ساختمان 80 ساله لاله زار از آتش جان سالم به در برد
هشتم دی 1400، ساختمان تجاری غریب دچار آتش سوزی می شود. این ساختمان در سال 1318 خورشیدی در خیابان لاله زار بنا شده که سالها بعد یکی از اولین کافه های این خیابان به نام آیبتا که مدیریت آن را خانمی روس با همین نام به عهده داشت، در این ساختمان راه اندازی می شود. این کافه محل آمد و شد بسیاری از هنرمندان و روشنفکرانی چون ملک الشعرای بهار بود. ساختمان غریب یا کافه آیبتا در 28 اسفند سال 1385 به شماره 18675 در فهرست آثار ملی ثبت می شود.
مرتضی ادیب زاده، معاون میراث فرهنگی استان تهران می گوید: حریق در بنای تاریخی غریب (کافه آیبتا) که با حضور به موقع عوامل امدادی در کمترین زمان ممکن خاموش شد، خوشبختانه آسیب جدی به این بنای تاریخی وارد نکرده است. البته اعلام نظر قطعی در این زمینه نیازمند بازدید و بررسی کارشناسی بنا است. سقف چوبی این بنا به دلیل نزدیکی با کانون اصلی آتش، دچار حریق شد که با حضور تیم های آتش نشانی عملیات اطفاء حریق بدون آسیب به سازه این بنای تاریخی انجام شد.
آسیب به آثار باستانی تیس در چابهار
پانزدهم دی 1400، عدنان حسینی، مدیر گردشگری سازمان منطقه آزاد چابهار خبر می دهد: بر اثر بارندگی ها و سیل اخیر آسیب جدی و شدیدی به آثار باستانی و تاریخی روستای تیس وارد شده است. متاسفانه قسمت هایی از برج و باروهای حصار قلعه بر اثر بارندگی شدید در چند روز اخیر از بین رفته و آسیب به دیوارها و فضاهای داخلی این قلعه نیز وارد شده است، به همین منظور از همه گردشگران و مردم چابهار تفاضا داریم برای حفظ اثر و جلوگیری از آسیب های بیشتر به این اثر تاریخی روی دیوارها و بقایای آن تردد نکنند.
قلعه تیس که به آن قلعه پرتغالی ها نیز گفته می شود، متعلق به دوران اسلامی است که در زمان شاه سلیمان صفوی ساخته شده و در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است. پیش از این بارها نسبت به سرعت تخریب این قلعه و همچین درباره مرمت های غیراصولی آن در سالهای گذشته از سوی باستان شناسان هشدار داده شده است.
85 میلیارد ریال خسارت سیل به آثار تاریخی هرمزگان
هفدهم دی 1400، بارش های سیل آسای اخیر موجب خسارت بیشتر قلعه های تاریخی در استان هرمزگان می شود. سهراب بناوند، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان هرمزگان پس از پایش های اولیه میزان خسارت وارد شده به آثار تاریخی این استان را بر اثر بارش های اخیر فعلا حدود 85 میلیارد ریال برآورد کرده است.
بناوند پیرامون اینکه میراث فرهنگی ایران در زمستان 1400 فراز و نشیب های زیادی را پشت سر گذاشت، می گوید: آثار تاریخی شهرستان میناب از جمله قلعه هزاره، قلعه گوربند و قلعه کردر و قلعه مغویه در شهرستان بندرلنگه بر اثر بارانهای سیل آسا آسیب دیده است. در شهرستان بستک هم به قلعه و حمام خان خسارت وارد شده است. قلعه پرتغالی های جزیره هرمز و قلعه کمیز در رودان نیز در بارندگی های اخیر دچار آسیب شده اند. این آسیب ها بین 5 تا 50 درصد بنا بوده که بیشترین آسیب هم به قلعه مغویه و قلعه خان وارد شده است.
