بازسازی شاهکار بی مثال معماری تاثیر گرفته از رایت در ایران

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده، بازسازی شاهکار بی مثال معماری تاثیر گرفته از رایت در ایران صورت می گیرد.

وقتی فقط جداره را ثبت ملی می کنند

تا اینجای کار، سید پرویز فتاح، رئیس موزه های بنیاد مستضعفان به قول خود عمل کرده، قولی که بهمن سال گذشته داده بود تا «موزه دفینه را دهه فجر سال آینده (1399) طبق قولی که دادیم، افتتاح کنیم» و به نظر می رسد بخش زیادی از کار استحکام بخشی موزه را به سرانجام رسانده اند و کارشناسان و بهره برداران این ساختمان هم طبق قول و قرارها طرح را جلو می برند، با کارشناسان و ناظرانی که معتقدند در حد کارشناسان وزارتخانه میراث فرهنگی شاید بیشتر از آنها هم کار را بدون حضور ناظران میراثی جلو می برند.

روش مقاوم سازی دفینه باید در دانشگاه ها عنوان درس تلقی شود

او که زودتر از زمان قرارش با خبرنگاران هم به محل بازسازی شاهکار بی مثال معماری تاثیر گرفته از رایت در ایران رسیده بود و براساس تجربیاتش در حوزه سازه و عمران از روند کار بازسازی موزه دفینه لذت برد، تلاش کرد در صحبت هایش با خبرنگاران این لذت را با آنها شریک شود، لذتی که می خواهد آن را به جهان هم نشان دهد و به همین دلیل تاکید دارد که قرار است این موزه در تراز بین المللی دیده شود.

شاید به همین دلیل هم بود که نخست به سومین حضورش در این موزه اشاره کرد و در جمع خبرنگاران گفت: «من خودم سازه ای هستم، مقاوم سازی ستون وپی اینجا انجام شده است، کار در حدی است که می تواند در دانشگاه ها و در کشور به عنوان درس تلقی شود چون، با دقت نظر و در زمان بندی خوب کار مقاوم سازی انجام شده و اکنون دارند داخل بنا که 10 هزار متر مربع زیربنا دارد، را در مساحتی حدود هشت هزار و پانصد متر مربع برای موزه آماده می کنند.»

بنیاد مستضعفان بعد از انقلاب اسلامی مالک این بنا می شود، ساختمانی که از همان ابتدا به دفینه معروف بود و براساس سفارش یک مالک خصوصی توسط کمال کمونه برگرفته از مکتب فرانک لوید رایت طراحی شد تا پیش از انقلاب به عنوان سوپر مارکتی بزرگ افتتاح شود، اما کار به افتتاح آن نرسید و بعد از انقلاب در اختیار بنیاد مستضعفان قرار گرفت.

وقتی زمزمه های ثبت ملی آن به گوش رسید، بخشی از کارشناسان آن را آنقدر واجد ارزش دانستند که تاکید داشتند این بنا باید به دلیل طرح خاص و اجرای بتن یک تکه آن، به صورت کامل در فهرست آثار ملی ایران ثبت شود، اقدامی که امروز کارشناسان بنیاد مستضعفان معتقدند در نهایت فقط به ثبت ملی جداره بنا، آن هم در ضلع شمالیش یعنی خیابان میرداماد منجر شده است.

شاید به همین دلایل هم کارشناسان بخش موزه بنیاد مستضعفان، تاکید دارند که نیازی به حضور میراثی ها در این بین نیست، همانطور که در خلال حرف های فتاح و کارشناسانی که بخش های مختلف مرمت سازه را نشان می دهند، نیز صحبتی از نقش میراث فرهنگی نیست.

رئیس بنیاد مستضعفان می گوید: این تصمیم را ما در بنیاد مستضعفان گرفتیم، بنا قدمت داشت و موزه نیز از نظر بنا می توانست در این مکان قرار گیرد، بنابراین در تهیه طرح و بازسازی دقت های لازم از هر جهت به آن شد، مجوز کار را گرفتیم و با هماهنگی شهرداری و مجوز میراث فرهنگی اکنون این مکان به صورت کامل مقاوم سازی شده است.

متولیان بازسازی و مرمت موزه دفینه، اما برای سوالاتی که در طول چند سال گذشته از زمان آغاز بنا به طور مداوم توسط خبرنگاران میراثی مطرح می شد، ستونی شاهد از سست بودن بنا در بخشی که قرار است به پارکینگ تبدیل شود، باقی نگه داشته اند؛ هر چند در حال حاضر همان ستون سست را میلگردهایی کشیده اند که به نظر می رسد قرار است با بتون روی آن را بپوشانند، اقدامی که طبق ظواهر به نظر می رسد برای دیگر ستون ها نیز انجام شد و این بار قطر آن ها نزدیک به یک متر می شود.

البته، شاهدهای دیگری هم در دیگر بخش های ساختمان باقی گذاشته اند، مانند سه تکه از مصالح بنا که در ورودی موزه در ضلع شمالی مورد استفاده بوده را حالا در پشت بام دفینه و به پشت اتاق نمازخانه چسبانده اند تا دست کم جنس مصالح استفاده شده را بتوان از نزدیک تر دید.

