غذاهای سنتی خوزستان | غذای محلی خوزستان

مردم خونگرم خوزستان از دیرباز به مهمان نوازی و آشپزی های بی نظیرشون معروف بودن. شاید دلیل اصلی طعم خوب غذاهای سنتی خوزستان رو بشه استفاده از ادویه و چاشنی های خوبشون دونست. غذای محلی خوزستانی غذاییه خوش طعم که آدم رو شیفته ی خودش میکنه؛ ماهی های جنوب که گوشتی لذیذ و عالی دارن تا فلافل و میگو که همه شون در نوع خودشون تک و بی نظیرن. از غذاهای سنتی خوزستان میشه از . قلیه ماهی، ماهی صبور، فلافل، اوپیوزی (آب پیازی)، برونی (صندلی سلطون دزفولی)، برشک، حمیس توله، بنگو (ماست و خیار)، ماسووا، آش ارده، باقله توحه، شلی ارده، حریسه (حلیم)، شوربا، قلیه ی تخم مرغ، حشو، سمبوسه، میگو پلو، دال عدس، للک و رنگینک، پوکورا، نافله، امگشت و ... نام برد که این ها تعدادی از غذاهای سنتی خوزستان محسوب میشن. در ادامه با ما باشید برای معرفی رایج ترین غذاهای خوزستانی.

غذاهای خوزستانی: قلیه ماهی

یکی از معروفترین غذاهای سنتی خوزستان، قلیه ماهی است. همه ی ما از خواص بی نظیر ماهی آگاهی داریم. ماهی حاوی حاوی پروتئین فراوان، کلسترول و چربی بسیار کم، ویتامین های A، B،D ، کلسیم، فسفر، امگا 3، آهن، مس و بسیاری از املاح معدنی و مورد نیاز بدن است. به گونه ای که مصرف این ماده ی مفید غذایی، توسط پزشکان و متخصصان تغذیه و سلامتی، به دفعات و در مقیاس بالایی توصیه شده است. در واقع از مهم ترین ویژگی های ماهی می توان به کاهش و جلوگیری از بیماری های قلبی، کاهش تری گلیسیرین خون، جلوگیری از تجمع پلاکت های خون، تنظیم ضربان قلب، تامین سلامت مغز و کاهش فشار خون اشاره کرد. پرواضح است که مصرف ماهی در غذای محلی خوزستانی به دلیل نزدیکی به خلیج همیشگی فارس، در سطح بالایی صورت می پذیرد. تنوع فوق العاده ای از غذاهای طبخ شده بوسیله ی این ماده ی غذایی ارزشمند، از نکات و ویژگی های مثبت رژیم غذایی مردم این منطقه از کشور، به شمار می آید. قلیه ماهی، یکی از مشهورترین و پرمصرف ترین غذاهای خوزستانی و محلی استان خوزستان هستش که آشپزها و مادران هنرمند و خوش سلیقه ی آن، به کمک ماهی، پیاز، سیر، زردچوبه، نمک، فلفل، سبزی قلیه (گشنیز و شنبلیله)، رب انار (در صورت تمایل می توان از رب گوجه فرنگی استفاده کرد)، تمبر هندی و روغن به طبخ این غذای لذیذ و دوست داشتنی می پردازن. معمولا قلیه ماهی رو به عنوان خورشت در کنار پلو میل می کنن. پیشنهاد می کنیم هنگام سفر به خوزستان و پس از بازدید از طبیعت بکر این خطه و مکان های تاریخی، این غذای خوزستانی و خوش طعم و پرطرفدار رو تهیه و میل کنین.

غذاهای خوزستانی: ماهی صُبور

یکی دیگر از غذاهای خوزستانی ماهی صبور است. همانگونه که پیش تر اشاره شد، مصرف ماهی در تهیه و تدارک غذاهای سنتی خوزستان ، در سطح گسترده ای صورت می پذیرد. خوراکی ها و غذاهای لذیذ و بی نظیر محلی این استان، نه تنها در کشور بلکه در بسیاری از کشورهای جهان، بویژه کشورهای عربی حاشیه ی خلیج فارس، از شهرت و محبوبیت فراوانی برخورداره. ماهی صُبور یکی دیگر از غذاهای سنتی و محلی این خطه از ایران به شمار میاد که درباقی شهرهای جنوبی کشورهم به عنوان خوراکی محلی و پرطرفدار شهرت یافته. مادران و بانوان کدبانو و خوش سلیقه ی استان خوزستان با ترکیب موادی همچون ماهی صُبور، سبزی پلویی، سبزی ماهی (گشنیز و شنبلیله)، پیاز، سیر، نمک، فلفل سیاه، تمبر هندی و رب گوجه فرنگی به طبخ و تهیه ی این غذای فوق العاده می پردازند. از ویژگی های این غذای محلی خوزستانی میشه به نحوه ی پخت اون بوسیله ی آتش (کباب کردن روی آتش)، اشاره کرد که به دلیل عدم مصرف روغن، از ارزش غذایی دوچندانی برخوردار است. با توجه به ذائقه ی افراد خانواده، ماهی صُبور با پلو یا نان سرو می شه.

