آیا با از سرگیری صدور ویزای توریستی قفل صنعت گردشگری گشوده می شود؟
ایسنا/ بدنبال آخرین خبرهای بدست رسیده، این پرسش مطرح می شود که آیا با از سرگیری صدور ویزای توریستی قفل صنعت گردشگری گشوده می شود؟
روزنامه ایران پیرامون اینکه آیا با از سرگیری صدور ویزای توریستی قفل صنعت گردشگری گشوده می شود؟ نوشت: «خبر ازسرگیری صدور ویزای توریستی برای گردشگران خارجی به ایران بعد از 19 ماه سخت، یکی از بهترین خبرهایی بود که به گوش فعالان این حوزه رسید. البته افتادن صنعت گردشگری ایران به راه سنگلاخ به پیش از شیوع کرونا و پیشتر از آن برمی گردد و به قول ابراهیم پورفرج، رئیس هیأت مدیره جامعه تورگردانان ایران زنگ کسادی بازار از سال 98 به صدا درآمد: «در این سال طبق برآوردها بالای 32 هزار میلیارد خسارت دیدیم.» اما گویا با خبر از سرگیری صدور ویزا باد به بادبان های کشتی گردشگری ایران وزیده و ما در گفت و گو با فعالان این حوزه، مسیر پیش رو و موانع آن را بررسی کردیم.
آسیب دیدن صنعت گردشگری بعد از آغاز کرونا مختص به ایران نیست و همه فعالان این عرصه در جهان دچار رکودی بی سابقه شدند. چنانچه رقم های نجومی خسارت به شرکت ها و آینده مبهم همه گیری باعث شده هنوز هم نتوان با قاطعیت از بهبود اوضاع حرف زد. ابراهیم پورفرج، رئیس هیأت مدیره جامعه تورگردانان ایران می گوید فقدان حمایت در یکی از مهمترین مقاطع کاری شرکت های خصوصی این عرصه باعث بیشترشدن مشکلات شد: «در تمام این سالها برای اولین بار بخش خصوصی به بخش دولتی نیاز پیدا کرده بود که متأسفانه دولت آن زمان هیچ کمکی به صنعت گردشگری نکرد.» او از جلسات متعدد بی نتیجه می گوید و از پیشنهادهایی که مورد توجه دولت قرار نمی گرفت.
پورفرج گفت به صدور ویزای درمان برای ورود بیماران خارجی و مخالفت با هرگونه گردشگری و طبیعت گردی در فضای باز و دور از شهرها معتقد است. او از جلسه با وزیر جدید و گفت وگو درباره انتظارات و شرایط موجود می گوید: «جلسه خوبی بود و ما به همراه جامعه تورگردانان خواستیم که برای نجات این صنعت هر چه زودتر ویزا آزاد شود، چون بیشتر توریست های ورودی در سنین بالا هستند و واکسن زده اند و امن هستند. از طرفی همکاران ما هم واکسن زده اند و پروتکل ها رعایت خواهد شد و مشکلی پیش نخواهد آمد. هرچه سریع تر این ویزا صادر شود به سود این صنف و به سود همه است.»
او می گوید اگر حالا این مجوز صادر شود شرکت های ایرانی می توانند با خارجی ها تماس بگیرند، برنامه ریزی کنند و وارد برنامه های تبلیغاتی شرکت های خارجی برای سال جدید میلادی شوند: «اگر کمی دیرتر این اتفاق می افتاد دیگر جایی در اقلام تبلیغاتی و بروشورها نداشتیم و از جذب گردشگر در سال آینده هم جا می ماندیم. الان ما امیدوار هستیم برای تعطیلات میلادی یک تعداد گروه گردشگر خارجی وارد کنیم.»
او دائم از تلاش و سرعت عمل عزت الله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی جدید تشکر می کند و می گوید «قدم خیری برداشتند.»
هادی ناجی، مدیرعامل یک استارتاپ گردشگری است. او از همان ابتدای سال 99 که صدور ویزا تعطیل شد با تمام توان و با پول پس انداز سعی کرد به کار ادامه دهد. او و همکارانش سعی کردند از این فرصت استفاده کرده و از طریق تولید محتوا در حوزه گردشگری فعال بمانند: «با اینکه شرایط مالی سختی داشتیم پس انداز را گذاشتیم وسط تا تیم خودمان را حفظ کنیم و دست به تعدیل نزنیم و در کنارش تولید محتوا و فعالیت خود را در این حوزه ادامه دادیم. به عنوان مثال بالای 100 ویدئو برای معرفی فرهنگ ایران به مخاطب خارجی تولید کردیم. در واقع این ویدئوها حاوی اطلاعات سفر و اعتمادسازی برای مخاطب خارجی است که ایران را نمی شناسد.»
طبق برآوردهای او باید از ابتدای سال 1400 گردشگر وارد کشور می شد اما با به تعویق افتادن واکسیناسیون این فرصت از دست رفت: «اصرار بر توقف صادرکردن ویزای مسافران خارجی باعث شد که بزرگترین ضربه را صنعت گردشگری بخورد. بسیاری از راهنماها شغل دومی انتخاب کردند و بسیاری از آژانس ها تعطیل شدند. متأسفانه اتفاقات ناگواری افتاد.»
