معرفی خوشمزه ترین غذاهای سنتی ایران در هر استان
هر فردی که به منطقه ای سفر می کند، علاقه دارد که هر چه بیشتر با فرهنگ، آداب و رسوم و غذاهای مردم آنجا آشنا شود. غذا هم جزو جدایی ناپذیر سفر بوده و چشیدن طعم غذاهای محلی می تواند خاطره ای شیرین از سفر به مناطق مختلف را برای افراد ایجاد کند. ایران در بطن خود شهرهای بسیاری داشته که هر کدام متناسب با فرهنگ مردم آن منطقه، غذاهای محلی خوش آب و رنگی دارند که همیشه مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفته اند. با ما در مقاله خوشمزه ترین غذاهای سنتی ایران همراه شده تا شما را با شماری از مشهورترین غذاهای سنتی ایران آشنا نماییم.
غذاهای سنتی استان های شمالی ایران
مازندران
آغوز مسما
شاید بتوان گفت که دلیل اصلی محبوبیت این غذا، وجود گوشت اردک باشد که همراه گردو ترکیبی بسیار مفید و سرشار از پروتئین، مواد معدنی و ویتامین را تشکیل می دهد. اما مسلما این دو ماده تنها مواد تشکیل دهنده این غذای خوشمزه نیستند بلکه آن موادی چون پیاز سرخ شده، رب انار، آب، شکر، دانه ساییده شده انار و ادویه را نیز در خود دارد. هر چند برای تهیه آغوز مسما باید کمی صبور بوده و 2 ساعتی منتظر جا افتادن آن باشید اما بعد از اینکه این غذا را همراه با برنج یا نان و انواع ترشی های محلی نوش جان کردید، دیگر همه سختی هایش را از یاد خواهید برد.
کدوبره مازندران
کدوبره یکی از غذاهای محلی معروف مازندران بوده که می تواند در رژیم غذایی گیاهخوران و البته کسانی که قصد کاهش وزن دارند، به راحتی جای گیرد، چرا که مواد تشکیل دهنده آن شامل سیب زمینی، کدوی سبز، گوجه فرنگی، پیاز، سیر و تخم مرغ و ادویه هست که همگی به راحتی و در کمترین زمان ممکن پخته می شوند. بنابراین، علاوه بر تناسب احتمالی این غذا با رژیم غذایی، روی سرعت آماده شدنش هم می توانید حساب ویژه ای باز کنید.
مالابیج
این غذا در واقع نوعی ماهی شکم پر است که درون آن با موادی مثل سبزی های معطر، مغز گردو، رب انار، نمک و فلفل و گلپر پر می شود. ماهی بکار رفته در مالابیج ماهی سفید است و البته از نوع نر آن که به اعتقاد محلی ها، ماهی سفید نر از نوع ماده آن خوشمزه تر، لذیذتر و گوشت آن سفت تر هست. ابتدا، ماهی را پاک کرده و پس از پر کردن شکمش با محتویات از پیش آماده شده، آن را با نخ و سوزن دوخته و در انتها آن را روی حرارت آتش و زغال قرار می دهند تا خوب مغز پخت شود.
اسپناساک
اگر از اسفناج دل خوشی ندارید، شاید با امتحان اسپناساک نظرتان به کلی عوض شود. فقط کافی است با ترکیب گوشت گوسفند یا گاو، اسفناج تازه، سبزیجات معطر، برگ سیر و نعناع، پیاز، هویج، آب و ادویه جات غذایی درست کنید تا پس از چشیدن آن عاشق اسفناج شوید. البته، جدا از طعم و مزه اسپناساک، وجود اسفناج می تواند بسیار مفید و مقوی باشد. این غذا جز سالم ترین غذاهای محلی مازندران است.
خورشت سیر انار
این غذای خوشمزه و لذیذ را می توانید با پودر موسیر، پودر سیر، نمک، انار، سیر، رب انار، مرغ، پیاز، روغن کنجد و زعفران و در عرض 50 دقیقه آماده کنید. البته، در تهیه خورشت سیر انار دستتان باز است و می توانید از گوشت پرندگان دیگر از جمله بلدرچین نیز استفاده کنید. هر چند تهیه این غذا با گوشت مرغ بهترین گزینه خواهد بود.
دیگر غذاهای سنتی استان مازندران
- بشته واش
- آش کدو
- اسفناج مرجی
- بیج بیج
- خورشت آلو
- باقلا وابیج
- کئی پلا
- دوپتی
- آش گزنه
گیلان
باقلا قاتق
بی شک، یکی از معروف ترین غذاهای محلی گیلان باقلا قاتق بوده که خورشتی متشکل از پاچ باقلا، شوید، سیر و تخم مرغ هست. مردمان این استان باقلا را تازه استفاده می کنند و در گوشه و کنار منطقه می ببینید که باقلا را بدون پوست و خیس خورده می فروشند. پاچ باقلا را پس از خیس خوردن همراه شوید، سیر و ادویه در روغن تفت داده و بدان آب اضافه می کنند. پس از جا افتادن خورشت هم روی باقلا قاتق تخم مرغ شکسته می شود.
میرزا قاسمی
یکی از غذاهای محلی گیلان که میتوان آن را بر سر سفره هر ایرانی پیدا کرد، میرزا قاسمی هست. ترکیبات اصلی میرزا قاسمی شامل بادمجان، تخم مرغ، گوجه و سیر است. بادمجان اول کبابی شده و سپس همراه سیر تفت داده می شود. به جد میتوان گفت که بادمجان کبابی دلیل طعم بی نظیر این غذا بوده و طعمی تکرار نشدنی دارد. بادمجان کبابی و سیر را همراه با گوجه می پزند و در انتها بدان تخم مرغ اضافه می کنند. میرزا قاسمی را مثل خورشت همراه با پلو می خورند اما این ترکیب بی نظیر در برخی رستورانها به عنوان پیش غذا سرو می شود.
کباب ترش
کباب ها به هر شکل و طعمی که باشند، بی نظیرند اما کباب ترش از معروف ترین غذاهای محلی گیلان هست که شکل متفاوتی از کباب را به نمایش گذاشته که واقعا بی نظیر هست. گیلانی ها برای تهیه این غذا، گوشت گوسفند را ساعتها در ترکیب رب انار، انار ترش سابیده شده، سیر، پیاز، سبزی محلی (چوچاق)، روغن زیتون و گردوی سابیده شده قرار داده و سپس، گوشتها را به سیخ کشیده و روی ذغال کباب می کنند.
سیر قلیه
سیر قلیه خورش یکی از غذاهای محلی استان گیلان بوده که از ترکیب برگ سیر، تخم مرغ، لپه، گوشت مرغ یا اردک و چاشنی آبغوره بدست می آید. گوشت را در ابتدا تفت داده، با آبغوره طعم دار می کنند و همراه با لپه می پزند. برگ سیر خرد شده را هم با تخم مرغ پخته و به گوشت اضافه کرده و اجازه می دهند تا خورش جا بیفتد.
ترش آش
ترش آش از ترکیب نخود، لوبیا، سبزی و باقلا تهیه می شود و چاشنی اصلی آن آب انار، آبغوره یا آب نارنج هست که طعمی ترش به این غذا داده و آن را از دیگر غذاها جدا می کند.
دیگر غذاهای سنتی استان گیلان
- خورشت آلومسما
- ترش تره
- بادمجان کباب
- واویشکا
- سیرابیج
- خورشت پامادور
گلستان
هلی آش
هلی در زبان محلی استان گلستان به معنای گوجه سبز هست. با توجه به اینکه گوجه سبز یکی از مواد اصلی تشکیل دهنده این آش است، به آن هلی آش می گویند. نخود، لوبیا، برنج و سبزی آش نیز از دیگر مواد تشکیل دهنده این غذا هستند. برای تهیه آن ابتدا نخود و لوبیا را پخته و برنج و سبزی را به همراه مقداری آب به آن اضافه می کنند. برخی افراد نیز مقداری کدو را در آن می ریزند. پس از پخته شدن این مواد، در مراحل آخر کار گوجه سبز به غذا اضافه شده و پس از جا افتادن آش نیز مقداری شکر و پیاز داغ به آن افزوه می گردد.
آش ماست
این نوع آش تقریبا در اغلب نقاط ایران تهیه می شود و نمیتوان آن را به استان یا شهر خاصی نسبت داد. البته در هر نقطه از ایران از مواد و سبزیجات محلی مختص آن منطقه در آش ماست استفاده می کنند. از این رو هر منطقه آش ماست مخصوص خود را دارد که متناسب با ذائقه مردم همان استان تهیه می شود. آش ماست گرگانی ها از برنج و ماست محلی تهیه شده و در آن از سبزیجاتی مانند اسفناج، برگ سیر، گشنیز و جعفری استفاده می شود. برخی نیز عدس و کدو سبز را در آن می ریزند. این غذا به دو صورت گرم و سرد سرو شده و برای تزئین آن نیز از نعناع داغ و سیر کوبیده شده استفاده می شود. جالب است بدانید که برخی از مردم محلی آش ماست را به همراه سیب زمینی سرخ شده سرو می کنند.
باسترمه
باسترمه یکی از انواع پلوهایی است که گلستانی ها در مهمانی های خانوادگی خود سرو می کنند. برای طبخ این پلو از موادی چون برنج، ماهی، سیب زمینی، انار دون شده، پیاز، نمک و فلفل استفاده می شود. برای تهیه باسترمه می توانید از انواع ماهی ها استفاده کنید اما در حالت اصیل، این غذا با ماهی ازون برون طبخ می گردد. برای تهیه باسترمه، ابتدا ماهی را قطعه قطعه کرده و درون سس می خوابانند. سپس، برنج را نیز آبکش می کنند. بعد، سیب زمینی ها و پیازهای حلقه شده، ماهی قطعه شده، دانه های انار و در انتها برنج را به صورت لایه لایه درون قابلمه ریخته و می گذارند این غذا با حرارت ملایم دم بکشد.
