کنفرانس 2023 میراث فرهنگی و توسعه گردشگری ایران و چین برگزار شد

ایلنا/ براساس آخرین خبرهای بدست آمده، کنفرانس 2023 میراث فرهنگی و توسعه گردشگری ایران و چین برگزار شد.

کنفرانس 2023 میراث فرهنگی، توسعه گردشگری ایران و چین با موضوع تنوع هنری از 23 تا 26 اکتبر در شهر شانگهای چین برگزار شد، برگزار کننده این کنفرانس دفتر امور خارجه دولت مردمی شهرداری شانگهای و موزه مجموعه هنری شانگهای با همکاری سفارت چین در ایران، سرکنسولگری ایران در شانگهای، اداره فرهنگ و گردشگری شانگهای، مرکز تبادلات آثار فرهنگی چین و بنیاد هنری بردبار بود.

این کنفرانس با هدف معرفی ظرفیتهای فرهنگی هنری دو کشور و آشنایی با تجربیات موفق گردشگری برای توسعه تبادلات انجام شد و در پی تبادلات و حضور پیشین موزه مجموعه هنری شانگهای در ایران بود.

در روز نخست کنفرانس مقامات گردشگری و شهرداری شانگهای و بنیاد تبادلات فرهنگی چین و سرکنسول ایران در شانگهای با سخنان خود آغازگر مراسم افتتاحیه بودند و پس از آن موزه ملی ملک و موزه مجموعه هنری شانگهای برای انعقاد تفاهمنامه همکاری توافق کردند و در ادامه برنامه نیز ادیب (مدیر کل میراث فرهنگی و گردشگری اردبیل) پس از معرفی ظرفیتهای گردشگری استان اردبیل نشان فرهنگی اردبیل را تقدیم مقامات گردشگری شانگهای نمود.

در روز دوم کنفرانس نیز هادی میرزایی (مدیر کل موزه های وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری) به معرفی ظرفیت موزه های ایران برای همکاری با موزه های چین پرداخت و مجموعه کاخ نیاوران و مجموعه هنری شانگهای نیز تفاهمنامه همکاری منعقد نمودند.

در طول این کنفرانس استادان دانشگاه های شانگهای درباره تاریخچه تبادلات فرهنگی ایران و چین، تجربه سالیان اخیر گردشگری چین، تاریخچه تأثرات هنری و امکان فعالیتهای مشترک معاصر به سخنرانی پرداختند و از ایران نیز محمد عیدی از مرکز اصفهان شناسی، گلناز گلصباحی از موزه هنر ایران بنیاد مستضعفان، رضا دبیری نژاد از موزه ملک، بیژن مقدم از کاخ نیاوران و احمدرضا آرین از دانشگاه اصفهان به طرح موضوعاتی درباره امکان تبادلات فرهنگی از طریق موزه ها و مجموعه های فرهنگی پرداختند.

در پایان نشست تنوع فرهنگی ایران و چین که در شانگهای چین برگزار شد، توافقنامه دوستی بین موزه ملی ملک به نمایندگی دبیری نژاد و موزه هنری شانگهای امضا شد. بیژن مقدم (مدیر مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران) و هوموچینگ (مدیر موزه هنری شانگهای) نیز با امضای تفاهمنامه ای بر گسترش همکاری های بین دو موزه تاکید کردند.

رضا دبیری نژاد (مدیر اجرایی موزه ملک) تاکید کرد: موزه ها به عنوان پدیده هایی بشری روز به روز از نظر تنوع و همچنین تعداد گسترش می یابند، این کثرت آنها به دلیل گوناگونی مجموعه ها یا موضوعاتی است که در خود جای می دهند و به آن می پردازند. موزه ها با همین انواع گوناگون است که ایجاد جذابیت کرده و مخاطبین مختلف که امروزه بسیاری از آنها گردشگران هستند را به خود جلب می کنند. موزه ها برآمده از همین تنوع و گوناگونی می توانند شباهت ها و تفاوت های بین فرهنگ ها، اقوام و مردمان سرزمین ها و همچنین آثار و اشیای مادی برجای مانده از انسانها را نشان دهند.

تفاوت ها و شباهت هایی که سبب آگاهی و ادراک انسان ها نسبت به یکدیگر می شود. از این رو موزه ها با استفاده از تنوع در آثار موزه ای که هنری یا صنعتی هستند زمینه شناخت و درک انسانها از تنوع جوامع و ملل جهان را فراهم می سازند. بر این اساس موزه ها از تنوع به عنوان یکی از عوامل اصلی جذب مخاطبان بکار می گیرند.

