کشف زوایای تازه در سومین فصل از کاوش های باستان شناختی در محوطه باستانی کهنه ماسوله

ایرنا/ براساس اخبار منتشر شده، کشف زوایای تازه در سومین فصل از کاوش های باستان شناختی در محوطه باستانی کهنه ماسوله صورت گرفت.

ولی جهانی، مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان افزود: محوطه باستانی کهنه ماسوله در ارتفاع تقریبی 1870 متری از سطح آبهای آزاد در فاصله حدود 10 کیلومتری شمال غرب شهر تاریخی ماسوله، 46 کیلومتری جنوب شرق شهرستان فومن و 70 کیلومتری از شهرستان رشت و در ارتفاعات کوههای ماسوله داغ واقع شده است.

وی اظهار داشت: این محوطه برای نخستین بار در سال 1374 به وسیله هیأتی به سرپرستی علی اصغر مقری و سپس در سال 1391 به سرپرستی مرحوم بهروز همرنگ مورد کاوش قرار گرفت؛ در نتیجه این کاوش ها بقایایی از بلوک های ساختمانی و کارگاهی، کوره های ذوب آهن و مواد فرهنگی از جمله سفال و ادوات دست ساز آهنی به همراه مقدار بسیار زیادی از سرباره های حاصل از ذوب آهن که نشان از استحصال آهن و ساخت ادوات مختلف آهنی در این مکان دارد، مورد شناسایی قرار گرفت.

جهانی ادامه داد: سومین فصل از کاوش های باستان شناختی در این محوطه از تاریخ 28 خرداد 1401 توسط هیأتی به سرپرستی مجتبی چرمچیان و در راستای تکمیل پرونده ثبت شهر تاریخی ماسوله در فهرست میراث جهانی سازمان یونسکو از سر گرفته شد؛ یافته های کاوش جاری با هدف شناسایی هرچه بیشتر آثار معماری و مواد فرهنگی موجود در محوطه باستانی کهنه ماسوله اقدام به ایجاد 4 کارگاه کاوش شد و آثار ارزشمندی متعلق به بازه زمانی اوایل قرن 5 تا اواسط قرن 7 هجری قمری مورد شناسایی قرار گرفت.

مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان گفت: در یکی از کارگاه های کاوش، یک فضای معماری با مساحت تقریبی 5/3×5/7 متر را مورد کاوش قرار داده که در بخش میانی آن بقایایی از یک کوره ذوب آهن متعلق به اواخر قرن 5 تا اوایل قرن 6 هجری قرار داشته و حکایت از انجام فرآیند ذوب سنگ آهن و استحصال آهن خالص و در نهایت ساخت ادوات آهنی در این محل دارد.

جهانی گفت: از جالب ترین یافته های این فصل از کاوش ها باید به شناسایی نحوه استحکام بخشی پی بناهای مکشوفه در محوطه کهنه ماسوله اشاره کرد که نحوه اجرا پیشرفته و تکمیل شده آن را حتی امروزه نیز میتوان در ساخت بناهای موجود در ماسوله کنونی مشاهده کرد؛ بدین معنی که کاوش های جاری نشان می دهد در کهنه ماسوله پی بناها را با ایجاد شکاف یا شیاری در داخل بستر طبیعی صخره ای جای میدادند تا دیوارها از استحکام به مراتب بیشتری برخوردار شوند.

وی گفت: استفاده از همین شیوه بود که در معماری بناهای موجود در ماسوله کنونی به حد اعلاء خود رسیده و با توجه به موقعیت طبیعی محل شکل گیری بافت شهر، کل دیوارهای باربر بناها را با تراشیدن بخشی از بستر صخره ای کوه در آن جای می دادند که به آنها کوه دیوار (کودیوار) گفته می شود و با تکیه بر بدنه کوه، تا حد زیادی به استحکام بناها کمک می نماید.

جهانی گفت: این یافته نشانگر آن است، که دستیابی به شیوه های بعضاً هوشمندانه در اجرای سازه های معماری بافت شهر تاریخی ماسوله، حاصل کسب تجربه ای چند صد ساله بوده است.