باران به این آثار تاریخی بویژه قلعه مغوبه بندر لنگه و حمام و قلعه خان بستک درحالی خسارت وارد کرده است که پیشتر، بارها درباره نیاز این آثار به مرمت فوری هشدار داده شده بود، همچنین برخی از آثار تاریخی استان های جنوبی و غربی کشور نیز که در بارندگی های قبلی دچار آسیب شده اند هنوز مرمت نشده اند و باقیمانده آن بناها همچنان در خطر تخریب است.
تخریب پل آبرسان
هجدهم دی 1400، پل آبرسان که در سیل 98 بخشی از آن تخریب شده بود، بخش بیشتری از آن در سیلاب 1400 تخریب می شود.
سیاوش آریا، پژوهشگر و فعال میراث فرهنگی استان فارس با انتشار تصویری از آخرین وضعیت این پل تاریخی خبر می دهد: بخش بزرگی از پل تاریخی آبرسان شهر اهل از بخش اشکنان شهرستان لامرد در استان فارس در پی سیلاب های هفته گذشته ویران شد و تنها بخش کوچکی از پایه های این پل باقی ماند.
این سازه آبی از جمله بناهای شاخص و ملموس به لحاظ ساختار معماری است که در فهرست آثار ملی ثبت شده و قدمت آن به قرون اولیه اسلامی باز می گردد. سازه این پل از سنگ و ساروج بوده که در سالهای اخیر متأثر از خشکسالی شده و با هر بار سیلاب بخشی از آن نابود شده است.
مناره های اصفهان در مرز تخریب و ریزش
بیستم دی 1400، در دوران حکمرانی سلجوقیان بر اصفهان بواسطه ساخت مناره ها و میل های فراوانی که در نقاط مختلف این شهر برای راهنمایی کاروان ها و مسافران بین راه مانده ساختند، به آن لقب شهر مناره ها را دادند. حالا بعد از گذشت هزار سال، از آن همه مناره، کمتر از تعداد انگشتان دو دست باقی مانده است؛ از منارجنبان که قرار بود برای حفاظت دیگر تکان داده نشود، اما باز هم کار خود را کردند، تا مناره های علی، ساربان، بابا سوخته یا چهل دختران که این سالها زخم های باقی مانده بر تنشان هر روز عمیق تر شده است، نبود تابلوهای معرفی در مسیر مناره ها و حرکت همیشگی ماشین هایی که گاهی جداره مناره ها را لمس می کنند.
میراثی بلاتکلیف در دل شلوغی شهر
سوم بهمن 1400، یکی از گزارش های سال گذشته درباره بلاتکلیفی بنای تاریخی و ثبت ملی شده هتل بیستون کرمانشاه با قدمتی مربوط به اوایل دوره پهلوی است. این بنای تاریخی که روزی محل آمد و شد مسافران زیادی بوده، سالهاست که خاموش و ساکت است. برای روشن شدن تکلیف آن باید توافقاتی بین مالک و اداره میراث فرهنگی انجام شود.
بر همین اساس سال 98 مسئولین میراث فرهنگی را با مالک بنا پشت یک میز نشاند تا با هم به توافق برسند و هرچند که مسئولین میراث فرهنگی استان در آن زمان اعلام کردند که توافقات اولیه رضایت بخش بود، اما بعدها مشخص شد که به سامان شدن مجدد این هتل تاریخی به این راحتی ها هم نیست و گره آن کور است که به سختی باید آن را باز کرد.
امید قادری، مدیرکل سابق میراث فرهنگی استان در مصاحبه ای که در سال 99 داشته، اعلام می کند: مالک این بنای تاریخی شروط سفت و سختی را برای راه اندازی دوباره هتل داشته که بخشی از آن درخواست برای تجاری سازی بخشی از بنا بدون پرداختن عوارضی به شهرداری بوده که شهرداری کرمانشاه هم این موضوع را خلاف قوانین و مقررات خود دانسته و این درخواست را رد کرده بود.
سپس در سال 1400 خبرگزاری دوباره پیگیری های خود را درباره وضعیت این هتل ادامه می دهد و در این باره با جبار گوهری، سرپرست میراث فرهنگی استان کرمانشاه گفت وگو می کند.
