گردشگری در کشور هنوز علمی نیست

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای بدست آمده و گزارش های منتشر شده، گردشگری در کشور هنوز علمی نیست.

محمد حسین ایمانی خوشخو، رئیس پارک علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی جهاد دانشگاهی در حاشیه مراسم امضای تفاهم نامه همکاری بین جهاد دانشگاهی خراسان رضوی، پارک علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی و اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی اظهار کرد: جهاد دانشگاهی نهادی است که هم در گذشته و هم در حال همیشه فعالیت های نوآورانه انجام داده و همواره در بسیاری از موارد پیشگام و پیش قدم بوده است.

وی پیرامون اینکه گردشگری در کشور هنوز علمی نیست، اضافه کرد: این نهاد به دلیل همین نوآوری هایی که انجام داده برخلاف بسیاری از نهادهای دیگر که پس از انقلاب حذف شدند، همچنان ماندگار است و یکی از کارهایی که انجام داده نیز تاسیس دانشکده گردشگری است.

ایمانی با اشاره به بیانیه گام دوم انقلاب مقام معظم رهبری بیان کرد: رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم خود یکی از نکاتی که به آن توجه داشته اند، این است که به 40 سال گذشته نگاه کنیم و آن مواردی که مغفول مانده را در 40 سال دوم مورد توجه قرار دهیم. در این میان یکی از نکاتی که همواره مغفول مانده نگاهی مولد به بخش فرهنگ است.

چرا فرهنگ نمی تواند مولد باشد؟

رئیس پارک علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی جهاد دانشگاهی تصریح کرد: در هنگام تدوین برنامه بودجه کشور درآمد بخش های مختلفی مانند کشاورزی، صنعت، خدمات، پزشکی و...جمع شده و در قالب بودجه به آن حوزه ها اختصاص داده می شود، اما در بخش فرهنگ تنها نگاه حمایتی وجود دارد و گفته می شود که این بخش را باید حمایت کرد و برای آن پول خرج کرد. در حالی که چنین نگاهی در هیچ نقطه ای از این کره خاکی وجود ندارد و تنها مختص کشور ماست؛ اما چرا فرهنگ نمی تواند مولد باشد و مانند بخش های دیگر درآمدزایی کند؟

زمانی فرهنگ ریشه دار می شود که مولد باشد

ایمانی پیرامون اینکه گردشگری در کشور هنوز علمی نیست، عنوان کرد: حتی در گذشته نسبت به این موضوع سوء برداشت هایی نیز وجود داشت، بگونه ای که وقتی از اقتصاد فرهنگ سخن به میان می آمد، در برابر چنین موضوعی جبهه گیری میشد و برخی از افراد می گفتند که فرهنگ ابزاری می شود و در واقع با چنین دیدگاهی از اقتصاد فرهنگ فاصله می گرفتند، اما در واقع اینگونه نیست و زمانی که فرهنگ مولد باشد در مملکت ریشه دار می شود، موضوعی که در گذشته وجود نداشته است.

وی افزود: یکی از دلایل اینکه چرا فرهنگ نمی تواند به خودی خود درآمدزایی کند به بنیان های فکری اصحاب فرهنگ در این کشور که از پیش از انقلاب هم وجود داشته است، مربوط می شود و دلیل دیگر آن نیز به مسئولانی مربوط می شود که هیچ اعتقادی به این موضوع نداشتند که میتوان از فرهنگ درآمدزایی کرد.

رئیس پارک علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی جهاد دانشگاهی تصریح کرد: هنگامی که می گوییم باید از فرهنگ درآمدزایی کرد به این نکته اشاره دارد که اگر به صورت حرفه ای به این حوزه ورود نکنیم، نمی توانیم به نتیجه مطلوب برسیم. به عنوان مثال میتوان به حوزه طلا و جواهر که طراحی آن به فرهنگ باز می گردد، اشاره کرد که در همین راستا جلسه ای با صنف طلا و جواهر داشتیم. آنها معتقد بودند که ما در حوزه طلا و جواهر در سطح جهان دارای رتبه دهم هستیم و کشور امارات رتبه دوم را از آن خود کرده و دلیل این مهم را مشکل در طراحی عنوان می کردند و بر این باور بودند که اماراتی ها طراحی های سبکتری دارند اما ایران طراحی های سنگین تری را بر روی طلا و جواهرات خود پیاده می کند.

ایمانی پیرامون اینکه گردشگری در کشور هنوز علمی نیست، ادامه داد: بر همین اساس، جشنواره طراحی زیورآلات و جواهرآلات را برگزار کردیم که طراحان زیادی در این جشنواره شرکت کردند. برگزاری این جشنواره از دسته اقداماتی بود که کمتر مورد توجه قرار گرفته بود.