چکدرمه
چکدرمه یکی از معروف ترین غذاهای محلی گلستان است که گفته می شود بیش از هزار سال قدمت دارد. این پلوی خوشمزه تقریبا چیزی شبیه به استامبولی پلو بوده و مانند آن تهیه می شود. مواد اصلی پخت این پلو، گوشت و برنج بوده و معمولا از گوشت گوسفند برای این کار استفاده می کنند. پیاز، رب گوجه فرنگی، نمک، فلفل و روغن نیز از جمله دیگر موادی است که در تهیه آن استفاده قرار می گیرد. چکدرمه را به صورت سنتی در نوعی دیگ چدنی با نام قازان طبخ می کنند.
ابتدا، گوشت را به همراه پیاز و ادویه جات کمی سرخ می کنند. سپس، آب و رب گوجه فرنگی را به آن اضافه کرده و اجازه می دهند تا گوشت به خوبی بپزد. پس از آب پز شدن گوشت و بخار شدن مقدار از آب خورشت، برنج را به آن می افزایند تا آرام آرام دم بکشد. چکدرمه جزو غذاهای خاص شهرهای بندر ترکمن و آق قلا بوده و با نامهای چکدیرمه یا چگدریمه نیز شناخته می شود. این غذا معمولا به همراه سبزی خورن و دوغ سرو می گردد.
خورشت ماش
خورشت ماش که در زبان محلی به آن ماش پتی خارش گفته می شود، یکی از انواع خورشت های خوشمزه گلستان است که شاید امروزه کمتر کسی آن را شناخته باشد و طبخ کند. این خورشت به دلیل داشتن ماش از ارزش غذایی بالایی برخوردار بوده و بسیار مقوی و مفید است. در کنار ماش مواد مغذی دیگری چون اسفناج، کدو تنبل و چغندر قرمز نیز در این خورشت مورد استفاده قرار می گیرند. برای چاشنی و طعم دادن به آن نیز از آب نارنج و سیر استفاده می شود. گلستانی ها این غذا را به همراه پلو و کوکوی سیب زمینی سرو می کنند.
دیگر غذاهای سنتی استان گلستان
- ماش پلو
- نخود پلو گرگانی
- ته چین کشمش پلو گرگانی
- ته چین اسفناج
- ترچلو
- ترشی پلا
- اوکشی پلا و دمپختی پلا
- گوجه آش
غذاهای سنتی استان های جنوبی ایران
فارس
پلو اسفندی
پلو اسفندی یکی از خوش طعم ترین غذاهای محلی استان فارس خصوصا شهر آباده بوده و از چندین نوع غلات برای تهیه آن بهره می برند. این غذا با عدس، لوبیا، نخود، ماش، میخک پودر شده، ادویه پلویی، پیاز، گوشت گوسفند، برنج، جو، گندم، فلفل سیاه، کره، نمک و روغن کرمانشاهی و بیشتر در اسفند ماه در سطح شهر پخته می شود.
دو پیازه آلو (سیب زمینی)
دو پیازه آلو (سیب زمینی) یکی از محبوب ترین غذاهای محلی استان فارس بوده که بسیار آسان و سریع آماده می شود. مواد تشکیل دهنده این غذا شامل سیب زمینی، پیاز داغ، گوجه فرنگی، نمک، ادویه و روغن بوده و گاهی هم در آن از گوشت خرد شده، قارچ و گوشت مرغ بهره می برند.
شیرازی پلو
شیرازی پلو در شهر شیراز درست شده و مواد تشکیل دهنده آن هم شامل برنج، مرغ، زعفران، روغن، کره، ماست بدون آب، بادمجان، زرشک، تخم مرغ، زیره، نمک، فلفل و زردچوبه هست. این غذا به همراه ترشی و سبزی خوردن خورده شده و بسیار لذیذ است.
کلم پلو شیرازی
کلم پلو شیرازی یکی از پرطرفدارترین غذاهای استان بوده و از کلم قمری، پیاز، گوشت چرخ کرده، برنج، آرد نخودچی و سبزی برای آماده سازی آن بهره می برند. تهیه آن زمان زیادی را نیاز داشته و در کنار سبزی خوردن و ترشی میل می شود.
رب پلو شیرازی
رب پلو یکی از محبوب ترین غذاهای استان فارس بوده که از رب انار، برنج، گردو، شکر، کشمش، روغن و پیاز برای تهیه آن بهره می برند. این غذا در میهمانی ها سرو شده و به همراه سبزی خوردن، ترشی و سالاد خورده می شود.
دیگر غذاهای سنتی استان فارس
- پاچه پلو شیرازی
- شکر پلو شیرازی
- لوبیا پلو شیرازی (چشم بلبلی)
- قنبر پلو شیرازی
- هویج پلو با گوشت
کرمان
آبگوشت بادمجان و کشک
در تهیه آن از موادی چون گوشت قرمز، کشک سائیده، نخود و لوبیای سفید، سیب زمینی، پیاز، بادمجان، چغندر و خیار استفاده می شود. گوشتی که برای تهیه این غذا از آن بهره می برند، باید چرب با استخوان باشد. اما اگر چربی خون دارید، می توانید از گوشت بدون چربی استفاده نمایید. مسئله ای که ممکن است در اینجا تعجب شما را برانگیخته باشد، استفاده از خیار در آبگوشت است. اما باید بدانید که خیارها پخته نمی شوند، بلکه به صورت خرد شده در کنار غذا قرار می گیرند. دلیل این کار نیز از بین بردن گرمی و سودای بادمجان هست.
آبگوشت زیره
زیره کرمان یکی از بهترین و مرغوب ترین زیره ها در ایران بوده که فواید پزشکی بسیاری نیز برای بدن دارد. از زیره برای طعم دادن به غذاها استفاده می شود و با توجه به فراوان بودن آن در کرمان، جایگاه خاصی در غذاهای محلی این استان دارد. یکی از محبوب ترین غذاهای سنتی کرمان که در آن از زیره استفاده می شود، آبگوشت زیره است. البته، این آبگوشت با دیگر آبگوشت های که تاکنون دیده اید، متفاوت هست. گوشت و پیاز مواد اصلی تشکیل دهنده آبگوشت زیره هستند. در قدیم، از زردچوبه برای رنگ دادن به این آبگوشت استفاده میشد اما امروزه بیشتر از رب گوجه فرنگی در تهیه آن استفاده می شود. زیره و سیر نیز از جمله موادی بوده که برای طعم دادن به این آبگوشت اضافه می شوند.
خورشت بز قورمه
یکی از غذاهای خوشمزه و اصیل کرمانی، خورشت بز قورمه است که در آن از گوشت بزغاله استفاده می شود. برای تهیه این خورشت از موادی چون گوشت بز بدون استخوان، نخود، پیاز، سیر، کشک، زعفران، نمک، فلفل و زردچوبه استفاده می شود. خورشت بز قورمه بسیار مقوی بوده و در وعده های غذایی ناهار و شام سرو می شود. کرمانی ها آن را با نان یا برنج هم میل می کنند.
خورشت آلوچه
مواد اصلی تهیه خورشت آلوچه گوشت، آلوچه، لوبیا چیتی و پیاز هستند. از جعفری و گشنیز خشک شده هم برای طعم دادن و خوشمزه تر کردن غذا و از رب گوجه فرنگی، آبلیمو، ادویه جات به عنوان چاشنی استفاده می شود. این غذا به دلیل وجود آلوچه هایی که در آن استفاده شده، مزه ای ترش دارد و برای علاقمندان به غذاهای ترش انتخاب فوق العاده ای است.
لپه پلو با زیره
لپه پلو یکی دیگر از غذاهای محلی کرمان است که در کنار زیره طعمی متفاوت با پلوهایی که تاکنون خورده اید را به شما خواهد داد. برنج، لپه و زیره مواد اصلی این پلو را تشکیل می دهند. کرمانی ها گوشت کوبیده شده به همراه پیاز رنده شده، نمک، فلفل و زردچوبه را ورز داده و به صورت قلقلی در آورده و سرخ می کنند و در کنار لپه پلو سرو می نمایند. زیره در کنار گوشت قلقلی های سرخ شده عطر و طعم فوق العاده ای را به غذا می دهد.
دیگر غذاهای سنتی استان کرمان
- آبگوشت منتجنه
- آش گندم شیر
- اوماج آش
- خورشت به آلو
- قاتق کرمانی
- کشک کدو
خوزستان
خورشت بامیه
خورشت بامیه یکی از غذاهای خوش طعم استان خوزستان بوده که مشابه خورشت بادمجان تهیه می شود با این فرق که به جای بادمجان از بامیه در آن استفاده می کنند. در این غذا میتوان از گوشت، گوشت مرغ یا بلدرچین بهره برد که البته به سلیقه غذایی افراد بستگی دارد. این غذا در کنار برنج زعفرانی، سالاد و دوغ مصرف شده و بسیار لذیذ هست.
خرما پلو
خرما پلو یکی از مقوی ترین غذاهای استان خوزستان بوده که بیشتر برای وعده سحر یا افطار در ماه رمضان تهیه می گردد. خرما پلو همچنین یک غذای مجلسی بوده و در میهمانی ها هم سرو می شود. از اجزای تشکیل دهنده آن هم میتوان به گوشت چرخ کرده یا گوشت مرغ، خرما، برنج، کره، زعفران، ادویه، کشمش پلویی، زرشک، پیاز داغ، خلال پسته و بادام جهت تزئین اشاره داشت.
کوفته جنوبی
کوفته جنوبی با ادویه فراوان و تمر هندی درست شده و مزه ای ملس دارد. از مواد تشکیل دهنده آن هم میتوان به گوشت چرخ کرده، تمر هندی، رب انار، گردوی آسیاب شده، آرد نخودچی، پیاز پوست کنده، خلال بادام، شکر و نمک، فلفل، زردچوبه و ادویه کاری به مقدار لازم اشاره کرد.
میگو پلو
میگو پلو یکی از بهترین غذاهای استان خوزستان بوده که از برنج، میگو، سبزیجات معطر (گشنیز و شنبلیله)، تمر هندی و مقدار زیادی فلفل درست شده و طعمی بی نظیر و تند دارد. این غذا اغلب در میهمانی ها و مراسم ها سرو شده و همراه با سبزی خوردن، سالاد و ترشی خورده می شود.
