سفر به گذشته با معروف ترین کاروانسراهای تاریخی ایران

در تاریخ چند هزار ساله ایران میتوان پدر ساخت و ساز کاروانسراهای اقامتی را شاه عباس اول دانست. هر چند قبل از او نیز شاهان سلسله های قبل تر اقدام به ساخت مکانهایی مناسب اسکان و اقامت تجار، حکمرانان و عموم مردم به همراه چهارپایانشان در طول سفر کرده بودند، اما به شکل کاملا متمرکز این شاه آل صفوی بود که با ایجاد کاروانسرای تاریخی فراوان در اقصی نقاط ایران آن هم به دلیل قرار گرفتن کشور در مسیر مهم مواصلاتی به نام راه تجاری ابریشم، از تاجران و اشخاص بزرگ آن دوران به خوبی پذیرایی میکرد. با ما در مقاله معروف ترین کاروانسراهای تاریخی ایران همراه گشته تا شما را با شماری از دیدنی ترین کاروانسراهای تاریخی ایران آشنا کنیم.

کاروانسرای کلمرد

کلمرد نام یکی از آن دسته اقامتگاه های قدیمی ایران بوده که درست در مسیر جاده قدیم طبس به یزد و در حدفاصل 80 کیلومتری شهر طبس قرار گرفت. این کاروانسرا از دو بخش قدیمی و جدید تشکیل شده که بخش قدیمی آن بطور کلی تخریب و نابود گشته و اکنون اقامتگاه کلمرد در بخش جدید آن که دارای قدمتی 120 ساله بوده، قرار گرفته است. با توجه به مختصات جغرافیایی این مکان، باید گفت که حضور در آن به معنی سفر به گذشته ای با حال و هوای کویری برایتان خواهد بود.

استقرار چنین اقامتگاه جذابی زیر آسمان همیشه پر ستاره و لذت بردن از سکوت محض موجود در شب های کویر به همراه تفریحات کویرگردی باعث شده تا کاروانسرای کلمرد از رونق خوبی برخوردار باشد. در این کاروانسرا 22 اتاق با ظرفیت 4 نفر تعبیه شده که تعدادی از اتاق ها در حیاط و تعدادی دیگر در رواق های مجموعه قرار دارند. از جمله امکانات رفاهی در نظر گرفته شده برای شما مسافران عزیز نیز میتوان به سرویس های بهداشتی ایرانی و فرنگی، حمام، سفره خانه با غذاهای سنتی و...اشاره نمود. در ضمن، فراموش نکنید که وسایل فوتبال و والیبال ساحلی، پینگ پنگ، بدمینتون و همچنین فوتبال دستی نیز در این مکان جهت سرگرمی هر چه بهتر و بیشتر شما عزیزان آماده هستند.

هتل عباسی اصفهان

شاید این سوال برایتان بوجود آمده باشد که وقتی می گوییم اصفهان نصف جهان است، پس نصف دیگر جهان کجا خواهد بود؟! بی شک، هتل عباسی نصف دیگر جهان برای تمام آنانی که عاشق و دلباخته سفر به گذشته و کسب تجربه تاریخی با حضور در اقامتگاه های قدیمی هستند، محسوب می شود. قدمت کاروانسرای عباسی همانطور که از نامش مشخص است، مربوط به عصر شاهان صفویه می شود. البته، یکبار ساختمان آن در پی حمله افغان ها به اصفهان کاملا تخریب شد و ساختمانی که اکنون از آن به عنوان هتل کاروانسرا یاد می شود، ساخته شده در سال 1336 است. البته، سعی و تلاش بسیاری شد تا درست مطابق با حال و هوا و همچنین معماری آل صفوی این بنا ساخته گردد.

هتل کاروانسرای عباسی که بسیاری آن را هتل عباسی اصفهان نیز قلمداد می کنند، از قدمی ترین هتل های ایران و همچنین کل جهان است. این هتل 5 ستاره اینک در دل شهر اصفهان قرار گرفته و از دسترسی فوق العاده ای نیز به دیگر جاذبه های نصف جهان برخوردار است. طبق آمار، 225 اتاق و سوئیت مجهز و مجلل در محیط پیرامونی حیاط آن تعبیه شده که شما گردشگران محترم می توانید بسته به میزان بودجه مدنظرتان، یک کدام از این فضاهای اقامتی را انتخاب نمایید.