وی اضافه کرد: همچنین یکی دیگر از مقوله هایی که مورد غفلت مانده است بحث بسته بندی صنایع فرهنگی است. نزدیک به 3 سال است که جشنواره طراحی بسته بندی صنایع فرهنگی برگزار می شود و اسفند امسال نیز برای برگزاری آن برنامه هایی داریم. در این جشنواره توانستیم 500 هنرمند طراح صنایع فرهنگی را شناسایی کنیم و همکاری های خوبی شکل گرفت. بر همین اساس این موضوع به یک صنعت تحت عنوان «صنعت طراحی بسته بندی صنایع فرهنگی» تبدیل شده است.

رئیس پارک علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی جهاد دانشگاهی خاطرنشان کرد: بحث «گیم» یا بازی نیز یکی از مباحثی است که در کشور رواج دارد که با توجه به اهمیت این موضوع 100 گروه گیم را که هیچ ارتباطی با یکدیگر نداشتند، شناسایی کردیم و 2 هفته آینده نیز شاهد برگزاری جشنواره گیم در پارک علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی خواهیم بود.

ایمانی گفت: هدف از برگزاری این جشنواره آشنایی افراد با یکدیگر بود تا با همکاری و کمک آنها بتوان شاهد اتفاقات خوبی در این حوزه بود.

ایمانی تاکید کرد: اما بحث دیگری که اهمیت دارد مولفه گردشگری است. البته من گردشگری در کشور را گردشگری نمی دانم، چرا که به نظر من سفرهایی که صورت میگیرد، بیشتر یک جاب جایی همراه با تخریب است تا گردشگری، بگونه ای که مردم از یک مکانی به مکان دیگری می روند و خرابی هایی را از خود باقی میگذارند، در حالی که در هیچ یک از نقاط دنیا اینگونه نیست.

وی پیرامون اینکه گردشگری در کشور هنوز علمی نیست، تصریح کرد: این موضوع بارها در جلسات مختلفی مطرح شد، اما هیچ توجهی به آن نشد تا اینکه در سال 1396 در دانشگاه علم و فرهنگ از زاویه پارک ها وارد شدیم و امید داشتیم که شاید بالاخره به این موضوع توجهی شود و بر همین اساس طرحی را به نام «پارک فناوری های نرم و صنایع فرهنگی» پیشنهاد کردیم که باید از سوی وزارت علوم مجوز دریافت میکرد. در حال حاضر نیز پس از ارائه این طرح توانستیم مجوز ملی را برای آن دریافت کنیم.

رئیس پارک علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی جهاد دانشگاهی بیان کرد: با تمهیداتی که در راستای این طرح انجام شد، نهادهای فرهنگی مختلفی اعلام همکاری مشترک کردند و خوشبختانه با توجه به اینکه از ارائه این طرح به مدت 4 سال میگذرد، مقبولیت خوبی در بین دستگاه ها پیدا کرده ایم که همین امر کار را برای ما تا حدودی سخت کرده است.

ایمانی اظهار کرد: پس از اینکه این طرح را به صورت ملی طراحی کردیم، سراغ پردیس و جریانات استان ها رفتیم و در همین راستا ابتدا از زنجان شروع و سپس در شهرهایی مانند شیراز و هم در مشهد پردیس پارک علوم و فناوری های نرم و صنایع وابسته را افتتاح کردیم و امید است که تا اوایل اسفند نیز پردیس این پارک در کیش افتتاح شود.

وی عنوان کرد: پارک های علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی از ظرفیت های قانونی بسیار خوبی برخوردار هستند، به همین دلیل استقبال و حمایت های خوبی نیز از این پارک ها می شود و همین مهم باعث شده که بتوانیم از بستر پارک استفاده کنیم.

باید با استفاده از پوشش نوآورانه فرهنگ خراسان را بروز کرد

رئیس پارک علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی جهاد دانشگاهی تصریح کرد: با توجه به اینکه خراسان مهد فرهنگ و هنر آن هم در سبک خاصی است باید آن را بروز کرد و فناوری هایی را در آن بکار برد؛ به این معنی که برای جذب نسل جوان که با هویت خود بیگانه شده است باید پوشش فناورانه و نواورانه به آن بخشید و باید بدانیم که اگر قرار باشد با روند گذشته ادامه دهیم، نمیتوان انتظار استقبال از مخاطبان را داشت.

ایمانی اضافه کرد: متاسفانه اما این بخش از داشته های خراسان تنها به موزه محدود شده، در حالی که یکی از کارکردهای هنر سنتی ما موزه است و همواره باید این هنر در زندگی روز جریان داشته باشد. در واقع فرهنگ ما باید بروز شود و بروز هم عرضه شود و این کار نیز تنها توسط پارک فرهنگ صورت میگیرد.

