لباس محلی طارم ترکیبی از رنگ و اصالت است
میراث آریا/ براساس آخرین خبرهای منتشر شده و گزارش های بدست رسیده، لباس محلی طارم ترکیبی از رنگ و اصالت است.
شهرستان طارم در شمال شرقی استان زنجان و در همسایگی گیلان قرار دارد. طارم دره ای صاف و پهن و نسبتاً گود است که در بخش طارم حوضه آبریز قزل اوزن قرار گرفته و به حوضچه منجیل و دریاچه سد سفید رود منتهی می شود. این دره بین دو رشته کوه طارم در زنجان شمالی و دامنه های جنوب شرقی رشته کوه طالش واقع شده است.
از آنجایی که ارزش ها، سنن، عقاید، آداب و رسوم و حتی باورهای یک جامعه بر فرهنگ مردم تأثیرگذار است؛ طبعاً پوشاک نیز با توجه به رسوم مختلف و تفاوت هایی که میان اقوام مختلف وجود دارد، جزئی از فرهنگ هر جامعه بشمار می رود و همواره بخشی از فرهنگ جوامع مختلف با گوناگونی پوشاک متجلی می شود.
بطور کلی عواملی مثل جنسیت، شرایط جغرافیایی، سن، موقعیت اجتماعی، شرایط تاریخی و اعتقادات و آداب و رسوم در فرم پوشاک تأثیرگذار بوده است. رنگارنگی لباسهای محلی و قومی ظرفیت بسیار خوبی برای اجماع داخلی و بستری برای نشاط و همدلی است. رنگارنگی لباس های محلی و قومی ظرفیت بسیار خوبی برای اجماع داخلی و بستری برای نشاط و همدلی است.
پوشش محلی و سنتی زنان و مردان شهرستان طارم بسیار جالب و قابل توجه است. لباس های سنتی زنان طارمی جلوه و زیبایی خاصی دارد که چشم هر بیننده ای را خیره می سازد.
پوشاک زنان طارم در رنگ های شاد و زیبای طبیعت بطور کامل پوشیده و جذاب است. لباس مردم طارم بویژه لباس زنان از طرح های اصیل ایرانی الهام گرفته و محدود به یکرنگ خاص نیست و پوشش محلی زنان نیز از چندین تکه لباس و تزیینات متفاوت چون انگشتر، النگو و… تشکیل شده که بسته به قدرت اقتصادی افراد، زینت های مختلفی نیز با این لباس ها استفاده می شوند. برخی از این لباسها عبارتند از:
چنه آلتی (زیر چانه): ابزاری است که از سکه های قلاب دار به هم پیوسته یا منجوق های رنگارنگ تشکیل شده و جهت حفاظت استفاده می شود و نوعی زینت نیز بشمار می آید.
یاشماق: نوعی روسری که برای پوشش دهان، چانه و گردن استفاده می شود. نوعی پوشش که شامل پارچه ای مخصوص برای محافظت از موی سر است و یاشماق از ریشه یاشاماق به عنوان زندگی کردن به عنوان یک بخش از لباس سنتی است.
جلیزقا: پوشش مخصوص بالاتنه است که بدون آستین بوده و نوع آستین داران یل نام دارد.
کوینک: پوششی که اندکی بلندتر از جلیزقا بوده و زیر آن استفاده می شود. این پوشش از طرح ها و رنگهای گرم انتخاب می شود.
تومان: پوششی که به دو نوع بلند و کوتاه تقسیم می شود. نوع بلند آن شلیته و نوع کوتاه آن قصاتومان (شلوار کوتاه) نام دارد. معمولاً شلیته توسط افراد مسن و قصاتومان توسط جوانان مورد استفاده قرار می گیرد.
شلوار: این پوشش از پارچه ضخیم و تیره رنگ انتخاب می شود.
نیم ساق: نوعی جوراب شلواری است که در میهمانی ها و مسافرت ها استفاده می شود.
جوراب: پاپوشی از جنس پشم گوسفند است و در نقش های مختلف توسط خود زنان روستایی بافته می شود. تزئینات زنانه عبارتند از انگشتر، النگو و بویماق که از سکه های پول قلابدار از تار منجوق آویزان شده و از چند ردیف تشکیل شده است.
هم زمان با رشد صنعتی و گسترش شهرنشینی به خصوص در شهر آب بر پوشش های یادشده تغییر یافته و حتی برخی از آنها به فراموشی سپرده شده اند. در حال حاضر در روستاهای بزرگتر شهرستان طارم نیز پوشش غالب زنان و مردان را همان پوشش معمولی رایج در کل کشور تشکیل می دهد و برای دیدن پوشش های محلی بایستی به روستاهای کوچک که نفوذ صنعتی کمتر بوده مراجعه نمود.