با اسکان در فضای این اقامتگاه قدیمی، شما می توانید شاهد معماری تاریخی و همچنین گچبری های ایجاد شده حتی در فضای اتاق ها که تا سقف نیز طراحی آنان کشیده می شود، باشید. از امکانات رفاهی اتاق های هتل عباسی چیزی نمی گوییم، چرا که هر چه بگوییم باز هم کم است. با توجه به وسعت هتل و استقبال زیاد مسافران داخلی و خارجی کشورمان از آن، تعداد زیادی رستوران و کافی شاپ هم در محیط داخلی هتل و هم در خیابان های نزدیک آن تعبیه شده اند. هتل کاروانسرای عباسی از امکانات ورزشی مجللی نیز برخوردار بوده و تعدادی فروشگاه زیورآلات و صنایع دستی اصفهان نیز در فضای آن تعبیه شده است.

کاروانسرای یام

یام نام یکی دیگر از اقامتگاه های قدیمی ایران است که امروزه با توجه به مرمت و بازسازی هایی که در اواخر دهه 90 بر رویش صورت گرفت، میتوان آن را یک هتل کاروانسرای تاریخی تمام عیار تلقی کرد. این مکان اقامتی آنقدر شایستگی دارد که میتوان از آن در محافل بین المللی نیز به راحتی یاد کرد و برای اسکان میهمانان خارجی نیز از آن استفاده نمود، زیرا از پرسنلی کاملا مسلط به زبان انگلیسی در بخش های مختلف استفاده شده است.

هتل کاروانسرای یام در نزدیکی شهر مرند از استان آذربایجان شرقی قرار گرفته و شما گردشگران ایرانی با انتخاب هتل کاروانسرای یام، طعم سفر به گذشته با طعمی 500 ساله را خواهید چشید، چرا که قدمت این بنا متعلق به دوره ایلخانان است. کاروانسرای مرمت شده یام از 21 واحد اقامتی برخوردار بوده که در آنها تعداد تخت ها کاملا متفاوت با دیگری هست و از این رو، بهتر است اگر قصد اقامت در محیط آن را دارید، حتما از قبل اقدام به رزرو اتاق مورد نظرتان نمایید.

از امکانات اتاق های هتل که سعی شده در تکمیل ترین وضعیت ممکن برای اقامت هر چه راحت تر شما عزیزان قرار داشته باشند که بگذریمف به رستوران آن می رسیم که به خودی خود یکی از قطب های جذب کننده گردشگر و مسافر برای این کاروانسرا بحساب می آید. ظرفیت رستوران هتل یام حدودا 400 نفر همراه با پخش موسیقی زنده بوده و میتوان در آن ضمن سفارش غذاهای اصیل ایرانی، با منویی جذاب از غذاهای محلی خطه آذربایجان نیز مواجه شد و خود را میهمان فرهنگ غذایی آذری های کشورمان کرد.

همچنین، ناگفته نماند که به دلیل استقرار ساختمان هتل کاروانسرای تاریخی یام در موقعیت مکانی سردسیر کشور، دیگر در اتاق های این اقامتگاه قدیمی خبری از سیستم سرمایشی نیست. خنکی هوا را حتی در گرم ترین روزهای سال هم می توانید در تمام اتاق های هتل که دور تا دور حیاط آن را در بر گرفته اند، احساس کنید.

کاروانسرای گوگد

از دیگر کاروانسراهای تاریخی ایران، هتل کاروانسرای گوگد یا هتل ارگ گوگد گلپایگان است که به گواهی تاریخ، از قدمتی 400 ساله برخوردار هست. هتل ارگ گوگد دارای 20 اتاق و سوئیت مجهز بوده که تک سوئیت آن هم در فضای شاه نشین بنا تعبیه شده است. آنطور که گفته می شود، کاروانسرای گوگد در قدیم تا زمانی که صلح و صفا در عصر زندیه و سپس قاجاریه برقرار بود، کارایی همچون یک کاروانسرا داشت و به وقت جنگ و نزاع از آن همچون یک ارگ نظامی استفاده می شده است.

روایتی در خصوص اقامت چند روزه آقا محمد خان قاجار در این بنا وجود دارد که بر ارزش تاریخی آن به عنوان مکانی ایده آل برای سفر به گذشته افزوده است. این هتل کاروانسرا از یک رستوران سنتی با منویی جذاب هم برخوردار بوده که حسابی می تواند به اقامت شما طعم و مزه ای خاص را القا نماید.