گوهری پیرامون اینکه میراث فرهنگی ایران در زمستان 1400 فراز و نشیب های زیادی را پشت سر گذاشت، میگوید: میراث فرهنگی استان آمادگی کامل دارد که با مالک این بنای تاریخی مذاکراتی داشته باشد، اما متاسفانه علیرغم مکاتباتی که داشته ایم، پای کار نیامده اند. صیانت و حفاظت از بناهای تاریخی که از ماموریت های اصلی میراث فرهنگی است، همیشه با اعمال محدودیت اتفاق نمی افتد، بلکه باید گاها امتیازاتی را به بخش خصوصی بدهیم تا خودش به صیانت و حفاظت بپردازد. در مورد هتل بیستون هم این مسئله را در نظر داریم و می توانیم با مالک بنا دوباره مذاکراتی داشته باشیم و به توافقاتی برسیم و حتی بسته های پیشنهادی به ما بدهد، اما متاسفانه خودشان تاکنون امتناع کرده اند.
سووشون؛ سوگواره ای برای عفیف آباد
هشتم بهمن 1400، با وجود اینکه ساخت فیلم های سینمایی و سریال در اماکن و بناهای تاریخی از سال 1393 ممنوع اعلام شده اما نرگس آبیار برای ساخت سریال جدید خود به نام سووشون مجوز فیلمبرداری در باغ عفیف آباد را در سال 1400 می گیرد که از همان ابتدا با اعتراض چندی از دوستداران میراث فرهنگی همراه می شود. سپس عصر جمعه هشتم بهمن، تصاویری در فضای مجازی منتشر می شود که حاکی اجرای عملیات احداث یک سازه، در جوار ساختمان میراثی باغ عفیف آباد در شیراز بوده است.
سید موید محسن نژاد، سرپرست میراث فرهنگی فارس که در پی این حواشی از باغ بازدید می کند، در حضور خبرنگاران اعلام می کند: در پی دلسوزی های مردم فرهنگ دوست و تاریخ دوست شیراز امروز در باغ عفیف آباد به صورت میدانی حضور یافته و از نزدیک سازه مطرح شده را دیدم؛ این سازه برای ساخت یک فیلم سینمایی تاریخی احداث شده است که با توجه به اینکه در خصوص مردم شریف شیراز و فارس بوده است، بنا شده در شهر شیراز و مکانهای مختلفی از این شهر اجرا شود. برای ساخت فیلم به صورت موقت سازه ای در این باغ تاریخی احداث شده است، این فیلم تاریخی بناست که در شان مردم شیراز باشد و به همین دلیل یکی از فضاهایی که در این مدت مورد استفاده قرار میگیرد، مجموعه باغ عفیف آباد است.
پس از روزها اعتراض به اثرات مخرب ساخت این سریال در باغ تاریخی عفیف آباد و سکوت مسئولان میراث فرهنگی، کارزاری برای توقف سریع ساخت و ساز در محوطه این باغ راه اندازی می شود که در آن از عزت الله ضرغامی و محمدهادی ایمانیه، استاندار فارس توقف سریع ساخت و ساز در محوطه باغ عفیف آباد را درخواست شده است. پس از این انتقادها نرگس آبیار از برداشته شدن بخشی از الحاقات دکور ساخته شده در این باغ تاریخی خبر می دهد.
تخریب حمام تاریخی در سمنان
شانزدهم بهمن 1400، اداره کل میراث فرهنگی استان سمنان به تخریب حمام تاریخی شاهبداغ گرمسار که توسط افراد ناشناس انجا شده، واکنش نشان می دهد.
این اداره ضمن محکومیت اقدام به تخریب این اثر تاریخی، خواستار بازسازی این بنای تاریخی به حالت اولیه و مرمت عین به عین وضع موجود است.
بنای تاریخی حمام محله شاهبداغ گرمسار از جمله بناهای تاریخی با ارزش شهر گرمسار بوده که مراحل ثبت آن در فهرست آثار ملی ایران در دستور کار اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سمنان قرار داشت و اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان گرمسار نیز طی نامه شماره 918/1404/983 به تاریخ 1398/10/1 به شهرداری گرمسار با ارزش بودن این بنای تاریخی را اعلام کرده است.
