آیین گلی گشو در ماه رمضان در بوشهر با همکاری کودکان و نوجوانان برگزار می شود

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای بدست آمده، آیین گلی گشو در ماه رمضان در بوشهر با همکاری کودکان و نوجوانان برگزار می شود.

گلی گشو آیینی برگرفته از رفتار حسنه امام حسن (ع) در کمک به نیازمندان بوده و ریشه در فرهنگ، آداب رسوم و باورهای مردم دارد.

برخی منابع شفاهی بر این باورند که آیین گره گشو برای هیچ منظوری نبوده مگر خوشحالی شیعیان و گشوده شدن گره انتظار و امیدواری آنان پس از زاده شدن حضرت امام حسن (ع)، چون برخی دشمنان رسول الله (ص) از جمله عاص بن وائل سهمی آن حضرت را به خاطر نداشتن و نماندن پسر بلاعقب می خواندند، بعدها که امام حسن (ع) به دنیا آمد به میمنت و مبارک روزی تولد امام حسن (ع) جشنی گرفته شد به نام جشن گره گُشو.

پس از افطار کودکان و نوجوانان با کیسه هایی که خانواده برایشان تهیه کرده اند، به کوچه می روند و در خانه ها را یکی یکی می زنند و درخواست مواد غذایی می کنند، پس از آن شعر "خونه گچی پُر همه چی" را می خوانند سپس در خانه بعدی می روند. اگر خانه ای در را باز نکرد، شعر "خونه گدا هیچ هم ندا" را می خوانند. این مراسم تا نیمه شب ادامه دارد.

یک پژوهشگر تاریخ، میراث فرهنگی و زبانهای باستانی اظهار کرد: آیین گره گشو در پانزدهمین روز از ماه رمضان در بوشهر و شهرستانهای تابعه گناوه، دیلم، بندر ریگ و کنگان، عسلویه، دیر، خارگ، مناطق عرب زبان و همچنین کشورهای حاشیه خلیج فارس عربستان، قطر، کویت، عمان و...برگزار می شود.

الهه غریب زاده اضافه کرد: این آیین بیشتر ماهیت کودکانه دارد و در باور مردم منطقه برای گره گشایی مشکلات است. در بوشهر و در برخی مناطق تابعه، بعد از افطار کودکان به صورت دسته جمعی به درب خانه ها رفته و از صاحب خانه طلب گره گشو می کنند. صاحب خانه نیز با مواد خوراکی از قبیل آجیل، خوراکی وشیرینی (تخم هندوانه بو داده، نخودچی، بادام، کشمش، زولبیا و بامیه) از آنها پذیرایی می کند و در کیسه آنها می ریزد.

وی تصریح کرد: اگر صاحب خانه ای به آنها خوراکی بدهد، به منظور قدردانی همگی با هم شعار «خونه گچی، پر همه چی» سر می دهند. اما اگر خانه ای مراسم گره گشو را برگزار نکند یا فراموش کرده باشد چیزی تدارک ببیند، با شعار «خونه گدا، هیچیش ندا» صاحب خانه را رسوا می کنند.

به گفته این نویسنده بوشهری، این آیین در کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز مرسوم است؛ به عنوان مثال در بحرین به آن "قرقیعان" گفته می شود.

خانم عادله، ساکن بحرین نیز درباره این مراسم این گونه گفت: قرقیعان در هر محله ای به صورت جداگانه انجام می شود و بچه ها یکی یکی به در خانه ها می روند. در برخی محلات هم میزهای به نام "مظیف" می گذارند و روی آن انواع شیرینی ها گذاشته می شود (مشابه شربت ها و شیرینی های صلواتی در ایران) این میزها در نیمه شعبان و نیمه رمضان آماده می شود.

وی افزود: کیف های کیسه ای مخصوص برای بچه ها دوخته و به فروش می رسد و آجیل های سنتی مثل بادام زمینی با پوست، آدامس، شکلات و...در کیسه ها می گذارند.

به گفته خانم عادله، بچه ای که تازه متولد شده و رمضان اولش است، برایش گیوه های کوچک می دوزند. بچه ها لباس های محلی می پوشند حتی زنان لباس سنتی می پوشند و آرایش کرده برای این مراسم آماده می شوند.

وی افزود: این مراسم همچنین به صورت مفصل در ماتم ها (همان حسینیه ها) هم انجام می شود.

آیین گره گشا در سال 1395 به عنوان میراث ناملموس به نام استان بوشهر ثبت ملی شده است.