وی تاکید کرد: همچنین آستان قدس رضوی نیز یکی دیگر از ظرفیت های بسیار خوب در مشهد است که امیدواریم با ارتباطی که با تولیت محترم داریم، بتوانیم از ظرفیت های آنها بیشتر استفاده کنیم.

رئیس پارک علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی جهاد دانشگاهی بیان کرد: مشهد به سرعت می تواند پیشرفت کند و به مکان بزرگتری تبدیل شود، چرا که نزدیک به 200 شرکت داریم که از این تعداد 80 شرکت به صورت غیرمستقیم فعال هستند و می توانند برای هنرهای سنتی ما الگو باشند.

ایمانی ادامه داد: همچنین ما در حال راه اندازی سیستمی هستیم تا هنرهای سنتی که متکی به فرد هستند و نمی توانند به شرکت ها متصل شوند را نیز به ثبت برسانیم.

ایمانی خاطرنشان کرد: بحث ارتباطات بین الملل نیز یکی از مباحث مهمی است که در 40 ساله دوم انقلاب با حمایت وزارت علوم وارد عرصه شد و به نظر می رسد که این استان می تواند با کشورهای شمالی ارتباطات بسیار خوبی در حوزه فرهنگ داشته باشد.

وی گفت: خوب است که در تکنولوژی پیشرفت کنیم، اما هیچ ویژگی نداریم که بگوییم تنها ما از چنین مزیتی برخوردار هستیم و دیگران چنین مزیتی را ندارند. البته تنها جایی که میتوان مدعی مزیت شد، حوزه فرهنگ است که خارجی ها نیز این را تشخیص داده اند و همواره به دنبال این مزیت ها هستند. این موضوع که ما در حوزه فرهنگ می توانیم ارتباطات بین المللی نیز داشته باشیم باید مورد توجه قرار گیرد.

رئیس پارک علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی جهاد دانشگاهی بیان کرد: در همین راستا نیز در اسفند سال جاری تفاهم نامه ای با سازمان اکو که شامل 11 سفیر است، در محل پارک علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی امضا خواهیم کرد که براساس این تفاهم نامه در تلاش هستیم، بتوانیم مناسبات بین المللی را با آنها تعریف کنیم، چرا که باید در حوزه فرهنگ این پوسته داخلی را بشکنیم و وارد عرصه بین الملل شویم.

جاذبه های اصلی و مکمل مشهد از یکدیگر تفکیک شوند

ایمانی اظهار کرد: یکی از جاذبه اصلی گردشگری مشهد حرم مطهر رضوی و مقوله زیارت است اما در کنار این جاذبه اصلی جاذبه های مکملی نیز وجود دارد که وقتی از چنین اصطلاحی صحبت می شود این نگرانی وجود دارد که مبادا جاذبه های مکمل، جایگزین جاذبه های اصلی شوند. بنابراین وقتی از مکانهای تفریحی مانند شاندیز، پارک آبی و...سخن به میان می آید این نگرانی وجود دارد که نکند مسافرین تنها برای این جاذبه ها به مشهد سفر کنند و حرم مطهر را در اولویت های بعدی خود قرار دهند که البته تا حدودی این نگرانی درست است. باید جاذبه های اصلی و مکمل را از یکدیگر تفکیک کرد تا دیگر چنین نگرانی هایی وجود نداشته باشد.

فرهنگ، جاذبه مکمل شهر مشهد

وی گفت: در واقع فرهنگ می تواند بهترین جاذبه مکمل برای این شهر باشد و زمانی که فرهنگ در سبک خراسان جاذبه مکمل شود تمام افراد از آن استقبال خواهند کرد؛ اما چه کسی باید این فرهنگ را به جاذبه تبدیل کند؟ جاذبه ای که باید همواره مورد توجه قرار گیرد.

رئیس پارک علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی جهاد دانشگاهی اظهار کرد: البته سیستم های فناوری می توانند این کار را انجام دهد، بگونه ای که پارک می تواند بسته های فرهنگی مورد علاقه زائران را تولید و آنها را در سطح شهر بین زائران توزیع کند که این توزیع بسته ها به نوعی حال و هوای فضای مشهد را تغییر می دهد. البته درست است که امام رضا (ع) برکتی برای کل کشور است، اما عدم توجه به جاذبه های دیگر باعث می شود که فرهنگ این شهر و استان نیز با خطراتی مواجه شود.

ایمانی خاطرنشان کرد: این در حالی است که رهبر معظم انقلاب نیز همیشه به این موضوع اشاره دارند که «فرهنگ باید در متن جامعه باشد» تمام موضوعات گفته شده از موارد صنایع فرهنگی هستند که باید مورد توجه قرار گیرند.

وی ادامه داد: ایجاد پردیس فناوری های نرم و صنایع فرهنگی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی یک نمونه کامل برای دیگر استانها است و ما نیز از ظرفیت های این پردیس حمایت خواهیم کرد.