او تعریف می کند که با توقف ویزای گردشگری بستری برای صدور ویزای درمانی وجود داشت که بسیاری از شرکت ها با جذب صوری گردشگر از آن طریق روزگار می گذراندند: «بیشتر این گردشگران عراقی بودند که متأسفانه آنها پول خوبی وارد چرخه اقتصادی نمی کردند.»
او معتقد است همین حالا هم فرصت جذب گردشگر در سال جاری را از دست داده ایم؛ در حالی که کشورهای همسایه مانند ترکیه و ارمنستان و جمهوری آذربایجان در نبود ایران مشغول سروسامان دادن به جذب گردشگر هستند و از این فرصت استفاده می کنند: «امیدوار هستم وزیر جدید از تجربه ها استفاده کند و نظرات و حرف های گروه ها و جوانان را بشنود. همچنین گردشگری را تنها به گردشگر زیارتی محدود نکنند، چون چرخه گردشگری بدون جذب همه اقشار و گونه های گردشگری رونق نخواهد گرفت.»
مرتضی خاکسار، کارشناس اقتصاد گردشگری معتقد است در این مقطع باید با برنامه ریزی درست گردشگری را از سکون خارج کرد. او امیدوارانه اتفاقاتی را برمی شمرد که در آینده باعث جذب بیشتر گردشگر به ایران خواهد شد: «یکی از پیامدهای مهم سفر رئیس جمهور به تاجیکستان و عضویت ایران در سازمان همکاری های شانگهای این است که باعث جذب بیشتر گردشگر خارجی خواهد شد. سرعت گرفتن واکسیناسیون هم می تواند با ایجاد فضایی امن تر به این روند کمک کند.»
خاکسار بالابودن ارزش دلار به نسبت پول ملی را هم یکی از جذابیت های ایران برای گردشگران خارجی می داند. همچنان که ایران نیز جذابیت های خاص خودش را برای گردشگر خارجی دارد: «بسیاری در دنیا از نشستن در کروز و خوابیدن در هتل ها و ساختمان های مدرن خسته شده و دنبال جایی می گردند که در آن احساس جدیدی را تجربه کنند و این می تواند به ایران کمک کند که با گسترش بومگردی ها و اقامتگاه های روستایی این مخاطبان را جذب کند.»
او با برشمردن مزیت های اقلیمی مانند چهارفصل بودن و داشتن اماکن تاریخی متعدد، ایران را جزو مستعدترین مناطق برای جذب گردشگر در منطقه می داند که تنها با برنامه ریزی و تسهیل و کمک به مردم برای فراهم کردن زیرساخت می تواند در سال های پیش رو اتفاق بزرگی را رقم بزند که برای اقتصاد ایران کمک کننده باشد.
نوید یوسفیان، مدیرعامل یک هاستل و مجموعه فرهنگی در تهران صدور ویزا برای گردشگران خارجی را موقعیت خوبی برای آنها می داند و از مبلغ پایین سفر به ایران و لذت بردن گردشگران خارجی می گوید. ذهن یوسفیان که پنج سال پیش به ایران برگشت تا با ایده های جدید اقتصادی و اجتماعی در حوزه گردشگری مشغول شود حالا درگیر این سؤال است که در موقعیت حاضر آیا می شود به اقتصاد گردشگری دل بست؟ او می گوید: «ما و بسیاری از همکارانمان که با هم در ارتباط بودیم، می دانستیم حوزه سختی است اما سعی کردیم فرم جدیدی بسازیم، ایده داشته باشیم و سعی کنیم روابط بین گردشگر و جوامع محلی را با فهم مشترک تا حدودی عادلانه و انسانی تنظیم کنیم.»
او به خطراتی نیز در این زمینه اشاره می کند که از جنس مسائلی مانند استثمار نیروی انسانی در جوامع محلی است. وضعیتی که می تواند از برقراری روابط نابرابر اقتصادی بین گردشگر خارجی و جامعه میزبان رخ دهد یا حتی به مصرف بی رویه منابع طبیعی منجر شود. اما چیزی که به اعتقاد او در آینده با آن مواجه خواهیم شد از دست رفتن توان ادامه بنگاه های خیلی کوچک و مستقلی است که توسط جوانان باانگیزه و مستقل اداره شده است. او با اشاره به بسته شدن بسیاری از این بنگاه های کوچک اقتصادی و فرهنگی از جایگزینی شرکت های بزرگ دولتی و نیمه دولتی در آینده می گوید: «گروه های اقتصادی بسیار زیادی از صحنه خارج شدند و چیزی که به احتمال زیاد جای آنان را خواهد گرفت بنگاه های بزرگتر دولتی و نیمه دولتی خواهد بود؛ گروه هایی که از سالها پیش درصدد این موقعیت و فرصت بودند و این چیزی نیست که ما از آینده تلاش هایمان در ذهن پرورده بودیم.»