آش ماسوا
آش ماسوا شبیه به آش رشته بوده و اجزای تشکیل دهنده این مورد از خوشمزه ترین غذاهای سنتی ایران هم شامل گوشت، نخود، بلغور گندم، پیاز، کشک سابیده غلیظ، سبزی، روغن، نمک، فلفل قرمز و زردچوبه هست. از نعناع داغ و پیاز داغ برای تزئین آن بهره می برند و یکی از غذاهای محبوب خوزستانی ها به شمار می رود.
دیگر غذاهای سنتی استان خوزستان
- فلافل اهوازی
- قلیه تخم مرغ
- خورشت سبزی اهوازی
- امگشت پلو
- کبه عربی
- آش آبادانی
- آش درشته دزفول
- اوپیوزی
- لکونه دزفولی
بوشهر
ته انداز مرغ و بادمجان
ته انداز مرغ و بادمجان یکی از غذای محلی بوشهر و در اصل ترکیبی از دو ته انداز مرغ و بادمجان هست که بنا به خوش سلیقگی مردم بوشهر، از گذشته تا کنون تهیه و پخته شده است. در این نوع از غذا در کنار مرغ و بادمجانی که وظیفه اصلی در انتقال مزه و طعم غذا را بر عهده دارند، از مواد دیگری همچون کمی زعفران، پودر لیمو عمانی، نمک و فلفل و در آخر هم برنج استفاده می شود. این غذا یکی از خوش طعم ترین غذاهایی است که حتی در آن مزه تلخ برخی از بادمجان ها نیز اصلا احساس نشده و برای کسانی که به این ماده غذایی یعنی بادمجان علاقمند هستند، می تواند یک وعده غذای کاملا خاطره انگیز تلقی شود.
ماهی حمام شکم پر
داخل ماهی پر می شود با مواد اولیه ای نظیر شنبلیله، ادویه جات تند، تمرهندی، سیر، زرشک و گاهی هم کشمش. جالب هست بدانید که در قدیم برای نچسبیدن ماهی به کف ماهیتابه ای که در آن در حال سرخ شدن بوده، از برگ درخت خرما استفاده میشده است.
گمنه
برای تهیه گمنه، از للک یا همان بلغور ریز دانه گندم، پیاز و روغن استفاده می شود. ابتدا، بلغور گندم را تفت می دهند تا به رنگ قهوه ای درآید. پیاز را در روغن سرخ کرده و پس از طلایی شدن، آب را اضافه نموده و اجازه می دهند تا جوش بیاید. پس از جوش آمدن آب، بلغور گندم را اضافه کرده و آنقدر هم می زنند تا غلیظ شده و میزان آبش کم شود. در انتها، درب قابلمه را می گذارند تا غذا دم بکشد. برای خوشمزه تر شدن گمنه، میتوان به جای آب از آب مرغ نیز استفاده کرد. بوشهری ها گمنه را به جای پلو مصرف کرده و آن را به همراه انواع خورشت مانند قلیه ماهی جنوبی سرو می کنند.
دمی لخلاخ
دمی لخلاخ نوعی پلو است که در بین مردم بوشهر محبوبیت زیادی دارد. مواد اصلی تشکیل دهنده آن ماهی، برنج و شوید بوده که در کنار اینها از موادی چون سیر، پیاز، زعفران و ادویه جات مختلف هم برای طعم دادن استفاده می شود. در برخی موارد، از مقدار کمی گشنیز و شنبلیله نیز برای خوشمزه تر شدن دمی لخلاخ استفاده می کنند. در این دمی انواع ماهی های هامور، سنگسر، سبیتی و سرخو مورد استفاده قرار می گیرند. دمی لخلاخ یک نوع غذای عربی بوده که در کشورهای حاشیه خلیج فارس تهیه شده و در استانهای جنوبی کشورمان نیز طرفداران خود را دارد.
دوقوس ماهی
دوقوس ماهی یکی از محبوب ترین غذاهای استان بوشهر بوده که با ماهی حلوای سفید تهیه می شود. ماهی حلوای سفید بهترین و گران ترین ماهی این منطقه بوده که در زبان محلی به آن زبیدی گفته می شود. برای تهیه این غذا، ماهی را سرخ کرده و سسی که از آب، رب گوجه فرنگی، سیر، پیاز، نمک، فلفل قرمز، زعفران و ادویه جات دیگر تهیه شده را بر روی آن می ریزند. دوقوس ماهی اصیل از ماهی حلوای سفید تهیه می شود اما میتوان به جای آن از ماهی های دیگری مانند فیله ماهی شیر یا ماهی های بدون استخوان هم استفاده کرد. این غذا طعمی تند دارد و به همراه پلو سرو می شود.
دیگر غذاهای سنتی استان بوشهر
- قلیه ماهی
- قلیه میگو
- یتیمک بوشهری
- قیمه بوشهری
- میگو سوخاری
- دال عدس
- کبه
هرمزگان
ماهی برشته
برای درست کردن آن از ماهی های بزرگی مانند سنگسر و سرخو استفاده می کنند. ابتدا، شکم ماهی را خالی کرده و درون آن را با ترکیبی از گشنیز، شوید، پیاز خردشده، فلفل سبز و ادویه پر می کنند. سپس، ماهی را بر روی ورقه های فلزی که بر روی آتش قرار داده اند، کباب می کنند. معمولا این کار بر روی ذغال انجام می شود اما میتوان بر روی شعله گاز نیز ماهی را کباب کرد. پس از کباب کردن، ماهی را در یک ظرف دربسته قرار داده و چند قطره آب بر روی آن می ریزند. با انجام این کار، بخار ماهی داغ باعث چسبیدن روغن به زیر پوست ماهی شده و هنگام مصرف هم پوست ماهی به راحتی از گوشت جدا خواهد شد.
کلمبا
کلمبا یا حلیم ماهی نام غذای دیگری بوده که در تهیه آن از گوشت ماهی استفاده می شود. برای تهیه آن ابتدا، گندم پرک شده را به همراه آب می جوشانند تا قوام بیاید و نرم شود. ماهی را با مقداری نمک، فلفل و زردچوبه می جوشانند تا بتوانند استخوان های ماهی را جدا کنند. سپس، گوشت ماهی را با گشنیز و شوید خرد شده مخلوط کرده و در جونون تفت می دهند و مواد را هم به گندم نرم شده اضافه می کنند.
زیبون
برای تهیه زیبون ابتدا، سیب زمینی ها را به صورت خلالی درشت شکل داده و با نمک و زردچوبه در روغن سرخ می کنند. در مرحله بعد، ماهی را با مقداری نمک، فلفل و زردچوبه در روغن سرخ می نمایند. سپس، پیاز خرد شده را با گوجه فرنگی رنده شده تفت می دهند. مقدار کمی روغن را در یک قابلمه ریخته، ته قابلمه را با نان محلی توموشی می پوشانند و مواد سرخ شده را در قابلمه می ریزند. سپس، برنج از قبل پخته شده را بر روی مواد می ریزند و بر روی اجاق قرار می دهند تا دم بکشد.
موفلک
برای تهیه موفلک ابتدا، گندم یا جوی پرک شده را در دیگی ریخته و آن را بر روی اجاق قرار می دهند تا برشته و قهوه ای رنگ شود. سپس، آن را مانند برنج در آب خیس می دهند. در ظرفی دیگر هم ماهی را با مقداری نمک، فلفل و زردچوبه می جوشانند تا بتوانند استخوان های ماهی را جدا کنند. گوشت ماهی را در پیاز سرخ کرده و دوباره به آبی که ماهی را در آن جوشانده بودند، اضافه می کنند و می گذارند تا به جوش آید. سپس، گندم های خیس شده را به آن اضافه می کنند و می گذارند تا آبش کاملا بخار شود و دم بکشد.
پودینی کوسه
پودینی کوسه با کوسه ماهی یا سفره ماهی تهیه می شود. برای درست کردن آن، گوشت کوسه را پخته و به صورت ریش ریش شده در می آورند. در ظرفی دیگر پیاز را تفت داده و گشنیز و شوید را به آن اضافه می کنند و به همراه مقداری رب گوجه فرنگی و لیمو عمانی می پزند. سپس، گوشت ریش ریش شده را به آن اضافه کرده و با نمک و ادویه مخلوط می کنند.
دیگر غذاهای سنتی استان هرمزگان
- مهیاوه
- برنج دیشو
- دو پیازه میگو
- هزاری
- هواری
سیستان و بلوچستان
اوجیزک
اوجیزک غذایی شبیه به اشکنه بوده و به عنوان آبگوشت سنتی این منطقه شناخته می شود. این غذا کاملا گیاهی بوده و در آن از هیچ گوشتی استفاده نمی شود. بنابراین، برای گیاهخواران بسیار مناسب است. برای تهیه این غذا از گوجه فرنگی، پیاز، سیب زمینی، روغن محلی، آب و نوعی ادویه به نام آچار استفاده می شود. آچار یکی از ادویه های محلی سیستان است و در انواع آبگوشت ها و خورشت ها بکار برده می شود. برای تهیه این ادویه پیاز، آرد گندم و زردچوبه را ترکیب کرده و به صورت گلوله های کوچکی در می آورند. آنگاه، آنها را در یک نخ قرار می دهند تا خشک شوند. سپس، هر یک از این گلوله ها را در غذا می اندازند تا طعم خوبی به آن بدهد.
آبگوشت زابلی
آبگوشت زابلی که در دورهمی های خانوادگی جایگاه ویژه ای بر روی سفره ها دارد، معمولا به همراه نان سنگک و دوغ سرو می گردد. برای تهیه این غذا نیز از همان مواد اولیه آبگوشت ایرانی استفاده می کنند. تنها تفاوت این آبگوشت در نوع ادویه بکار رفته در آن هست. این ادویه همان ادویه معروف سیستانی است که به آن آچار می گویند.
دوغ پا
دوغ پا نام یکی از انواع خورشت های سنتی است که آن را مربوط به شهر زاهدان می دانند. همانطور که از نام این غذا پیداست، در طبخ این خورشت از دوغ استفاده می شود. گوشت گوساله، لپه و دوغ محلی مواد اصلی تشکیل دهنده این غذا هستند. از این رو، دوغ پا از جمله غذاهای مقوی این منطقه محسوب می گردد. برای تهیه آن ابتدا، پیاز را در روغن سرخ کرده و نمک، فلفل سیاه و زردچوبه را به آن اضافه می کنند. سپس، گوشت تکه شده و لپه را نیز می افزایند. پس از اینکه کمی تفت داده شد، به جای آب دوغ را اضافه کرده و اجازه می دهند تا بپزد.