مرگ خانه شهرداران
هجدهم بهمن 1400، عمارت گلستان یا خانه شهرداران به رغم تلاش هایی که برای متقاعد کردن مسئولان میراث فرهنگی و شهرداری تهران به منظور نگهداری این مکان رویداد تخریب می شود.
این خانه سه طبقه که در محله اقدسیه تهران واقع شده، متعلق به محمد ظهیری بوده که پیش از انقلاب در وزارت آب و برق مسئولیت داشت. ظهیری این خانه را که دارای تزئینات زیادی از جمله گچ بری و آیینه کاری بوده، در سال 1348 ساخته است.
شهرداری تهران در اسفند 98 عمارت گلستان را با مساحت 848.3 متر به قیمت پایه 81 میلیارد تومان به مزایده می گذارد. اقدام برای فروش این خانه بواسطه آنکه یک مکان رویداد محسوب میشد و تزئینات فاخر داشت، با این بیم که پس از انتقال مالکیت تخریب خواهد شد، اعتراض فعالان میراث فرهنگی را برانگیخت.
هرچند مسئولان میراث فرهنگی تهران و وزارت میراث فرهنگی، کردشگری و صنایع دستی کشور پس از بررسی این عمارت در سال 1398، آن را فاقد اولویت برای ثبت در فهرست آثار ملی برشمردند و حتی اقدامی برای حفاظت از آن به عنوان یک مکان رویداد گردشگری انجام ندادند و به رغم اینکه صداهایی از شورای شهر تهران درباره ضرورت حفظ این عمارت بلند شده بود، اما در میراث فرهنگی و شهرداری این تشخیص داده شد که عمارت گلستان فاقد شروط لازم برای ثبت است و اثری تاریخی یا حتی واجد ارزش محسوب نمی شود.
تجاوز به دژ هخامنشی
بیست و دوم بهمن 1400، سیاوش آریا، پژوهشگر و کنشگر میراث فرهنگی از صدور مجوز ساخت بوستان (پارک) در حریم درجه یک کاخ یا دژ باستانی معروف به قصر ابونصر، بازمانده ای از اواخر هخامنشی با قدمتی بیش از 2300 سال خبر می دهد.
آریا در این باره می گوید: حریم درجه یک کاخ دژ باستانی نامدار به قصرابونصر در شیراز با پروانه اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان فارس و از سوی شهرداری، مورد دست اندازی های گسترده قرار گرفته و بنا است در آینده ای نزدیک در کنار این یادگار ملی ارزشمند، بوستان محلی ساخته شود. با این همه، کنشگران و کارشناسان میراث فرهنگی به ساخت و سازها ایراد گرفته و خواستار توقف آن شده اند ولی تاکنون اعتراض ها راه به جایی نبرده است.
آتش سوزی در تیمچه حاجب الدوله
بیست و سوم بهمن 1400، صبح این روز پاساژی در تیمچه حاجب الدوله در بازار تهران دچار حریق می شود.
به گفته ملکی، سخنگوی سازمان آتش نشانی حداقل 30 باب مغازه در این پاساژ دچار حریق می شوند. بسیاری از دیواره و شیشه ها تخریب شده و پایین ریخته است. این تیمچه از سراهای قدیمی بازار است و شیشه های سقف در لحظات اولیه شکسته بود.
محسن سعادتی، سرپرست معاونت میراث فرهنگی استان تهران پس از مشاهدات اولیه و با توجه به محدودیت ارزیابی در زمان اطفاء آتش در تیمچه حاجب الدوله بازار تهران می گوید: هنوز زود است خسارات واردشده به تیمچه تاریخی حاجب الدوله اعلام شود و زمان میبرد. منتظر گزارش و برآورد آتش نشانی هستیم.