کاروانسرای مشیر

وقتی صحبت از اقامتگاه های قدیمی و کاروانسراهای تاریخی ایران می شود، حتما باید از هتل کاروانسرای مشیر یزد نیز اسمی به میان آورده شود. یکی از بهترین مکان های اقامتی درست در داخل محیط شهری یزد همین هتل کاروانسرا بوده که می توانید با اقامت در آن حسابی به کسب تجربه تاریخی برای خود و سایر همسفران بپردازید. آنطور که گفته می شود، در سال 1375 بنا مورد بازسازی گرفت و سپس تغییر کاربری از یک جاذبه تاریخی با قدمت 150 ساله به یک هتل اقامتی صورت پذیرفت.

سابقه تاریخی بنای هتل کاروانسرای مشیر در اصل متعلق به 150 سال پیش می شود یعنی مرتبط با زمان مظفرالدین شاه قاجار است که در آن موقع نیز از جمله اقامتگاه های قدیمی مورد توجه تجار و مسافرانی بود که از شهر کویری و خشک یزد در حال عبور بوده اند. اینک، این هتل کاروانسرا با ظرفیت پذیرش 50 گردشگر در 19 اتاق و 3 سوئیت اقامتی قابل رزرو برای شما گردشگران و مسافران راهی شهر قنوت و قنات و قناعت هست. در خصوص امکانات رفاهی نیز بد نیست بدانید که تمامی فضاهای اقامتی این هتل که دور تا دور حیاط آن را در بر گرفته، از بهترین شرایط میزبانی و رفاهی برخوردار هستند. رستوران و کافه در کنار راهنماهای محلی و برگزاری تورهای گردشگری هم از دیگر امکانات جذاب هتل کاروانسرای مشیر یزد است.

کاروانسرای میرابوالمعالی

کاروانسرای میرابوالمعالی نام یک هتل کاروانسرای جذاب کشورمان بوده که به خودی خود میتوان از آن به عنوان یکی از قدیمی ترین بناهای اصفهان هم یاد کرد. این هتل کاروانسرا از سال 1401 جهت میزبانی و پذیرش گردشگران مختلف داخلی و خارجی شروع به فعالیت کرده و اکنون با داشتن قدمتی در حدود 420 سال، میتوان آن را یکی از اقامتگاه های قدیمی ایران بحساب آورد که همچون سایر کاروانسراهای تاریخی کشورمان، به دستور شاهان صفوی سنگ بنای آن گذاشته شده است.

در کاروانسرای میرابوالمعالی 22 اتاق اقامتی وجود دارد که طبق برآوردهای بعمل آمده، میتوان ظرفیت پذیرش آن را 100 نفر تخمین زد. تمامی اتاق های این مورد از دیدنی ترین کاروانسراهای تاریخی ایران دارای سرویس های بهداشتی و حمام های اختصاصی هستند به غیر از اتاق های دو تخته که مسافران این اتاق ها بایستی از حمام ها و سرویس بهداشتی مشترکی که در داخل محوطه مجموعه قرار داده شده، استفاده نمایند. جالب است بدانید که در این هتل کاروانسرای تاریخی شما می توانید جهت اقامت گروهی نیز از دهلیز آن استفاده کنید که از ظرفیت پذیرش 25 نفر برخوردار است.

کاروانسرای لاله بیستون

در خصوص وصف هتل کاروانسرای لاله بیستون کرمانشاه تنها بایستی از واژه باستانی استفاده کرد. این کاروانسرا درست در کنار هشتمین اثر ثبت جهانی شده کشورمان یعنی سایت جهانی بیستون واقع شده است. مساحت این هتل کاروانسرای تاریخی ایران چیزی نزدیک به 6 هزار متر مربع بوده و در فضای باستانی آن که حتی در قسمت ورودی نیز از کتیبه ای تاریخی استفاده شده، میتوان با 22 اتاق و سوئیت اقامتی مواجه شد که همگی مزین شده به معماری سنتی شاهان صفوی و مدرنیته تاریخ معاصر هستند.

طبق آنچه مورخان از کتیبه سردر این هتل 5 ستاره ایرانی بدست آوردند، بایستی تاریخ ساخت آن را به سال 1903 ه.ق پیوند زد. همانطور که در مقدمه به آن اشاره کردیم، این کاروانسرای تاریخی به دستور پدر ساخت کاروانسراهای تاریخی کشورمان یعنی شاه عباس اول ساخته شده که البته فعالیت آن به صورت یک هتل اقامتی از سال 1394 شروع گشت. وجود امکانات رفاهی گوناگون و اتاق هایی کاملا مجهز با نماهایی شگفت انگیز هم قطعا طعم و مزه خاصی را به اقامت شما گردشگران عزیز در چنین هتل کاروانسرایی خواهد بخشید. ناگفته نماند که از کیفیت غذاهای رستوران و نوشیدنی های شربت خانه هتل نیز بی نهایت تعریف شده است. این هتل کاروانسرای تاریخی ایران از ظرفیت پذیرش 100 مسافر برخودار هست.