املت سوزی
از سبزی سوزی در تهیه آن استفاده می شود. سوزی، سیب زمینی، پیاز، سیر، تخم مرغ، روغن، نمک و فلفل موادی هستند که در این مورد از مشهورترین غذاهای سنتی ایران مورد استفاده قرار می گیرند. البته، میتوان به جای سوزی از اسفناج نیز در این غذا استفاده نمود.
لنجو یا ماهی آب پز
در تهیه لنجو یا ماهی آب پز از گوشت ماهی استفاده شده و به دو روش نیز طبخ می گردد؛ لنجو با آب که به آن ماهی دیگی و لنجو با دوغ که به آن ماهی دوغی می گویند. برای تهیه ماهی دوغی از دوغ محلی استفاده می شود. پیاز، روغن، نمک، فلفل، زردچوبه و آچار سیستانی از جمله مواد دیگری هستند که برای تهیه این غذا مورد استفاده قرار می گیرند.
دیگر غذاهای سنتی استان سیستان و بلوچستان
- پلو بریانی
- کراهی
- بت ماش
- کدو پلو سیستانی
- بت بنکلینک (باقلا پلو)
- عدس پلو
- بت و هواری جهینگا
- خورشت ماهی
- پتروک
غذاهای سنتی استان های شرقی ایران
خراسان رضوی
کمه جوش
کمه نوعی فرآورده لبنی شبیه به ماست چکیده است که در غذاهای محلی استان خراسان رضوی مورد استفاده قرار می گیرد. برای تهیه آن علاوه بر کمه از گوجه فرنگی، تره، نعناع، پیاز، گردو، کشک، کره محلی، روغن، نمک، فلفل و زردچوبه استفاده می شود. البته، میتوان به جای کمه از ماست چکیده نیز استفاده نمود اما این جایگزینی مزه اصلی آن را کمی تغییر خواهد داد. کمه جوش غذایی سریع و ساده بوده که در استان خراسان رضوی طرفدار دارد و اصالت آن به شهر سبزوار بر می گردد. مردم بومی سبزوار این غذا را در کنار خوراک بادمجان یا نیمرو سرو کرده و سبزی خوردن را نیز در کنار آن قرار می دهند.
حلیم عدس خراسانی
حلیم عدسی با ارزن بدون پوست، گوشت چرخ کرده و عدس تهیه می شود. علاوه بر این از پیاز داغ، سیر، کشک، جعفری، نعناع، زعفران، نمک و فلفل نیز در این غذا استفاده می کنند. برای تهیه این غذا، ابتدا گوشت را به همراه نمک و فلفل کمی تفت داده و پس از نیم پز شدن، عدس خیس خورده را به آن اضافه می نمایند. پس از مدتی هم برنج خیس شده را اضافه کرده و اجازه می دهند تا خوب بپزد. در مرحله بعدی، مواد را کوبیده و له می کنند و به همراه مقداری آب و ادویه جات بر روی اجاق قرار می دهند تا حلیم خوب جا بیفتد. پس از پخت هم آن را از روی اجاق برداشته و کشک را اضافه می نمایند.
آش حلبه و زیره
حلبِه نام دیگر شنبلیله هست. این گیاه برای درمان بسیاری از بیماری ها از جمله کم خونی، راشیتیسم، لنفاتیسم، دیابت و...مفید است تا جایی که پیامبر اسلام (ص) توصیه های بسیاری برای مصرف این گیاه پرخاصیت داشته است. برنج، حلبه، زیره سیاه، زردچوبه و نمک موادی هستند که در تهیه این آش مورد استفاده قرار می گیرند. آش حلبه بسیار مقوی بوده و برای زنانی که تازه زایمان کرده اند، تهیه می شود. برای خوشمزه تر شدن این غذا گاهی آلو بخارا در آن می ریزند و اگر طعم شیرین را دوست داشته باشید، می توانید شکر را جایگزین نمک این غذا نمایید.
ساطری پلو
ساطری پلو یک غذای خوشمزه و خوش رنگ و لعاب است. در تهیه آن از موادی چون برنج، هویج، گوشت چرخ کرده، پیاز، کشمش پلویی، زعفران و روغن استفاده می شود و با توجه به اینکه غذای کاملی است، میتوان آن را به تنهایی نیز بر روی سفره قرار داد.
یتیمچه
اگر به دنبال غذایی سریع پخت، ارزان قیمت و خوشمزه می گردید، یتیمچه می تواند بهترین انتخاب باشد. نام این غذا به دلیل عدم وجود گوشت یتیمچه خوانده می شود. عدس، لوبیا، زردچوبه، پیاز، فلفل، نمک، دارچین، نمک، نخود و بادمجان همه آن چیزی بوده که برای پخت یتیمچه نیشابوری نیاز است. وقتی که طبخ اولیه یتیمچه به پایان رسید، کشک، نعناع داغ و گوجه فرنگی نیز به این غذا اضافه می گردند. نکته مهم در طبخ این غذا، انتخاب بادمجانی خوش طعم است. اگر بادمجان تلخ باشد، طعم یتیمچه به شدت تغییر می کند. اما اگر یک بادمجان شیرین انتخاب شود، غذایی به شدت خوشمزه را تجربه خواهید کرد.
دیگر غذاهای سنتی استان خراسان رضوی
- اشکنه
- آش آبکش
- قروتو
- آش بلغور گندم
- توگی سرداغی
- آش ماستی
- دیگچه مشهدی
- شله مشهدی
- کباب شیشلیک شاندیز
خراسان جنوبی
آش شلغم
شلغم را بیشتر هنگام سرماخوردگی و در فصل سرما می شناسیم؛ ماده ای غذایی که خواص بی نظیری دارد و در دفع بیماری ها هم مفید است. با این وجود، افراد زیادی هستند که شلغم را دوست ندارند؛ چه خام باشد و چه آب پز. اما آش شلغم می تواند گزینه مناسبی برای خوردن شلغم در زمستان باشد. در این آش به جز خود شلغم که اسمش روی آش بوده، از برنج، پیاز داغ، گوشت چرخ کرده، لپه، زردچوبه، روغن، فلفل و نمک هم استفاده می شود.
اشکنه بلغور شیر
آماده سازی این اشکنه با آسیاب دستی کردن گندم نیم پخته شروع می شود. این گندم ها را خرد می کنند و به حالت بلغور در می آورند. بعد، این بلغورها را درون شیر گاو یا گوسفند می ریزند، کمی زردچوبه اضافه می کنند و روی حرارت قرار می دهند تا به نقطه جوش برسد. در انتها هم این مواد پخته شده را در یک سینی بزرگی می ریزند و زیر آفتاب قرار می دهند تا خشک شوند. وقتی بلغور شیر آماده شود، پختن اشکنه چندان کار سختی نیست. مراحل بعدی پختش مانند دیگر اشکنه هاست.
بلغور پلو
یکی دیگر از برترین غذاهای محلی خراسان جنوبی به بلغور پلو معروف است. برای پختن این غذا به روغن زیتون، پیاز، فلفل چیلی، گوجه فرنگی، نمک، فلفل، بلغور و عصاره مرغ نیاز داریم. اگر جز کسانی هستید که می خواهید کمی متفاوت تر این غذای محلی را درست کنید، می توانید گوشت چرخ کرده و سیب زمینی را هم به آن اضافه کنید. این غذای محلی خراسان جنوبی به دلیل ارزش غذایی بالا، یک غذای کامل بشمار می آید و انرژی و ویتامین های بدن را تا حد زیادی تامین می کند. پختن این غذا کمتر از نیم ساعت طول می کشد و حتی خانم های شاغل و کسانی که وقت زیادی برای غذا پختن ندارند هم می توانند به سرعت بلغور پلو را آماده کنند.
قوروت بادمجان
قوروت بادمجان بیشتر در بیرجند پخته می شود. مواد غذایی لازم برای پختش هم کشک بیرجند بوده که به قوروت معروف است و همین موضوع پخت را ویژه می کند. مقداری از این کشک را درون آب می ریزند تا خیس بخورد. چند ساعت که گذشت، کشک ها نرم شده و میتوان مقداری گردو را درون یک تقارچه ریخت. این مخلوط را با سنگ گرد مخصوص می سایند تا به پودر تبدیل شود. با این کار، روغن گردوها بیرون می آید و وقتی روغن به خوبی جدا شد، کشک های خیس خورده را به داخل تقارچه اضافه و عمل سابیدن را تکرار می کنند.
بعد از وا رفتن کشک ها و مخلوط شدن کامل گردوها، مقداری آب به آن اضافه کرده تا کشک به خوبی حل شود. آب را در ظرفی جداگانه می ریزند و پیاز داغ را در ظرفی دیگر سرخ می کنند. برای سرخ کردن پیازها از روغن حیوانی استفاده می کنند. محلول بدست آمده به قوروت اضافه شده و روی حرارت قرار می گیرد. به محض جوش آمدن هم از روی گاز برداشته شده و آماده خوردن خواهد بود.
کشک سالاری
کشک سالاری طعم خاصی دارد و مانند قوروت بادمجان مردم محلی بیرجند و خراسان جنوبی آن را تهیه می کنند. این غذا پخت طولانی و پیچیده ای دارد و دستور پختش چندان ساده نیست. در این غذا از آرد، ماست، زردچوبه، سیاه دانه، سیر، روغن، نمک، زعفران، گردو، فلفل سیاه، دارچین، آب، گوشت خورشی و پیاز استفاده می شود. این غذا هم مثل قوروت بادمجان با تیلیت خورده می شود.
خراسان شمالی
آش یارمه
آش یارمه یکی از خوش طعم ترین غذاهای خراسان شمالی خصوصا بجنورد هست که با نوعی سبزی با نام چریش درست می شود. این سبزی در فصل بهار روییده و به همین خاطر هم این غذا بیشتر در فصل بهار تهیه می گردد. مواد تشکیل دهنده آن شامل بلغور گندم، نخود، دوغ، پیاز و نعناع خشک بوده و بسیار لذیذ است.