تیمچه حاجب الدوله یکی از بازارچه های اطراف سبزه میدان است که قدمت آن به دوره ناصرالدین شاه قاجار می رسد و توسط حاج علی خان حاجب الدوله ساخته شده است. معماری سقف و تیمچه آن را به یکی از جاذبه های تهران تبدیل کرده است.
تن پادشاهان ساسانی لرزید
بیست و هشتم بهمن 1400، سیاوش آریا، پژوهشگر و کنشگر میراث فرهنگی از آثار مخرب انفجارهای پی درپی معدن شن و ماسه در نقوش برجسته ساسانی محوطه باستانی برم دلک در شیراز خبر می دهد.
برم دلک محوطه ای باستانی در نزدیکی شهر شیراز است که با نقش برجسته شاهزاده زن ساسانی، بهرام دوم و شاپور اول ساسانی شناخته می شود، هرچند در سالهای اخیر مکرر نسبت به نابودی تدریجی این نقوش برجسته که اینک کتیبه های آن مزین به خط پهلوی به سختی خوانده می شود، هشدار داده شده است. سیاوش آریا، کنشگر میراث فرهنگی نیز با انتشار تصاویر جدیدی از وضعیت وخیم و مرگ خاموش نقوش برجسته ساسانی برم دلک در پی فعالیت معدن شن و ماسه خبر داده است.
ماجرای تخریب 200 خانه تاریخی شیراز
یکی از موضوعات بحث برانگیز در سال 1400 ارائه طرحی موسوم به «گسترش 57 هکتاری شاهچراغ» بوده است که نقدهای زیادی را به همراه داشته و منتقدان می گویند این طرح به تخریب گسترده بافت تاریخی شهر شیراز منجر خواهد شد. بر همین اساس پویش های مردمی ای برای نجات آن راه می افتد.
در نامه های جداگانه از رئیس جمهور، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، استاندار فارس و چهره های دینی شیراز درخواست شده است اجرای این طرح که به گفته منتقدان یادآور و در ادامه تخریب بافت تاریخی شیراز در دهه های 70، 80 و 90 است، متوقف شود.
بیست و پنجم بهمن 1400، دکتر غلامحسین معماریان، استادتمام رشته معماری در دانشگاه علم و صنعت ایران که دکتری معماری از دانشگاه منچستر انگلستان دارد و عنوان رساله دکتری او "گونه شناسی مسکن در ایران؛ با ارجاع ویژه به خانه های شیراز" است، نیز در نامه ای به محمدهادی ایمانیه، استاندار فارس با اشاره به روند تخریب در شهر شیراز از دهه 1360 تا کنون و همچین مقایسه تطبیقی شهرهای زیارتی ایران و عربستان و با بیان اینکه «متاسفانه به نظر می رسد نگاه عربستانی تخریب بافت های تاریخی و طراحی مجموعه های زیارتی، الگویی برای ما ایرانیان شده» از استاندار فارس درخواست می کند: این طرح بدون تخریب رسما کنار گذاشته شود.
همچنین این نامه به آیت الله دژکام، امام جمعه شیراز، آیت الله کلانتری، تولیت آستان شاهچراغ (ع)، دکتر پاک فطرت، نماینده شیراز، مهندس طاهری، رئیس شورای شهر شیراز و مهندس اصنافی شهردار شیراز رونوشت می شود.
بیست و هشتم بهمن 1400، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای اولین بار نسبت به این طرح واکنش رسمی نشان می دهد و تخریب 200 خانه تاریخی شیراز و ساخت مجتمع تجاری را کذب اعلام می کند.
در این راستا، مصیب امیری، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری که پیشتر مدیر میراث فرهنگی و گردشگری استان فارس بود و همزمان با دوره مدیریتی او، تخریب بخشی از بافت تاریخی شیراز اتفاق افتاده است، در اولین واکنش رسمی به طرح موسوم به «گسترش 57 هکتاری شاهچراغ» می گوید: برخلاف آنچه در فضای مجازی و برخی رسانه ها منعکس شده، براساس طرح ساماندهی و اتصال دو حرم، نه قرار است 200 خانه تاریخی در شیراز تخریب و نه مجتمع تجاری بجای آن ساخته شود.
