آیین سنتی نوسال هر نیمه مرداد در روستای تویه دامغان برگزار می شود

ایسنا/ براساس آخرین اخبار منتشر گشته، آیین سنتی نوسال هر نیمه مرداد در روستای تویه دامغان برگزار می شود.

هانی رستگاران، پژوهشگر میراث ناملموس و فرهنگ عامه توضیح داد: با استناد به آنچه از بزرگان و کهنسالان نقل شده، این آیین یادگار دوران قبل از اسلام است که در گذشته همراه با جمع کردن غلات و میوه های فصلی مانند زردآلو و بادام و به شکرانه این نعمت خداوند نیمه مرداد را که به آن «نوسال» می گفتند، به جشن و پایکوبی می پرداختند. با این تفاوت که بعد از شیعه شدن مردم تویه، به احترام امام اول شیعیان نام حضرت علی (ع) را مدام در جشن تکرار می کنند تا موجب پربرکت شدن سفره هایشان شود، از این رو این آیین با نام «علی علی» نیز شناخته می شود.

او با بیان اینکه آیین «نوسال» یا «علی علی» جشن پایان برداشت محصولات است، گفت: این آیین هر ساله نیمه مرداد در روستای تویه برگزار می شود و در چهاردهمین روز مرداد تنورهای سنتی هیزمی روستا را روشن می کنند و نان های مختلفی مانند لواش، نان شیرینی سیرو، نان روغنی یا خشک نون و نان فتیر با محتویات مغز گردو و پیاز داغ را که گاهی با سبزی یا گیاهی شبیه زعفران به نام گل گاجینر (جوهر زعفران) تزیین شده، برای روز جشن می پزند.

رستگاران اضافه کرد: در روز جشن نیز مردم از شهرهای مختلف کشور به روستای تویه می آیند و بعد از نماز صبح تا طلوع آفتاب در دامنه کوه ندای «علی علی» سر می دهند. همچنین اهالی برای شادی روح اموات خود خیرات می کنند، از جمله مناسک دیگر این آیین پخت نان و غذا و تقسیم کردن آن در بین حاضران، زیارت اهل قبور و امامزاده ها، دید و بازدید و عیادت بزرگان منطقه است. در این مراسم اغلب خانواده ها ناهار را در کنار یکدیگر در منزل یا باغ می خورند.

به گفته این پژوهشگر، «آیین سنتی و جشن نوسال روستای تویه» در اسفند سال 1399 به شماره 2384 در فهرست میراث ناملموس کشور به ثبت رسیده و امسال هم به رسم هر سال 15 مرداد این آیین در روستای تویه برگزار شد.