شله ماش بجنوردی
شله ماش یکی از خوشمزه ترین غذاهای سنتی ایران بوده که سریع و آسان درست می شود. موادی که برای تهیه آن لازم بوده هم شامل ماش، برنج، گوشت قورمه شده، پیاز داغ و ادویه به همراه کمی زیره هست. این غذا طعمی تند داشته و به مبتلایان به بیماری های گوارشی پیشنهاد نمی شود.
قابلی
قابلی بیشتر در فصل سرد سال تهیه می شود. مواد تشکیل دهنده آن هم شامل گوشت چرخ کرده، خرمای هسته گرفته، رشته پلویی، لوبیا چیتی، برنج، رب، پیاز داغ و ادویه بوده و بسیار لذیذ هست.
اجز یا اشکنه
این نوع اشکنه بسیار سریع و راحت درست شده و غذایی کامل برای فصل سرد سال به شمار می رود. این مورد از مشهورترین غذاهای سنتی ایران از موادی مثل کره، پیاز، آرد، تخم مرغ، مرزه و ادویه تهیه شده و همراه با نان و سبزی خوردن و حتی ترشی سرو می گردد.
دیگر غذاهای سنتی استان خراسان شمالی
- قروتو بجنورد
- آش قلیه
- آش جوشواره
- دنی و دیمه دنی
غذاهای سنتی استان های مرکزی ایران
اصفهان
شله بریان با زیره
شله بریان با زیره که در زبان محلی به آن شلو بریونی زیره گفته می شود، از گوشت دنده گوسفندی و خرده برنج های لنجانی تهیه می شود. در کنار برنج و گوشت هم از پیاز، نمک، فلفل، زردچوبه و زیره سیاه برای طعم دادن به این غذای خوشمزه استفاده می شود. بوی خوش زیره عطری دلپذیر و دوست داشتنی را به شله بریان می دهد و پیشنهاد می کنیم حتما آن را امتحان نمایید.
پلو ماش و قمری
یکی از غذاهای محلی اصفهان، پلو ماش و قمری است. همانطور که از نام این غذا پیدا هست، در تهیه این پلو از برنج، کلم قمری و ماش استفاده می شود. سبزی پلویی، پیاز، گوشت چرخ شده، روغن، نمک و فلفل هم مواد دیگری هستند که در این غذا مورد استفاده قرار می گیرند.
حلیم گوشت و عدس
حلیم یکی از معروف ترین غذاهای سنتی اصفهان است که در انواع مختلف طبخ و آماده می شود. یکی از لذیذترین حلیم ها، حلیم گوشت و عدس است که همانطور که از نامش پیدا هست، در تهیه آن گوشت و عدس بکار رفته است. در کنار این مواد از پیاز، تره، جعفری، نعناع خشک شده، گردو، دارچین، روغن، نمک و فلفل نیز استفاده می شود.
گوشت و لوبیا
اصفهانی ها از ترکیب گوشت گوسفند، برنج، لوبیای سفید، شنبلیله، تره، جعفری، پیاز، نمک، فلفل و زردچوبه، غذایی خوشمزه و لذیذی را طبخ می کنند که به آن گوشت و لوبیا یا یخنی لوبیا گفته می شود. این غذا به صورت سنتی در دیگ های مسی پخته می شود. پس از پخته شدن، آب غذا را از آن جدا کرده و دیگر مواد را درون یک کاسه می کوبند. آب آن مانند آب گوشت با نان خورده می شود. اصفهانی ها گوشت و لوبیا را به همراه ترشی و سبزی خوردن سرو می کنند.
نخود آب
نخود آب یک غذای ساده و در عین حال مغذی است که به دلیل داشتن نخود فواید بسیاری برای بدن دارد. این غذا از نخود، پیاز داغ، آرد گندم و ادویه جاتی چون نمک، فلفل و زردچوبه تهیه می شود و معمولا به همراه آبغوره یا سرکه سرو می گردد.
دیگر غذاهای سنتی استان اصفهان
- بریان اصفهان
- کباب مشتی (کباب زردک)
- قیمه ریزه
- کوفته شوید باقالی
- تاس کباب
- کوفته کشک
- کباب حسینی
- دلمه برگ مو اصفهانی
- حلیم بادمجان
- کله جوش
یزد
کوفته کباب
کوفته کباب یکی از محبوب ترین غذاهای سنتی استان یزد بوده که از موادی مثل برنج ایرانی، گوشت چرخ کرده، پیاز، آرد نخودچی، نمک، فلفل، زردچوبه و ادویه به میزان لازم، سرکه و شکر به میزان لازم و رب گوجه فرنگی تهیه می شود. این غذا برای پخت و آماده شده به مدت زمان زیادی احتیاج داشته و همراه با سبزی خوردن و ترشی سرو می گردد.
کوفته برنجی
کوفته برنجی یکی از لذیذترین غذاهای سنتی استان یزد بوده که برای دورهمی های خانوادگی و میهمانی ها تهیه می شود. این غذا از موادی نظیر برنج، گوشت چرخ کرده گاو یا گوسفند، آرد نخودچی، پیازچه، جعفری، شوید، رازیانه، نعنا و ترخون به میزان لازم، لپه، تخم مرغ، رب گوجه فرنگی، گردو، زرشک، پیاز و فلفل و نمک به میزان لازم شکل گرفته و همراه با سبزی خوردن یک غذای کامل به حساب می آید.
آبگوشت یزدی
آبگوشت یزدی یکی از غذاهای خوش طعم این استان بوده که مزه ای ترش دارد و در آن از آلو بخارا و لواشک استفاده می کنند. مواد تشکیل دهنده این غذا هم شامل نخود خام، گوشت با استخوان، پیاز متوسط، لوبیا سفید، سیب زمینی، گوجه فرنگی، رب گوجه فرنگی، نمک، فلفل و زردچوبه به میزان لازم، سبزی خشک (ترجیحا ترخون یا شنبلیله خشک)، لواشک ترش و آلو بخارا هستند. این غذا در کنار نان تازه، سبزی خوردن و دوغ سرو گشته و برای میهمانی های خانوادگی مناسب است.
آش جو
این غذا یکی از مقوی ترین غذاهای سنتی استان یزد بوده که می تواند برای فصل پاییز و زمستان که هوا سرد می شود، مناسب باشد. اجزای تشکیل دهنده آش جو شامل پیاز، نخود، لوبیا، جو پوست کنده، عدس، چغندر خرد شده، گوشت گوسفندی، رب انار، نعناع خشک و نمک، فلفل و زردچوبه به میزان لازم هست. این آش می تواند حتی در میهمانی ها و دورهمی های خانوادگی هم سرو شود.
آش آبغوره
آش آبغوره یکی از بهترین غذاهای سنتی یزد بوده که می تواند برای دورهمی های خانوادگی انتخابی مناسب باشد. این غذا با پیاز داغ و نعناع داغ تزئین شده و روی میز قرار می گیرد. اجزای تشکیل دهنده آن هم شامل پیاز بزرگ، سبزی آش (تره، جعفری، گشنیز، برگ چغندر یا اسفناج)، بلغور گندم، عدس، لوبیا چشم بلبلی، برنج، آب مرغ یا آب گوشت، آب، آبغوره، غوره (اختیاری)، نعناع خشک و نمک و فلفل سیاه به میزان لازم هست. این آش طعمی ترش داشته و بسیار هم مقوی است.
دیگر غذاهای سنتی استان یزد
- قیمه نخود یزدی
- خورشت به آلو
- خورشت کدو سرکه شیره
- خورشت سیب
- فسنجان یزدی
- آش آلو
- آش جوگاو
- شوربا گشنیز
- قلیه کدو
قزوین
کله جوش قزوینی
کله جوش، غذایی ساده و خوشمزه است که علاوه بر اینکه یکی از غذاهای سنتی قزوین است، در دیگر استانهای کشورمان نیز طبخ می شود. برای تهیه آن، ابتدا گوشت چرخ شده را به همراه پیاز خام خوب ورز داده و به صورت گلوله های کوچکی در پیاز داغ سرخ می کنند. سپس، سایر مواد شامل گردو، کشک و پیاز را به آن اضافه کرده و برای طعم غذا نیز از سبزیجات خشک شده و ادویه جات استفاده می کنند. کله جوش یک غذای مقوی سرشار از کلسیم است که معمولا به همراه نان سنگک تیلیت شده خورده می شود.
قیمه آبدار یا دم کباب
یکی از غذاهای سنتی قزوین، قیمه آبدار است که مانند قیمه معمولی از موادی چون گوشت تکه ای، لپه، سیب زمینی، پیازداغ و رب گوجه فرنگی درست می شود. تنها تفاوت این غذا با قیمه در ادویه جات آن است که علاوه بر لیموی عمانی، دارچین و پودر تخم گشنیز نیز استفاده می شود. با توجه به اینکه این غذا میزان آب بیشتری نسبت به قیمه معمولی دارد، به آن قیمه آبدار گفته می شود.
شیرین پلوی قزوینی
شیرین پلو، یکی از غذاهای محلی قزوین است که در دیگر نقاط ایران نیز طبخ می شود و در هر منطقه شیوه پخت خاص خود را دارد. برای تهیه این غذا برنج را آبکش کرده و با شربت قوام آمده و زعفران ترکیب کرده و دم می کنند. این پلو به همراه تکه های مرغ یا گوشت سرو شده و برای تزئین آن نیز از خلال پوست پرتقال، خلال پسته و بادام بهره می برند. با توجه به علاقه بسیار قزوینی ها به طعم شیرین، شیرین پلو در این شهر طرفداران زیادی دارد و پایه ثابت مجالس و مهمانی های آنهاست.
قیمه نثار
قیمه نثار از جمله محبوب ترین غذاهای قزوین است که نه تنها در بین اهالی این شهر بلکه در بین گردشگران نیز طرفداران بسیاری دارد. قیمه نثار شباهت زیادی به مرصع پلو داشته و یک غذای اعیانی محسوب می شود. از این رو اغلب در مهمانی ها و مجالس سرو می گردد. برای تهیه آن ابتدا، گوشت گوسفند را به همراه پیاز و ادویه جات مخصوص قیمه نثار می پزند و آن را لای برنج قرار می دهند. روی برنج نیز با انواع خلال های رنگارنگ شامل خلال بادام، پسته و پرتقال به همراه کمی زعفران و پیاز داغ تزئین می شود. آب گوشت نیز در ظرفی جداگانه در کنار این غذا بر روی سفره قرار می گیرد. قیمه نثار به همراه سبزی خوردن و ماست سرو می شود.
