ایجاد شعبه ای اختصاصی برای رسیدگی به جرایم میراث فرهنگی در تهران

خبرگزاری مهر/ براساس خبرهای واصله، ایجاد شعبه ای اختصاصی برای رسیدگی به جرایم میراث فرهنگی در تهران صورت گرفت.

مصطفی ده پهلوان، رئیس پژوهشگاه که در آئین اختتامیه کارگاه تعیین عرصه و پیشنهاد حریم محوطه های باستانی سخن می گفت، با اشاره به اینکه در موضوع تعیین عرصه و حریم در برخی از مواقع بین همکاران باستان شناس اختلاف نظرهایی وجود دارد و برخی از فعالیت ها آنگونه که درست است پیش نمی رود، بر امر آموزش لحظه به لحظه در این حوزه تأکید کرد و گفت: اگر از صد باستان شناسی که برای تعیین عرصه و حریم به محوطه می روند ده نفر هم نیاز به آموزش داشته باشند، ما باید این امکان را برای آن تعداد فراهم آوریم.

وی با طرح این پرسش ها که فلسفه و ماهیت تعیین عرصه و حریم و ماهیت حقوقی آن چیست و شیوه انجام کار چه باید باشد، موضوع تعیین عرصه و حریم را مهم خواند و تصریح کرد: متأسفانه حفاران قاچاق جلوتر از ما حرکت می کنند، محوطه های بسیاری در کشور ویران شده یا در حال ویرانی هستند. این خیلی بد است که بگوییم ما باید خودمان را با حفاران غیرمجاز وفق دهیم و با خلاقیت از تکنیک هایی استفاده کنیم که بتوانیم محوطه های ویران شده را نیز مطالعه کنیم.

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری گفت: خیلی تلخ است که طبق گزارش ها بیش از 195 هزار محوطه و تپه باستانی در نقشه باستان شناسی کشور ثبت شده و از این تعداد 17 تا 18 هزار تپه ثبت ملی شده اند که از این تعداد نیز شاید چند هزار تا تعیین عرصه و حریم شده باشند.

وی با اشاره به اینکه محوطه ای که تعیین عرصه و حریم مصوب نداشته باشد در پناه قانون قرار نمی گیرد و مورد تعرض واقع می شود، خاطرنشان کرد: در این مواقع قاضی می گوید از آنجا که مجرم (حفار قاچاق) نمی دانسته که اینجا تپه باستانی است، تبرئه می شود که این استدلال درست نیست. در دفاعیات قضائی هم باید فکری به حال خودمان بکنیم.

ده پهلوان تصریح کرد: خوشبختانه طی نشستی که در بازدید غلامحسین اژه ای، رئیس قوه قضائیه از موزه ملی ایران تشکیل شد، یک شعبه اختصاصی در خیابان خوش تهران به جرایم میراث فرهنگی اختصاص یافت که شنیدیم در برخی از استانها نیز شعبه های مجزا برای رسیدگی به این نوع جرایم در حال راه اندازی است. همچنین در حال آماده سازی کتابی هستیم که مفهوم میراث فرهنگی را برای قضات روشن تر کنیم.

وی در ادامه با اشاره به سفر هیأت رئیسه پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری به استان کرمان گفت: برخی از محوطه های باستانی ما نظیر کنار صندل جیرفت، تل ابلیس، شهداد و…که آوازه جهانی دارند، هنوز تعیین عرصه و حریم نشده اند. برخی از پروژه های تعیین عرصه و حریم محوطه ها تنها در انتظار یک تلاش کوچک از سوی استان هستند. البته که ما اینها را رصد و پیگیری می کنیم حتی اگر به ما بگویند در حوزه شما نیست.

ده پهلوان در ادامه با بیان اینکه 6 ماه است که شورای پژوهشی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به ریاست علی دارابی معاون میراث فرهنگی کشور و دبیری بنده تشکیل شده، گفت: امسال به همت معاونت پژوهشی پژوهشگاه و نمایندگان حقوقی معاونت های مختلف وزاتخانه موفق شدیم برای 16 طرح پژوهشی از سامانه سما کد بگیریم و حدود 6 میلیارد و نیم از یک درصد پژوهشی وزارتخانه را جذب کنیم. سالهای قبل متأسفانه این پول به خزانه برگشت می خورد خوشبختانه این مسیر هموار شده و از همین محل سالهای آینده می توانیم اقدامات مؤثری انجام دهیم.

وی افزود: شورای پژوهشی استانها در حال تشکیل است و اعضای شورای پژوهشی 28 استان مشخص شده اند. مدیر کل استان رئیس شورا، چهار معاون استان اعضای حقوقی، نماینده استانداری، نماینده اداره بودجه و برنامه ریزی استان، سه عضو حقیقی صاحب نظر عضو این شورا هستند که قرار است برنامه های پژوهشی را هماهنگ با شورای پژوهشی وزارتخانه برای رسیدن به یک برنامه ریزی پژوهشی برای کشور پیش ببرند. با تمهیدات در نظر گرفته شده امیدواریم بتوانیم مسیر خوبی را در این شورا که اسم آن را به پیشنهاد دکتر دارابی به سبب اهمیت امر آموزش در کنار پژوهش شورای پژوهشی و آموزشی می گذاریم، پیش بگیریم.

در ادامه این مراسم کتابچه «دستورالعمل تدوین گزارش برنامه های تعیین عرصه و حریم» رونمایی و بیانیه اختتامیه کارگاه تعیین عرصه و پیشنهاد حریم محوطه های باستانی توسط سجاد علی بیگی، رئیس پژوهشکده باستان شناسی قرائت شد.