چهارم اسفند 1400، بعد از آنکه توقف طرح «گسترش 57 هکتاری شاهچراغ» از سوی افکار عمومی و جامعه متخصص میراث فرهنگی و معماری پیگیری می شود، یک طیف سیاسی هم در بیانیه ای رسمی با اجرای این طرح مخالفت کرده و ضمن ارجاع به مقررات کشور تاکید کرده است: «از هر گونه اقدام سلیقه ای و شتابزده خودداری شود.»
از طرفی عزت الله ضرغامی با بیان اینکه کمیته ای از کارشناسان مجرب درحال بررسی و مطالعه «طرح توسعه حرم شاهچراغ (ع)» هستند، می گوید: آنهایی که فکر می کنند در سراسر کشور «بافت تاریخی» مشابه «بافت فرسوده» است و می شود بولدوزر گذاشت و همه را صاف کرد و بناهای جدید ساخت، حتما اشتباه می کنند.
خاطره تاریخی کرمانشاهیان، گرفتار در برزخ
سی ام بهمن 1400، گزارشی تلخ از گرفتار یو بلاتکلیفی بیمارستان تاریخی مسیح کرمانشاه منتشر می شود. این بیمارستان مالکی دارد که می خواهد برای کسب منافع اقتصادی نابودش کند و هر روز در اندیشه وارد کردن بلایی جدید به آن است و میراث فرهنگی که می خواهد نجاتش دهد، اما پولی برای این کار ندارد.
کیومرث اعظمی، معاون میراث فرهنگی استان با بیان اینکه طی یک دهه اخیر بیمارستان تاریخی مسیح کرمانشاه حوادث زیادی را از سر گذرانده، می گوید : این بیمارستان سال 1382 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت، اما از آنجایی که مالک بنا به دنبال تخریب و تغییر کاربری آن بود، در سال 1390 توانست آن را از فهرست آثار ملی خارج کند. متاسفانه مالک بنا در سالهای بعد تخریب هایی را در این بنا آغاز کرد و حتی در سال 1398 این بنا دچار یک آتش سوزی عمدی شد و پس از آن بود که بنا به درخواست مردم و دوستداران میراث فرهنگی پرونده ثبت ملی آن دوباره به جریان افتاد و در دادگاه رای به نفع میراث فرهنگی داد و این بنا دوباره در فهرست آثار ملی قرار گرفت.
همچنین در یکی دو سال اخیر هم سقف شیروانی بنا و درب و پنجره های آهنین آن از دستبرد سارقین درامان نمانده و این بنا در معرض آسیب قرار گرفته است. از طرفی موقعیت مناسب بنا و وسعت زیاد آن باعث شده تا مالک در اندیشه تغییر کاربری آن باشد. در این راستا طی یکی دو سال اخیر دوباره پرونده ای را برای خروج بنا از فهرست آثار ملی تشکیل داده که دیوان عدالت اداری آن را رد کرد.
وضعیت وخیم مادر کاروانسراهای ایران
دوم اسفند 1400، کاروانسرای دیرگچین معروف به مادر کاروانسراهای ایران، درحالی به همراه 55 کاروانسرای دیگر برای ثبت در فهرست میراث جهانی به یونسکو معرفی شده که وضعیت آن پس از واگذاری و تغییر کاربری با مرمت های غیراصولی، وخیم و هشدارآمیز توصیف شده است.
شقایق محمدی نژاد، دانش آموخته باستان شناسی که بتازگی از کاروانسرا بازدید کرده است، درباره آخرین وضعیت آن می گوید: کاروانسرا همانند هزاران بنای همسان دیگر به حال خود رها شده است. اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان قم با واگذاری کاروانسرا به یک نهاد شخصی، این میراث ارزشمند را به سمت و سوی نابودی کشانده است. مرمت های غیراصولی، کارشناسی نشده و بی کیفیت طاق ها و دیوارها، تبدیل حجره ها به جایگاه اقامت مسافران و ساخت و پرداخت ابزارهای موسیقی، نگهداری انواع جانوران درون حیاط و حجره ها و ... چهره این کاروانسرا را دگرگون و خدشه دار کرده است.