دیگر غذاهای سنتی استان قزوین
- بادمجان پلو قزوینی
- انار پلو قزوینی
- حلیم قزوینی
- آش آلو یا رشته
- آش دوغ قزوین
- آش ماش پیازو
- آش ترشی الموت
- آش امام قزوین
استان مرکزی
آش خیار چمبر
این مورد از معروف ترین غذاهای سنتی استان مرکزی از ترکیب خیار چمبر، گوشت، عدس، گندم، نان خشک، کشک، سیر، پیاز، نعناع خشک شده، نمک و فلفل تهیه می شود. برای طبخ این آش، عدس و گندم را پخته و به گوشت پخته شده اضافه می کنند. سپس، خیارها را که بصورت حلقه ای خرد و در مقداری روغن تفت داده شده اند را به آن می افزایند. از نعناع داغ، سیر داغ و پیاز داغ نیز برای طعم دادن و خوش عطر کردن آش استفاده می شود. آش خیار به دلیل داشتن گندم و عدس سرشار از مواد معدنی مانند پتاسیم، فسفر، منیزیم، کلسیم و آهن هست.
آش گندینه
گندینه نوعی سبزی صحرایی خودرو است که از آن در تهیه آش، نان و کلوچه استفاده می شود. این سبزی به همراه گوشت، پتله، پرشک، لوبیا سفید، عدس، نخود، پیاز و ادویه جات، مواد اولیه آش گندینه را تشکیل می دهند. اراکی ها گندم را پخته و به صورت خشک شده در برخی از غذاهای خود مورد استفاه قرار می دهند. به این گندم خشک شده پتله می گویند. پرشک نیز به گلوله های کوچکی گفته می شود که از آرد و آب تهیه شده و به صورت خمیری درآمده اند. آش گندیله معمولا در فصل سرد سال طبخ می شود. این غذا به دلیل وجود حبوبات و گوشت سرشار از پروتئین بوده و ارزش غذایی بسیار بالایی دارد.
کباب ته تالی
کباب ته تالی از گوشت چرخ کرده تهیه می شود. برای تهیه این غذا، گوشت را با پیاز خوب ورز داده و به صورت گلوله هایی در می آورند. سپس، گلوله های گوشتی را در ته ماهیتابه می چینند. در مرحله بعد، تعدادی سیب زمینی، پیاز، گوجه فرنگی و فلفل دلمه را به صورت تکه های حلقه ای شکل درآورده و بر روی گوشت ها قرار می دهند. در کنار این مواد از غوره، لواشک، رب گوجه فرنگی، نمک، فلفل و زردچوبه هم برای طعم دادن به غذا استفاده می کنند. با توجه به اینکه این غذا در ماهیتابه درست شده و گوشت ها در ته ماهیتابه قرار می گیرند، به آن ته تالی گفته می شود. تالی در گویش اراکی به معنای ماهیتابه است. اراکی ها این غذا را با نان، سبزی خوردن و ماست سرو می کنند.
کوفته تفرشی
کوفته به گلوله های کوچکی گفته می شود که در مقداری آب پخته شده و به همراه نان سرو می شوند. کوفته ها در مناطق مختلف ایران بسته به مواد اولیه مورد استفاده در آنها کمی متفاوت بوده و طعم های مختلفی دارند. یکی از انواع کوفته ها، گندله یا کوفته تفرشی است که از گوشت، پتله، سبزی کوفته، مغز گردو، برگه زردآلو، دنبه سرخ شده، کشمش، نمک و زردچوبه تهیه می شود. تفرشی ها کوفته را معمولا به همراه سبزی خوردن و ماست سرو می کنند.
پتله پلو
پتله به گندم پوست کنده ای گفته می شود که پخته و خشک شده است. پتله دارای ارزش غذایی بالایی بوده و در تعدادی از غذاهای محلی استان مرکزی مورد استفاده قرار می گیرد. مردم این استان معمولا پتله را در فصل تابستان تهیه می کنند تا بتوانند در فصل زمستان از آن استفاده نمایند. پتله پلو از پتله به همراه برنج، سیب زمینی، عدس، نمک، زردچوبه و روغن تهیه می شود. این غذا به دلیل داشتن غلات و حبوبات، دارای مواد مغذی قابل توجهی بوده و برای سلامتی و شادابی بدن بسیار مفید است.
دیگر غذاهای سنتی استان مرکزی
- شفته اراکی
- کوفته کشک
- کوفته با سس انار
- کشک و سیب زمینی
- کوفته گردو و نخود
- آش اشکنه اراک (او گرمه)
- آبگوشت به و گردو
- گوشتابه
غذاهای سنتی استان های غربی ایران
کردستان
آش دانه کولانه
آش دانه کولانه یکی از آش های مناسبتی استان کردستان بوده که هنگام اولین رویش دندان کودکان پخته شده و بین افراد فامیل پخش می شود. برای تهیه آن به گندم، عدس، لوبیا، نخود، مرزه خشک، پیاز، قلم گوسفندی و ادویه (فلفل قرمز، نمک و زردچوبه) نیاز هست. به جای قلم گوسفندی هم می توانید وقتی غذا پخته شد، از کوفته قلقلی های کوچک در آش استفاده کنید.
قایرمه
یکی دیگر از غذاهای محلی استان کردستان، قایرمه است. قایرمه را با کنگر تهیه می کنند، اما چون کنگر گیاهی فصلی بوده و بعد از فروردین خیلی کم و سخت پیدا می شود، در فصل های دیگر سال از کرفس برای تهیه آن استفاده می کنند. کنگر ضدعفونی کننده، اشتهاآور، و هضم کننده غذا بوده و در ضمن، مصرف آن باعث تقویت دستگاه گوارش می شود. برای تهیه قایرمه علاوه بر کنگر یا کرفس به آرد، زیره، تخم مرغ، آب یا شیر، زعفران دم کرده، بیکینگ پودر، کره، نمک، فلفل سیاه و روغن سرخ کردنی نیاز هست. این غذا را معمولا با کته و ماست چکیده سرو می کنند.
شلکینه
شکلینه غذای محلی استان کردستان هست که مخصوص میهمانی های دسته جمعی بوده و اغلب در فصل بهار تهیه می شود. طبخ این غذا معمولا بر روی وسیله ای به نام ساج صورت می گیرد. مواد اولیه لازم برای تهیه آن آرد، شیر، تخم مرغ، بیکینگ پودر و نمک است. از ترکیب این مواد، مایه ای شبیه خمیر نانوایی حاصل شده که 1 تا 2 ساعت زمان نیاز دارد تا به اصطلاح ور بیاید. شلکینه را بر طبق سنت مرسوم با کره حیوانی چرب کرده و می خورند. اگه مایل باشید، می توانید برای خوردن این غذا از شکر هم استفاده کنید.
خورشت تره کردی
به لطف تنوع اقلیم در جای جای کشورمان، غذاهای مختلفی در هر استان پخته شده و سفره های مردمان ایرانی پر از خورشت های متنوع هست. خورشت تره کردی یکی از انواع این خورشت هاست. این خورشت بسیار لذیذ را فقط بر سر سفره کردها می توانید پیدا کنید. گوشت چرخ کرده، تره خرد شده، پیاز، رب گوجه فرنگی، زرشک، روغن مایع و ادویه (زردچوبه، نمک، فلفل سیاه، و پودر لیمو) هم مواد تشکیل دهنده خورشت تره کردی هستند.
آش سه نگه سیر
آش مخصوص سه نگه سیر غذای محلی کردستان هست که با گوشت مرغ یا بوقلمون، برنج، عدس، کشک، زردچوبه، فلفل، پیاز داغ و نعناع تهیه می شود. برای سرو آش سه نگه سیر هم می توانید بعد از پختن گوشت، استخوانش را جدا کنید، گوشت را تکه تکه کرده و داخل آش بریزید.
دیگر غذاهای سنتی استان کردستان
- آش پرپوله
- دوینه (ترخینه)
- آش کشک سنندج
- آش دوغ گروسی
- شه له مین
- دلمه سنندجی
- کوفته شوربا
- کالویج
آذربایجان
کوفته تبریزی
حتما تاکنون نام این غذای خوشمزه را شنیده اید. نمونه کوفته تبریزی در بسیاری از بخشهای کشورمان توسط کدبانوهای ایرانی طبخ می گردد. اما اصل این غذا همان طور که از نامش پیداست، مربوط به شهر تبریز هست. برای تهیه این غذا، از گوشت، لپه و سبزیجات کوفته استفاده می شود. در گذشته و برای آماده کردن مواد کوفته، گوشت را در یک هاون سنگی می کوبیدند تا نرم شود. اما امروزه از گوشت چرخ کرده برای پخت آن استفاده می کنند.
گوشت، لپه نیم پز شده و سبزیجات را به خوبی با هم مخلوط کرده و به صورت گلوله هایی در می آورند و موادی مانند گردو، آلو، پیاز سرخ شده، زرشک و گاهی نیز تخم مرغ را در وسط آن قرار می دهند. گلوله های آماده شده را در سسی که از رب گوجه فرنگی، آب و زعفران آماده کرده اند، قرار می دهند تا کوفته ها بپزند. سپس، آنها را در ظرفی چیده و با پیاز سرخ شده، زرشک و گردو تزئین می کنند.
خورشت هویج
برای تهیه خورشت هویج میتوان به دلخواه از مرغ یا گوشت استفاده کرد. ابتدا هویج ها را به صورت خلالی در آورده، به آن نمک زده و سرخ می کنند. سپس، پیاز را تفت داده، مرغ یا گوشت را درون آن کمی سرخ کرده و با مقداری آب و رب گوجه می پزند. اضافه کردن زعفران به مرغ می تواند طعم بهتری را به غذا بدهد. سپس، آلو را به مرغ یا گوشت اضافه کرده و می گذراند تا کاملا بپزد. بعد هم هویج ها را با مقداری آب لیمو ترش به گوشت پخته شده اضافه می کنند. آب لیمو باعث گرفتن شیرینی هویج می شود.
