از پیراهن قسم تبریزی ها چه می دانید؟

ایسنا/ بدنبال خبر و گزارشات بدست رسیده، این سوال مطرح می شود که از پیراهن قسم تبریزی ها چه می دانید؟

داستان چیست؟

در روزگاری نه چندان دور، پیراهنی مزین به آیات قرآنی در شهرهای مختلف آذربایجان شرقی، دعوای بین شاکی و متشاکی را بدون حضور قاضی حل می کرد و پزشکان قبل از شروع به کار، پیراهن قسم را به تن کرده و سوگند یاد می کردند. پیراهن قسم، واژه ناآشنایی بین مردم آذربایجان شرقی نبوده و از قرنها قبل وارد ادبیات عامیانه مردم این استان شده است، این پیراهن به قول امروزی ها فری سایز بوده و طوری دوخته شده است که بر تن همه اندازه باشد.

تاریخ پژوهان معتقد هستند که این پیراهن نه در تبریز، بلکه در شهرستان های اطراف آذربایجان شرقی کتابت شده و دست قضا آن را به تبریز رسانده و اکنون در موزه قرآن و کتابت تبریز به نمایش گذاشته شده است، این پیراهن، نشان دهنده نظام قضایی گذشته است که با باورها و اعتقادات دینی و مذهبی مردم آذربایجان شرقی آمیخته شده بود که در برخی مواقع آن را بعنوان لباس عافیت به بیماران هم می پوشاندند.

نبود عدلیه قبل از انقلاب مشروطه یکی از دلایل کتابت این پیراهن و استفاده از آن در حل اختلافات بود، چرا که بسیاری از اختلافهای قومی و قبیله ای در گذشته با وساطت ریش سفیدان و با قسم خوردن حل می شد، به این ترتیب که از فردی که می خواست قسم بخورد، خواسته می شد تا پیراهن قرآنی یا همان پیراهن قسم را بپوشد تا حرفش را باور کنند. مردم معتقد بودند، کسی که پیراهن قسم را به تن کرده است، دیگر جرات نمی کند در حالیکه پیراهنی مزین به آیات قرآنی را بر تن دارد، دروغ بگوید.

به گفته رئیس امور موزه های آذربایجان شرقی، پیراهن قسم مربوط به دوران قاجار و متعلق به آذربایجان شرقی است. مهدی بزاز دستفروش در این خصوص می گوید: پیراهن قسم جز آثار نفیس موزه قرآن و کتابت بوده که سوره های مختلف قرآنی بر روی آن کتابت شده است.

او با اشاره کاربردهای پیراهن بیان می کند: در گذشته به هنگام سوگند یاد کردن در محاکم، این پیراهن را به تن می کردند تا قسمی که می خورند، سندیت و اعتبار بیشتری داشته باشد.

او معتقد است، پیراهن قسم ریشه در باورهای فرهنگی و اعتقادی مردم آذربایجان شرقی دارد، بطوریکه در مراجعه به فرهنگ این منطقه، مثل رایجی تحت عنوان "پوشیدن پیراهن قرآنی" است که اصرار زیاد کسی بر چیزی را نشان می دهد.

موزه قرآن و کتابت در محل مسجد صاحب الامر تبریز قرار دارد و مجموعه نفیسی از نسخ قرآن مجید مربوط به ادوار مختلف تاریخ و قطعات زیبایی از آثار خوشنویسان بنام ایران و برخی از ابزار و ادوات مربوط به خط و کتابت را در خود جای داده است.