آرامگاه رئیس المجاهدین بنایی است مربوط به دوره قاجار که در شهرستان آبیک، نزدیک نیروگاه شهید رجایی واقع شده و در تاریخ 17 اسفند 1381 با شماره ثبت 7683 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. امروزه متاسفانه به علت رهاسازی و عدم مدیریت، رو به نابودی و به مکانی برای معتادان و جویندگان گنج تبدیل شده است.
وضعیت ناخوش قلعه اردلان تویسرکان
یازدهم اسفند 1400، قلعه اردلان تویسرکان وضعیت خوبی ندارد و در طول سالیان تخریب مستمر داشته است.
اسحاق ترکاشوند، مدیر اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان تویسرکان می گوید: با توجه به اینکه این بنا مالک شخصی دارد و مالک هم علاقه زیادی به احیا ندارد بنا در وضعیت مناسبی به سر نمی برد. در عین حال منابع بودجه میراث فرهنگی محدود است و تاکنون نتوانسته ایم بنا را اساسی مرمت کنیم و ما تلاش می کنیم اعتبار شهرستان را به قسمت هایی که مالک شخصی ندارد مثل پلهای تاریخی اختصاص دهیم و مرمت بناهایی که مالک دارند باید با مشارکت مالک باشد اما مالک این بنا تاکنون هیچ مشارکتی با ما نکرده است.
قلعه اردلان تویسرکان متعلق به دوره قاجار و در روستای اشتران واقع است، کنار بنا یک حمام تاریخی قرار دارد که مکمل قلعه بوده و قناتی نیز در داخل قلعه وجود دارد. این بنا در سال 1383 با شماره 11379 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
تعرضی دوباره به قبرستان امامزاده عبدالله
چهاردهم اسفند 1400، دوباره امامزاده عبدالله و تخریب قبرهایش بر سر زبانها می افتد. چند سالی است که در پی طرحی برای ساماندهی و هم سطح کردن قبور در قبرستان امامزاده عبدالله، شروع به تخریب و از بین بردن قبرهای تاریخی و قدیمی کرده اند که با اعتراض های زیادی همراه شد.
این بار هم احمد محیط طباطبایی، پژوهشگر تاریخ و رئیس کمیته ملی موزه ها در ایران در بازدید از این قبرستان، از اجرای دوباره طرح هم سطح سازی قبور در بخش تاریخی قبرستان امامزاده عبدالله ری و همچنین تخریب بخشهایی از آن می دهد و این در حالیست که متولیان این امامزاده و همچنین مسئولان شهرری در این سالها قول داده بودند که سنگ قبرها را حفظ کنند.
این بازار بزرگ ناایمن و فرسوده است
پانزدهم اسفند 1400، گزارشی تصویری از وضعیت ناایمن و فرسوده بازار تهران منتشر می شود.
در این گزارش آمده است: بازار تاریخی تهران در طول چند سال گذشته هشدارهای زیادی را پشت سر گذاشته است؛ از تخریب ها و ساخت و سازهای ناایمنی که در کوچه پس کوچه های تنگ آن انجام می شود، تا سیم های برق رها شده روی دیوارها که بزرگترین زنگ خطر برای این بافت محسوب می شوند یا حرکت زمین که این بخش از تهران را به عنوان هسته اولیه شهر به راحتی در خود دفن می کند؛ اما تاکنون هیچ یک از این هشدارها و فاجعه هایی که چندین بار در دل بازار تهران رخ داده است، باعث نشده تا فکر و برنامه ریزی اصولی برای این بخش از تهران قدیم انجام شود.
این تپه هفت هزار ساله را دریابید!
بیست و سوم اسفند 1400، سیاوش آریا، پژوهشگر و فعال میراث فرهنگی این بار از تعرض و جولان افراد معتاد و مزاحم و حفاری های گنج یابی در تپه هفت هزارساله پوستچی شیراز خبر می دهد.