آش گوجه فرنگی
از دیگر آش های خوشمزه و پرطرفدار آذربایجان شرقی میتوان به آش گوجه فرنگی اشاره کرد. این آش با لوبیا چیتی، بلغور، برنج، پیاز داغ، تره و جعفری و مقدار زیادی گوجه فرنگی تهیه می شود. از این رو علاوه بر خوشمزه بودن، خوش رنگ نیز هست. به جای لوبیا چیتی در این آش میتوان از لوبیای چشم بلبلی نیز استفاده کرد. برای چاشنی این غذا از آبغوره استفاده می شود به همین دلیل هم این آش طعمی ترش دارد. به این آش با همین ترکیب و با مقدار کمتری گوجه، آش آبغوره گفته می شود.
آش میوه
آش میوه همان طور که از نامش پیداست، از ترکیب تعدادی از میوه ها در کنار حبوبات و سبزیجات تهیه می شود. موادی که برای تهیه این آش استفاده شده، عبارتند از آلو، آلوچه، زردآلو، آلبالو، زغال اخته، هویج، کلم برگ، پیاز، نخود، لوبیا، رب گوجه فرنگی، تره، جعفری و رشته آشی. این آش طعم ترش و ملس دارد و چاشنی آن سرکه بوده که در انتهای پخت به آن اضافه می شود.
آش کلم ارومیه
آش کلم ارومیه یکی از غذاهای خوشمزه و محبوب آذربایجان غربی بوده که برای فصل سرما مناسب هست. مواد تشکیل دهنده این آش شامل لوبیا چیتی، رب گوجه فرنگی، نمک، فلفل و زردچوبه به مقدار لازم، نعناع خشک خرد شده، پیاز، کلم برگ سفید خرد شده، برنج، سماق یا آبغوره، بلغور گندم، نخود پخته شده و روغن است. این غذا بسیار مقوی بوده و برای میهمانی ها هم آماده می گردد.
خورشت آق ماش
این غذا یکی از خوش آب و رنگ ترین غذاهای استان آذربایجان غربی بوده که برای دورهمی های خانوادگی و میهمانی ها آماده شده و به همراه برنج زعفرانی و دوغ سرو می گردد. اجزای تشکیل دهنده این غذا شامل گوشت چرخ کرده، پیاز، ادویه، نمک و فلفل به مقدار لازم، رب گوجه فرنگی، ماش خیس خورده، پیاز داغ، آب لیمو، سیب زمینی، زعفران دم کرده و روغن هست.
گوزلمه
گوزلمه در زبان ارومیه ای به معنای منتظر نباش یا صبر نکن بوده و علت اینکه این اسم را بر آن نهاده اند، این است که این غذا بسیار سریع آماده می شود. این غذا گاهی هم می تواند با اندکی تزئین به عنوان پیش غذا سرو گردد. بعضی از افراد هم آن را برای وعده صبحانه تهیه می کنند. مواد تشکیل دهنده گوزلمه شامل ماست چکیده، تخم مرغ، حبه سیر پوست کنده و له شده، روغن یا کره حیوانی، نمک، فلفل و زردچوبه به مقدار لازم، نان خشک و آب است.
گندله قوورماسی (خوراک تره کوهی)
تره کوهی بیشتر در فصل بهار و در ارتفاعات آذربایجان غربی می روید و به همین خاطر هم این غذا بیشتر در فصل بهار تهیه می شود. تره کوهی به سبب داشتن ویتامین ها و املاح مختلف می تواند برای افزایش قدرت یادگیری، درمان آلزایمر، پیشگیری از بیماری های قلبی و بروز سکته، تقویت بینایی و...مفید باشد. از مواد تشکیل دهنده گندله قوورماسی (خوراک تره کوهی) هم میتوان به تره کوهی، پیاز، روغن حیوانی یا کره، تخم مرغ، نمک، فلفل و زردچوبه به مقدار لازم و رب گوجه فرنگی اشاره داشت.
دیگر غذاهای سنتی استان آذربایجان
- سوپ بلغور ارومیه (یارما شورباسی)
- آش دوغ (ایران آشی)
- آش برگ مو
- ارومیه خورشت
- گیزاتما
- گشنیز کباب
- آبگوشت دیزی سنگی تبریز
- آش دندونی تبریز (دیشلیق)
- آش قوروت قیله (قروت قلیه)
- قارنی یاریخ (بادمجان شکم پر)
اردبیل
ترشی قورمه
از محبوب ترین غذاهای سنتی اردبیل میتوان به ترشی قورمه اشاره کرد که تشکیل شده است از پیاز، زردچوبه، گوشت قرمز، لوبیای چشم بلبلی، آلوچه خورشتی، زعفران و رب گوجه فرنگی. این غذا طبق سلیقه افراد خانواده همراه با چاشنی های متفاوت سرو می شود.
تاس کباب
تاس کباب غذای اصیل ایرانی است که انواع مختلفی دارد؛ هم با مرغ تهیه می شود و هم با گوشت. تاس کباب مرغ جز غذاهای محلی اردبیل محسوب شده و مردم علاقه زیادی به این غذای لذیذ دارند. مواد اولیه این غذا گوشت سینه و ران مرغ، سیر، موسیر، زنجبیل تازه، پودر زیره، چوب دارچین، گردو، تخم گشنیز، روغن زیتون، دارچین، عسل، گشنیز، زعفران و فلفل تند هست؛ یک ترکیب فوق العاده با بو، طعم و رنگ عالی که همراه با نان، ماست و دیگر چاشنی های مورد پسند مردم اردبیل تهیه می شود. زمان تهیه تاس کباب زیاد بوده و به همین دلیل غذایی است که نسبت به دیگر غذاهای محلی اردبیل کمتر در سفره های آذری زبانها دیده می شود.
خشیل
غذای مفید و مغذی دیگری که جزو غذاهای سنتی اردبیل به حساب می آید، خشیل هست. این غذا در فصول سرد طبخ می شود. علاوه بر آن، غذای خاصی نیز برای شب یلدا است. البته این غذا علاوه بر اردبیل، غذای بومی آذربایجان نیز هست. مواد اولیه آن شامل بلغور گندم، آرد، کره، شیره خرما، دارچین و شکر بوده که وجود بلغور و شیره خرما ارزش غذایی این غذا را دوچندان کرده است.
گیلدیک آشی (نسترن وحشی)
این غذا نوعی آش محلی و سنتی بوده که از ترکیب گل نسترن وحشی به همراه آلبالوی خشک، آلوی خشک، قیسی، حبوبات پخته (نخود، لوبیای قرمز، عدس، لوبیا چیتی و لوبیای سفید)، کوفته ریزه تهیه شده با گوشت چرخ کرده، برنج، رشته آشی، روغن، نعناع، نمک، زردچوبه و گردو تهیه و طبخ می شود. این غذای خوشمزه مخصوص اردبیل هست.
دیگر غذاهای سنتی استان اردبیل
- آش دوغ
- آش یارما
- آش شیر
- آش اوماج (عوماج آشی)
- یاوان آشی
- قیمه اردبیل
- تره اسفناج
- چیغیرتما
لرستان
کباب بروجرد
بروجرد یکی از شهرهایی بوده که امتیاز پخت بهترین کبابهای ایران را به خود اختصاص داده است. در این شهر انواع کبابهای کوبیده، چنجه یا برگ تهیه می شود اما منظور از کباب بروجرد، کباب کوبیده آن است. گوشت سردست گوسفندی را با پیاز، جوش شیرین، نمک و فلفل ورز داده و کبابی خوشمزه را از آن تهیه می کنند. استفاده از گوشتهای باکیفیت و حضور کباب پزهای حرفه ای در این شهر باعث شهرت کبابهای بروجرد در کشور شد. این غذا را می توانید از غذاخوری های معتبر بروجرد در کنار نان سنگک، سبزی خوردن و دوغ محلی تهیه نمایید.
آش شله ماش
آش شله ماش یکی از انواع آشهای خوشمزه ایرانی بوده و مانند دیگر آشهای ایرانی از حبوبات در آن استفاده می شود. برای طبخ این غذا، لوبیای چیتی را از شب قبل خیس کرده و برنج و عدس را نیز به مدت یک ساعت می خیسانند. سپس، ماش را در ظرفی ریخته و به همراه آب گوشت می پزند. پس از نیم پز شدن ماش، عدس و برنج پخته شده را اضافه کرده و در مرحله بعدی لوبیای پخته شده را به غذا اضافه می کنند. پیاز، کشک، زعفران و نعناع داغ به همراه نمک، فلفل و زردچوبه مواد دیگری بوده که برای طعم دادن و خوشمزه تر شدن آن مورد استفاده قرار می گیرند.
آش گوشت خرم آباد
وقتی این غذا را ببینید از نام آن تعجب خواهید کرد، زیرا این غذا هیچ شباهتی به آش ندارد. آش گوشت خرم آباد که به آن زیر برنجی نیز گفته می شود، در واقع نوعی چلوگوشت بوده که معمولا در عروسی ها و عیدهای مختلف طبخ شده و درون مجمع سرو می شود. برای تهیه این غذا، گوشت گوسفند را به همراه پیاز فراوان، نمک و زردچوبه بر روی آتشی با شعله زیاد می پزند و برای چاشنی آن نیز از رب گوجه فرنگی استفاده می کنند. سپس، گوشت ها را در لای پلوی درون مجمع می ریزند. برای گرم ماندن غذا نیز تکه ای نان را بر روی آن قرار می دهند. معمولا هر 3 نفر به دور یک مجمع جمع می شوند.
شامی کوو
یکی از مشهورترین غذاهای محلی لرستان، نوعی شامی با نام شامی کوو است که مربوط به شهر خرم آباد هست. این شامی نیز همانند شامی های دیگر نقاط ایران از سیب زمینی، گوشت چرخ کرده، پیاز و...تهیه شده و در روغن سرخ می شود. تفاوت آن فقط در سس آن است. سس شامی کوو از ترکیب رب انار، مغز گردو و سبزی های معطر درست می شود و شامی ها پس از سرخ شدن در سس قرار می گیرند.
گوله ریزه
گوله ریزه همان خورشت گوشت قلقلی است که برنج خرد شده، سیب زمینی و آرد گندم نیز به ترکیب آن اضافه شده است. گوشت چرخ کرده، رب گوجه فرنگی، روغن، نمک، فلفل و زردچوبه مواد دیگر تشکیل دهنده این غذا هستند. درست کردن این غذای خوشمزه بسیار ساده بوده و به زمان زیادی نیاز ندارد.
