ارسال پرونده منظر تاریخ شهری از هگمتانه تا همدان تا پایان بهار امسال به یونسکو

ایلنا/ براساس اخبار بدست آمده، ارسال پرونده منظر تاریخ شهری از هگمتانه تا همدان تا پایان بهار امسال به یونسکو صورت می گیرد.

علی مالمیر (مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان) با اشاره به آنکه هگمتانه یکی از مهمترین سایت های تاریخی کشور است، درخصوص ثبت جهانی این اثر باستانی گفت: با توجه به جایگاهی که استان همدان در تاریخ و تمدن کشور دارد و به عنوان پایتخت تاریخ و تمدن نیز شناخته می شود، حق آن است که حداقل یک یا دو اثر از آثار تاریخی و باستانی آن در فهرست میراث جهانی ثبت شود. این موضوع در دوره های مختلف مد نظر استان قرار گرفته و با پیگیری هایی که داشتند سعی بر آن بود که این امر محقق شود اما به دلایل مختلف تاکنون این مهم اتفاق نیفتاده است.

او ادامه داد: برای آنکه بتوانیم یک اثر را در فهرست میراث جهانی ثبت کنیم، باید شرایط فنی لازم را برای ثبت جهانی دارا باشد و از این منظر دارای مشکل خاصی نباشد و براساس معیارهای مد نظر یونسکو قابلیت جهانی شدن را داشته باشد. در کنار مباحث فنی، باید ثبت جهانی یک اثر تبدیل به مطالبه استانی شود و تمام نهادها و ارگان های استان پای ثبت آن اثر بایستند و تمام تلاش خود را بکنند و از دیگر سو در وزارت میراث و گردشگری باید این موضوع پذیرفته و در اولویت سیاست ها و برنامه های وزارتخانه قرار گیرد تا پرونده مورد نظر آماده و به یونسکو ارسال شود.

مالمیر با اشاره به آنکه شاید طی سالهای گذشته هیچگاه این هماهنگی ها در بین نهاها و ارگان ها و بخش های ذیربط در استان و البته تعامل استان و وزارتخانه رخ نداده باشد و پرونده ثبت جهانی هگمتانه آماده ارسال نشده باشد، تصریح کرد: ثبت جهانی هگمتانه به تنهایی به عنوان یک محوطه باستانی به لحاظ فنی پیچیدگی هایی داشت. این پیچیدگی از ساخت و سازهایی که در چشم انداز هگمتانه انجام شده تا خدشه دار شدن منظر بصری آن و حتی تعیین عرصه و حریم هگمتانه و اینکه دوره های تاریخی آثار هگمتانه دقیقا چه دوره هایی را شامل می شود و ما قرار است با چه قالبی این موضوع را معرفی کنیم را در بر میگیرد. تمام این عوامل در کنار هم سبب تاخیر در ارسال پرونده ثبت جهانی هگمتانه شد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان یادآور شد: البته طی چند سال اخیر با پیگیری های انجام شده شاهد همکاری و همیاری و مشارکت دستگاه های مختلف در استان برای ثبت جهانی هستیم. استاندار، معاون عمرانی، فرمانداری و حتی شهرداری پای کار ایستاده اند و خوشبختانه این موضوع در وزارتخانه نیز مورد توجه قرار گرفته و به صورت مکتوب اختصاص سهمیه سال جاری را به پرونده همدان ابلاغ کرده اند و پرونده مربوطه تهیه و در حال نهایی شدن است و براساس هماهنگی با معاونت میراث فرهنگی تا پایان بهار امسال این پرونده به یونسکو ارسال می شود.

به گفته او، در قالب شورایی که باید به موضوع رفع موانع ثبت جهانی بپردازد مشکلات فراروی پرونده و مقدماتی که باید اجرایی شود مانند حذف سازه ها از عرصه اصلی هگمتانه، ساماندهی و زیباسازی جداره ها در خیابان ها و کوچه ها و مجموعه بازار و اقدامات مرمتی و تهیه طرح های لازم در دستور کار استان قرار گرفته و بازدیدهای میدانی از عرصه پیشنهادی نیز توسط کارشناسان امر انجام شد.

مالمیر خاطرنشان کرد: پرونده ای که اکنون در دست اقدام است تحت عنوان «منظر تاریخ شهری از هگمتانه تا همدان» از زمان شکل گیری همدان در هگمتانه باستانی را در برمیگیرد و تا هسته اصلی شهر همدان، بازارها و آنچه اکنون به عنوان شهر همدان شکل گرفته را شامل می شود. در واقع نوعی روند تاریخی شکل گیری یک شهر از دوره باستان تاکنون که پابرجا باقی مانده و دارای حیات و نقش آفرین بوده، در این پرونده مطرح است.

او در خصوص سایر پرونده هایی که استان همدان برای ثبت در فهرست میراث جهانی آماده کرده است، گفت: پرونده های دیگری نیز در استان همدان در حال تهیه هستند که ما معتقدیم دارای ظرفیت برای ثبت جهانی هستند. غار علیصدر به عنوان یکی از منحصر بفردترین غارهای دنیا می تواند به عنوان یکی از میراث طبیعی در یونسکو ثبت جهانی شود و به دنبال این مهم هستیم. منظر فرهنگی ارزانفود از دیگر پرونده های مد نظر برای ثبت جهانی است. در این راستا روستای ورکانه و بافت سنگی روستاهای این محور مد نظر است. البته این موضوع نیز همچون سایر موضوعات باید مورد کارشناسی قرار گیرد.

به گفته مالمیر، مجموعه نوشیجان یا مجموعه بناهای دوره ماد نیز از دیگر پرونده هایی است که برای ثبت جهانی مد نظر استان همدان است. در این پرونده دو بنا از جمله ارگ نوشیجان و معبد چلیپایی که در محوطه حاجی خان فامنین کشف شد، از دوره ماد قرار دارد که به لحاظ معماری دارای شباهت هستند. البته ما موضوعاتی را در حوزه باستان شناسی تعریف کرده ایم که به برخی از محوطه ها و تپه های باستانی که احتمال وجود بناهای ماد در آنها بیشتر است توجه شود و در اولویت کاوش ما قرار دارد و اگر بتوانیم بناها و محوطه های دیگری مربوط به دوره مادها در آن مناطق کشف کنیم، قطعا می توانیم یک پرونده زنجیره ای درخصوص بناهای دوره ماد تهیه و به یونسکو ارائه دهیم. در پرونده کاروانسراهای ایرانی نیز دو کاروانسرا از استان همدان قرار دارد که شامل کاروانسرای فرسفج تویسرکان و کاروانسرای تاج آباد بهار می شود.