غیبت ایران در بخش نمایشگاهی بینال هنر ونیز

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای بدست آمده، غیبت ایران در بخش نمایشگاهی بینال هنر ونیز مشاهده می شود.

سه روز از آغاز بخش نمایشگاهی بینال هنر ونیز میگذرد و با جست و جویی ساده در وبسایت این رویداد میتوان متوجه شد که ایران امسال در بین 80 غرفه شرکت کننده حضور ندارد! این در حالی است که هنر ایران در پنجاه و هشتمین دوسالانه هنر ونیز توانست در بین 90 کشور شرکت کننده حضور موفقی داشته باشد.

حضور ایران در بینال ونیز در سال 2019 نسبت به دوره های گذشته با رویکرد متفاوتی همراه بود. آثاری که از سوی سه هنرمند به نمایش گذاشته شده بودند، تلاش کردند تا تصویری از گذشته، حال و آینده ایران را به نمایش بگذارند. حضوری که توانست توجه هیات ژوری این رویداد بین المللی و برخی از رسانه های خارجی را به خود جلب کند.

در حقیقت موفقیت در پنجاه و هشتمین دوره از بینال هنر ونیز تا حدی بود که ماهنامه هنری «آرت نیوزپیپر» با انتشار گزارشی، پاویون ایران را در میان جذاب ترین های این نمایشگاه بزرگ هنری قرار داد و تا مدتها از پاویون ایران به عنوان یکی از جذاب ترین غرفه ها یاد میشد و رسانه های دیگری نیز به معرفی پاویون کشورمان در دوسالانه ونیز پرداختند. همچنین برخی غرفه ایران را به عنوان برترین پاویون حاضر در آن دوره از دوسالانه ونیز معرفی کردند.

به عنوان نمونه وبسایت «Art Newspaper» درباره غرفه ایران نوشته بود: در پاویون ایران میزهای بزرگی که در طول اتاق قرار گرفته و روی آنها را گل، میوه، شمعدان و… می پوشاند، قرار دارند و یک لوستر غول پیکر بالای آنها بچشم می خورد.

این چیدمان به وسیله کاغذهای خاکستری پاپیه ماشه توسط طراح مجرب ایرانی رضا لواسانی، شکل گرفته و تعمقی بر روی چرخه زندگی است. کمی آن سوتر صندلی خالی پیرمردی دیده می شود که نشان دهنده غیبت و مرگ است...

یا نشریه آرت نیوز پیپر فرانسوی نیز پاویون ایران را یکی از پاویون های منتخب ملی عنوان کرد.

این تجربه بگونه ای بود که بعدا هادی مظفری، مدیر کل دفتر هنرهای تجسمی وقت اعلام کرد که رسیدن به شیر طلای ونیز را دور از دسترس نمی داند.

حال باتوجه به حضور موفق ایران در دوره پیشین، جای سوال است که چرا ایران در پنجاه و نهمین دوره از بینال هنری ونیز حضور به عمل نیاورده است؟ چه شد که پس از کسب آن حجم از موفقیت و دریافت نقدهای مثبت از سوی رسانه های مختلف جهان، به یکباره تصمیم به خداحاظی در اوج گرفتیم؟ بجای اینکه تلاش کنیم تا در این دوره ارائه قوی تری داشته باشیم!

درواقع حضور ایران در پنجاه و نهمین دوره باید از مدتها پیش برنامه ریزی میشد و اقدامات لازم برای برپایی پاویون صورت میگرفت. شاید بهتر است اینگونه بگوییم، تغییرات و جابجایی هایی که در سمت های دولتی به واسطه تغییر دولت ایجاد می شود، نباید در حضور ایران در عرصه های بین المللی اثرگذار باشد و لازمه این امر جاری بودن یک روند سیستماتیک قوی است که با تغییر آدمها تغییری نمی کند و به قوت خود باقی است.

غیبت ایران در بخش نمایشگاهی بینال هنر ونیز را تا حدی به خالی بودن سمت مدیرکل هنرهای تجسمی پس از استعفای مدیر پیشین میتوان ارتباط داد؛ چرا که اکنون چند ماه از خالی بودن این جایگاه مهم هنری کشور میگذرد.

همچنین غیبت ایران در پنجاه و نهمین دوره از بینال هنری ونیز در چنان سکوت خبری صورت گرفت که از سمت هیچ مدیر و مسئولی نشانی از علت غیبت در بینال هنری ونیز یا اطلاع رسانی درباره آن نبود و نیست.

حتی پس از پیگیری هایی که خبرنگار برای دریافت اطلاعات در این زمینه انجام داد، نتیجه ای حاصل نشد. درواقع اکنون که مدیرکل هنرهای تجسمی را نداریم، با اردشیر میرمنگره (معاون اداره تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) تماس گرفتیم که او ضمن اظهار بی اطلاعی درباره این امر خواستار پیگیری موضوع از سمت معاونت امور هنری شد.

در دیگر تماس های خبرنگار با بخش های مربوط، آنها نیز اظهار بی اطلاعی کرده و قرار بر این شد که نتیجه حاصله را اطلاع دهند ولی تاکنون این امر میسر نشده است.

دوره ای که ایران پیش از پنجاه و هشتمین دوره در بینال ونیز شرکت کرده است نیز به دوره پنجاه و ششم در سال 94 برمی گردد که به گفته دست اندرکاران و به گواه مستندات، وسیع ترین و پرشمارترین حضور ما در این رویداد معتبر جهانی بود و میتوان گفت در عین حال حاشیه دارترین حضور ما را رقم زد.

بطور کلی تا کنون از پنجاه و شش دوره بینال ونیز، کشور ایران در هشت دوره از آن شرکت داشته است. حضور ایران در این بینال دو دوره پیش از انقلاب اسلامی و شش دوره آن پس از انقلاب اسلامی بوده است.

اکنون پنجاه و نهمین دوره از بینال هنر ونیز که به عنوان طولانی ترین و مهمترین نمایشگاه بین المللی هنر معاصر شناخته می شود، از 23 آوریل آغاز شده و تا 27 نوامبر 2022 به کیوریتوری سیسیلیا المانی ادامه خواهد داشت. این نمایشگاه در ابتدا برای سال 2021 برنامه ریزی شده بود، اما به دلیل همه گیری ویروس کرونا به تعویق افتاد.

بینال هنر ونیز که دارای دو بخش رقابتی و نمایشگاهی است، شیر طلای برترین غرفه این دوره را به «سونیا بویس» هنرمند بریتانیایی اهدا کرد.

بینال ونیز در سال 1895 به عنوان نمایشگاهی برای هنر جدید سراسر جهان تاسیس شد. با رشد تعداد هنرمندان، کشورهای مختلف غرفه هایی را برای هنرمندان آماده کردند؛ بلژیک نخستین کشوری بود که در سال 1907 به این مهم اقدام کرد.