از محوطه باستانی شهر قومس در دامغان چه کشف شد؟

ایسنا/ بدنبال آخرین اخبار منتشر شده، این پرسش مطرح می گردد که از محوطه باستانی شهر قومس در دامغان چه کشف شد؟

محوطه باستانی موسوم به «شهر قومس» در حدود 30 کیلومتری غرب دامغان در استان سمنان واقع شده که نخستین بار در دهه 1350 هیأت بریتانیایی در آن کاوش هایی داشت. براساس یافته ها و کاوش های باستان شناسی «قومس» استقراری بزرگ از دوره اشکانی است که گمان می رود همان شهر «صد دروازه» یا آنگونه که در منابع یونانی آمده «هکاتومپیلوس» یکی از پایتخت های این سلسله ایرانی باشد.

براساس شواهد باستان شناسی، این محوطه در دوره ساسانی چندان مورد استفاده نبود، ولی در دوره سلجوقی تا حمله مغول آباد و رو به گسترش بوده است. مساحت عرصه باستانی شهر قومس (شامل هر دو استقرار دوره اشکانی و سلجوقی) به دست کم 700 هکتار بالغ می رسد.

کوروش روستایی، عضو هیأت علمی پژوهشکده باستان شناسی اینک با ارائه گزارشی از مرحله نخست برنامه میدانی بلند مدت «شکل گیری، توسعه و تحول استقرارهای انسانی در حوضه شاهرود ـ دامغان» نتیجه پژوهش های باستان شناسی جدید در شهر باستانی قومس دامغان را اعلام کرده است.

به گفته او، در مرحله نخست این برنامه که در دی و بهمن 98 انجام شد، حدود 1800 هکتار شامل محدوده عرصه محوطه و زمین های بلافصل اطراف آن توسط پهپاد تصویربرداری و مستندسازی شد که در تحلیل های مکانی و زیست محیطی محوطه مؤثر خواهد بود.

روستایی افزود: در این برنامه میدانی بیش از سه پنجم محوطه مورد بررسی پیمایشی قرار گرفت که در آن عوارض متعددی از جمله آسیاب، کانال های آبرسانی، کوره های سفالگری و سرداب های ذخیره آذوقه شناسایی شد. یکی دیگر از دستاوردهای این برنامه میدانی، شناسایی شواهد سطحی گسترده ای (به مساحت حدود 110 هکتار) از استقراری پیش از تاریخی در مرکز شهر قومس است که از نظر زمانی هم افق با اواخر دوره چشمه علی تا دوره حصار 2 است. (حدود 4400 تا 3500 قبل از میلاد)

این باستان شناس تاکید کرد که در پژوهش های میدانی آینده باید منابع آبی استقراری مشخص شود و فرآیندهای تشکیل محوطه و نیز پی بردن به ماهیت استقراری این محوطه بررسی شود.

روستایی همچنین پیشنهاد کرد: با توجه به کاوش های گسترده هیأت بریتانیایی و آشکار شدن چندین بنا از دوره اشکانی، میتوان با ساماندهی محدوده های کاوش شده، این بناها را به سادگی مرمت و آماده بازدید گردشگران کرد.