مسجد جامع نطنز، میراث زیبای ایلخانان + تصاویر
نطنز باغ - شهری تاریخی در مسیر کاشان به اصفهان است و در سفرنامه های بسیاری به زیبایی ها و آب و هوای خوش آن اشاره شده است. در این باغ شهر زیبا بناهای تاریخی بسیاری از دوره های مختلف تاریخی باقی مانده که هر کدام بخشی از هویت این شهر محسوب می شوند. مسجد جامع نطنز یکی از زیباترین این بناهاست که در همسایگی آتشکده این شهر قرار دارد. بنای اولیه این مسجد در سال 704 قمری گذاشته شده و در دوره های مختلف بخش هایی به بنای اصلی اضافه شده است.
آندره گدار، معمار فرانسوی مشهور درباره این بنا که معماری چند دوره تاریخی ایران را در خود دارد، نوشته است: «مسجد که نسبتا از خرابی محفوظ مانده مرکب است از یک شبستان هشت ضلعی گنبددار مشرف بر صحنی که چهار ایوان دارد. اضلاع صحن را دهلیزها و نمازخانه های مختلف به هم متصل می سازد. این مسجد از سمت شمال و مشرق و جنوب محدود است به کوچه باریکی که چون به مدخل بزرگ مسجد و مقابل مناره و درگاه خانقاه می رسد، وسعت یافته مبدل به میدان کوچکی می شود. در سمت غرب ویرانه خانقاه دیده می شود، مسجد 3 مدخل دارد، یک مدخل جنوبی و دو مدخل شمالی، مدخل های سمت شمال همسطح حیاط هستند، ولی مدخل جنوبی دهلیزی است که با 12 پله بلند به کف راهروی مسجد می رسد...»
مسجد در زمان قاجار محرابی باشکوه داشت که به مرور کاشی های آن به سرقت رفت و از کشور خارج و فروخته شد، امروز کاشی های محراب مسجد جامع نطنز در موزه لوور نگهداری می شوند. در حیاط مسجد جوی آبی قرار دارد که چند پله پایین تر از صحن اصلی مسجد است. طبق اسنادی که وجود دارد. این جوی که از قناتی در نزدیکی مسجد منشعب می شود، قدمتی 2 هزار ساله دارد و در گذشته علاوه بر استفاده نمازگزاران برای وضو و شست و شو، آب شرب ساکنین پیرامون مسجد را هم تامین می کرد. در نزدیکی مسجد جامع، آتشکده باستانی نطنز قرار گرفته که قدمت آن به دوره ساسانی برمی گردد. آتشکده در میان باغی که اهالی به نام باغ امام جمعه می شناسند، قرار دارد و امکان بازدید از آن برای همه گردشگران وجود ندارد اما از بام مسجد جامع می توان بقایای گنبد فروریخته آتشکده را دید.