون نشده و همگی سکوت اختیار کرده اند؟ مگر برای دنیا مهم نیست که بر سر بناهای تاریخی شهر یزدگرد، شهر زندگی مسالمت آمیز ادیان، شهر میراث جهانی، شهر دارالعباده و قنات و قنوت و قناعت چه خواهد آمد؟