مراسم تربی بخش دیگری از آیین عروسی پیر شالیار به شمار می رود

ایسنا/ براساس آخرین اخبار و گزارش های بدست آمده، مراسم تربی بخش دیگری از آیین عروسی پیر شالیار به شمار می رود.

«عروسی پیر شالیار» یکی از رسم ها و آیین های سنتی «اورامان تخت» در استان کردستان است که گفته می شود هزار سال و حتی بیشتر قدمت دارد. این آیین در سال 1397 در فهرست ملی میراث ناملموس ایران به ثبت رسیده است.

امیر صادقی، کارشناسی ارشد مردم شناسی کردستان درباره برگزاری «عروسی پیرشالیار» گفت: «عروسی پیرشالیار» امسال هم مانند سالهای گذشته برگزار شد اما به دلیل بارش برف و شرایط آب و هوایی مسیرهای روستا «اورامان تخت» بسته بودند و مراسم امسال فقط با حضور اهالی روستا برگزار شد.

پیر شالیار مراسم های مختلفی را چون «خَبَر»، «کوته کوته»، «کلاو روچنی»، «ذبح حیوانات نذری» و طبخ «هلوشین» شامل می شود.

با این حال، انجام رسم های «عروسی پیرشالیار» به همین جا ختم نمی شود و مراسم «تربی» یکی دیگر از آیین های این مراسم است که یک هفته پس از عروسی پیر شالیار برگزار می شود.

امیر صادقی گفت: در این مراسم اهالی روستا نان مخصوصی را که در گویش اورامی «گی ته مه ژگی» نام دارد، می پزند. «گی ته مه ژگی» به اندازه یک بشقاب معمولی بوده و قطر آن حدود یک سانتیمتر است. هر خانوار در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه قبل از مراسم «عروسی پیر شالیار» حدود 50 تا 60 قرص از این نان را می پزند. پس از آماده شدن نانها، خانوارهای روستا 10 تا 20 قـرص از آنها را به عنوان هدیه و سوغات به فامیل و دوستان خود در دیگر روستاها یا شهرها مـی فرستند. 30 قرص نان دیگر را برای مصرف خود خانواده کنار گذاشته و مابقی را که حدود 10 قرص می شود، بـرای مراسـم «تربی» استفاده می کنند.

این کارشناس مردم شناسی اضافه کرد: مراسم «تربی» در واقع همان سَرِ خاک رفتن است. اهالی روستا در این جمعه نانهـایی را کـه پخته اند، در دستمالی می پیچند و به سر مزار سه نفر از پیرهای اورامان به نامهای «پیرشالیار»، «پیرخالو» و «پیر سیاو» می روند. اهالی طول مسیر را با ندای «الله الله» و دف زنان می پیمایند. پس از جمع شدن همه اهالی، نان های «گی ته مه ژگی» را در جایی روی هـم انباشته و سپس، آنها را تکه تکه کرده و به قسمت های مساوی تقسیم می کنند. پس از آن همگی گرد مرقد «پیر شالیار» جمـع می شوند و پس از قصیده خوانی، چند نفر از افراد به عنوان «لاله مه می» هر قسمت از نانها را برداشته و به طرف روستا حرکت می کنند. وظیفه «لاله مه می» ها تقسیم نان بین اهالی روستا در تمام محله هاست.