ایام اربعین می تواند یکی از بهترین عرصه های تحقق دیپلماسی عمومی باشد

ایسنا/ براساس آخرین گزارش های منتشر شده، ایام اربعین می تواند یکی از بهترین عرصه های تحقق دیپلماسی عمومی باشد.

میرمسعود حسینیان، سرکنسول سابق جمهوری اسلامی ایران در کربلا در یادداشتی با عنوان «اربعین بهترین ابزار دیپلماسی عمومی» نوشت: اگر دیپلماسی را به عنوان «هنر و روش تاثیرگزاری بر طرف مقابل جهت وصول به هدف» تعریف کنیم، این روش می تواند شامل موسسات رسمی دولتی و گروه های مختلف حتی افراد شده و هر فرد یا گروهی می تواند جهت تأثیر بر طرف مقابل خود به منظور رسیدن به اهداف مورد نظر شیوه ای را برگزیند که تعریف دیپلماسی (بدون هیچ گونه ارزش گذاری) بر آن تطبیق می کند.

بر این اساس میتوان دیپلماسی را در دو بعد رسمی و غیر رسمی (عمومی) تعریف کرد؛ دیپلماسی رسمی طبعا میان دولتها، مقامات و موسسات رسمی کشورها تعریف می شود که هر دولت از طریق نماینده رسمی خود اعم از سفیر یا نماینده ویژه تلاش می کند با طرف مقابل به گفت و گو بنشیند و مطالب و خواسته های خود را به بحث و بررسی گذارده و در جهت اهداف خود از آن بهره برداری کند، اما دیپلماسی غیررسمی یا دیپلماسی عمومی گستره بسیار بزرگتر و بیشتری دارد و میان افراد و مخاطبین مختلف و به روشهای گوناگون و طرق مختلف صورت می پذیرد از جمله دیپلماسی ورزشی و تبادل تیم های ورزشی، دیپلماسی هدیه، دیپلماسی سینمایی، هنری و علمی (تبادل استاد و دانشجو ) و...

مخاطبین دیپلماسی غیررسمی یا دیپلماسی عمومی دانشگاهیان، دانشجویان، دانش آموزان، نمایندگان مجلس، سازمان های مردم نهاد، مردم عادی، احزاب، ورزشکاران، تجار، علما، زنان، کودکان فضای مجازی و...می باشند.

طبعا در هر نوع از دیپلماسی 4 بخش یا جزء قابل بررسی هستند:

1. ارسال کننده پیام

2. دریافت کننده پیام

3. محتوای پیام

4. روش ارسال پیام

حال با بررسی شرایط موجود در اربعین از جمله تنوع مخاطب، شرایط زمانی و مکانی، روحیه مخاطب، فضای کلی ارائه پیام، روش های مختلف ارسال پیام، انتخاب پیام و...میتوان به این نتیجه رسید که ایام اربعین می تواند یکی از بهترین عرصه های تحقق دیپلماسی عمومی باشد.

از نظر تنوع مخاطب میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

1- حضور حداقل 10 تا 15 میلیون زائر از بیش از 80 کشور جهان از 5 قاره

2- وجود زبانهای مختلف از سراسر دنیا

3- وجود جنسیت های مختلف زن، مرد، کودک و جوان

4- وجود زوار با سنین مختلف در مراسم اربعین

5- وجود مذاهب و ادیان مختلف مسلمان، شیعی، سنی، مسیحی و حتی یهودی

6- وجود فرهنگهای مختلف از سراسر جهان و به خصوص فرهنگ مشترک محبت اهل بیت

7- وجود سطوح مختلف علمی و اجتماعی از اقشار تحصیل نکرده و عامی تا بالاترین مقامات علمی دانشگاهی و حوزوی و...

8- حضور گروه های مختلف خبری و خبرگزاری از سراسر دنیا...

از سوی دیگر با توجه به شرایط زمانی و مکانی و به خصوص شرایط ویژه روحی زوار و آمادگی پذیرش بدون تعصب و همچنین اشتیاق موجود جهت پذیرش و درک مطالب در میان زوار محترم امام حسین (ع) میتوان از طرق مختلف از جمله گفت و گوی رودررو، جلسات عزاداری، منشورات و مکتوبات، فیلم و مستند، سخنرانی، بهره گیری از فضای مجازی، تبادل هدایا، کار فرهنگی خاص برای زنان، کودکان و نوجوانان که بخش اعظمی از زوار را شکل می دهند، بهره گیری نمود.

اما برخی اهداف و پیام های اربعینی که می تواند در این زمینه و مسیر دیپلماسی عمومی از آنها بهره گرفت، موارد زیر است گرچه میتوان موارد بسیار دیگری را نیز بر آنها افزود:

الف. معرفی و شناساندن امام حسین (ع):

یکی از وظایف ما به عنوان شیعه، معرفی و شناساندن اهل بیت علیهم السلام و بخصوص امام حسین (ع) جهت آماده نمودن جامعه جهانی برای ظهور حضرت امام زمان (ع) است، چرا که امام عصر علیه السلام در اولین جملات خویش بعد از ظهور و تکیه بر دیوار کعبه در معرفی خود می فرمایند " ان جدی الحسین قتلوه عطشانا " و طبعا باید معرف نزد مردم شناخته شده باشد. لذا میتوان گفت یکی از مهمترین وظایف ما در مسیر راهپیمایی اربعین و بهره گیری از این مراسم، معرفی اصل مهدویت به عنوان اصل مهم انتظار و تبیین اربعین به عنوان حلقه وصل میان عاشورا و ظهور است.

ب. معرفی اسلام واقعی و تشیع حقیقی:

در شرایط فعلی جهانی و تلاش های رسانه های بیگانه و مزدور در معرفی بد از اسلام و تلاش در جهت اسلام ستیزی، شیعه هراسی و شیعه ستیزی وظیفه مهم ما معرفی تشیع واقعی به جهانیان است و مراسم اربعین می تواند در این زمینه نقش مهم و اساسی ایفا کند و شیعه و تشیع واقعی را با تمام تجلیات و تمایزات به جهانیان معرفی کند.

ج. بیان وحدت و تعمیق وحدت میان موحدان ومسلمانان جهان:

به طور عام و شیعیان به طور خاص در مقابل توطئه های دشمنان به هدف ایجاد تفرقه و شکاف میان مسلمانان، لذا میتوان اربعین را سمبل وحدت شیعیان، مسلمانان و موحدان جهان نامید.

د. معرفی دستاوردهای تشیع در ایران و عراق:

و نیز تبیین تفاوت حضور و نقش سازنده ایران در عراق در مقابل نقش تخریبی برخی کشورهای داخل و خارج منطقه در ایجاد و تسلیح گروه های تروریستی مثل داعش در تخریب زیرساختهای این کشور

ه. جایگاه سیاسی اربعین و بهره برداری سیاسی از این مراسم:

از جمله تبیین این کلام امام خمینی (ره) مبنی بر اینکه "راه قدس از کربلا میگذرد" و تبیین نقش و جایگاه و ظرفیت اربعین جهت وحدت مسلمین در مقابله با توطئه های دشمن و نیز زمینه سازی بستر آزادی قدس شریف و...

و. همچنین بسیاری از اهداف مختلف سیاسی/ فرهنگی / اجتماعی تبلیغی و رسانه ای که میتوان جهت تک تک آنها برنامه ریزی نمود.