غذاهای خوزستانی: توله (پنیرک)

گیاهان و سبزی های بومی و محلی، نقش بسزایی در تهیه و طبخ انواع غذاهای سنتی خوزستان ایفا می کنند. با توجه به ارزش غذایی آن ها و توصیه ی پزشکان و متخصصان تغذیه مبنی بر مصرف غذاهای گیاهی، تغییرات قابل توجهی در بسیاری از رژیم های غذایی مورد استفاده ی بشر، صورت گرفته و بسیاری از عادات ناپسند غذایی، منسوخ شده است. این در حالی است که در کشور ایران، از دیرباز، توجه به رژیم غذایی سالم و مطلوب، از اهمیت بسیاری برخوردار بوده و مردم از برنامه و عادات غذایی مفیدی استفاده می کردند. امروزه نیز با توجه به اهمیت مصرف مواد غذایی سالم و ارزشمند، توجه و استقبال مردم به تهیه و تدارک خوراک های مفید، دو چندان شده است. در استان خوزستان، غذایی سنتی و بومی به نام حِمِیس توله (پنیرک) طبخ و مصرف می شود که با استفاده از گیاهی بومی به نام پنیرک صورت می پذیره. آشپزهای این منطقه از کشور، با استفاده از سبزی توله که به گیاه پنیرک (نوعی گیاه که از خاصیت دارویی بالایی برخوردار است) نیز معروف است، پیاز، رب انار، نارنج، نمک، زردچوبه، فلفل و روغن، این غذای محلی خوزستانی و خوشمزه رو تهیه می کنن. در واقع می توان بیان کرد که این غذا شباهت بسیاری به بورانی یا نرگسی دارد تنها با این تفاوت که در تهیه ی حمیس توله، از تخم مرغ استفاده نمی شود. مردم استان خوزستان با استفاده از برگ های پنیرک، نوعی غذای محلی دیگر به نام دمپخت توله نیز تهیه و میل می کنند. گیاه پنیرک از خواص دارویی بسیاری از جمله درمان سرفه، برطرف کننده ی ناراحتی سینه، مسهل و نرم کننده، باز کننده ی مجاری کبد، افزایش ترشح ادرار و شیر، درمان یرقان، برطرف کننده ی زخم کلیه و تقویت کننده ی روده برخوردار است.

غذاهای خوزستانی: قلیه میگو

شاید اکثریت ما اسم قلیه ماهی رو شنیده باشیم یا امتحانش کرده باشیم اما کمتر قلیه ماهی رو خورده باشیم. این غذای بی نظیر با همون سبزی های مخصوص قلیه درست میشه که شنبلیله گشنیز هستن و با میگو، تمبر هندی، ادویه و پیاز درست میشه. این غذای محلی خوزستانی رو مردم محلی اکثرا با نون میل میکنن اما خب میتونید هم با چلو هم بخوریدش و شک نکنید که واقعا از طعمش لذت خواهید برد و دوستش خواهید داشت.

غذاهای خوزستانی: اوپیوزی (آب پیازی)

پیشرفت تکنولوژی در دنیای مدرن امروز، رسیدن به رفاه اقتصادی و ارتقا موقعیت اجتماعی، بسیاری از بانوان را نیز همانند مردان، در عرصه ی فعالیت های اجتماعی و اقتصادی وارد کرده است. همین مسئله باعث حضور کم رنگ آن ها در منزل و عدم زمان کافی برای رسیدگی به امور همسر و فرزندان شده است. پر واضح است که از مهم ترین دغدغه های ذهنی این گروه از بانوان، صرف مدت زمانی کم تر در محیط آشپزخانه و بهره مندی از زمانی بیشتر، جهت سپری کردن لحظاتی گرم و مطبوع با اعضای خانواده خواهد بود. اوپیوزی که به اشکنه ی شهرستان دزفول شهرت دارد، بهترین گزینه برای این بانوان ِ غذایی سنتی و بسیار مفید، که با صرف زمانی کوتاه می توان به تهیه و طبخ اون پرداخت. آشپزهای شهرستان دزفول با استفاده از تخم مرغ، پیاز، رب انار، روغن، فلفل، نمک، زردچوبه، نان خشک، گردو و شکر به طبخ آن می پردازند. البته روش های متعددی برای تهیه ی این غذای بومی وجود داره که با توجه به ذائقه ی افراد خانواده می توان ازشون استفاده کرد.

