موزه هنرهای زیبا یکی از بخش های دیدنی مجموعه سعدآباد تهران است

سیری در ایران/ براساس آخرین گزارش های بدست آمده، موزه هنرهای زیبا یکی از بخش های دیدنی مجموعه سعدآباد تهران است.

موزه هنرهای زیبا سعدآباد یکی از بناهای باشکوهی بوده که در جنوبی ترین نقطه سعدآباد واقع شد. این موزه دارای سه طبقه با 3600 متر زیر بناست. ساختمان این عمارت مربوط به زمان رضا شاه بوده که ساخت آن از سال 1319 شروع گردید و با تبعید رضا خان در سال 1320، به صورت نیمه کاره رها شد. از آنجا که در بنای آن سنگهای مرمر سیاه رنگ بکار برده شده، به کاخ اسود معروف بوده است. از حدود سالهای 1342 تا 1343 تعمیراتی در این بنا انجام و در سال 1346 رسما به عنوان وزارت دربار مورد بهره برداری قرار گرفت.

در سال 1357 و با به وقوع پیوستن انقلاب اسلامی، طبقه همکف به عنوان اداره کل موزه های کشور مورد استفاده قرار گرفت. از همان زمان، طبقه دوم و سوم بنا جهت تبدیل به موزه آماده می گردید. در سال 1361 با نام موزه هنرهای زیبا مورد بهره برداری قرار گرفت و در سال 1364 جهت بازدید عموم رسما افتتاح گردید. این ساختمان دارای دو طبقه و همکف بوده که هر طبقه دارای یک سالن و گالری های متعدد است و در حال حاضر، در هر سه طبقه تابلوهای بسیار زیبایی از شیوه ها و مکاتب گوناگون هنری ایران و جهان به نمایش درآمده است.

هم اکنون طبقه همکف به 19 اثر از آثار نقاشان معاصر ایرانی که به شیوه ای نو کار کرده اند، اختصاص دارد؛ نقاشانی همچون سهراب سپهری، حسین محجوبی، فرامرز پیل آرام، حسین زنده رودی، پروانه اعتمادی، نصرالله افجه ای و…در طبقه اول موزه نقاشی های زیبایی از نقاشان اروپایی در مکاتب و شیوه های گوناگون به نمایش درآمده که در فاصله قرن 17 تا 20 میلادی ترسیم شده اند. نقاشی های غربی براساس مکاتب ملی مثل مکتب آلمان، انگلیس، فرانسه، روس و غیره تقسیم بندی شده اند. از جمله نقاشان معروف اروپایی که آثاری از آنان در موزه هنرهای زیبا به معرض نمایش گذاشته شده، میتوان سالوادر دالی، جان فردرینگ هرینگ، پیتر گراهام، ایوانویچ شیشکین، فرانسوا موزن و ژول برتون اشاره داشت.

در طبقه دوم موزه، آثار نقاشی هنرمندان ایرانی از دوره صفویه تا قاجار به نمایش گذاشته شده است. نقاشی های دوره صفوی که در این موزه ارائه شده، غالبا تصاویری است از افراد درباری آن زمان؛ کسانی که احتمالا هنرمندان نقاش را به شوق نقش تصویر خود به صورتگری وا می داشتند. از این روست که می بینیم نقاشی های بازمانده از آن ایام غالبا از صورت پادشاهان، زنان و مردان درباری، امرا و صاحب منصبان است. اکثر این تابلوها فاقد رقم بوده و فقط یک تابلو از دوره صفوی با عنوان مجلس شیرین و فرهاد (رقم محمد زمان) را بر خود دارد که در مخزن موزه نگهداری می شود.

از جمله آثار قابل تأملی که از این دوره در معرض تماشاست، پنج تابلوی رنگ و روغن بر روی بوم بوده که افرادی را با چهره هایی اروپایی در لباس های ایرانی به حالت ایستاده نشان می دهد. در میان تابلوهای طبقه دوم تابلوی بزرگی بچشم میخورد که نادر شاه را در حال تاج گذاردن بر سر محمد شاه گورکانی (پادشاه هند) نشان می دهد که عنوان آن (تاج بخشی نادر شاه) و رقم (ابوالحسن) را بر خود دارد و به تاریخ 1189 ه-ق یعنی سی سال پس از قتل نادر کشیده شد.

در موزه آثاری مربوط به دوره زندیه وجود دارد از جمله تصویری از حضرت علی و حسنین که ملهم از عقاید مذهبی این دوره و همچنین چهره شاهزادگان زند که کار نقاشان بنامی مانند محمد صادق، سید میرزا و میرزا بابا که از صورتگران معروف دربار کریم خان بوده و بعد از فوت او به تهران نقل مکان کردند، دیده می شود. بیشترین آثار ارائه شده در طبقه دوم مربوط به دوره قاجار هست. از جمله تابلوهای نفیس این دوره، تصویری است تمام قد از فتحعلیشاه قاجار که به گفته رابینسون منتقد هنری، از باارزش ترین تابلوهای رنگ و روغن در میان نقاشی های ایرانی هست. در این موزه 8 اثر نفیس هم از نقاش پر آوازه محمد غفاری ملقب به کمال الملک ارائه شده که کم نظیر است.