کاروانسرای زین الدین

یکی دیگر از شاهکارهای معماری مرتبط با عصر صفویه را میتوان در ساختار درونی و بیرونی کاروانسرای زین الدین شاهد بود. این بنا که از جمله خاص ترین اقامتگاه های قدیمی ایران و تنها هتل کاروانسرایی است که از سوی سازمان میراث جهانی یونسکو موفق به اخذ دیپلم افتخار در زمینه حفظ و مرمت با مصالح سنتی بوده، از 32 اتاق اقامتی برخوردار است. جالب است بدانید که کاروانسرای زین الدین در قدیم به عنوان یک قلعه نظامی کاربرد داشت.

اما از اواسط دهه 80 خورشیدی و با ایجاد تغییرات و بازسازی آن، کاربری این بنای تاریخی کشورمان که متعلق به قرن 10 قمری بوده، دستخوش دگرگونی شد و به هتلی کاملا جذاب و قدیمی تبدیل گشت. نمای بیرونی آن دایره ای شکل و نمای داخلی آن نیز به شکل یک 12 ضلعی هست که اتاق ها در اصل اضلاع نمای داخلی را تشکیل می دهند. طراحی فضای تک تک اتاق های داخل این کاروانسرای تاریخی به همان سبک و سیاق سنتی تدارک بوده و سرویس بهداشتی و حمام نیز به صورت عمومی و خارج از فضای اتاق قرار گرفته اند.

کاروانسرای شاه عباسی ده نمک

اصلا جای تعجبی ندارد اگر در سفر به شهرهای زیادی از ایران با کاروانسراهای تاریخی مواجه شوید که نام آنان برگرفته از بزرگ پادشاه خاندان صفوی یعنی شاه عباس اول باشد. کاروانسرای شاه عباسی ده نمک نیز درست با همین نام مشغول پذیرایی از عموم گردشگران عزیز و ارجمند داخلی و خارجی است. بومگردی کاروانسرای شاه عباسی از 26 فضای اقامتی کوچک و بزرگ متناسب با تعداد نفرات مسافران برخوردار بوده و بطور کلی ظرفیت پذیرش حدودا 40 تا 50 مسافر را نیز داراست.

در میان اتاق های این بنا که از جمله کاروانسراهای تاریخی ایران نیز بحساب آورده می شود و از قدمتی 500 ساله برخوردار است، تنها یک اتاق دارای سرویس بهداشتی ایرانی و فرنگی به همراه حمام در فضای اختصاصی اتاق است و مابقی اتاق ها از وجود سرویس و حمام در داخل خود بی بهره اند و مسافران این اتاق ها بایستی از سرویس های بهداشتی و حمام عمومی که برای تمامی مسافران در نظر گرفته شده، استفاده نمایند. در کنار فضای سنتی اتاق های این مجموعه، نباید از رستوران و چایخانه سنتی آن نیز غافل شد.

همچنین، مسئولان بومگردی جهت ایجاد جذابیت بیشتر اقامت در آن برایتان، دست به ساخت حجره هایی جهت آشنایی و فروش صنایع دستی استان سمنان نیز زده اند. ناگفته نماند که با توجه به اقلیم خشک و نسبتا بیابانی سمنان، تماشای ستاره در آسمان شب این بومگردی با تلسکوپ از دیگر مزایای انتخاب این مجموعه محسوب می شود.

کاروانسرای دودهک

از دیگر اقامتگاه های قدیمی و بسیار شایسته ای که به لطف مرمت و بازسازی های ایجاد شده در آن میتوان تجربه تاریخی سفر به گذشته های دور یعنی دوران صفویان را داشت، همین کاروانسرای دودهک است که حدودا از 20 فضای اقامتی با متراژهای 30، 45، 65 و 120 متری برخوردار هست. بد نیست بدانید که اتاق های سی متری این کاروانسرای تاریخی کشورمان بدون تخت و دارای رختخواب کف خواب است. این در حالی است که اتاق های دیگر با تخت خواب های تک نفره و دو نفره تجهیز شده اند.