او وضعیت این تپه تشریح می کند: این تپه که در نتیجه فصل چهارم کاوش های باستان شناختی در اسفند 1399 خورشیدی، دیرینگی آن به هزاره پنجم پیش از میلاد یعنی حدود هفت هزار سال پیش رسید، به حال خود رها و شبیه به ویرانه شده است. گسترش روزافزون ساخت و سازها در عرصه و حریم درجه یک این محوطه ارزشمند باستانی، آینده ای تاریک را برای آن رقم زده است. مردم بومی و پیرامونی این محوطه تاریخی و فرهنگی، بخشی از فنس کشی هایی را که شهرداری برای حفظ و پاسداشت آن کشیده است، از میان برده و کنده اند و به درون آن راه یافته و در این جایگاه ارزشمند باستانی به دوچرخه سواری و گردش سرگرم هستند.
بدتر از همه، اینکه افراد معتاد و مزاحم همه روزه در درون محوطه تاریخی پوستچی در رفت و آمد بوده و در آنجا سرگرم مصرف مواد مخدر و حرکات ضداخلاقی و ناسازگار با محیط شهری و منطقه هستند.
به دارالسلام شیراز هم رحم نکردند
بیست و هشتم اسفند 1400، در واپسین روزهای اسفند گورهای تاریخی قبرستان دارالسلام شیراز در جریان طرح هم سطح سازی این گورستان تاریخی زیر و رو می شوند و برخی کنشگران و دوستداران میراث فرهنگی به عنوان شاهدان عینی تصاویری را از شکل کار کارگران منتشر کرده و گفته اند کارگرانی که سنگ قبرها را از دل خاک بیرون می آوردند درباره هویت تاریخی این قبرستان اصلا توجیه نشده اند، برای همین برخی سنگ قبرها شکسته، مخدوش یا جابجا شده اند.
این در حالیست که مسعود منیعاتی، رئیس انجمن دوستداران میراث فرهنگی و گردشگری استان فارس با بیان اینکه میراث فرهنگی شیراز از ماجرا بی خبر بوده است، می گوید: وقتی تصاویر و اطلاعات جدید از هم سطح سازی بخش جدیدی در دارالسلام دریافت کردیم با سرپرست میراث فرهنگی استان فارس تماس گرفتم که گفتند اصلا در جریان نیست و با شهرداری تماس می گیرد و پیگیری می کند که در نهایت اطلاع دادند کار کارگران را فعلا متوقف کرده اند تا مشخص شود این هم سطح سازی مطابق با طرح مورد تایید میراث فرهنگی انجام میشد یا خیر.
دارالسلام شیراز یکی از گورستان های کهن ایران است که بنا بر برخی روایت ها قدمت آن به بیش از 1200 سال می رسد. گفته شد که وسعت این قبرستان در حدود 10 هکتار بوده و حدود 10 هزار سنگ قبر در آن وجود داشته و تا سال 1357 در آن مرده دفن میشده است. برخی عالمان، ادیبان و اندیشمندان شیراز در این قبرستان دفن شده اند. همچنین قبرهایی از دوره اسلامی در این گورستان شناسایی شده است.
بیست و نهم اسفند 1400، رئیس انجمن دوستداران میراث فرهنگی و گردشگری استان فارس پیرامون اینکه میراث فرهنگی ایران در زمستان 1400 فراز و نشیب های زیادی را پشت سر گذاشت، خبر می دهد: کار در دارالسلام شیراز فعلا متوقف شده تا براساس طرح مرمت این گورستان تاریخی پیش رود.
در عین حال محمد فرخ زاد، معاون گردشگری و امور زائران استانداری فارس معتقد است که تخریبی در این گورستان اتفاق نیافتاده و آن را شایعه ای بی پایه و اساس دانسته که مانع مهمی بر سر راه توسعه گردشگری شیراز شده و در ادامه هم تاکید کرد که بنای مسئولان و دستگاه های مسئول، احیای این آرامستان تاریخی است نه تخریب آن.
ورود به همگردی