نصب دو آسانسور و راه پله های مارپیچی در فضای باز تعبیه شده در میانه های موزه، قرار است به عنوان دو عضو جدید دفینه، به این ساختمان اضافه شوند.

موزه دفینه را تقسیم کرده اند، هر طبقه یک موزه با عناوین مختلف و بر اساس آثار تاریخی شناسایی شده برای قرارگیری در موزه و البته طبق گفته کارشناسان بنیاد، حتی موقعیت طبقه انتخاب شده نیز برای ایجاد موزه در نظر گرفته شده است.

رئیس بنیاد مستضعفان درباره ی چیدمان انتخاب موزه ها در هر طبقه می گوید: «در سه سطح این ساختمان بنا شد. براساس نظر کارشناسان، ما هر سطح را برای یک موزه در نظر گرفته ایم، این بنا برای ما تراز اول است. به همین دلیل هر بخش به یک موزه اختصاص دارد. در سطح نخست بخش جنوبی در پایین موزه پول و سکه می شود، اشیای قیمتی و اسکناس ها به نمایش گذاشته می شود.

در طبقه بعدی که وسعت بیشتری دارد، موزه زیورآلات به نمایش گذاشته می شود، آثاری که متعلق به بیش از سه هزار سال قبل است، بنابراین با برپایی این موزه شرایط مناسبی برای حضور مردم و استفاده آنها فراهم می شود.»

او سطح بعدی ایجاد موزه در این ساختمان را به موزه جهانی معاصر مرتبط می داند و ادامه می دهد: اشیا و آثار گرانبهایی که در گنجینه بنیاد مستضعفان در این سالها نگهداری شدند، براساس اصول میراث فرهنگی حفظ شده و به نمایش در می آید.

با 65 میلیارد تومان دفینه مقاوم سازی شده

وی همچنین درباره میزان هزینه صرف شده برای مقاوم سازی و آماده سازی موزه دفینه می گوید: تا امروز مبلغی معادل 65 میلیارد تومان برای این مجموعه هزینه شده که اعتقاد داریم با سرمایه گذاری در این مجموعه می توانیم شرایط مناسبی را برای حضور مردم در این مجموعه و آشنایی بیشتر آنها با فرهنگ اصیل ایرانی فراهم کنیم.

رئیس بنیاد مستضعفان در ادامه به قولی که همکارانش برای زمان افتتاح این موزه داده اند، اشاره می کند: با وجود کار دشواری که پیش رو داریم پیش بینی می شود موزه دفینه همزمان با دهه فجر به بهره برداری برسد.

کاخ مرمر بعد از کرونا افتتاح می شود

وی همچنین با اشاره به آماده سازی و بهره برداری از موزه هنر می گوید: این موزه که در محل کاخ مرمر بنا شده آماده است. قبل از سال می توانستیم آن را بهره برداری کنیم اما با توجه به شیوع کرونا این مسئله به تعویق افتاد و در صورتیکه ستاد ملی مبارزه با کرونا تشخیص دهد این موزه نیز بهره برداری و درهای آن به روی مردم باز می شود، افرادی که تاکنون این کاخ را دیده اند، انگشت حیرت به دهان گرفته اند، می توانیم این ادعا را با فیلم های ثبت شده، ثابت کنیم.

رئیس بنیاد مستضعفان؛ همچنین به بهره برداری از موزه خودرو و ماشین های قدیمی اشاره می کند و اظهار می کند: این موزه نیز در حال آماده سازی است و بیش از حداقل 70 خودرو قدیمی در مجموعه به نمایش گذاشته می شود که آنها نیز همزمان با دهه فجر به بهره برداری می رسند. آماده سازی موزه رامسر نیز در دستور کار است و در دیگر استان های کشور مانند اصفهان، شیراز و مشهد نیز اگر شرایط باشد، موزه جانمایی می شود.

فتاح اما درباره تعداد آثار تاریخی که اکنون در گنجینه بنیاد مستضعفان نگهداری می شود، تاکید می کند: «بهتر است در حال حاضر درباره آثار تاریخی موجود در گنجینه بنیاد حرف نزنیم.» حتی به شوخی تاکید می کند اگر قرار باشد از تعداد آثار در اختیار آمار بدهیم باید بنشینیم و آن ها را جداگانه بشماریم.

مزایده عمارت پیرنیا توسط ستاد فرمان امام (ره) در اوایل سال های 1390، سبب خیر شد تا در زمان قائم مقامی مهدی حجت در سازمان سابق میراث فرهنگی و گردشگری، او قول ایجاد کمیته هایی را با همه دستگاه های دولتی را داد که هر کدام به شناسایی آثار تاریخی در اختیار خود موظف می شوند، مدتی بعد نیز او از آغاز کار این کمیته ها و حتی تشکیل برخی جلسات با دستگاه های مختلف مانند ستاد فرمان امام و بنیاد مستضعفان خبر می دهد.

و حالا فتاح می گوید: همه آثار تاریخی شناسایی شده در اختیار بنیاد مستضعفان، شناسایی شده و لیست آنها در اختیار میراث فرهنگی نیز قرار گرفته اند، اما اکنون آمار دقیق آن را ندارم.