اطلس زبانی شمیرانات رونمایی شد

ایلنا/ براساس آخرین گزارش های منتشر گشته و خبرهای بدست رسیده، اطلس زبانی شمیرانات رونمایی شد.

بیژن مقدم (مدیر مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران) در نشست تخصصی «شمیرانات: مناطق روستایی، جغرافیای گویشی به همراه رونمایی از اطلس زبانی شمیرانات» تصریح کرد: توجه به امر پژوهش به خصوص برای افرادی که وظایف اجرایی و عملیاتی دارند بسیار حیاتی است و نقش نورافکنی را دارد که ضمن روشن کردن مسیر حرکت، جلوی خطاهای احتمالی را خواهد گرفت.

او با تبیین وظایف موزه ها گفت: پژوهش کمک شایانی به شناخت مخاطبین موزه و علایق آنها خواهد کرد و ما با این شناخت امکان خدمات رسانی بهتر را خواهیم داشت و توجه به گروه های سنی، نحوه ارتباط گرفتن با آنها امر مهمی است که تنها با پژوهش امکان پذیر است.

مژگان اسماعیلی (رئیس پژوهشکده زبان شناسی، کتیبه ها و متون) در این نشست پیشاپیش ضمن گرامیداشت هفته پژوهش به معرفی وظایف و اولویتهای پژوهشی این پژوهشکده پرداخت و ابراز امیدواری کرد: پژوهشکده زبان شناسی، کتیبه ها و متون با تعاملات بیشتر با دیگر مراکز علمی پژوهشی در انجام طرح های کلان بیش از پیش موفق شود.

او انجام طرح اطلس شمیرانات را یکی از طرح های موفق پژوهشکده خواند که با اعتبار پژوهشی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تهران به انجام رسیده است.

اسماعیلی پاسداری از میراث زبانی شفاهی ایران را جز وظایف خطیر گروه پژوهشی زبان و گویش رایج این پژوهشکده دانست و گفت: مستندنگاری و پژوهش بر زبان های درخطر از اولویت های اصلی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری است.

رئیس پژوهشکده زبان شناسی، کتیبه ها و متون همچنین پژوهش و مستندنگاری آثار کتیبه دار باستانی و اسلامی را از اهداف مهم این پژوهشکده خواند و ابراز امیدواری کرد: در تکمیل طرح های کلان نهادها و موسسات مرتبط پیش قدم شوند.

در ادامه نشست داریوش شهبازی (پژوهشگر تهران شناسی)، ریشه شناسی و وجه تسمیه نام روستاهای شمیرانات را به بحث نهاد و گفت: از اینکه این کار ساختاری، پژوهشی، اسنادی و میدانی اطلس گویشهای زبانی شمیرانات در تهران و جامعه ایرانی انجام شده جای خرسندی دارد.

او اظهار داشت: باید تلاش کنیم که در هر لحظه ساختاری ایجاد کنیم و با داشتن برنامه از علم و دانش روز در این زمینه بهره بگیریم.

شهبازی با بیان اینکه برای موفقیت نیاز به برنامه، طرح و استراتژی است، افزود: باید هدف اصلی و چشم انداز مشخص شود تا نتیجه حاصل شود.

این تهران پژوه تصریح کرد: به عنوان مثال در اروپا از 800 سال پیش اهداف خود را معلوم کردند؛ اولین سیاح مارکوپولو نتیجه سفر خود را ارائه داد و این امر همینطور توسط دیگر سیاحان ادامه پیدا کرد تا شناخت آنها کامل شد و ساختار پیدا کردند و در گذر زمان به موفقیت رسیدند. برای موفقیت نیاز به ساختار داریم تا انباشت دانش در کانالی قرار بگیرد.

شهبازی گفت: یکی از پایه های فرهنگ، زبان و زیرمجموعه های آن است. در حال حاضر آشنایی جهان با فرهنگ ما تنها دیدن نوک کوه یخی است و برای نشان دادن آن به همگان باید پژوهش صورت گیرد، کاری که در پژوهشگاه انجام شده است.

او با بیان اینکه شناسایی کلمات، وجه تسمیه یا ریشه شناسی بسیار مهم است، ضمن بیان وجه تسمیه روستاهای شمیرانات اظهار کرد: درمورد تهران باید بدانیم وقتی گویشی وجود دارد، تعداد گویشوران آن چقدر است و برای تثبیت آن باید شناسایی و ثبت و ضبط و تحلیل انجام داد و از طریق این داده ها نسل های بعدی می توانند بنای فرهنگ فاخر ایران را بسازند.

این تهران پژوه تصریح کرد: کار تحقیق و پژوهش به صورت فردی فایده ای ندارد و این امر باید به صورت ساختاری انجام شود.

فریار اخلاقی (مدیر گروه پژوهشی زبان و گویش رایج پژوهشکده زبان شناسی، کتیبه ها و متون و مجری طرح اطلس زبانی شمیرانات) در ادامه این نشست با ارائه توضیحاتی پیرامون تنوع گویشی و پراکنش جغرافیایی گونه های زبانی در مناطق روستایی شمیرانات تصریح کرد: اطلس زبانی شمیرانات حاصل یک پژوهش میدانی است که با حمایت اداره کل میراث فرهنگی استان تهران انجام شده و طرح اطلس زبانی شمیرانات در دل اطلس زبانی ایران شکل گرفت.

او با بیان اینکه تنوع زبانی و گویشی در ایران بسیار زیاد و گاهی در دو روستای با فاصله کم از یکدیگر متفاوت است، به تعریف اصطلاحات زبان، گویش و لهجه و بیان تفاوت میان آنها پرداخت.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، گفت: زبان ها و گویش های ایرانی نو به دو شاخه شرقی (که داخل ایران گویشور ندارند) و غربی شامل شمالی (مثل کردی) و جنوبی (مثل فارسی) تقسیم شده و داخل ایران گویشور دارند.

مجری طرح اطلس زبانی شمیرانات افزود: زبان ها با قرارگیری در کنار هم از ویژگی های یکدیگر تاثیر می پذیرند و شمیرانات ناحیه تأثیرگذار زبان های غربی شمالی و غربی جنوبی است.

اخلاقی ضمن ارائه توضیح درخصوص طراحی و تدوین اطلس زبانی ایران گفت: حدود 12 هزار گونه زبانی که قبل از انقلاب جمع آوری و در زمان حاضر در پژوهشکده زبان شناسی، کتیبه ها و متون نگهداری می شود وجود دارد و بنا بر اقتضائات جدید، پژوهش و تحلیل بر روی آن انجام گرفته و پویا می شوند.

او با بیان مراحل پژوهش این پروژه اظهار کرد: طرح اطلس زبانی شمیرانات به شیوه میدانی پیگیری و انجام و چهار گونه زبانی در شمیرانات شامل مازندرانی، گیلانی، فارسی محلی و تاتی شناسایی شد.

در ادامه با حضور محققان، اساتید و پژوهشگران این حوزه از اطلس زبانی شمیرانات رونمایی شد.