با هنرهای آیینی میتوان فرهنگ و هویت ایرانی را گسترش داد

ایسنا/ براساس آخرین گزارش و خبرهای منتشر شده، با هنرهای آیینی میتوان فرهنگ و هویت ایرانی را گسترش داد.

محسن میرزاعلی، مدیر خانه نقالان و پرده خوانان کشور در حاشیه برگزاری نخستین کارگاه آموزشی نقالی در اراک اظهار کرد: متاسفانه در سالیان اخیر، بزرگان هنرهای آیینی و مذهبی از دنیا رفته اند یا پا به سن گذاشته اند و دیگر توان اجرای هنرهای نمایشی را ندارند و اکنون تنها به تعداد انگشتان یک دست، مرشد واقعی در کشور وجود دارد.

این نقال پیشکسوت با بیان اینکه شهر اراک، مهد هنرها و هنرمندان آیینی و مذهبی است، گفت: برای اولین بار کارگاه نقالی در استان مرکزی برگزار می شود. این کارگاه به صورت تجربه گروهی است و منجر به تولید محتوا و اندیشه می شود. حدود پانزده نفر از جوانان علاقمند به این هنر در این کارگاه شرکت دارند که همه آنها در جشنواره های کشوری خوش درخشیده اند.

وی با تاکید بر حفظ هویت ایرانی تصریح کرد: در گذشته وسایل سرگرمی و اطلاع رسانی وجود نداشته و مردم سرگرمی و اطلاع رسانی ها را در محل های خاص و به وسیله هنر در مکان های عمومی مثل حمام ها، قهوه خانه ها و زورخانه ها بدست می آوردند و برای هر مکانی، هنر خاصی را در نظر می گرفتند. مردم قدیم تحت تاثیر هنرهای نمایشی خوب نگاه می کردند اما امروزه متاسفانه مردم خوب نگاه کردن و خوب گوش دادن را فراموش کرده اند و علتش هم کم شدن این هنرها در بین مردم است.

میرزاعلی با بیان اینکه مسئولان هنوز اهمیت حفظ هنرهای نمایشی اصیل ایرانی را درک نکرده اند، گفت: در گذشته با قصه های پندآموز، قوه تخیل و تفکر ما را پرورش می دادند و اخلاقیات صحیحی به افراد انتقال داده میشد و شخصیت افراد شکل میگرفت. در نتیجه آمار بزه کاری، فساد و طلاق در کمترین مقدار بود، چرا که قصه، داستان و روایت می تواند در پایین آوردن فساد نقش ویژه ای داشته باشد.

وی افزود: امروزه در کشورهای غربی نیز بر این باورند که قصه، داستان و روایات در بهبود و پایین آمدن فساد و آسیب های اجتماعی موثر است و ظرفیتهایی که در این راستا در ایران وجود دارد به هیچ عنوان در کشورهای دیگر نیست و باید بهره گیری لازم از آنها صورت گیرد.

وی با تاکید بر اینکه امروز واجب است که از این هنر حمایت شود، اظهار کرد: امروز با هنرهای آیینی می توانیم عطوفت، مهربانی و جوانمردی را در جامعه رشد دهیم و فرهنگ و هویت ایرانی را گسترش دهیم. روایتگران آیینی کارشان این است که با فن بیان خود، حرمت ها به ویژه حرمت خانواده را در جامعه گسترش دهند. هنر می تواند ذهن و جسم انسانها را تسکین دهد به عنوان مثال نقال با زبان شیوای خودش و با قصه های سرشار از حکمت، ذهن انسان را آرام می کند.

مدیر خانه نقالان و پرده خوانان کشور افزود: امروزه باید بیشتر به هنرهای قدیمی بها دهیم تا ابزارهای تکنولوژی امروزی نتوانند بر انسانها غلبه کنند. به عنوان مثال، هوش مصنوعی شوخی بردار نیست و اگر دیر بجنبیم تا دو سال آینده زندگی عجیب و غریبی برای تمام دنیا میسازد. هوش مصنوعی هم می تواند بنیان ها را از بین ببرد و هم می تواند مفید باشد که یعنی باید از آن بهره ببریم.