او پیرامون اینکه کنفرانس 2023 میراث فرهنگی و توسعه گردشگری ایران و چین برگزار شد، ادامه داد: شباهت ها را میتوان نقطه آغاز پیوند و گفتگو میان موزه ها دانست. این موسسات با تکیه بر شباهت هایی که در آثار تاریخی، هنری و فرهنگی تحت تملک خود دارند امکان گفتگوی بین ملت ها و کشورها را فراهم می کنند و در این گفتگوها انسان ها متوجه اشتراک میان دیدگاه های ملل نسبت به موضوعات متنوعی همچون طبیعت، مفاهیم اخلاقی، باورهای انسانی، و تجربه های تاریخی می شوند. این نقاط مشترک تنها در مفاهیم نیست بلکه در تجربه هایی که مردمان پشت سر گذاشته اند و در دست افزارها و مصنوعاتی که ساخته اند نیز دیده می شوند.

به گفته دبیری نژاد، کشورهای کهن و دارای سابقه تمدنی، دارای تجربه زیسته بشری طولانی تری هستند و از این رو میراث متنوع تری دارند. این میراث متنوع باعث می شود تصاویر گوناگونی از یک ملت، سرزمین و کشور ارائه شود و همین موضوع می تواند جذابیت های مختلفی برای گردشگری یک کشور فراهم آورد، برای همین تنوع را باید امتیازی در حوزه گردشگری قلمداد کرد. از سوی دیگر کثرت و تنوع می تواند زمینه گفتگو و هم صحبتی میان فرهنگ ها و تمدن ها را ایجاد کند، گفتگو خود یک جذابیت در گردشگری است.

مدیر اجرایی موزه ملک با اشاره به آنکه موزه های کلکسیونی زمینه های بیشتری برای تنوع در خود دارند، یادآور شد: دلیل آن است که گردآورندگان آنها همیشه تلاش داشته اند براساس علاقه مجموعه های متنوعی را گردآوری کنند. در فرهنگ ایرانی از گذشته کلکسیون های مختلفی توسط ثرومندان گردآوری شده است که برخی از آنها در قالب پدیده «وقف» برای بهره برداری عموم جامعه عرضه می شوند. از جمله نمونه های بزرگ مجموعه های فرهنگی که در ایران وقف شدند «کتابخانه و موزه ملی ملک» است که توسط یک سرمایه دار بزرگ ایرانی به نام حاج حسین آقا ملک در 86 سال پیش از این تاریخ وقف مردم ایران شده است.

حاج حسین ملک در جوانی با دیدن نسخه ای خطی به کتابهای قدیمی علاقمند می شود و همه دارایی خانوادگی خود را برای ایجاد یک کتابخانه بزرگ صرف می کند و بیش از 19000 نسخه خطی ایرانی و اسلامی را گردآوری می کند. بعدها در کنار کتاب به گردآوری آثار تاریخی می پردازد و در کتابخانه خود موزه ای ایجاد می کند و در وقفنامه های خود شرایط نگهداری آثار فراهم کرده را تعیین می کند از جمله درآمدهای حاصل از زمین های کشاورزی، پرورش دام و مغازه های تحت تملک را پشتوانه این کتابخانه و موزه قرار می دهد. در هشت دهه گذشته این موسسه همگام با اقدام برای خریداری آثار جدید برای موزه، پذیرای دریافت مجموعه های متعدد شخصی اهدایی به موزه بوده است.

او یادآور شد: در حال حاضر، در تالارهای موزه موضوعات تاریخ، هنر، ادبیات و علم در فرهنگ ایرانی مورد توجه خاص است و بیش از بیست کلکسیون در موزه وجود دارد. در این مچموعه ده هزار سکه از دو هزار سال پیش، صد هزار تمبر از صد کشور دنیا، دویست قطعه فرش، 50 هزار برگ سند تاریخی و صدها خوشنویسی، نگارگری، منسوجات، مبلمان، صنایع دستی متنوع نگهداری می شود. تنوع آثار و مجموعه ها در این موزه و پیوندهای مختلفی که با زبان ها، کشورها و دانش های گوناگون برقرار می سازد، از یک سو نشان دهنده تبادل فرهنگی ایرانیان با سایر مردمان است و از سوی دیگر می تواند الهام بخش هنرمندان و دانشمندان برای کارهای تازه شود.

موزه ملک به دلیل تنوع هنری که در خود دارد امکان مقایسه تطبیقی میان هنرهای ایرانی با هنرهای مشابه در سایر کشورها همچون کشور کهن چین را داراست. به طور مثال کشورهایی که دارای خط های الفبایی متفاوت هستند مقایسه سیر تحول خط های دو کشور در ادوار مختلف می تواند نمایانگر تحولات فرهنگی باشد.