دیگر غذاهای سنتی استان لرستان
- آش کلونک الیگودرز
- دلمه برگ مو بروجرد
- خورشت کلیه ترش
- سغدو (دلمه سیراب شیردان)
- دنو رو
- آش پرشکه
- آش ترخینه
- آبگوشت دو گوله دودار
ایلام
گوجه پلو
گوجه پلو یکی از غذاهای محلی ایلام است که نه تنها در ایلام بلکه در دیگر استانهای کشور نیز طبخ می شود. مواد اصلی تشکیل دهنده این غذا برنج و گوجه فرنگی است که هر دوی آنها سرشار از انواع ویتامین ها و مواد مغذی هستند. ایلامی ها این غذا را با نوعی برنج محلی با نام عنبربو طبخ می کنند و برای طعم دادن به آن نیز موادی دیگری چون پیاز، پونه کوهی، روغن محلی و کره را به غذا اضافه می کنند.
مکش
مکش یکی از غذاهای ایلام است که با کمی تغییر در استانهای همجوار ایلام نیز طبخ می شود. ایلامی ها از برنج محلی عنبربو برای درست کردن مکش استفاده می کنند. این برنج عطر فوق العاده ای دارد و در کنار روغن محلی طعمی بی نظیر و به یادماندنی را ایجاد می کند. برای تهیه این غذا، برنج را پس از شستن در آب می ریزند و زمانی که به جوش آمد، پیاز، نمک، فلفل، زردچوبه و ادویه جات محلی را به آن اضافه می کنند. سپس، کمی منتظر می مانند تا آب برنج خشک شود. در اینجا وقت اضافه کردن آلو بخارا، کشمش و پیازهای ریز است که هر کدام را در گوشه ای از قابلمه می ریزند. سپس، درب ظرف را گذاشته و اجازه می دهند برنج دم بکشد. اگر آب غذا بیشتر بوده و برنج نرم تر شود، به آن زلگه می گویند.
شله امیری
شله امیری یکی از معروف ترین غذاهای سنتی ایلام است که از برنج محلی عنبربو و ماش تهیه می شود. برای درست کردن این غذا، ابتدا ماش را پخته و برنج را در آن می ریزند. در انتها هم پیاز داغ و ادویه جات را به آن اضافه می کنند. این غذا به دلیل طبع گرمی که دارد، معمولا در فصل زمستان طبخ شده و برای درمان بیماری هایی چون سرماخوردگی مورد استفاده هست.
کوفته سیرابی
کوفته سیرابی همان طور که از نامش پیداست، از سیرابی تهیه می شود. برای درست کردن این کوفته محلی، سیرابی را پس از تمیز کردن چرخ کرده و به همراه پیاز، آرد، سبزیجات معطر، سیر و ادویه جات محلی ورز می دهند. پس از اینکه مواد خوب با هم ترکیب شد، آن را به صورت گلوله های کوچکی شکل داده و در روغن حیوانی سرخ می کنند. این غذا بسیار مقوی بوده و برای خانم های بارداری خصوصا در ماههای اول بارداری توصیه می شود.
قله ماسوا
قله ماسوا از غذاهای محلی ایلام است که بیشتر توسط عشایر طبخ می شود و از کله پاچه گوسفند یا بز تهیه می شود. برای درست کردن قله ماسوا، ابتدا کله پاچه را می پزند و سپس کشک یا دوغ را به آن اضافه می کنند. نعناع، پونه کوهی و پیاز داغ نیز برای عطر و طعم غذا مورد استفاده هست. قله ماسوا غذایی بسیار مقوی بوده و معمولا به همراه نان محلی سرو می شود.
دیگر غذاهای سنتی استان ایلام
- آبگوشت بامیه
- دنده پلو
- جگروز
- پرشکه
- گوجه پونه
- بابایاری
- سختی ایلامی
- کپه ایلامی
کرمانشاه
کوفته شیرین
کوفته شیرین یکی از بهترین غذاهای سنتی استان کرمانشاه بوده که برای دورهمی های خانوادگی و در کنار سبزی خوردن و ترشی سرو می گردد و بسیار لذیذ هست. مواد تشکیل دهنده آن هم شامل گوشت چرخ کرده، برنج، نعناع خشک، شکر، سرکه، پیاز پوست کنده و رنده شده، تخم مرغ، آب و نمک، فلفل سیاه و زردچوبه به مقدار لازم است.
هلو کباب (کوفته مخصوص کرمانشاهی)
هلو کباب یا کوفته مخصوص کرمانشاهی یکی از خوش عطر و طعم ترین غذاهای سنتی کرمانشاه بوده که طرفداران بسیاری دارد. این غذا از روغن کرمانشاهی، گوشت، لپه، روغن، سیب زمینی نیم پز، تخم مرغ، گردو، کشمش، پیاز سرخ شده، آب لیمو، شکر، نمک و رب گوجه فرنگی شکل گرفته و با اینکه پخت آن زمان بر هست اما در سطح استان بسیار تهیه می شود.
خورشت خلال کرمانشاه
خورشت خلال یکی از غذاهای کرمانشاه بوده که بیشتر در مراسم ها و میهمانی ها از آن استفاده می کنند. مواد تشکیل دهنده این غذا هم شامل گوشت گوسفندی به همراه خلال بادام، زرشک سیاه، هل، دارچین، گلاب، زعفران، رب گوجه فرنگی و لیمو امانی است. این غذا در کنار برنج زعفرانی و سبزی خوردن تازه سرو گشته و بسیار محبوب هست.
خورشت ونوشک با گوشت
ونوشک یا پسته کوهی میوه ای لذیذ بوده که بیشتر در استان کرمانشاه دیده می شود. این میوه برای رفع بیماری های گوارشی و هضم بهتر غذا استفاده می گردد. مواد تشکیل دهنده این خورشت هم شامل ونوشک، گوشت گوسفندی، پیاز، گوجه فرنگی، رب و زعفران بوده و همراه با برنج و سبزی خوردن سرو می شود.
خورشت کدو حلوایی
خورشت کدو حلوایی یکی از خوش آب و رنگ ترین غذاهای استان کرمانشاه بوده که با گوشت گوسفندی یا گوشت مرغ، کدو حلوایی، پیاز، رب گوجه فرنگی، غوره یا آلو تهیه می گردد. این غذا برای میهمانی ها و دورهمی ها آماده شده و به همراه برنج خورده می شود.
دیگر غذاهای سنتی استان کرمانشاه
- کوفته نخود کرمانشاهی (کوفته ریزه)
- دست پیچ کرمانشاه
- کوفته هویج
- کوفته عربی کرمانشاه
- خورشت پسته کوهی با مرغ
- خورشت کنگر
- خورشت سیب و آلبالو
همدان
خورشت غوره بادمجان
خورشت غوره بادمجان از ترکیب و پخت متریال های غذایی همچون بادمجان، مرغ، غوزه، گوجه فرنگی، پیاز، گوشت چرخ کرده، رب گوجه، نمک و فلفل و زردچوبه در کنار مقدار خیلی کمی از ادویه های مورد پسند شما ایجاد می شود. بادمجان از جمله مغذی ترین مواد غذایی در ایران بحساب می آید که در برنامه های رژیمی و همچنین فرهنگ های غذایی که در اقصی نقاط ایران بچشم میخورد، نقش برجسته و اساسی را از خود ایفا می کند.
آبگوشت کلم قمری
این آبگوشت از مواد غذایی همچون کلم قمری، گوشت آبگوشتی، سیب زمینی، پیاز، نخود، عدس، سیر، کشک، نمک، زردچوبه و فلفل تهیه می شود و میتوان در کنار آن نیز از ترشی های محبوب و مورد علاقه خود بهره گرفت. فراموش نکنید که این خوراک اصیل و سنتی حاوی انواع مختلفی از ویتامین ها، املاح و مقدار زیادی کلسیم بوده و برای کسانی که از بیماری پوکی استخوان رنج می برند، بسیار مفید بشمار می رود.
آش بادمجان ملایر
آش بادمجان ملایر به دلیل فرهنگ های غذایی گسترده و متنوع کشور ایران، در سایر استانها و شهرهای دیگر نیز تهیه و پخته می شود اما اصل مزه و طعم واقعی آن را تنها میتوان در ملایر امتحان کرد. مواد اولیه اصلی این آش عبارتند از بادمجان، بلغور و عدس که همگی از خواص پزشکی و ارزشهای غذایی بالایی برخوردار هستند و همین امر سبب گشته تا آش بادمجان ملایر طرفداران و علاقمندان خاص خود را داشته باشد.
کباب سرداشی
سرداشی نام یکی دیگر از برترین غذاهای سنتی استان همدان بوده که این اسم به دلیل پخت آن در داخل تنورهای سنگکی در زمانهای قدیم از سوی مردم بر روی آن گذاشته شده و در حقیقت، سرداشی به معنای تهیه شده بر روی سنگ هست. این غذا امروزه در تمامی اقصی و نقاط ایران از طرفداران پرشماری برخوردار بوده و همچون سایر کباب ها نظیر کوبیده، بختیاری، دنده کباب کرمانشاهی و برگ از شهرت جهانی بهره مند شده است. مواد اولیه تهیه و پخت کباب سرداشی عبارتند از گوشت گوسفندی، گوجه فرنگی، پیاز، فلفل سبز، سیب زمینی، نمک و ادویه به میزان لازم.
آش خشکبار
آش خشکبار از تهیه و پخت متریال های مغذی و بسیار خوشمزه ای همچون گوشت استخوان دار، سبزی آشی، نخود، لوبیا، عدس، رشته آشی، آلبالو خشکه، آلوی ترش خشک شده، برگه هلو، پیاز، نعناع، سرکه، شیره انگور و نمک و فلفل و زردچوبه آماده برای میل کردن شما می شود. این غذا دارای ارزش غذایی و سلامتی بسیار قابل توجهی است.
دیگر غذاهای سنتی استان همدان
- آش برنج
- آش آماج همدان
- آش هویج و جو
- آش شله پتله
- آش سماق
- کوفته همدانی