این پیشکسوت نقالی با بیان اینکه با تلاشهای چند سال اخیر همه افراد در این حوزه، هنرهای آیینی و نمایشی دوباره احیا شده، گفت: وضعیت نسبت به 10 سال قبل خیلی بهتر است اما هنوز تا نقطه ایده آل فاصله وجود دارد. سه سال قبل برای نخستین بار، تعزیه به صورت تخصصی در تلویزیون به صورت یک برنامه چند قسمتی تهیه و از شبکه چهار پخش شد که این مهم، نقش موثری در افزایش آگاهی نسبت به هنر تعزیه داشت. پنج دوره جشنواره ملی نقالان علوی و همچنین جشنواره نقشا را برگزار کردیم که حدود 713 نفر فقط در این جشنواره شرکت کردند.

وی با بیان اینکه احتمالا حدود هزار نفر نقال در سطح کشور داریم، اظهار کرد: تعداد نقالان در کشور نسبتا خوب است ولی مرشد فعال به اندازه انگشتان یک دست هم نداریم. برای افزایش تعداد نقالان و سایر هنرمندان هنرهای آیینی باید کارگاه های آموزشی بیشتری به خصوص در سطح استانها با حمایت مستقیم استانداران و فرمانداران تشکیل شود تا مردم جذب این کارگاه ها شوند و تیمی از تمامی نهادها برای گسترش این هنرها تشکیل شود.

میرزاعلی ادامه داد: مدیران کلان هنری کشور یعنی شخص رئیس جمهور، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزیر میراث فرهنگی و گردشگری باید برای گسترش این هنرها، دستور و بخشنامه دهند تا متولیان این امر، طرح و برنامه خود را برای گسترش هنرهای آیینی ارائه دهند. مسئولین تنها برای مراسم های خاص سیاسی نباید هنرمندان را بخواهند و باید در همه ایام و مناسبت ها از آنها حمایت شود.

وی در پاسخ به سوال خبرنگار در رابطه با چگونگی بروزتر شدن و جذاب تر شدن هنرهای نمایشی گفت: خوشبختانه نوآوری در هنرهای نمایشی مثل آوردن رنگ و لباسهای متنوع تر، موسیقی متفاوت تر و استفاده از ابزارهای جدید برای جذب مخاطب بیشتر در حال انجام است. به عنوان مثال مدتی قبل در یک نمایش برای داستان ضحاک، مار واقعی به روی صحنه آوردیم و خود من پیشرو در این نوآوری ها در کشور هستم.

میرزاعلی در رابطه با نقش آموزش و پرورش و آموزش عالی در گسترش این هنرها اظهار کرد: آموزش و پرورش تاثیرگذارترین ارگان در امر معرفی و به مرحله ظهور رساندن این هنر نزد کودکان است. در مقطع ابتدایی با تصاویر و رفته رفته در مقاطع بالاتر با آوردن متن های بیشتر از شاهنامه و سایر کتب و برگزاری دوره ها و کارگاه های آموزشی میتوان کودکان را علاقمند کرد. متاسفانه دانشگاه علمی کاربردی در کمال بی سلیقگی، بی فرهنگی و ندانم کاری، رشته تعزیه را حذف کرد که جای تاسف دارد.

این پیشکسوت نقالی در پایان با بیان اینکه عشق به سیدالشهدا او را از مرگ در اثر ابتلا به بیماری کرونا نجات داده است، گفت: ویروس کووید 80 درصد ریه ه ای من را گرفته بود و به خاطر عشقی که به سیدالشهدا، امیرالمومنین و مردم داشتم از مرگ نجات یافتم و پاداش خدماتی که در طول سالها به مردم ارائه کردم را گرفتم. دکتری که من را دید در ابتدا به معجزه اعتقادی نداشت ولی بعد از بهبودی من گفت که معجزه شده و من گفتم این معجزه سیدالشهدا هست.