دبیری نژاد افزود: از دیگر مجموعه های موزه ملک آثار «نگارگری ایرانی» است، این نوع نقاشی ظریف شباهت هایی به نقاشی ملی چینی دارد و در انتخاب موضوع دارای شباهت هایی در نقاشی سنتی دو کشور است، از جمله نگاه به طبیعت یا چهره پردازی انسانها که هر دو نشان از تنوع هنری و فرهنگی این تمدن ها دارد. از کنار هم قراردادن این آثار نگارگری و موضوعات آنها میتوان گفتگویی هنری را ایجاد کرد. همین شباهت و تفاوت را در صنایع دستی ایرانی که انواع مختلف آن در موزه ملک قرار دارد با صنایع دستی چین نیز میتوان مشاهده کرد.

موزه ملک آثاری از ملل را نیز داراست، آثاری که مورد علاقه و توجه مردم ایران بوده و در خانه های ایرانی مورد استفاده قرار می گرفته است، حاج حسین ملک نیز از این آثار استفاده می کرده و بعدها نیز آنها را در موزه جای داده است. اینگونه است که موزه ملک با استفاده از آثار متنوع خود می تواند جایی برای گفتگوی میان هنر ملل و آشنایی با هنرهای متنوع ایرانی باشد. این موسسه می تواند محلی برای ارتباط با موزه های چین در موضوعات هنری، ادبی و علمی بوده و همچنین این امکان را دارد تا به عنوان یک جاذبه چند گانه گردشگران چینی را در ایران بپذیرد و آنها را با ابعاد مختلف فرهنگی و تاریخی ایران آشنا کند.

گلناز گلصباحی (مدیر موزه هنر ایران) نیز طی سخنانی گفت: کشور پهناور ایران با اینکه در طول تاریخ همواره دستخوش انواع و اقسام تلاطم ها و ناملایمات بوده اما قوی تر از پیش به رشد و تعالی ادامه داده است.

او افزود: با توجه به همکاری تاریخی و فرهنگی هر دو کشور پهناور ایران و چین امکان تعاملات و ارتباطات فرهنگی، امروزه برای هر دو سر زمین بسیار مهیاست و امید می رود که برنامه هایی از این دست، سر آغازی بر برنامه ریزهای آتی دو کشور در این زمینه باشد.

مدیر موزه هنر ایران گفت: موزه ها پذیرای گردشگری، باستان شناسی و آینه نمایش تعاملات فرهنگی به شمار می روند و قادرند با برنامه ریزی این مسیر را هموار کنند.

مهدی تمیزی (هنرمند و کارشناس بنیاد هنری بردبار) نیز با اشاره به موضوع نشست گفت: تجربه کشف و شناخت ارزشهای فرهنگی و هنری ملل یکی از تجربه های زیبایی شناختی است که در هنگام سفر بدست می آید. این کشف تازه، به آدمی امکان مواجهه و شناخت جامعه مقصد را می دهد.

او افزود: لزوم آشنایی با فرهنگ و تمدن کشورهای دیگر در همین تنوع و از شکلی به شکلی دیگر درآمدن محصول های فکری فرهنگی و هنری است.

تمیزی با اشاره به اهمیت گردشگری هنر گفت: برگزاری اکسپوهای سالانه، تلاشی فرهنگی در راستای جذب مخاطبان خاص دوستدار هنر است. تماشا و شناخت محوطه ها و بناهای باستانی و موزه ها راهکار دیگری در راستای جذب مخاطبان خاص دوستدار هنر و متخصصان هنر است. این بده بستان هنرمندانه جهانی است که هنرمندان و متفکران از هر طیف فرهنگی در آن فرصت تبادل فکر و اندیشه خواهند داشت.

این کارشناس هنری گفت: جهان امروز با وجود تنوع هنری و در پی آن، گردشگری هنری گونه ای از جهان بی مرز خواهد شد، آن هنگام که پای اندیشه و هنر به میدان آید. جنگهای قومی و قبیلهای و ایدئولوژیک فروکش می کنند.

محمد عیدی (رئیس مرکز اصفهان شناسی) نیز در این نشست گفت: به لطف شاهراه هویت ساز ابریشم و روابط تنگاتنگ بین فرهنگی انسان ایرانی و چینی با اینکه در دو پهنه سرزمینی می زیسته اند اما در سایه یک مفاهمه و گفتمان می زیسته اند. به همین دلیل شاهد تشابهات فرهنگی ژرف هستیم.

رئیس مرکز اصفهان شناسی در پایان گفت: وجود بانوی ایرانی در دربار چینی و نقش او در هنر نگارگری چین از جمله روایت هایی است که در چین باستان وجود دارد.