همچنین، باید بدانید که اتاق های سی متری این مجموعه فاقد سرویس بهداشتی و حمام اختصاصی بوده و بایستی همچون گذشته های نه چندان دور، از سرویس بهداشتی و حمامی که در حیاط مجموعه مستقر شده، استفاده نمایید. البته، اتاق های دیگر این مجموعه که با متراژهای دیگری در اختیارتان قرار داده می شوند، دارای سرویس بهداشتی و حمام اختصاصی هستند. هتل کاروانسرای دودهک فاقد پارکینگ بوده و شما گردشگران و مسافران عزیز می توانید از فضای بیرونی مجموعه برای پارک وسیله نقلیه خود استفاده نمایید.

به دلیل سبک معماری، همواره فضای اتاق های آن خنک است و به همین خاطر، از وسیله سرمایشی در آن استفاده نشد. همچنین، اکران فیلم به صورت سینما روباز و اجرای موسیقی زنده نیز در برخی ایام از دیگر ویژگی های جذاب این اقامتگاه قدیمی کشورمان بحساب آورده می شود.

کاروانسرای پاسنگان

معمولا در کشورمان اغلب گردشگران قم را به عنوان یک مقصد مذهبی و عرفانی تلقی می کنند که البته با وجود حرم حضرت معصومه (س) نیز چنین برداشتی از شهر قم خیلی دور از انتظار نیست. اما در قم میتوان با جاذبه های توریستی و گردشگری دیگری نیز مواجه شد که شاید برای تماشای تمامی آنها نیاز باشد که شب را در مکانی امن و دنج اقامت نمایید. برای این اقامت هم توصیه ما به شما استفاده از کاروانسرای پاسنگان هست.

پاسنگان یکی از همان 999 کاروانسراهای تاریخی است که به دستور شاه عباس در جای جای ایران ساخته شد. شما گردشگران عزیز با انتخاب پاسنگان در حقیقت راضی به انجام سفر به گذشته و کسب تجربه تاریخی برای خود و همسفران شده اید. این مجموعه اقامتی از 4 اتاق با ظرفیتی 20 نفره و یک سالن بزرگ با نام قدیمی شترخانه برخوردار بوده که این سالن ظرفیتی 80 نفره داشته و عمدتا از سوی تورهای مسافرتی و گردشگری به صورت یکجا رزرو می شود.

وجود رستوران سنتی در کنار مقر پرنده نگاری و همچنین رصد ستاره ها از جمله دلایلی است که این کاروانسرا بسیار مورد توجه ستاره شناسان و منجمان ایرانی تاکنون قرار داشته و در حال حاضر نیز گروه های زیادی از مسافران و گردشگران برای استفاده از همین ویژگی های جذاب راهی پاسنگان می شوند.

کاروانسرای شاه عباسی ایزدخواست

همانطور که از نام این اقامتگاه قدیمی کشورمان مشخص است، قدمت آن مرتبط با عصر خاندان صفوی و از آن مهمتر شاه عباس اول است. این کاروانسرای استان فارس نیز یکی دیگر از آن 999 کاروانسرایی بوده که به دستور شاه عباس در اقصی نقاط ایران ساخته و از آن در طول تاریخ استفاده های زیادی شده است. این مورد از معروف ترین کاروانسراهای تاریخی ایران از امکان پذیرش حدودا 60 مسافر و گردشگر در فضاهای اقامتی خود با متراژهای مختلف برخوردار هست.

در کنار این موضوع، شاید بد نباشد بدانید که به غیر از یک اتاق 20 متری، مابقی اتاق ها فاقد حمام و سرویس بهداشتی هستند و مسافران ساکن در این اتاق ها بایستی از حمام و سرویس ایرانی و فرنگی مشترکی که در محوطه کاروانسرا قرار گرفته، استفاده کنند. کاروانسرای شاه عباسی ایزدخواست یکی از قطب های توریستی این منطقه نیز بحساب آورده می شود. بهره مند شدن از رستوران، سفره خانه، کافی شاپ و شربت خانه سنتی هم از مزایای حضور در این اقامتگاه قدیمی کشورمان است.

تازه، به موارد رفاهی مذکور بایستی وجود یک آشپزخانه سنتی را نیز اضافه کرد که مسافران می توانند با هماهنگی پرسنل مجموعه، از آن به عنوان یکی از بخش های ساختمانی مهم برای پخت هر نوع غذایی که دوست دارند، استفاده نمایند.