غذاهای خوزستانی: فلافل

توجه به ارزش مواد غذایی که در تهیه ی غذاهای روزانه مورد استفاده قرار می گیرن، از مهم ترین مسائل مربوط به فرهنگ غذایی مردم هر کشور به شمار میاد. امروزه با توجه به تغییرات زیست محیطی و ایجاد تحولی چشم گیر در سبک زندگی انسان ها، در نظر گرفتن تغذیه ی مناسب و رعایت رژیم غذایی سالم و مفید، بسیار مهم و ضروریه. متاسفانه به دلیل تحرک بسیار کم اکثر مردم، مصرف برخی از مواد غذایی که در گذشته بسیار مفید و ارزشمند بوده، به مقیاسی کمتر، تغییر یافته. بنابراین بشر راهی جز تغییر مواد خوراکی و یافتن جایگزینی مناسب برای مواد اولیه ای که در گذشته مورد استفاده قرار گرفته می شد، نخواهد داشت. استفاده از حبوبات یکی از بهترین و موثرترین راهکارهایی است که می توان به عنوان جایگزینی مناسب برای انواع گوشت در نظر گرفت. طبخ غذاهای بومی و محلی با استفاده از انواع حبوبات، بسیار لذیذ و مغذی بوده و خطر مبتلا به برخی از بیماری های ناعلاج یا صعب العلاج را در پی نخواهد داشت. فلافل یکی از غذای محلی خوزستانی هستش که به دلیل حضور نخود به عنوان اصلی ترین ماده ی اولیه ی تشکیل دهنده ی آن، جایگزین مناسبی برای تامین کننده های پروتئین موجود در گوشت حیوانات محسوب می شود. همچنین حضور فیبر محلول در این ماده ی غذایی، یکی از بهترین تنظیم کننده های سیستم دستگاه گوارش و گردش خون بدن انسان به شمار می آید. مردم استان خوزستان با استفاده از موادی همچون نخود، سیر، روغن، پیاز، تخم مرغ، سرکه، فلفل قرمز، جعفری، آرد لپه (در صورت عدم استفاده از تخم مرغ، آرد لپه جایگزین خواهد شد) و سیب زمینی، به طبخ این غذاهای سنتی خوزستان و خوشمزه می پردازند. محبوبیت فلافل به حدیه که در تمامی شهرهای ایران، در سطح وسیعی تهیه و به مردم عرضه می شه.

غذاهای خوزستانی: سمبوسه

با شنیدن نام سمبوسه، ناخودآگاه یاد غذای خوزستانی و سمبوسه های لذیذ و مشهور این خطه از سرزمین کشور در ذهن تداعی می شه. مردم جنوب کشور بویژه ساکنین استان خوزستان و توابع آن، با توجه به اقلیم و جغرافیای خاص محل سکونت خود، بسیاری از غذاهای ناب و لذیذ بومی را تهیه و به سراسر کشور معرفی کردند. مشهورترین این غذاها، سمبوسه و فلافل محبوب و پرطرفدار خوزستانی هست که در اکثر استان های کشور نیز توسط مردم تهیه و طبخ می شه. به نظر می رسد طعم تند فلفل یکی از مهم ترین دلایل علاقه ی خوزستانی ها به این غذای خوشمزه و دوست داشتنی باشد. البته از دیگر نکات مهم در مورد این غذا، سبک تهیه و مدت زمان کوتاه طبخ آن به شمار می آید که به نظر می رسد برای بانوان شاغل بسیار کاربردی و ارزشمند است. مادران و بانوان با سلیقه ی استان خوزستان با ترکیب موادی همچون گوشت، فلفل دلمه ای، رب گوجه فرنگی، گشنیز، نمک، فلفل، سیر، پیاز، آرد، روغن، کره و سیب زمینی به تهیه و طبخ سمبوسه می پردازن. البته با توجه به ذائقه ی افراد خانواده می توان برخی از مواد اولیه ی پیشنهادی را حذف یا جایگزین کرد.

غذاهای خوزستانی: آش ارده (ارده پلو)

قطعا بلافاصله پس از شنیدن نام آش، تصویر غذایی آبکی و مملو از سبزی و حبوبات در ذهن تداعی می شود. اما جالبه بدونید که در استان خوزستان، غذایی با نام آش ارده تهیه و طبخ می شه که برخلاف تصور، هیچ شباهتی به آش های رایج در کشور نداشته و مردم این خطه از کشور، برای تهیه ی اون از برنج استفاده می کنن. این غذای محلی خوزستانی نوع دیگری از پلوهای لذیذ و خوش عطر سنتی استان خوزستان به شمار میاد که از طرفداران بسیاری در سراسر این خطه از کشور برخورداره. آش ارده که به ارده پلو نیز شهرت داره، از غذاهای بومی شهرستان دزفول بوده که به دلیل طعم فوق العاده و بی نظیر آن، در سراسر استان خوزستان طبخ و میل می شه. از دیگر نکات مهم این غذا، می توان به اضافه کردن ارده ی کنجد بو داده اشاره کرد. ماده ای کاملا مقوی و مفید که مصرف آن توسط پزشکان به دلیل حضور پروتئین، ویتامین های A، D، E، نرم کننده ی روده و معده، از بین بردن گرفتگی صدا، کاهش فشار خون، ضد رماتیسم، برطرف کننده ی ناراحتی کیسه ی صفرا و اسهال خونی و درمان یا جلوگیری از بروز بسیاری از مشکلات جسمی، به دفعات توصیه شده است. آشپزهای شهرستان دزفول با ترکیب موادی همچون برنج، ماش، ارده ی کنجد، شیره ی خرما و نمک، ارده پلو را تهیه و میل می کنند. مصرف سبزی خوردن بویژه تربچه و برگ ترب در هضم بهتر این غذا بسیار مفید خواهد بود.